Wybór tekstów z dziejów języka polskiego
Dwutomowa antologia pod red. prof. Marka Cybulskiego przynosi uporządkowany chronologicznie zbiór ponad pięciuset tekstów polskich. Obejmuje ogół piśmiennictwa, utrwala w całości lub we fragmentach teksty od najstarszych po współczesne: od średniowiecznej bulli papieskiej do internetowego flejmu. Zawiera zabytki kanoniczne, powszechnie znane, ale także dotąd niepublikowane i trudno dostępne; teksty wybitne i nietypowe oraz niewybitne i typowe: wielką poezję i nieudolną rymowankę, artykuł sławnego uczonego i pracę domową ucznia-nieuka. Odkryjemy zabawny barokowy przepis kucharski i ponury list skazańca pisany w dniu egzekucji; sensacyjny protokół sprawy o czary i pedantyczny regulamin strzelania z muszkietu. Odnajdziemy świadectwa ekspansji i porażek naszego języka, grzęźnięcia w prymitywie i dorastania do nowoczesności; ulegania obcym wpływom i wybijania się na językową niepodległość.
Książka umożliwia śledzenie ewolucji stylów funkcjonalnych, społecznych odmian języka, świadomości językowej i wiedzy o języku. Informuje o sytuacji językowej w Polsce, o polityce językowej Polaków i wobec Polaków. Pokazuje ewolucję fonetyki, gramatyki, słownictwa i ortografii. Teksty opatrzono omówieniami zjawisk, które w nich wystąpiły lub które stanowiły dla nich konteksty. Wyjaśnienia te umieszczono w komentarzach, przypisach, słownikach i w indeksie.
Wybór… ma przede wszystkim pomóc studentom i pracownikom filologii polskiej w studiowaniu i nauczaniu historii języka, gramatyki historycznej, stylistyki, retoryki, leksykologii, genologii, dialektologii, ale z pewnością zainteresuje każdego, kogo fascynują sprawy Polski i Polaków.
- Kategorie:
- Redakcja: Marek Cybulski
- Język wydania: polski
- ISBN: 978-83-7969-555-3
- ISBN druku: 978-83-7969-426-6
- Liczba stron: 630
-
Sposób dostarczenia produktu elektronicznegoProdukty elektroniczne takie jak Ebooki czy Audiobooki są udostępniane online po opłaceniu zamówienia kartą lub przelewem na stronie Twoje konto > Biblioteka.Pliki można pobrać zazwyczaj w ciągu kilku-kilkunastu minut po uzyskaniu poprawnej autoryzacji płatności, choć w przypadku niektórych publikacji elektronicznych czas oczekiwania może być nieco dłuższy.Sprzedaż terytorialna towarów elektronicznych jest regulowana wyłącznie ograniczeniami terytorialnymi licencji konkretnych produktów.
-
Ważne informacje techniczneMinimalne wymagania sprzętowe:procesor: architektura x86 1GHz lub odpowiedniki w pozostałych architekturachPamięć operacyjna: 512MBMonitor i karta graficzna: zgodny ze standardem XGA, minimalna rozdzielczość 1024x768 16bitDysk twardy: dowolny obsługujący system operacyjny z minimalnie 100MB wolnego miejscaMysz lub inny manipulator + klawiaturaKarta sieciowa/modem: umożliwiająca dostęp do sieci Internet z prędkością 512kb/sMinimalne wymagania oprogramowania:System Operacyjny: System MS Windows 95 i wyżej, Linux z X.ORG, MacOS 9 lub wyżej, najnowsze systemy mobilne: Android, iPhone, SymbianOS, Windows MobilePrzeglądarka internetowa: Internet Explorer 7 lub wyżej, Opera 9 i wyżej, FireFox 2 i wyżej, Chrome 1.0 i wyżej, Safari 5Przeglądarka z obsługą ciasteczek i włączoną obsługą JavaScriptZalecany plugin Flash Player w wersji 10.0 lub wyżej.Informacja o formatach plików:
- PDF - format polecany do czytania na laptopach oraz komputerach stacjonarnych.
