Widmo Mahometa, cień Samuela

• Druk: Łódź, 2020
• Redakcja naukowa: Kirił Marinow, Mirosław J. Leszka, Teresa Wolińska, Zofia A. Brzozowska
• Wydawca: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego

Prezentowana książka dzieli się na dwie podstawowe części, co jest konsekwencją faktu, że jest ona owocem dwóch paneli (W cieniu starego cesarstwa: bizantyńskie Bałkany od VII do końca XIV wieku oraz Islam i jego założyciel w kulturze europejskiego Wschodu i Zachodu w średniowieczu) zorganizowanych w ramach VI Kongresu Mediewistów Polskich, który odbył się w dniach 20–22 sierpnia 2018 roku we Wrocławiu.
W części pierwszej Czytelnik znajdzie teksty poświęcone różnorodnym aspektom historii cesarstwa bizantyńskiego i jego oddziaływań na Bałkanach, w drugiej zaś obrazowi Mahometa w kulturze średniowiecznej zarówno łacińskiej Europy Zachodniej, jak i Bizancjum oraz ludów słowiańskich, znajdujących się w orbicie jego wpływów cywilizacyjnych.
Autorzy zamieszczonych w książce tekstów wywodzą się z kilku ośrodków naukowych, tak polskich: Kraków (Jan Witold Żelazny), Lublin (Piotr Kochanek), Łódź (Zofia A. Brzozowska, Maciej Dawczyk, Karolina Krzeszewska, Mirosław J. Leszka, Małgorzata Skowronek, Szymon Wierzbiński, Teresa Wolińska), Poznań (Zdzisław Pentek), Wrocław (Aleksander Paroń), Zielona Góra (Jarosław Dudek), jak i zagranicznych: Sofia (Tsvetelin Stepanov).
Wszystkie teksty opracowane zostały na wysokim poziomie, z zachowaniem zasad charakteryzujących literaturę naukową (metodologia, logika i sposoby wnioskowania). Zaopatrzono je w kompetentnie zebraną, obszerną podstawę źródłową i literaturę, [...] Znakomitym zabiegiem jest wprowadzenie w niektórych tekstach dodatków źródłowych (zwraca choćby uwagę świetne tłumaczenie z artykułu Z. A Brzozowskiej) oraz materiału ilustracyjnego (artykule P. Kochanka).
dr hab. Dariusz Dąbrowski, prof. UKW
Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy

• Kategorie:
  1. Ebooki i Audiobooki »
  2. Ebooki »
  3. Ebooki popularnonaukowe i specjalistyczne »
  4. Historia i archeologia
• Redakcja: Kirił Marinow, Mirosław J. Leszka, Teresa Wolińska, Zofia A. Brzozowska
• Język wydania: polski
• ISBN: 978-83-8142-805-7
• ISBN druku: 978-83-8142-804-0
• Liczba stron: 380

Pobierz spis treści»

Wstęp	9

Część I. W cieniu starego cesarstwa: bizantyńskie Bałkany od VII do końca XIV w.	11
I. Zapożyczona czy własna wizja dziejów powszechnych? Wpływ autorów bizantyńskich na świadomość historyczną Słowian Południowych i Wschodnich (na przykładzie opowieści o Mahomecie i Historii paulicjan Piotra z Sycylii) (Zofia Brzozowska)	13

II. Zachodnie Bałkany (VII–XIV w) – utracone i odzyskane dla Bizancjum (Jarosław Dudek)	45
1.Zachodnie Bałkany utracone i zapamiętane		46
2. Zachodnie Bałkany odzyskane i obronione		49
3. Bizantyńskie zachodnie Bałkany – specyfika		54

III. Mapa z Ripoll i logika jej systemu winiet ze szczególnym uwzględnieniem Półwyspu Bałkańskiego i Konstantynopola (Piotr Kochanek) 	59

IV. Obraz cara Samuela w źródłach bizantyńskich (koniec X–XII w.) (Mirosław J. Leszka) 	111
1.Władca	114
2.Wódz 	118

V. Niechciani uchodźcy: stepowi przybysze na bizantyńskich Bałkanach (XI–XII w.) (Aleksander Paroń)	125
1. Spokojny wiek X	127
2.Trauma wieku XI	129
3. Izolacjonizm epoki Komnenów	142
4. Paristrion: bufor czy middle ground	146

VI. Rzetelność czy bałamuctwo? Czyli o informacjach Ahmada al-Baladuriego o cesarstwie bizantyńskim VII wieku (Zdzisław Pentek)	153

VII. The History and Culture of Bulgaria in the 7th–12th Centuries: Between Two Easts and Two Wests (Tsvetelin Stepanov)	163

VIII. Dezerterzy, zdrajcy i szpiedzy. Polityka dowództwa bizantyńskiego w świetle wybranych traktatów polemologicznych z X w. Szymon Wierzbiński	177

Część II. Islam i jego założyciel w kulturze europejskiego Wschodu i Zachodu w średniowieczu	195

IX. Pismo Święte jako narzędzie polemiczne w Contra legem sarracenorum Riccoldo da Monte di Croce (Maciej Dawczyk)		197

X. Zmagania arabsko-bizantyńskie w X w. w świetle Przeglądu historii Konstantyna Manassesa (Mirosław J. Leszka)	211

XI. Osobliwe konfrontacje islamu z chrześcijaństwem na przykładzie wybranych tekstów kultury ustnej Słowian Południowych (Karolina Krzeszewska)	219

XII. W obronie ortodoksji. Głosy antyheretyckie i antymuzułmańskie w Palei – historia, typologia, tekstologia (Małgorzata Skowronek)	231
1. Przeciwko zagubionym chrześcijanom	232
2. Wypowiedzi antyżydowskie. Paleja komentowana	238
3. Głos antymuzułmański	242

XIII. Wizerunek Mahometa w chrześcijańskiej wersji legendy o Sergiuszu Bahirze na przykładzie długiej redakcji arabskiej (Teresa Wolińska) 	247

XIV. Mahomet jako herezjarcha w opinii autorów chrześcijańskich (do Jana z Damaszku) (Jan Witold Żelazny)	279

Summary	289
Wykaz skrótów	297
Bibliografia	303
Źródła		304
Opracowania	316
Indeks osobowy	347
Indeks nazw geograficznych i etnicznych	355
Abstrakty	361
Abstracts	367