Wielka wojna o chipy. Jak USA i Chiny walczą o technologiczną dominację nad światem
Jedna z najważniejszych książek o technologii i geopolityce w 2023 roku.
Biznesowa książka roku według „Financial Times” oraz „New York Timesa”
Chris Miller przedstawia wciągającą i solidnie udokumentowaną historię chipów, które rządzą światem. Jego książka to pasjonująca opowieść o trwającej bitwie pomiędzy Chinami i USA. Bitwie o kontrolę nad najważniejszym zasobem — technologią mikrochipów, która jest niezbędnym elementem geostrategicznej rywalizacji w XXI wieku.
Dla wielu zaskoczeniem będzie stwierdzenie, że mikrochipy są odpowiednikiem ropy naftowej – deficytowym zasobem, na którym zbudowany jest współczesny świat. Obecnie pozycja militarna, ekonomiczna i geopolityczna jest zależna od komputerowych chipów. Podstawą działania praktycznie wszystkiego – od rakiet balistycznych po mikrofalówki, od smartfonów po giełdę papierów wartościowych – są układy scalone. Jeszcze niedawno najszybsze chipy projektowano i budowano w Stanach Zjednoczonych, co pozwalało im zachować pozycję numer jeden wśród supermocarstw. Dziś przewaga Ameryki się zmniejsza. Co więcej, Chiny, które wydają więcej środków na import chipów niż ropy naftowej, przeznaczają dziesiątki miliardów dolarów na rozwój tej najważniejszej współczesnej technologii. Fakt, iż Ameryka wypuściła z rąk kluczowy element procesu tworzenia układów scalonych, przyczynił się nie tylko do światowego niedoboru chipów, ale także do nowej technologicznej zimnej wojny między supermocarstwami.
Wielka wojna o chipy opisuje porywającą historię tych maleńkich, krzemowych układów scalonych, od niedawna definiujących nasz świat. Poznajemy genialnych naukowców, którzy je wynaleźli, przedsiębiorców, którzy dzięki generowanym przez nie zyskom zbudowali Dolinę Krzemową, i przedstawicieli Pentagonu, którzy użyli ich do zrewolucjonizowania sił zbrojnych. Ten olbrzymi w swojej skali przemysł półprzewodnikowy obejmuje niezmiernie złożone, zglobalizowane łańcuchy dostaw oraz jedne z najbardziej wartościowych firm na świecie. Żeby zrozumieć obecny stan polityki, ekonomii i technologii, musimy najpierw zrozumieć istotną rolę odgrywaną przez chipy.
***
Książka niezbędna do zrozumienia współczesnego świata. Chris Miller opowiada, jak nasz napędzany układami scalonymi świat był kształtowany w ogniu walki toczącej się między wynalazcami, technologiami, firmami i krajami. Opisuje również obecną rywalizację między Stanami Zjednoczonymi i Chinami, która ma ogromny wpływ na globalną sytuację polityczną.
– Daniel Yergin, zdobywca nagrody Pulitzera, autor bestsellera Nafta, władza, pieniądze
Przyszłość ludzkości zależy od wyniku „wojny chipowej” między dwoma systemami rywalizującymi w projektowaniu i produkowaniu najbardziej zaawansowanych mikroprocesorów. Wielka wojna o chipy przybliża historyczną perspektywę niezbędną do zrozumienia zaostrzającej się chińsko-amerykańskiej rywalizacji. Koniecznie przeczytaj tę książkę.
– Niall Ferguson, starszy doradca w Hoover Institution na Uniwersytecie Stanforda, autor książki Fatum. Polityka i katastrofy współczesnego świata
Umysł Millera działa jak komputerowy chip, o którym pisze. Powstają w nim zadziwiające, złożone idee, które przedstawia z niezwykłą klarownością. W swojej książce nakreśla niesamowitą, dobrze udokumentowaną, ważną dla nas wszystkich historię.
– Robert D. Kaplan, autor The Revenge of Geography i Asia’s Cauldron, bestsellerów z list „New York Timesa”
Wspaniała. (…) Chris Miller z niezwykłym rozmachem przedstawia wciągającą historię chipów, które rządzą światem.
– Margaret O’Mara, autorka The Code: Silicon Valley and the Remaking of America
Książka oddaje istotę najważniejszego elementu geostrategicznej rywalizacji w XXI wieku. Błyskotliwie i zabawnie napisana, przekonująca, solidnie udokumentowana historycznie i dobrze opisująca współczesne technologie. Genialna!