- EPUB - format pliku, który umożliwia czytanie książek elektronicznych na urządzeniach z mniejszymi ekranami (np. e-czytnik lub smartfon), dając możliwość dopasowania tekstu do wielkości urządzenia i preferencji użytkownika.
- MOBI - format zapisu firmy Mobipocket, który można pobrać na dowolne urządzenie elektroniczne (np.e-czytnik Kindle) z zainstalowanym programem (np. MobiPocket Reader) pozwalającym czytać pliki MOBI.
- Audiobooki w formacie MP3 - format pliku, przeznaczony do odsłuchu nagrań audio.
Rodzaje zabezpieczeń plików:- Watermark - (znak wodny) to zaszyfrowana informacja o użytkowniku, który zakupił produkt. Dzięki temu łatwo jest zidentyfikować użytkownika, który rozpowszechnił produkt w sposób niezgodny z prawem. Ten rodzaj zabezpieczenia jest zdecydowanie bardziej przyjazny dla użytkownika, ponieważ aby otworzyć książkę zabezpieczoną Watermarkiem nie jest potrzebne konto Adobe ID oraz autoryzacja urządzenia.
- Brak zabezpieczenia - część oferowanych w naszym sklepie plików nie posiada zabezpieczeń. Zazwyczaj tego typu pliki można pobierać ograniczoną ilość razy, określaną przez dostawcę publikacji elektronicznych. W przypadku zbyt dużej ilości pobrań plików na stronie WWW pojawia się stosowny komunikat.
WSTĘP 11 1. Dobór tekstów 12 2. Sposób prezentacji 16 Układ tekstów 16 Tytuły 16 Pisownia. Zasady transliteracji i symbole edytorskie 17 Symbole edytorskie 19 Przypisy dolne 20 Komentarze 20 Słowniki 22 Indeks 22 3. Autorstwo 23 1. Bulla gnieźnieńska (1136) 25 2. Kazania świętokrzyskie (XIV w.) 27 3. Krystus zmartwychwstał je (1365) 31 4. [Roty sądowe z Wielkopolski] (1387–1400) 32 5. Psałterz floriański (1398–1399) 35 6. Bogurodzica (początek XV w.) 38 7. Kazania gnieźnieńskie (początek XV w.) 39 8. Przecław Słota, Wiersz o chlebowym stole (początek XV w.) 43 9. Psałterz floriański (część III) (początek XV w.) 47 10. Cantilena inhonesta (1416 lub 1417) 49 11. [List miłosny] (ok. 1428) 50 12. Kodeks Świętosława (1449) 51 13. Żywot świętego Błażeja (koniec 1. połowa XV w.) 55 14. Biblia królowej Zofii (1455) 58 15. Kazanie na dzień Wszech Świętych (połowa XV w.) 61 16. Pieśń o zabiciu Andrzeja Tęczyńskiego (1462–1463) 64 17. Lament świętokrzyski (ok. 1470) 66 18. Jakub Parkosz, Traktat o ortografii polskiej (ok. 1470) 68 19. Modlitwy codzienne (1475) 71 20. Modlitwy Wacława (między 1476 a 1489) 72 21. Ortyle magdeburskie (ok. 1480) 75 22. Chytrze bydlą z pany kmiecie... (ok. 1483) 76 23. Psałterz puławski (koniec XV w. lub 1. ćwierć XVI w.) 77 24. Rozmyślanie przemyskie (początek XVI w.) 80 25. Reguła zakonu św. Klary (początek XVI lub przełom XV i XVI w.) 86 26. Modlitwy codzienne (początek XVI w.) 91 27. Jan Konarski, Mowa powitalna (między 1512 a 1515) 92 28. Biernat z Lublina, [Przypowieści] (1522) 93 29. [Rozmówki