Stosunki międzynarodowe. Tom 2. Antologia tekstów źródłowych
Drugi tom antologii tekstów źródłowych zawiera starannie wybrane i po raz pierwszy przetłumaczone na język polski fragmenty 40 prac naukowych, po 1989 roku kształtujących naukę o stosunkach międzynarodowych. Zbiór otwiera fragment słynnej książki Cynthii Enloe z 1989 roku, która położyła fundament pod feministyczne studia nad stosunkami międzynarodowymi, zamyka zaś artykuł Henry’ego Farrella i Abrahama L. Newmana z 2019 roku z analizą powrotu rywalizacji wielkich mocarstw w warunkach bezprecedensowej globalizacji i współzależności. Antologia odzwierciedla
pluralizm podejść teoretycznych, normatywnych i metodologicznych, jaki charakteryzuje współczesną naukę o stosunkach międzynarodowych.
Doboru tekstów dokonano w toku wieloetapowych konsultacji w środowisku badaczy stosunków międzynarodowych z całej Polski. Przekładów nierzadko trudnych tekstów podjęło się natomiast grono 39 tłumaczek i tłumaczy z 18 ośrodków akademickich.
Dzięki współpracy tak dużego zespołu specjalistek i specjalistów powstała wyjątkowa publikacja dydaktyczno-naukowa, prezentująca bogactwo współczesnych podejść, trendów i kluczowych debat charakteryzujących dyscyplinę. Książka niezbędna zwłaszcza do pracy ze studentami. To doskonała lektura także dla szerokiego grona osób zainteresowanych zrozumieniem coraz bardziej złożonej rzeczywistości międzynarodowej, która kształtuje naszą codzienność.
Sposób doboru tekstów do tej antologii przez redaktorki tego tomu wzbudza podziw. Tak przemyślany, staranny i wieloetapowy dobór tekstów może być wzorem dla wszystkich, którzy stoją przed zadaniem sporządzenia antologii tekstów. [...] W antologii zamieszczono teksty ze wszystkich liczących się nurtów myślenia o stosunkach międzynarodowych. [...] Uważna analiza […] wskazuje na ich znaczący poziom nowatorskości i oryginalności. Wszystkie one znajdują się na najwyższym poziomie intelektualnym. Kreują […] nowe płaszczyzny badawcze przy jednoczesnym proponowaniu nowych koncepcji teoretycznych. (Prof. dr hab. Roman Bäcker, Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu)
Antologia umiejętnie łączy historyczną myśl o stosunkach międzynarodowych i ich współczesną interpretację w postaci teorii i podejść badawczych. Dzięki tak dobranym treściom jest ważnym źródłem inspiracji i punktem odniesienia dla badaczy stosunków międzynarodowych, jak również dla studiujących tę problematykę. (Prof. dr hab. Edward Haliżak, przewodniczący Polskiego Towarzystwa Studiów Międzynarodowych)
Swoim rozmachem i wszechstronnością kolejny tom antologii ma szansę zmienić sposób uprawiania stosunków międzynarodowych w Polsce. Zawarte w nim współczesne i aktualne teksty pozwolą młodym adeptom dyscypliny przygotować się do włączenia w międzynarodowy dyskurs naukowy. (Dr hab. Natalia Letka, Uniwersytet Warszawski)
Nieodzowny materiał źródłowy dla tych wszystkich, którzy chcą nabyć wiedzę o rozwoju teorii stosunków międzynarodowych oraz zrozumieć i umieć wytłumaczyć wydarzenia kształtujące współczesne stosunki międzynarodowe. (Prof. SGH, dr hab. Anna Visvizi, Szkoła Główna Handlowa)
Wyjątkowa publikacja zawierająca teksty znakomitych badaczy i ich przemyślenia, nierzadko krytyczne wobec tego, co konstytuowało dyscyplinę, oraz prowokujące i otwierające nowe pola do akademickiego dyskursu w nauce o stosunkach międzynarodowych. (Prof. dr hab. Teresa Łoś-Nowak, Uniwersytet Wrocławski)
Doskonale dobrane i opracowane artykuły oraz fragmenty książek reprezentatywne dla rozwoju klasycznych nurtów nauki o stosunkach międzynarodowych, a także nowych prądów w opisywaniu i wyjaśnianiu należących do nich zjawisk. Z pewnością zachęcą czytelników, zwłaszcza studentów, do sięgania do źródeł i samodzielnego zgłębiania bogactwa naszej dyscypliny. (Z recenzji prof. AFiB Vistula, dr hab. Wojciecha Kosteckiego, Akademia Finansów i Biznesu Vistula)
*********
International Relations. The Anthology of Written Sources. Volume 2: The Modern Discipline After 1989
Carefully selected and first translated into Polish excerpts from academic works, which shaped the international relations science. The anthology reflects the plurality of theoretical, normative and methodological approaches, characteristic of modern international relations science.