– James Stavridis, emerytowany admirał amerykańskiej marynarki wojennej, szesnasty naczelny dowódca sił sojuszniczych NATO; współautor 2034: A Novel of the Next World War
***
Chris Miller wykłada historię powszechną we Fletcher School na Tufts University. Jest stypendystą programu Jeane Kirkpatrick Fellow w American Enterprise Institute, dyrektorem programu do spraw Euroazji w Foreign Policy Research Institute i dyrektorem w Greenmantle, firmie konsultacyjnej z zakresu makroekonomii i geopolityki z oddziałami w Nowym Jorku i Londynie.
Więcej informacji na: ChristhoperMiller.net i Twiterze @crmiller1.
Bohaterowie | 13
Słownik | 15
Wstęp do wydania polskiego | 17
Wstęp | 21
CZĘŚĆ I UKŁADY SCALONE CZASÓW ZIMNEJ WOJNY
Rozdział 1 Od stali do krzemu | 39
Rozdział 2 Przełącznik | 47
Rozdział 3 Noyce, Kilby i układ scalony | 53
Rozdział 4 Początki | 59
Rozdział 5 Moździerze i produkcja masowa | 65
Rozdział 6 JA… CHCĘ… BYĆ… BOGATY | 73
CZĘŚĆ II OBWÓD AMERYKAŃSKIEGO ŚWIATA
Rozdział 7 Sowiecka Dolina Krzemowa | 81
Rozdział 8 Skopiujcie to | 89
Rozdział 9 Sprzedawca tranzystorów | 95
Rozdział 10 Tranzystorowe dziewczyny | 105
10 Rozdział 11 Precyzyjne uderzenie | 113
Rozdział 12 Budowanie łańcucha dostaw | 119
Rozdział 13 Rewolucjoniści z Intela | 125
Rozdział 14 Strategia zrównoważenia Pentagonu | 133
CZĘŚĆ III STRACONE PRZYWÓDZTWO?
Rozdział 15 „Trudna konkurencja” | 143
Rozdział 16 „Jesteśmy w stanie wojny z Japonią” | 149
Rozdział 17 „Firma produkuje śmieci” | 157
Rozdział 18 Ropa naftowa lat osiemdziesiątych | 167
Rozdział 19 Spirala śmierci | 173
Rozdział 20 The Japan that can say no | 183
CZĘŚĆ IV ODRADZAJĄCA SIĘ AMERYKA
Rozdział 21 Król chipsów ziemniaczanych | 195
Rozdział 22 Zakłócenie Intela | 205
Rozdział 23 „Wróg mojego wroga”: wzrost znaczenia Korei | 213
Rozdział 24 „To jest przyszłość” | 221
Rozdział 25 Zarząd T KGB | 229
Rozdział 26 „Broń masowego rażenia” – wpływ strategii zrównoważenia | 235
Rozdział 27 Bohater wojenny | 245
Rozdział 28 „Zimna wojna się skończyła i to wy wygraliście” | 251
CZĘŚĆ V UKŁADY SCALONE, SCALONY ŚWIAT?
Rozdział 29 „Chcemy rozwoju przemysłu półprzewodnikowego na Tajwanie” | 261
Rozdział 30 Wszyscy muszą produkować chipy | 271
Rozdział 31 „Dzielenie się Bożą miłością z Chińczykami” | 281
Rozdział 32 Wojny litograficzne | 289
Rozdział 33 Dylemat innowatora | 299
Rozdział 34 Działaj szybciej | 309
CZĘŚĆ VI OFFSHORING INNOWACJI?
Rozdział 35 „Prawdziwi mężczyźni mają duże (fa)bryki” | 321
Rozdział 36 Rewolucja fabless | 327
Rozdział 37 Wielki sojusz Morrisa Changa | 335
Rozdział 38 Jabłkowy krzem | 343
Rozdział 39 EUV | 349
Rozdział 40 „Nie ma planu B” | 359
Rozdział 41 Jak Intel zapomniał o innowacjach | 365
CZĘŚĆ VII CHIŃSKIE WYZWANIE
Rozdział 42 Wyprodukowano w Chinach | 375
Rozdział 43 „Musimy szturmować” | 381
Rozdział 44 Transfer technologiczny | 393
Rozdział 45 „Będzie dochodzić do fuzji” | 405
Rozdział 46 Powstanie Huawei | 415
Rozdział 47 Epoka 5G | 425
Rozdział 48 Następne zrównoważenie | 433
CZĘŚĆ VIII SZLABAN NA CHIPY
Rozdział 49 „Wszystko, o co konkurujemy” | 449
Rozdział 50 Fujian Jinhua | 461
Rozdział 51 Atak na Huawei | 469
Rozdział 52 Czy to przełomowy moment dla Chin? | 481
Rozdział 53 Braki i łańcuchy dostaw | 491
Rozdział 54 Tajwańska zagwozdka | 503
Podsumowanie | 517
Podziękowania | 527
Indeks | 533