polsko-niemieckie] (1523) 95 30. [Przepisy] (1. połowa XVI w.) 96 31. Walenty Wróbel, Żołtarz Dawida Proroka (1528) 98 32. Stanisław Kucieński, List do Mikołaja Szydłowieckiego (1529) 102 33. List do burmistrza i rajców miasta Bardiowa (1530) 103 34. Olbracht Gasztołd, List do Mikołaja Nipszyca (1531) 104 35. Stefan Falimirz, O ziołach i mocy ich… (1534) 105 36. Andrzej Glaber, Problemata Aristotelis (1535) 106 37. Zygmunt I Stary, List do Jakuba Wilamowskiego (1539) 109 38. Walenty Wróbel, Żołtarz Dawidow (1539) 111 39. Ludycyje wieśne (1543) 115 40. Sprawa chędoga o męce Pana Chrystusowej (1544) 118 41. Historia trzech króli (1544) 121 42. Ewangelia Nikodema (1544) 123 43. Mikołaj Rej, Psałterz Dawidow (przed 1548?) 126 44. Mikołaj Radziwiłł Czarny, List do brata (1547) 130 45. Bartłomiej Groicki, Porządek sądów… (1558–1559) 133 46. Jakub Lubelczyk, Psałterz Dawida (1558) 136 47. [Zeznanie w procesach] (1559) 142 48. Mikołaj Rej, Przypowieści przypadłe… (1562) 144 49. Lustracja miasta Bolimowa (1564) 148 50. Bartłomiej Groicki, Artykuły prawa majdeburskiego (1565) 153 51. Łukasz Górnicki, Dworzanin polski (1566) 156 52. Stanisław Grzepski, Geometria… (1566) 162 53. Bartłomiej Groicki, Tytuły prawa majdeburskiego (1567) 164 54. [Faktura i korespondencja kupiecka] (1568–1569) 167 55. Mikołaj Rej, Źwierciadło (1567–1568) 169 56. Mikołaj Sęp Szarzyński, Wiersze (między 1568 a 1581) 174 57. Marcin Czechowic, Summariusz Nowego Testamentu (1570) 175 58. Marcin Białobrzeski, Kazanie na pogrzebie Zygmunta Augusta (1574) 180 59. H. C. Agrippa / Maciej Wirzbięta, O ślachetności a zacności płci niewieściej (1575) 185 60. Jan Kochanowski, Przy pogrzebie rzecz (1577) 187 61. Jan Kochanowski, Odprawa posłów greckich (1578) 189 62. Marcin Czechowic, Trzech dni rozmowa… (1578) 192 63. Jan Kochanowski, Psałterz Dawidow (1579) 198 64. Marcin Czechowic, Respons na skrypt… (1581) 201 65. Paweł Szczerbic, Speculum saxonum… (1581) 203 66. Marcin Czechowic, Zwierściadłko panienek chrystyjańskich (1582) 208 67. Marcin Czechowic, Epistomium na wędzidło… (1583) 211 68. Jan Kochanowski, Treny (1583) 214 69. Jan Kochanowski, Fraszki (1584) 217 70. [Wiersz mieszczański] (ostatnia ćwierć XVI w.) 221 71. Sebastian Grabowiecki, Sonet (1590) 223 72. Marcin Łaszcz, Pogrom lewartowski (1592) 224 73. Łukasz Górnicki, Raczył (1598) 233 74. Jakub Wujek, Psalmy 50 (51) i 137 (1599) 236 75. Jan Karol Chodkiewicz, [Listy] (przełom XVI i XVII w.) 241 76. Barwiczka dla ozdoby twarzy… (1605) 243 77. Stanisław Stadnicki, Votum na zjeździe lubelskim (1606) 246 78. [Świadectwa cudownych uzdrowień] (1612–1637) 250 79. Nicolaus Volckmar, Viertzig Dialogi (1612) 252 80. Rożność nacyj, z ich własnościami (1614) 258 81. [Wiersze sowiźrzalskie] (1615) 263 82. [Umowa