*********
Dr hab., prof. UW Anna Wojciuk (ORCID 0000-0001-8573-0026) – od 2017 roku dr hab. nauk o polityce, prof. Uniwersytetu Warszawskiego, pracownik Katedry Metodologii Badań nad Polityką na Wydziale Nauk Politycznych i Studiów Międzynarodowych Uniwersytetu Warszawskiego. Prowadziła badania m.in. na Harvard University, Columbia University, Cornell University, Braudel Fellow w European University Institute we Florencji. Naukowo zajmuje się teorią stosunków międzynarodowych, a zwłaszcza wpływem idei i ideologii politycznych na zachowania państw na arenie międzynarodowej.
Autorka m.in.:
• A. Wojciuk, "Balancing is in the Eye of the Beholder. Explaining the Critical Case of Late Imperial China", „The Chinese Journal of International Politics” 2021, nr 14/4, s. 530–553;
• A. Wojciuk, "Empires of Knowledge in International Relations. Education and Science as Sources of Power for the State", London 2018;
• J. Czaputowicz, A. Wojciuk, "International Relations in Poland. 25 Years after the Transition to democracy", London 2017.
---------
Dr hab. Hanna Schreiber (ORCID 0000-0002-6586-8455) – adiunkt w Instytucie Stosunków Międzynarodowych na Wydziale Nauk Politycznych i Studiów Międzynarodowych
Uniwersytetu Warszawskiego, doktor nauk humanistycznych (2012), absolwentka Wydziału Prawa i Administracji UW (2005) oraz, w ramach Kolegium Międzywydziałowych Indywidualnych Studiów Humanistycznych UW, Wydziału Dziennikarstwa i Nauk Politycznych (2006) i Wydziału
Historycznego (2010). Laureatka stypendium Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego dla wybitnych młodych naukowców (2012-2015). Kierownik studiów podyplomowych "Komunikacja Międzykulturowa w dziedzinie bezpieczeństwa międzynarodowego", prowadzonych wspólnie przez Uniwersytet Warszawski i Akademię Obrony Narodowej. Członek Rady Naukowej Stowarzyszenia Twórców Ludowych oraz Polskiego Towarzystwa Studiów Międzynarodowych. Współpracuje z Ministerstwem Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Polskim Komitetem ds. UNESCO oraz Narodowym Instytutem Dziedzictwa.
Zajmuje się problematyką interdyscyplinarności w badaniach naukowych oraz antropologicznym i socjologicznym podejściem do stosunków
międzynarodowych (zwłaszcza wpływem czynnika kulturowego na bezpieczeństwo międzynarodowe, prawo międzynarodowe i politykę kulturalną państw), prawnomiędzynarodowa ochrona dziedzictwa kulturowego materialnego i niematerialnego, ochrona dóbr kultury w konfliktach zbrojnych, antropologia kultury, historia sztuki, kulturowe uwarunkowania operacji wojskowych. Obszarem jej zainteresowań badawczych są UNESCO i
zagadnienia dziedzictwa kulturowego. Kieruje grantem NCN poświęconym zastosowaniu analizy instytucjonalnej Elinor Ostrom do międzynarodowych reżimów dziedzictwa.
