Wykłady z filozofii religii Tom 2
Głównym wątkiem Wykładów z filozofii religii jest tak naprawdę stosunek filozofii Hegla, uznawanej przez niego samego za wiedzę absolutną, do religii chrześcijańskiej, którą uważa za źródło własnej filozofii i określa mianem "religii absolutnej". Jeżeli więc znajdujemy w tych wykładach obszerną część poświęconą innym religiom, to już rzut oka na spis treści uświadamia nam, że własna religia Hegla nie należy do niej, stanowi odrębną część. Religia chrześcijańska ukazana zostaje poniekąd jako proces, w którym przestaje ona być religią, a staje się filozofią, przestaje być wiarą, a staje się wiedzą - "religią jawną".
Całą różnorodność religii Hegel ujmował przede wszystkim z perspektywy pojmowania Boga jako szerszej tożsamości duchowej człowieka i znajdował na każdym kroku potwierdzenia, że o to w istocie chodziło we wszystkich wierzeniach ludzkości, czy był to chiński cesarz jako bóstwo sprawujące władzę nad światem czy brahman jako najwyższa istota tożsama z własną jaźnią Hindusa, czy tybetański dalajlama, czy piękni bogowie, pod postacią których Grecy oddawali cześć własnemu człowieczeństwu, czy wreszcie wcielony w człowieka Bóg - Jezus Chrystus.
Pozycja przeznaczona dla studentów filozofii, psychologii, socjologii, pedagogiki, religioznawstwa, teologii i innych kierunków humanistycznych oraz dla ich wykładowców, a także dla zainteresowanych twórczością Hegla, filozofią niemiecką i klasyką filozoficzną.
Hegel Georg Wilhelm Friedrich
(1770–1831); filozof niemiecki; jeden z głównych przedstawicieli klasyków filozofii niemieckiej; przedstawiciel idealizmu obiektywnego.
W latach 1801–1806 wykładał na uniwersytecie w Jenie, w latach 1808–1816 rektor i profesor gimnazjum klasycznego w Norymberdze, w 1816 roku profesor uniwersytetu w Heidelbergu, od 1818 roku — w Berlinie.
Hegel stworzył system filozoficzny stanowiący skrajnie racjonalistyczną i dialektyczną postać idealizmu obiektywnego. System ten obejmował logikę (tj. naukę o formach rozwoju myśli, pełniącą funkcję ontologii), filozofię przyrody i filozofię ducha. Podstawowym założeniem filozofii Hegla było uznanie, że cała rzeczywistość kształtuje się według jednej, rozwijającej się dialektycznie idei, stanowiąc proces realizowania się absolutu (rozumu historycznego, ducha świata) zmierzającego do uświadomienia sobie swojej własnej wolności. Dzieje ludzkości, będąc etapem w tym procesie, przechodzą przez stadia ducha subiektywnego (rozwoju jednostki), ducha obiektywnego (rozwoju społeczeństwa) i ducha absolutnego (rozwoju kultury). Realizacja idei świadomości wolności w dziejach dokonuje się przez instytucje społeczne, stosunki społeczne, moralność, państwo, osiągając formy najwyższe w sztuce, religii i filozofii. Prowadzi ona od wolności jedynie władcy (w despotiach starożytnego Wschodu), przez wolność niektórych (w starożytnej Grecji i Rzymie) do wolności wszystkich, kształtującej się w epoce chrześcijańsko-germańskiej. Przebieg rozwoju historycznego nie jest harmonijny. Dokonuje się w drodze rewolucyjnych skoków, wskutek ujawniania się wewnętrznych sprzeczności w zjawiskach, które wyczerpały już swe możliwości ewolucyjne i podlegają alienacji oraz negacji.
System filozoficzny Hegla charakteryzowały: panlogizm, wyrażający się w tezie o tożsamości myśli i bytu oraz wynikającej z niej rozumności i logiczności praw rozwoju świata i historii; historyzm, zgodnie z którym każde zjawisko jest momentem koniecznym historycznego procesu rozwoju. Filozofia Hegla wywarła znaczny wpływ na dalszy rozwój filozofii europejskiej, zwł. niemieckiej, oraz stała się jednym z głównych źródeł marksizmu, który podejmując jej problemy i metodę, nadał im materialistyczną interpretację.
Główne dzieła Hegla:Fenomenologia ducha (1807, wydanie polskie t. 1–2 1963–64), Nauka logiki (1812–16, wydanie polskie t. 1–2 1967–68), Encyklopedia nauk filozoficznych (1817, wydanie polskie 1990) — stanowiąca wykład pełnego systemu Hegla, Zasady filozofii prawa (1821, wydanie polskie 1969, wydanie ostatnie 1990), oraz wydane pośmiertnie wykłady z estetyki, filozofii historii, historii filozofii, filozofii przyrody, filozofii religii, spośród których w tłumaczeniu polskim wyszły: Wykłady z filozofii dziejów (wydanie polskie 1919, wydanie ostatnie t. 1–2 1958), Wykłady o estetyce (wydanie polskie t. 1–3 1964–67), Wykłady z historii filozofii, t. 1 (wydanie polskie 1994).
Seria BIBLIOTEKA KLASYKÓW FILOZOFII
Dobrze znana czytelnikom seria z długoletnią, bo sięgającą półwiecza tradycją. Powstała w 1952 roku. Stanowi kanon klasyki filozoficznej złożony z dzieł najwybitniejszych myślicieli różnych epok, kręgów kulturowych, nurtów i kierunków, budowany w języku polskim dzięki uczonym tej miary, co Władysław Tatarkiewicz, Tadeusz Kotarbiński, Kazimierz Ajdukiewicz, Roman Ingarden, Leszek Kołakowski, przy współpracy całego polskiego środowiska filozoficznego. Adresowana do przedstawicieli nauki, wykładowców, studentów i wszystkich miłośników filozofii.
