Tropy konfliktu. Retoryka pamięci kulturowej we współczesnej powieści północnoirlandzkiej

• Druk: Katowice, 2019
• Seria / cykl: Prace Naukowe UŚ; Kultury i Literatury Mniejsze
• Autor: Leszek Drong
• Wydawca: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego

"Tropy konfliktu" to książka pokazująca, jak współczesna powieść północnoirlandzka mierzy się z trudną przeszłością Ulsteru i całej Irlandii, szczególnie z napięciami lat 1968-1998. Konflikt w Irlandii Północnej przedstawiony został tutaj z perspektywy związanej z retorycznym wymiarem kultury. Wymiar ten w naturalny sposób przenika się z kwestiami społecznymi i politycznymi, bez których nie da się omawiać historii najnowszej na Wyspach Brytyjskich. Kluczowe pytanie, które powraca na kolejnych stronach tej książki, brzmi: czy (i jak) pamięć zapisana w tekstach kultury może wpływać na proces gojenia ran z przeszłości i pojednania między koegzystującymi wspólnotami. Analizując retoryczne aspekty i uwikłania współczesnych powieści północnoirlandzkich, widać wyraźnie, że literatura jako element pamięci kulturowej uczestniczy w szeroko pojętej polityce pamięci i jej mechanizmach. Leszek Drong proponuje, by w odniesieniu do sytuacji post-konfliktowej określić ten rodzaj pamięci kulturowej mianem pamięci naprawczej, w analogii do pojęcia sprawiedliwości naprawczej.

Jest to pionierskie opracowanie w języku polskim przedstawiające w przeglądowy sposób tło historyczne, kulturowe i społeczno-polityczne Konfliktu z lat 1968-1998 (the Troubles) w Irlandii Północnej (rozdział I, częściowo II), a także wnikliwie omawiające wybrane powieści północnoirlandzkie (rozdziały III-VI), z których część nie była jeszcze tłumaczona na język polski. Monografia adresowana jest zarówno do studentów anglistyki, jak i wszystkich humanistów (nie tylko naukowców!) zainteresowanych historią współczesną, polityką, źródłami konfliktów w Europie i na świecie, rolą tekstów kultury w komunikacji społecznej, jak również bieżącym stanem badań, jeśli chodzi o memory studies w kontekście kulturowym.

• Kategorie:
  1. Ebooki i Audiobooki »
  2. Ebooki »
  3. Ebooki popularnonaukowe i specjalistyczne »
  4. Historia i archeologia
  1. Ebooki i Audiobooki »
  2. Ebooki »
  3. Ebooki popularnonaukowe i specjalistyczne »
  4. Literaturoznawstwo
  1. Ebooki i Audiobooki »
  2. Ebooki »
  3. Ebooki popularnonaukowe i specjalistyczne »
  4. Socjologia
  1. Ebooki i Audiobooki »
  2. Ebooki »
  3. Kultura i sztuka
  1. Ebooki i Audiobooki »
  2. Ebooki »
  3. Polityka
• Język wydania: polski
• ISBN: 978-83-226-3512-4
• ISBN druku: 978-83-226-3511-7
• Liczba stron: 290

Spis treści

Wstęp
Konflikt, retoryka, pamięć / 7

Rozdział 1
Irlandia Północna – prowincja z przeszłością / 13
1.1. „Goście” ze wschodu / 13
1.2. Jedna wyspa, dwie Irlandie / 23
1.3. Eksplozja gniewu / 34
1.4. Pożegnanie z bronią / 47

Rozdział 2
Obraz przeszłości w pamięci kultury / 57
2.1. Irlandzka obsesja przeszłości / 59
2.2. W olbrzymim domu pamięci (kulturowej) / 67
2.3. Fikcje pamięci / 82
2.4. Memorealizm performatywny / 91
2.5. Powieść Piątej Prowincji / 99

Rozdział 3
Duchy przeszłości w Derry. Seamus Deane, Reading in the Dark / 119
3.1. Hybrydyczna autobiografia zbiorowa / 123
3.2. Czytając w przeszłości wspólnoty / 133
3.3. Derrytorium, czyli kilka uwag o przestrzeni i granicach / 138
3.4. Sierota po Republice / 142

Rozdział 4
Naprawdę liczyliście na prawdę? Robert McLiam Wilson, Ripley Bogle / 149
4.1. Dzieciństwo w czasach Konfliktu / 153
4.2. O prawdzie, kłamstwie i… intertekstualności / 162
4.3. Belfast jako mnemotopos / 170
4.4. Pamięć w teatrze powieści / 175

Rozdział 5
Cztery portrety kobiece w półmroku. Deirdre Madden, One by One in the Darkness / 183
5.1. Cate – pamięć jako blizna / 188
5.2. Helen – pamięć jako koszmarny sen / 194
5.3. Sally – pamięć jako zobowiązanie / 203
5.4. Emily – pamięć jako utrata / 209

Rozdział 6
Konflikt między prawdą a pojednaniem? David Park, The Truth Commissioner / 215
6.1. O wybranych mechanizmach sprawiedliwości okresu przejściowego / 219
6.2. Przeszłość (bohaterów) do naprawy / 226
6.3. Pamięć ofiar (do naprawy) / 233
6.4. Pożoga na pożegnanie Konfliktu / 239

Co zapamiętać na koniec? / 245

Podziękowania / 249
Bibliografia / 251
Indeks osobowy / 269
Indeks rzeczowy / 275

Summary / 283
Zusammenfassung / 285