Autorka m.in.:
• H. Schreiber, "Squaring the Circle? In Search of the Characteristics of the Relationship between Intangible Cultural Heritage", Museums, Europe and the EU, „Volkskunde” 2020, nr 3, s. 357–372;
• H. Schreiber, "Article 18. Programmes, Projects and Activities for the Safeguarding of the Intangible Cultural Heritage", [w:] J. Blake, L. Lixinski (red.), The 2003 UNESCO Intangible Heritage Convention. A Commentary, Oxford – New York 2020, s. 329–348;
• H. Schreiber (red.), "Niematerialne dziedzictwo kulturowe. Doświadczenia w ochronie krajów Europy Środkowej i Wschodniej oraz Chin – 10-lecie wejścia w życie Konwencji UNESCO z 2003 roku w perspektywie zrównoważonego rozwoju", Warszawa 2017;
• "Świadomość międzykulturowa. Od militaryzacji antropologii do antropologizacji wojska", Warszawa 2013;
• "Koncepcja "sztuki prymitywnej". Odkrywanie, oswajanie i udomowienie Innego w świecie Zachodu", Warszawa 2012.
Anna Wojciuk, Hanna Schreiber, Wstęp i podziękowania 9
Anna Wojciuk, Hanna Schreiber, Introduction and acknowledgements 15
Cynthia Enloe, Banany, plaże i bazy (przekład Aleksandra Jarczewska) 21
Jeffry A. Frieden, „Zainwestowane” interesy: polityka gospodarcza państw w świecie globalnych finansów (przekład Karina Jędrzejowska) 38
Peter M. Haas, Wprowadzenie. Wspólnoty epistemiczne i międzynarodowa koordynacja polityki (przekład Justyna Nakonieczna-Bartosiewicz) 56
Alexander Wendt, Anarchia jest tym, za co mają ją państwa: społeczne konstruowanie polityki opartej na sile (przekład Alicja Curanović) 66
Stefano Guzzini, Potęga strukturalna: ograniczenia neorealistycznej koncepcji potęgi (przekład Mateusz Filary-Szczepanik) 85
John G. Ruggie, Przekraczając terytorialność: problematyzacja nowoczesności w stosunkach międzynarodowych (przekład Magdalena Kozub-Karkut) 108
Bruce Bueno de Mesquita, James D. Morrow, Randolph M. Siverson, Alastair Smith, Instytucjonalne wyjaśnienie demokratycznego pokoju (przekład Krzysztof Kasianiuk) 124
Chris Brown, „Żółwie do samego końca”: antyfundacjonalizm, teoria krytyczna i stosunki międzynarodowe (przekład Agnieszka K. Cianciara) 158
Charles L. Glaser, Realiści jako optymiści. Współpraca jako forma self-help (przekład Agnieszka Orzelska-Stączek) 171
James D. Fearon, Racjonalistyczne wyjaśnienia wojny (przekład Tomasz Pawłuszko) 182
John J. Mearsheimer, Fałszywa obietnica instytucji międzynarodowych (przekład Jan Sadkiewicz) 201
David Held, Demokracja i ład światowy: od nowoczesnego państwa do kosmopolitycznych rządów (przekład Marta Woźniak-Bobińska) 221
Peter J. Katzenstein, Kultura bezpieczeństwa narodowego (przekład Joanna Kulska) 235
Andrew Moravcsik, Traktując preferencje poważnie: liberalna teoria polityki międzynarodowej (przekład Jerzy Ciechański) 251
Helen V. Milner, Interesy, instytucje i informacje: polityka wewnętrzna i stosunki międzynarodowe (przekład Karina Jędrzejowska) 265
Martha Finnemore, Kathryn Sikkink, Dynamika norm międzynarodowych i zmiana polityczna (przekład Dorota Heidrich) 289
