Stanisław Brzozowski w kręgu „Kultury” paryskiej

• Druk: Łódź, 2023
• Seria / cykl: Jerzy Giedroyc i...
• Autor: Monika Anna Noga
• Wydawca: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego

Seria JERZY GIEDROYC I… to wspólne przedsięwzięcie Stowarzyszenia Instytut Literacki Kultura oraz Uniwersytetu Łódzkiego. Publikacje mają udostępniać i przybliżać historię oraz dorobek Instytutu Literackiego w Paryżu. Proponujemy Czytelnikom indywidualne i zbiorowe monografie naukowe; naukowe edycje archiwaliów i korespondencji z zasobów Archiwum Instytutu Literackiego oraz problemowe antologie tekstów z „Kultury” i „Zeszytów Historycznych”. A także reedycje wybranych książek opublikowanych w ramach Biblioteki „Kultury”.
***
Stanisław Brzozowski w kręgu „Kultury” paryskiej to pierwsza monograficzna prezentacja spuścizny Brzozowskiego w myśli i twórczości autorów z kręgu „Kultury”: Jerzego Giedroycia, Józefa Czapskiego, Gustawa Herlinga-Grudzińskiego i Czesława Miłosza. Autorka pokazuje, jak intensywna była to obecność przez ponad pół wieku istnienia pisma, ale też zastanawia się, w czym tkwiła specyficzna siła myśli Brzozowskiego w debacie o Polsce.
***
Monika Anna Noga rysuje konstelację intelektualną „brzozowszczyków” w polskiej kulturze umysłowej i dowodzi, że plejada autorów „Kultury” zajmuje w niej ważne miejsce. Publikacja stanowi więc istotny wkład w dzieje recepcji autora Legendy Młodej Polski usytuowanej na mapie polskiego życia literackiego i umysłowego.
prof. dr hab. Marek Zaleski
To monografia rzetelna, oparta na badaniach materiałowych i archiwalnych, dobrze napisana, a przede wszystkim podejmująca problem unikalny, dotąd w druku nieprezentowany.
dr hab. Jan Zieliński

• Kategorie:
  1. Ebooki i Audiobooki »
  2. Ebooki »
  3. Kultura i sztuka
• Język wydania: polski
• ISBN: 978-83-8331-072-5
• ISBN druku: 978-83-8331-071-8
• Liczba stron: 366

Pobierz spis treści»

Podziękowania	7
Wykaz skrótów	9
1.	Wprowadzenie	11
1.1.	Zakres tematyczny	20
1.2.	Próba teoretycznego ujęcia przedmiotu badań	24
1.3.	Terminologia	30
2.	Czapski a Brzozowski	33
2.1.	Czapski przed odkryciem Legendy Młodej Polski (1919)	37
2.2.	Czapski a Fiłosofow – rozwój relacji po 1919 r.	40
2.3.	Brzozowski na Chocimskiej 35 i w „Domku w Kołomnie” (1934–1936)	45
2.4.	Relacja Giedroycia i Fiłosofowa – rola Brzozowskiego	46
2.5.	Nawiązanie do myśli Brzozowskiego w 1923 r.	50
2.6.	Dyskusje wokół Brzozowskiego w „Za Swobodu!” w 1924 r.	65
2.7.	Czapski o Brzozowskim na łamach „Wiadomości Literackich” 	78
2.8.	Brzozowski w „Domku w Kołomnie” i w „Polityce”	87
2.9.	Podsumowanie	99
3.	Giedroyc a Brzozowski	101
3.1.	„Brzozowszczyk” czy „żeromszczyk”?	106
3.2.	Niezmienna zasada Giedroycia	116
3.3.	Brzozowski w ujęciu Giedroycia	118
3.4.	Priorytet: polityka pisma 	119
3.5.	Podsumowanie	122
4.	Herling-Grudziński a Brzozowski	125
4.1.	Herling-Grudziński na łamach „Kultury”	128
4.2.	Projekt: Filozofia romantyzmu polskiego	131
4.3.	Norwid – „Piewca rozwalin historii”	132
4.4.	Stanowisko Herlinga-Grudzińskiego wobec Frydego	136
4.4.1.	Wpływ Frydego na koncepcję, stylistykę i terminologię Noty o Brzozowskim	136
4.4.2.	Wpływ Frydego na merytoryczną stronę Noty o Brzozowskim	145
4.5.	Recenzja Filozofii romantyzmu polskiego w „Orle Białym”	164
4.6.	Herling-Grudziński i Czapski	166
4.7.	Rozrachunek z Brzozowskim	169
5.	Czesław Miłosz	173
5.1.	Dyskusje wokół Brzozowskiego w latach 30. i 40. Analiza Bulionu z gwoździ	173
5.1.1.	Krytyczne stanowisko Miłosza wobec „Wiadomości Literackich”	181
5.1.2.	Miłosz a Trzebiński. Spór o Brzozowskiego	184
5.1.3.	Miłosz o Brzozowskim w latach 1942–1946. Retrospekcja	193
5.2.	Zwrot ku Brzozowskiemu dzięki Michałowi Borwiczowi	196
5.2.1.	Rówieśnicy: Miłosz i Borwicz	196
5.2.2.	Miłosz – pośrednik pomiędzy Giedroyciem a Borwiczem	198
5.2.3.	Miłosz a artykuł(y) Borwicza o Brzozowskim i Malraux 	199
5.3.	Zwrot ku Brzozowskiemu w latach 50. Korespondencje: Giedroyc, Wat i Walicki	203
5.3.1.	Miłosz między amerykańską emigracją a przygotowaniami do Człowieka wśród skorpionów	206
5.3.2.	Zwrot „egzystencjalno-marksistowski”	212
5.3.3.	Początek pracy nad Brzozowskim	213
5.3.4.	Motywacje  Miłosza  przy  pisaniu  o  Brzozowskim.  Kontakt z „Kulturą”	216
5.4.	Próba rekonstrukcji filozofii Brzozowskiego (podjęta przez Miłosza)	221
5.4.1.	Brzozowski a egzystencjaliści: powinowactwa	227
5.4.2.	Brzozowski a egzystencjaliści: różnice	243
5.4.3.	„Katalog filozoficznych motywów”	258
5.4.4.	Podsumowanie	271
6.	Brzozowski Czapskiego 	277
6.1.	Opublikowany po latach tekst Czapskiego o Brzozowskim	281
6.2.	Podsumowanie na łamach „Kultury”	294
6.3.	Podsumowanie	317
7.	Zakończenie	321

Bibliografia	331

Indeks	357