Sacrum. Mit. Historia

• Druk: 2017
• Autor: Mircea Eliade
• Tłumacz: Anna Tatarkiewicz
• Wydawca: PIW

Współczesny człowiek […] doznaje oporów wobec niejednej formy objawiania się sacrum: trudno mu pogodzić się z tym, że dla niektórych istot ludzkich sacrum może przejawiać się np. w kamieniach czy drzewach. Ale nie należy zapominać, że nie chodzi tu o hołd składany kamieniowi jako takiemu, o kult drzewa jako takiego; święty kamień, święte drzewo nie są czczone jako kamień lub jako drzewo, są one przedmiotem kultu dlatego, że są hierofaniami, że wskazują na coś, co nie jest już kamieniem ani drzewem, ale czymś „całkiem innym”. Formy i sposoby przejawiania się sacrum są różne u różnych ludów i w różnych kulturach. Ale pozostaje zawsze fakt paradoksalny – to jest niepojęty – że sacrum objawia się, a tym samym „ma granice nieskończony” i przestaje być czymś absolutnym. Mircea Eliade (1907–1986) – rumuński antropolog i religioznawca. W rodzinnym Bukareszcie podjął w 1925 roku studia nad filozofią indyjską, które w latach 1928–1932 kontynuował w Kalkucie. W roku 1934 rozpoczął pracę na uniwersytecie w Bukareszcie, z czasem zaczął wykładać gościnnie na wielu ważnych uczelniach w Europie. W latach 1941–1944 pełnił funkcje dyplomatyczne w rumuńskich ambasadach w Londynie i Portugalii. W 1945 roku zdecydował się osiąść w Paryżu. Aktywnie brał udział w europejskim życiu naukowym jako uczestnik kongresów i wykładowca. We Francji powstały jego najważniejsze prace: Traktat o historii religii, Szamanizm i archaiczne techniki ekstazy czy Joga. W roku 1957 powierzono mu katedrę historii religii na uniwersytecie w Chicago. Do końca życia dzielił czas między USA i Europę; uznanie zdobył po obu stronach Atlantyku. W latach 1976–1983 opublikował trzytomową Historię wierzeń i idei religijnych. Zmarł w Chicago.

• Kategorie:
  1. Ebooki i Audiobooki »
  2. Ebooki »
  3. Ebooki popularnonaukowe i specjalistyczne »
  4. Edukacja, pedagogika, szkolnictwo
• Język wydania: polski
• Liczba stron: 244

Wstęp
Pojęcia podstawowe. Przedmiot rozważań
Symbolizm a psychoanaliza
Wiecznotrwałość obrazów
Symbolizm «środka»
Psychologia a historia religii
Historia i archetypy
Archetypy i powtarzanie
Elementy rzeczywistości mitycznej
Święty obszar i sakralizacja świata
Jednorodność przestrzeni a hierofania
Teofania i znaki
Chaos i Kosmos
Konsekracja miejsca: powtórzenie kosmogonii
„Środek świata”
„Nasz świat” znajduje się zawsze w środku
Miasto – kosmos
Przejąć stwarzanie świata
Kosmogonia i ofiara związana z budowaniem
Świątynia, bazylika, katedra
Parę wniosków
Czas święty i mity
Trwanie świeckie i czas święty
Templum – tempus
Doroczne powtarzanie kosmogonii
Regeneracja przez powrót do czasu początków
Czas świąteczny i struktura świąt
Stawać się okresowo współczesnym bogów
Mit – wzorzec
Reaktualizowanie mitów
Historia święta, historia, historyzm
Świętość natury i religia kosmiczna
Sacrum niebieskie i bogowie uraniczni
Bóg daleki
Religijne doświadczenie życia
Wieczność symboli niebieskich
Struktura symboliki akwatycznej
Na przykładzie chrztu
Uniwersalność symboli
Terra Mater
Humi positio: złożenie dziecka na ziemi
Kobieta, ziemia i płodność
Symbolika drzewa kosmicznego i kultów wegetacji
Desakralizacja przyrody
Inne hierofanie kosmiczne
Moc i sakralność w historii religii
Hierofanie
Manai kratofanie
„Osobowe” i „bezosobowe”
Różnorodność doświadczenia religijnego
Los istoty najwyższej
„Mocni bogowie”
Hinduskie religie „mocy”
„Żar magiczny”
„Moce” i „historia”
Mefisto i Androgyn, czyli tajemnica pełni
Prehistoriacoincidentia oppositorum
Związek Boga z Diabłem i kosmogoniczne zstąpienie w głąb wód
Dewy i Asury
Wrtra i Waruna
Dwa plany odniesienia
Mity i rytuały integracji
Androgyn w XIX wieku
Romantyzm niemiecki
Mit androgyna
Boska androgynia
Androgynizacja obrzędowa
Prapełnia
Doktryny i techniki tantryczne
Znaczeniecoincidentia oppositorum
Świat archaiczny wobec historii
«Nieszczęście» i «historia»
Normalność cierpienia
Historia jako teofania
Cykle kosmiczne i historia
Przeznaczenie i historia
Wykaz polskich przekładów prac Mircea Eliadego