Wykluczenie bankowe w Polsce w aspekcie ekonomicznym i społecznym

• Druk: Łódź, 2020
• Autor: Iwa Kuchciak
• Wydawca: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego

W monografii podjęta została polemika na temat pojęcia wykluczenia bankowego i finansowego prowadząca do konceptualizacji pojęcia wykluczenia bankowego. Zagadnienie wykluczenia bankowego rozpatrywane jest w odniesieniu do gospodarstw domowych w kontekście podmiotowym i przedmiotowym, łącząc wymiar społeczny, ekonomiczny oraz prawny. Biorąc pod uwagę przyjęty punkt widzenia, ubankowienie jest analizowane i oceniane równolegle w aspekcie dostępności, możliwości i wykorzystania systemu bankowego. W świetle przeprowadzonej diagnozy skali wykluczenia bankowego w polskim społeczeństwie, jej przyczyn, konsekwencji oraz narzędzi i metod mogących służyć ograniczeniu zjawiska ekskluzji bankowej, stwierdzić należy, iż na przestrzeni ostatnich lat nastąpił szereg zmian i przeobrażeń w postawach gospodarstw domowych, które sprawiły, iż coraz większe grono osób decyduje się na korzystanie z produktów bankowych, jednak całkowita eliminacja ekskluzji bankowej nie jest obecnie możliwa.
Zakres poruszanych w monografii zagadnień sprawia, iż może być wykorzystana zarówno przez świat nauki, jak i studentów oraz zainteresowane instytucje finansowe.

• Kategorie:
  1. Ebooki i Audiobooki »
  2. Ebooki »
  3. Ekonomia, biznes
• Język wydania: polski
• ISBN: 978-83-8220-207-6
• ISBN druku: 978-83-8220-206-9
• Liczba stron: 230

Pobierz spis treści»

Wstęp	9

Rozdział 1. Identyfikacja pojęcia i rozmiarów wykluczenia bankowego	17
1.1.	Gospodarstwa domowe na rynku usług finansowych	17
1.2.	Wielowymiarowość zjawiska wykluczenia bankowego	30
1.2.1.	Historyczne uwarunkowania rozważań nad wykluczeniem	30
1.2.2.	Wykluczenie finansowe jako punkt wyjścia do zdefiniowania wykluczenia bankowego	33
1.3.	Konceptualizacja wykluczenia bankowego	38

Rozdział 2. Uwarunkowania pomiaru zjawiska wykluczenia bankowego	45
2.1.	Problematyka pomiaru wykluczenia	45
2.2.	Przegląd badań nad poziomem wykluczenia	46
2.2.1.	Ujęcie krajowe	46
2.2.2.	Kontekst międzynarodowy	55
2.3.	Przegląd wybranych statystyk umożliwiających nakreślenie rozmiarów wykluczenia w Polsce	61

Rozdział 3. Uwarunkowania wykluczenia bankowego	67
3.1.	Wykluczenie bankowe w aspekcie trudności w dostępie lub barier w korzystaniu z produktów bankowych	67
3.2.	Przegląd czynników predestynujących do wykluczenia bankowego	73
3.2.1.	Klasyfikacja przyczyn wykluczenia bankowego	73
3.2.2.	Przyczyny wykluczenia o charakterze ekonomicznym, społecznym, demograficznym i psychologicznym z perspektywy badań wtórnych	74
3.2.3.	Niedostateczny poziom wiedzy i świadomości finansowej	86
3.2.4.	Powolny rozwój infrastruktury polskiego systemu płatniczego	92
3.2.5.	Wykluczenie cyfrowe	95
3.3.	Wykluczenie bankowe na tle wykluczenia społecznego	98
3.3.1.	Koncepcja wykluczenia społecznego i jego składowych	98
3.3.2.	Związek między wykluczeniem społecznym a bankowym	100
3.4.	Konsekwencje wykluczenia bankowego w ujęciu mikro- i makroekonomicznym	103

Rozdział 4. Działalność alternatywnych dostawców usług o charakterze finansowym w kontekście inkluzji bankowej	109
4.1.	Wykluczenie jako czynnik rozwoju instytucji parabankowych	109
4.2.	Pozabankowi usługodawcy na rynku usług płatniczych	114
4.3.	Specyfika funkcjonowania instytucji mikrokredytowych	127

Rozdział 5. Przegląd regulacji prawnych oraz inicjatyw zmierzających do zwiększenia inkluzji bankowej	135
5.1.	Przegląd ustawodawstwa pod kątem zwiększenia inkluzji finansowej	135
5.1.1.	Problem wykluczenia w regulacjach bankowych	135
5.1.2.	Regulacje kształtujące bezpieczeństwo i stabilność sektora bankowego	137
5.1.3.	Dostęp do podstawowego rachunku płatniczego	138
5.1.4.	Regulacje w obszarze kosztów realizacji transakcji gotówkowych i bezgotówkowych	145
5.1.5.	System ochrony praw konsumentów na rynku finansowym	150
5.2.	Kształtowanie świadomości finansowej gospodarstw domowych	158
5.2.1.	Znaczenie edukacji finansowej w korzystaniu z usług finansowych	158
5.2.2.	Przegląd i ocena inicjatyw mających na celu podniesienie kompetencji finansowych w polskim społeczeństwie	163

Rozdział 6. Analiza SWOT/TOWS uwarunkowań ograniczenia wykluczenia bankowego z perspektywy gospodarstw domowych	169
6.1.	Analiza strategiczna czynników wewnętrznych i zewnętrznych wpływających na poziom zjawiska wykluczenia bankowego	169
6.2.	Rekomendacje płynące z analizy strategicznej	182

Zakończenie	189
Bibliografia	197
Spis rysunków	225
Spis tabel	227