Barry Buzan, Ole Wæver, Jaap de Wilde, Bezpieczeństwo. Nowa rama analizy (przekład Łukasz Fijałkowski) 312
Gideon Rose, Realizm neoklasyczny a teorie polityki zagranicznej (przekład Dominika Szymańska) 330
Margaret E. Keck, Kathryn Sikkink, Aktywiści poza granicami. Sieci rzecznicze w polityce międzynarodowej (przekład Dorota Heidrich i Justyna Nakonieczna-Bartosiewicz) 348
Mary Kaldor, Nowe i stare wojny. Przemoc zorganizowana w epoce globalizacji (przekład Wojciech Grabowski) 362
Jennifer Milliken, Studia nad dyskursem w stosunkach międzynarodowych: krytyka badań i metod (przekład Karolina Zielińska) 378
Thomas Risse, „Spierajmy się!”: działanie komunikacyjne w polityce światowej (przekład Kamil Ławniczak) 393
Didier Bigo, Bezpieczeństwo i imigracja: w stronę krytyki urządzania lęku? (przekład Marta Jaroszewicz) 410
J. Ann Tickner, Jaki jest twój program badawczy? Kilka feministycznych odpowiedzi na pytania o metodologię stosunków międzynarodowych (przekład Katarzyna Cholewińska) 425
Valerie M. Hudson, Analiza polityki zagranicznej: teoria niejednolitego podmiotu o ograniczonej racjonalności a fundamenty nauki o stosunkach międzynarodowych (przekład Tomasz Pugacewicz) 445
Arlene B. Tickner, Niestandardowe spojrzenie na stosunki międzynarodowe: notatki z Trzeciego Świata (przekład Radosław Fiedler) 480
Björn Hettne, Wykraczając poza nowy regionalizm (przekład Magdalena Tomala) 495
Jennifer Mitzen, Bezpieczeństwo ontologiczne w polityce światowej: tożsamość państw i dylemat bezpieczeństwa (przekład Agata W. Ziętek) 510
Amitav Acharya, Barry Buzan, Dlaczego nie ma niezachodnich teorii stosunków międzynarodowych? Wprowadzenie (przekład Jakub Olchowski) 529
Jeffrey Checkel, Instytucje międzynarodowe i socjalizacja w Europie: wstęp oraz ramy teoretyczne (przekład Anna Skolimowska) 545
Alex Callinicos, Czy kapitalizm potrzebuje systemu państwowego? (przekład Filip Ilkowski) 557
Randall L. Schweller, Realizm neoklasyczny i mobilizacja państwa: ideologia ekspansjonistyczna w dobie polityki masowej (przekład Joanna Piechowiak) 572
Beth A. Simmons, Allison Danner, Wiarygodne zobowiązania i Międzynarodowy Trybunał Karny (przekład Agata Szwed i Karolina Słotwińska) 590
Emanuel Adler, Vincent Pouliot, Praktyki międzynarodowe (przekład Miłosz Pieńkowski) 608
Inanna Hamati-Ataya, Refl eksja, refleksyjność, refleksywizm: „zwrot refleksyjny” w stosunkach międzynarodowych i jego kontynuacja (przekład Joanna
Dobkowska) 622
Joseph M. Parent, Sebastian Rosato, Równoważenie w neorealizmie (przekład Agnieszka Bryc) 636
Justin Rosenberg, Nierównomierny i kombinowany rozwój: międzynarodowość w teorii i historii (przekład Mateusz Smolaga) 651
G. John Ikenberry, Dlaczego liberalny porządek światowy przetrwa (przekład Marek Rewizorski) 666
Yan Xuetong, Chińskie wartości versus liberalizm: która z ideologii ukształtuje między narodowy porządek normatywny? (przekład Dominik Mierzejewski) 678
Henry Farrell, Abraham L. Newman, Zmilitaryzowana współzależność. Jak sieci gospodarcze kształtują przymus państwowy (przekład Gracjan Cimek) 693
Indeks nazwisk 709
Noty copyrightowe 717
