Socjologia edukacji

• Druk: Warszawa, 2016
• Autor: dr hab., prof. DSW - Piotr Mikiewicz
• Wydawca: Wydawnictwo Naukowe PWN

Kiedyś dziennikarz zapytał mnie: zajmuje się pan socjologią edukacji, czyli właściwie czym? Najprostsza odpowiedź jest taka, że związkiem edukacji i społeczeństwa. Ale co to w istocie znaczy?
Piotr Mikiewicz
Socjologia edukacji to pierwsze na gruncie polskim kompendium najważniejszych orientacji teoretycznych i badawczych, które kształtowały sposób postrzegania przez socjologów problemów generowanych przez istnienie i działanie systemów kształcenia.
Dla czytelnika zajmującego się już tematyką społecznych uwarunkowań edukacji będzie to swego rodzaju kompendium podsumowujące, dla osób dopiero wchodzących w to pole zainteresowań, będzie to dobry przewodnik po problematyce.

• Kategorie:
  1. Ebooki i Audiobooki »
  2. Ebooki »
  3. Ebooki popularnonaukowe i specjalistyczne »
  4. Socjologia
• Język wydania: polski
• ISBN: 978-83-01-18802-3
• ISBN druku: 978-83-01-18786-6
• Liczba stron: 350

Wprowadzenie   9
Socjologia edukacji, czyli socjologia czego?  9
Teorie socjologii edukacji – jak analizuje się edukację socjologicznie   14
Po co jest ta książka?   20
Dla kogo jest ta książka?   22
Jak zaprojektowana jest ta książka?   23

CZĘŚĆ I. Edukacja jako fenomen społeczny – czym jest szkoła dla ludzi i społeczeństw?  25
Czym jest edukacja dla tzw. zwykłego człowieka?   27
Ewolucja funkcji szkoły   34
	Przyczyny powstania edukacji masowej   36
	Co napędza ekspansję edukacji na świecie?   42
Specyfika współczesnej edukacji. Wielość form organizacji edukacji – czy jedna logika?   44
	Primary, secondary, tertiary – struktury szkolnego systemu   46
	Konwergencja form instytucjonalnych   49
Problemy współczesnej edukacji   51
	Edukacja w płynnej nowoczesności   51
	Edukacja jako bilet donikąd?   55
	Uzawodowienie studiów wyższych   58
	„Pułapka możliwości” albo kształcenie wyższe jako „bańka”   61
	Edukacjonalizacja   63
	Nierówności społeczne w edukacji   70
Podsumowanie części I  73
Ważniejsze pojęcia w części I  75
Polecane lektury   78

CZĘŚĆ II. Szkoła w służbie porządku społecznego – podejście strukturalno-funkcjonalne  79
Ogólny model myślenia   81
Po co jest szkoła? – socjalizacja i zapewnienie wspólnoty   86
Po co jest szkoła? – selekcja i alokacja   91
	Ruchliwość społeczna   93
	Trochę klasyki: warstwy, membrany, kanały i sita – koncepcja ruchliwości społecznej
	Pitirima Sorokina   94
	Edukacja jako narzędzie ruchliwości społecznej   97
	Selekcje szkolne – grupowanie uczniów i kształtowanie odrębnych ścieżek edukacyjnych   105
	Różne sposoby organizacji alokacji – ruchliwość konkursowa i ruchliwość sponsorowana. 109
	Alokacyjna rola edukacji jako instytucji   115
Klasyczne problemy funkcjonalne   119
	Zajmowanie statusu – od czego zależy osiągnięta przez nas pozycja społeczna   119
	Biologiczne podstawy nierówności edukacyjnych i społecznych – IQ-izm              122
	Powiązanie edukacji i rynku pracy – koncepcja „kolejki”                            126
	Znaczenie struktur edukacyjnych w przechodzeniu na rynek pracy                    129
	Nieoczekiwane skutki dobrych chęci – „efekt odwrócenia” oraz „efekt stratyfikacyjny pierwszego i drugiego rzędu”                                                  130
	„Maksymalnie Utrzymana Nierówność” i „Efektywnie Utrzymana Nierówność”         133
Podsumowanie części II                                                          136
Ważniejsze pojęcia w części II                                                      137
Polecane lektury                                                                141

CZĘŚĆ III. Szkoła jako opresja i narzędzie dominacji – podejście konfliktowe            143
Ogólny model myślenia                                                          145
Nierówności społeczne w edukacji – teorie reprodukcji                                 148
	Reprodukcja stosunków ekonomicznych – koncepcja Samuela Bowlesa i Herberta Gintisa                                                           150
	Reprodukcja kulturowa – teoria Pierre’a Bourdieu                                 155
	Pole, habitus i kapitał                                                        156
	Edukacja z perspektywy teorii Pierre’a Bourdieu – kultura prawomocna i przemoc symboliczna                                                       165
Klasy społeczne, kody językowe i kody szkolne – koncepcja Basila Bernsteina               171
	„Kod rozwinięty” i „kod ograniczony”                                           172
	Organizacja wiedzy szkolnej – kody szkolne                                      178
	Kod uprzywilejowany i uprzywilejowujący                                        182
Ekspansja edukacyjna a poziom nierówności społecznych w edukacji i przez edukację        185
	Kredencjalizm                                                              186
	Zamykanie społeczne i klasowo uwarunkowane style wychowawcze                   189
Podsumowanie części III                                                         195
Ważniejsze pojęcia w części III                                                     196
Polecane lektury                                                                200

CZĘŚĆ IV. Szkoła jako miejsce spotkań i działań ludzi                               201
Ogólny model myślenia                                                          203
Szkoła z perspektywy interpretatywnej                                              212
Być w szkole – program jawny i ukryty                                              218
Kluczowe postaci szkolnej sceny: nauczyciele                                         228
	„Efekt Pigmaliona” i „efekt Golema”                                            232
	Naznaczanie społeczne, czyli teoria etykietowania                                 236
Struktury latentne w szkole – rytuały szkolne i antystruktura oporu                       239
Czy można analizować szkołę w skali mikro bez odwołań do makro? – nowa socjologia edukacji                                                         242
	Socjologia wiedzy szkolnej                                                    246
	Ukryty program raz jeszcze                                                    247
	Wiedza szkolna – socjologia curriculum                                         248
	Dobry i zły uczeń – przekaz wiedzy i kreowanie oczekiwań                          255
	Uczniowie: podmioty w procesie nabywania tożsamości – opór i konformizm           258
Podsumowanie części IV                                                          263
Ważniejsze pojęcia w części IV                                                     264
Polecane lektury                                                                 268

CZĘŚĆ V. Szkoła i jej otoczenie                                                    271
Ogólny model myślenia                                                           274
Kapitał społeczny – środowisko społeczne jako zasób                                   281
	Cechy strukturalne społeczności jako uwarunkowanie działania jednostek – koncepcja kapitału społecznego według Jamesa S. Colemana                         281
	Zaangażowanie obywatelskie jako warunek efektywności instytucji – koncepcja kapitału społecznego Roberta D. Putnama                                        286
Lokalność i edukacja – czyli szkoła w środowisku                                      291
	Środowisko wychowawcze                                                     292
	Kapitał społeczny i edukacja w środowisku lokalnym                                298
	Holistyczny model uwarunkowań szkoły w środowisku miejskim                      306
Podsumowanie części V                                                           307
Ważniejsze pojęcia w części V                                                       308
Polecane lektury                                                                  310

Zakończenie                                                                    311

Bibliografia                                                                     321

Indeks osób                                                                     335

Indeks pojęć                                                                     339