kupna-sprzedaży] (1616) 266 83. Mateusz Bembus, Kometa, to jest pogrożka… (1619) 267 84. Jan Karol Chodkiewicz, Mowy do wojska pod Chocimiem (1621) 270 85. [Dekret sądu starościńskiego i przysięga] (1622) 273 86. [Protokół rozprawy przed sądem miejskim] (1624) 274 87. [Testament mieszczanki] (1624) 279 88. Jan Brożek, Gratis abo dyskurs… (1625) 280 89. Walerian Nekanda Trepka, Liber generationis plebeanorum… (2. ćwierć XVII w.) 284 90. Walerian Nekanda Trepka, Proemium… (2. ćwierć XVI w.) 287 91. [Ćwiczenia uczniowskie] (1628) 289 92. Jerzy Ossoliński, [Mowa pożegnalna marszałka izby poselskiej] (1631) 290 93. Jurament podwojewodzego (1631) 292 94. Wojciech Dębołęcki, Wywod jedynowłasnego państwa świata… (1633) 293 95. Jacek Mijakowski, [Kazanie przy rozdawaniu kolędy] (1637) 298 96. Adam Grodziecki, [Mowa weselna – dziękowanie za pannę] (1637) 301 97. Fridrich Ledck, [Kwit] (1642) 304 98. Krystyna Gieysztorowa, [Testament ziemianki] (1647) 305 99. Iwan Teteruk, [List do syna] (1649) 308 100. Marcin Smogulecki, [Zaproszenie na pogrzeb] (1650) 309 101. Andrzej Maksymilian Fredro, [Odpowiedzi posłom…] (1652) 310 102. Janusz Radziwiłł, [List do sługi] (1655) 314 103. [Pozew sądowy] (1658) 316 104. Jerzy Niemierzyc, Mowa do króla (1659) 317 105. Błażej Lipowski, Piechotne ćwiczenie… (1660) 321 106. Jan Andrzej Morsztyn, Do trupa sonet (1661) 323 107. Jan Kazimierz, [Uniwersał przedsejmowy] (1666) 324 108. Jan III Sobieski, Mowa in Senatus Consilio (1681) 327 109. Stanisław Czerniecki, Zebranie potraw (1682) 329 110. Kazimierz Sapieha, Podziękowanie (1682) 331 111. Jan III Sobieski, [List do Marii Kazimiery] (l683) 333 112. Stanisław Solski, Geometra polski… (1683) 337 113. [Wyrok sądu miejskiego] (1689) 340 114. Jan Chryzostom Pasek, Pamiętniki (ok. 1690–1695) 342 115. Wojciech Tylkowski, Część czwarta fizyki (1692) 349 116. Jakub Boczyłowic, [Wzory listów] (1694) 352 117. Rejestr wydatku (1694) 355 118. Jan III Sobieski, Mowa in Senatus Consilio (1695) 355 119. [Protokoły sądu wójtowskiego m. Opola] (1698) 358 120. [Protokół posiedzenia rady Tarnowskich Gór] (1700) 362 121. Elżbieta Sieniawska, [Listy] (1700–1707) 363 122. F. W. de Kijau, Obwieszczenie (1712?) 367 123. [Wzory mów weselnych] (1712) 368 124. Cyprian Sapecki, Kazanie o Najświętszej Pannie (1720) 370 125. August II Mocny, Uniwersał przedsejmowy (1720) 373 126. [Protokoły sądu wójtowskiego Opola] (1721) 375 127. [Protestacja] (1722) 378 128. Wawrzyniec Różyński, Nowenny opisanie (1723) 379 129. Antoni Widenski, [List do Elżbiety Sieniawskiej] (1724) 381 130. [Protokół sprawy o czary] (1724) 383 131. Józef Fontana, [List do Elżbiety Sieniawskiej] (1725) 385 132. [Testament mieszczański] (1726) 386 133. Elżbieta Sieniawska, [Wypuszczenie karczmy w arendę] (1728) 388 134. Elżbieta