Uczeń w drodze do doświadczania podmiotowości. Konteksty. Oblicza. Rzeczywistość

• Druk: Bydgoszcz, 2018
• Autor: Tatiana Grabowska
• Wydawca: Wydawnictwo Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy

Doświadczanie podmiotowości przez uczniów kończących pierwszy etap edukacji szkolnej jest ważnym i istotnym zagadnieniem, rozpatrywanym zwłaszcza w naukach pedagogicznych. Podstawą badań tego problemu jest zapoznanie się z wypowiedziami dzieci na temat ich doświadczania podmiotowości oraz rozpoznanie tego, co na ten temat myślą i robią dorośli uczestnicy ich edukacji, czyli nauczyciele i rodzice. Ważność tej problematyki w codziennych warunkach szkolnych skłoniła autorkę do głębszego zainteresowania się tym zagadnieniem i do poszukiwań empirycznych na temat doświadczania podmiotowości przez uczniów. Monografia jest adresowana do szerokiego kręgu odbiorców: pedagogów, nauczycieli edukacji wczesnoszkolnej, rodziców dzieci, ale i studentów – przyszłych nauczycieli. Należy mieć nadzieję, że stanie się ona źródłem głębszej refleksji nad podjętym problemem oraz zainspiruje do zgłębiania zagadnienia podmiotowości człowieka.

• Kategorie:
  1. Ebooki i Audiobooki »
  2. Ebooki »
  3. Ebooki popularnonaukowe i specjalistyczne »
  4. Edukacja, pedagogika, szkolnictwo
• Język wydania: polski
• ISBN: 978-83-8018-220-2
• ISBN druku: 978-83-8018-220-2
• Liczba stron: 166

Wstęp	7
1. Pojęcie podmiotowości w ujęciu interdyscyplinarnym	11 

	1.1. Podmiotowość w ujęciu filozoficznym	11 
	1.2. Podmiotowość w ujęciu socjologicznym	16 
	1.3. Podmiotowość w ujęciu psychologicznym	19 
	1.4. Podmiotowość w ujęciu pedagogicznym	31 
		1.4.1. Podmiotowy charakter wychowania	32 
		1.4.2. Podmiotowość jako cel wychowania	34 
		1.4.3. Podmiotowość jako wartość edukacyjna	35 
		1.4.4. Podmiotowość jako efekt działań edukacyjnych	37 
2. Doświadczanie podmiotowości przez dziecko w edukacji wczesnoszkolnej	40 
	2.1. Założenia pierwszego etapu edukacji szkolnej – edukacji wczesnoszkolnej	40 
	2.2. Możliwości i ograniczenia dziecka w wieku wczesnoszkolnym – kontekst  wybranych teorii rozwoju (podmiotowość w perspektywie teorii rozwojowych)	51 
		2.2.1. Teoria rozwoju psychospołecznego Erika Eriksona	52 
		2.2.2. Teoria rozwoju poznawczego Jeana Piageta	55 
		2.2.3. Teoria zadań rozwojowych Roberta J. Havighursta	57 
	2.3. Doświadczanie podmiotowości jako czynnik prowadzący do podmiotowości	60 
	2.4. Dziecko jako współtwórca doświadczania podmiotowości	63 
		2.4.1. Rozwój osobowości	68 
		2.4.2. Rozwój emocjonalny	69 
		2.4.3. Rozwój moralny	70 
		2.4.4. Rozwój poznawczy	72 
		2.4.5. Rozwój społeczny	74 
3. Uczestnicy – współtwórcy  doświadczania podmiotowości dziecka	76 
	3.1. Nauczyciel jako współorganizator doświadczania podmiotowości przez uczniów	76
	3.2. Rodzice/opiekunowie jako współorganizatorzy doświadczania podmiotowości przez dziecko	85 
4. Zarys problematyki i wyniki badań empirycznych	94 
	4.1. Doświadczanie podmiotowości jako podstawowa kategoria badań empirycznych	96 
	4.2. Doświadczanie podmiotowości w deklaracjach uczniów klas trzecich	98 
		4.2.1. Doświadczanie mocy sprawczej w deklaracjach uczniów	99 
		4.2.2. Doświadczanie możliwości wyboru w deklaracjach uczniów	102
		4.2.3. Doświadczanie gotowości ponoszenia konsekwencji dokonywanych wyborów w deklaracjach uczniów	107 
	4.3. Stwarzanie warunków sprzyjających doświadczaniu podmiotowości uczniów w deklaracjach i obserwacjach pracy nauczycieli	113 
		4.3.1. Stwarzanie warunków sprzyjających doświadczaniu podmiotowości uczniów w zakresie mocy sprawczej w deklaracjach i obserwacjach pracy nauczycieli	117 
		4.3.2. Stwarzanie warunków sprzyjających doświadczaniu podmiotowości uczniów w zakresie możliwości wyboru w deklaracjach i obserwacjach pracy nauczycieli	120 
		4.3.3. Stwarzanie warunków sprzyjających doświadczaniu podmiotowości uczniów w zakresie gotowości ponoszenia konsekwencji w deklaracjach i obserwacjach pracy nauczycieli	124 
	4.4. Zachowania rodziców/opiekunów sprzyjające doświadczaniu podmiotowości przez dziecko	132 
		4.4.1. Postawa górowania przejawiana w stosunku do dziecka	132 
		4.4.2. Postawa bezradności przejawiana w stosunku do dziecka	133 
		4.4.3. Postawa koncentracji przejawiana w stosunku do dziecka	134 
		4.4.4. Postawa dystansu przejawiana w stosunku do dziecka	136 
5. Podsumowanie, wnioski merytoryczne, rekomendacje dla praktyki	139 
Zakończenie	144 
Bibliografia	146 
Spis tabel	160 
Streszczenie	162 
Summary 	165