Sieniawska, [Uniwersał] (1728) 390 135. Józef Woronicz, [List] (1728) 392 136. Zwierciadło […] przymiotów… (1728) 393 137. Glejt (1733) 398 138. August III, [Mandat królewski] (1735) 399 139. Hilarion Falęcki, Wojsko […] afektów (1739) 400 140. [Protół posiedzenia rady Tarnowskich Gór] (1740) 404 141. Stanisław Konarski, [List do Józefa Sapiehy] (1740) 405 142. [Tytulatura kancelarii królewskiej] (1745) 407 143. [Protokół posiedzenia cechu] (1748) 409 144. Marcin Matuszewicz, Diariusz życia mego (od 1754) 410 145. [Protokół z posiedzenia cechu] (1755) 415 146. Benedykt Chmielowski, Nowe Ateny (1756) 417 147. Mowa posła na sejmie (ok. 1760) 425 148. [Akt kupna – sprzedaży] (1763) 426 149. Stanisław Konarski, List do szlachty sejmikowej (1764) 427 150. Józef Andrzej Załuski, Objaśnienie błędami zabobonów zarażonych (1766) 429 151. [Ignacy Krasicki], [Artykuł o sposobach wydoskonalenia języka] (1766) 432 152. Franciszek Bohomolec, Ceremoniant (1767) 434 153. Jakub Lanhans, [Dziennik podróży] (1768) 438 154. Tadeusz Krusiński [J. E. Minasowicz], Pragmatografia de legitimo usu… (1769) 441 155. Wiadomość ciekawa (1769) 443 156. [Ogłoszenie] (1774) 447 157. [Protokół posiedzenia cechu] (1777) 448 158. Franciszek Dionizy Kniaźnin, Erotyki (1779) 451 159. Respons pewnej damy… (1779) 454 160. Onufry Kopczyński, O pisaniu głosek (1780) 456 161. Franciszek Zabłocki, Fircyk w zalotach (1781) 458 162. Julian Antonowicz, Mowa z okoliczności uroczystego obchodu… (1783) 463 163. [Wiadomości prasowe] (1784) 466 164. Kwit z podymnego (1784) 468 165. Adam Naruszewicz, Diariusz podróży Najjaśniejszego Stanisława Augusta… (1784) 469 166. Ks. Laskowski, [Mowa powitalna] (1784) 473 167. Stanisław Trembecki, Gość w Heilsbergu (1784) 474 168. Regulamen egzercerunku… (1786) 477 169. Stanisław Staszic, Edukacja (1787) 480 170. [Księga cudów i intencji mszalnych] (1788–1802) 484 171. Józef Kossakowski, Ksiądz pleban (1788) 486 172. Ustawa rządowa […] 3 maja (1791) 488 173. Michał Potulicki, Dziennik na rok 1794 (1794) 489 174. [Ogłoszenia i listy gończe] (1794) 492 175. Odezwa Komisji Porządkowej Powiatu Grodzieńskiego (1794) 496 176. Zarządzenie Komisji Porządkowej Powiatu Grodzieńskiego (1794) 498 177. Hugo Kołłątaj, Uwagi nad snami… (1796) 500 178. Stanisław Szymański, Wzory biletów, listów… (1797) 503 179. Pieśń wasalów pruskich (1798) 506 180. List miejski (1799) 507 181. Uwaga nad czuciem jestestwa (początek XIX w.) 509 182. Franciszek Jelski, [List do Kajetany Oskierczyny] (1802) 510 183. Przegnanie Niemców z Warszawy (1806) 512 184. Franciszek Karpiński, Psalm 50 (1806) 513 185. Julian Antonowicz, Kazanie (1807) 515 186. Onufry Kopczyński, Prawidła przystoyności… (1810) 519 187. [Obwieszczenia urzędowe] (1810) 522 188. Kajetana Oskierczyna, [List do Mikołaja Gadomskiego] (1811) 523 189. [Mianowanie na stopień oficerski] (1812) 524 190. Ignacy Lubicz Czerwiński, Skazówka listowa… (1812) 525 191. Jan Śniadecki, O języku narodowym w matematyce (1813) 527 192. Jan Śniadecki, O języku polskim (1814) 530 193. Julian Antonowicz, Dziennik nauczyciela domowego (1814–1823) 534 194. Zbiór komendnych wyrazów (1815) 537 195. L. Gaultier, St. Borodzicz, Rysy charakterystyczne złego wychowania (1817) 539 196. Obwieszczenia (1818) 541 197. [Ogłoszenie prasowe] (1818) 542 198. Zapozew edyktalny (1818) 543 199. Józef Mroziński, Oblężenie i obrona Saragossy… (1819) 544 200. [Ogłoszenia] (1820) 547 201. Alojzy Feliński, Barbara Radziwiłłówna (1820) 551 202. Adam Mickiewicz, Lilie (1822) 553 203. J. Hautepierre, Wojciech Sitkiewicz, Sztuka pisania listów (1822) 557 204. Ignacy Bobiatyński, O nabijaniu sztućca (1823) 559 205. Józef Mroziński, Odpowiedź na […] recenzję (1824) 560 206. [Ogłoszenia prasowe] (1824) 565 207. [Mianowanie na stopień oficerski] (1812) 566 208. Kwit Magazynu Drewnego (1826) 567 209. Adam Mickiewicz, Sonety krymskie (1826) 568 210. Hieronim Kajsiewicz, [Ćwiczenie studenckie] (1829) 570 211. Jan Nepomucen Kamiński, Czy nasz język jest filozoficzny? (1830) 572 212. Kajetana Oskierczyna, [Polecenie wypłaty] (1830) 575 213. Doniesienia (1831) 576 214. [Ogłoszenia prasowe] (1831) 577 215. Emilia Plater, [Oświadczenie] (1831) 578 216. Aleksander Fredro, Zemsta (1834) 579 217. Adam Mickiewicz, Pan Tadeusz (1834) 581 218. O C. K. szybko-wozie… (1835) 586 219. Juliusz Słowacki, Testament mój (1839/1840) 587 220. Podział pierścienia Saturnowego (1839) 590 221. Michał Starzewski, [Traktat o szermierce] (ok. 1840) 590 222. Juliusz Słowacki, Beniowski (1841) 593 223. Wieści z teatru (1841) 596 224. L. Wo…ski, [Recenzja teatralna] (1841) 597 225. [Wiadomości prasowe] (1841) 597 226. Juliusz Słowacki, Anioły stoją na rodzinnych polach... (1841) 598 227. Hieronim Kajsiewicz, O rządach Opatrzności. Kazanie… (1842) 599 228. [Adres posłów polskich do króla Prus] (1843) 601 229. Michał Korzeniowski, Nowy sekretarz powszechny… (1843) 602 230. [Ogłoszenie] (1843) 604 231. Roztrząsanie sumienia (1845) 604 232. Zygmunt Krasiński, [List do Izabelli Sanguszkowej] (1846) 607 223. [Ludwik Mierosławski], Regulamin piechoty, kawalerii i artylerii… (1846) 609 234. Juliusz Słowacki, Wielcyśmy byli i śmieszniśmy byli... (1846) 611 235. Kornel Ujejski, Pieśni Salomona (1846) 613 236. Stanisław Jachowicz, Rozmowy matki z Józią (1846) 617 237. Kornel Ujejski, Kwiaty bez woni (1848) 619 238. [Anegdota] (1848) 623 239. Władysław Majewski, [Notatki z wykładu Chemia i technologia] (1848–1850) 623 240. Uwiadomienie (1848) 627 241. [Teksty prasowe] (1849) 628 242. [Nekrologi z prasy poznańskiej] (1850) 631