Wymiary konteksty i wzory karier

• Druk: Łódź, 2017
• Autor: Jakub Niedbalski
• Wydawca: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego

Autor książki rekonstruuje doświadczenia idziałania składające się na wieloetapowy proces „stawania się” sportowcem przez osobę niepełnosprawną. Proces ten, będący zasadniczym przedmiotem podjętych analiz, został przedstawiony w jak najszerszych ramach strukturalno-instytucjonalnych, podając uwarunkowania i konteksty głównego działania, a więc sportu. Wyniki badań obrazują, iż proces „stawania się” sportowcem przebiega w sieci społecznych powiązań, ale także ograniczeń, które jednostki napotyka, odpowiednio adaptuje i oswaja. Na kolejnych etapach podążania określoną drogą osoba niepełnosprawna jest wystawiana na różnego rodzaju próby (takie jak ocena przez innych, publiczne wystąpienia czy pokonywanie własnych słabości) a ich pozytywne przejście i osiągane gratyfikacje zwiększają intensywność jej angażowania się w uprawianie sportu. Jest to działanie umożliwiające przedefiniowane nie tylko postrzegania siebie w sposób subiektywny, lecz także dokonanie rekonstrukcji jaźni społecznej, czyli „przestrojenia” wizji siebie w oczach innych. Człowiek niepełnosprawny pod wpływem zaangażowania w sport zmienia zarówno swój ogląd rzeczywistości, jak i sposób myślenia o sobie pozostałych aktorów społecznych.

• Kategorie:
  1. Ebooki i Audiobooki »
  2. Ebooki »
  3. Ebooki popularnonaukowe i specjalistyczne »
  4. Socjologia
• Język wydania: polski
• ISBN: 978-83-8088-638-4
• ISBN druku: 978-83-8088-637-7
• Liczba stron: 372

Pobierz spis treści»

Przedmowa	15
Wstęp	19
Rozdział 1. Sfery i konteksty życia osób niepełnosprawnych w Polsce	25
1.1.	Definiowanie pojęcia niepełnosprawności	25
1.2.	Kategoria osób niepełnosprawnych na tle polskiego społeczeństwa – charakterystyka demograficzna 	 28
1.3.	Postawy społeczne wobec osób niepełnosprawnych	31
1.4.	Zabezpieczenie prawno-instytucjonalne osób niepełnosprawnych w Polsce – zarys problematyki 	33
Rozdział 2. Sport – zagadnienia definicyjne	39
2.1.	Podejście atrybucyjne a podejście kontekstualne	39
2.2.	Pomiędzy strukturą a kontekstem – zintegrowana definicja sportu	42
Rozdział 3. Charakterystyka sportu osób niepełnosprawnych	45
3.1.	Sport osób niepełnosprawnych – od aktywności prozdrowotnej do działalności profesjonalnej 	46
3.2.	Rozwój idei sportu osób niepełnosprawnych fizycznie	49
3.3.	Ruch Paraolimpijski, Deaflympics i Olimpiady Specjalne	51
3.4.	Rozwój sportu osób niepełnosprawnych w Polsce	54
3.5.	Specyfika sportu osób niepełnosprawnych fizycznie	55
Rozdział 4. Od socjologii sportu do socjologii sportu osób niepełnosprawnych	59
4.1.	Proces kształtowania się socjologii kultury fizycznej i sportu w Polsce	60
4.2.	Sport osób niepełnosprawnych jako dyscyplina akademicka	63
Rozdział 5. Pojęcie kariery w ujęciu socjologicznym	69
5.1.	Kariera z perspektywy biograficznej	72
5.2.	Typologie i wzory karier na podstawie przeglądu literatury przedmiotu	74
5.3.	Pojęcie i charakterystyka kariery sportowej	77
5.4.	Badania karier w sporcie osób niepełnosprawnych – uwarunkowania i modele	82
5.5.	Kariera – podsumowanie	87
Rozdział 6. Perspektywa teoretyczna badań	89
6.1.	Założenia paradygmatyczne i orientacje teoretyczne	89
6.1.1.	Teoria symbolicznego interakcjonizmu	91
6.1.1.1.	Komunikacja symboliczna i interakcje społeczne	92
6.1.1.2.	Pojęcie jaźni	93
6.1.1.3.	Praca biograficzna i praca nad tożsamością	95
6.1.1.4.	Znaczący inni i grupy odniesienia	99
6.1.1.5.	Emocje w interakcji	100
6.1.1.6.	Aktywność jednostki i działania połączone	101
6.1.2.	Problematyka interakcji w perspektywie fenomenologicznej, etnometodologicznej i wybranych koncepcjach Ervinga Goffmana	103
6.1.2.1.	Interakcjonizm fenomenologiczny Alfreda Schützego	103
6.1.2.2.	Etnometodologia Harolda Garfinkla 	105
6.1.2.3.	Wybrane koncepcje teoretyczne Ervinga Goffmana	107
6.2.	Uzasadnienie zastosowania wybranych koncepcji teoretycznych	111
Rozdział 7. Metodologia badań	113
7.1.	Cel i problematyka badań	113
7.2.	Techniki badawcze	114
7.2.1 Wywiad swobodny	115
7.2.2.	Obserwacja	117
7.2.3.	Dane zastane	119
7.3.	Charakterystyka źródeł danych	120
7.4.	Metody badawcze	122
7.4.1.	Metodologia teorii ugruntowanej 	122
7.4.2.	Metoda biograficzna	125
7.4.3.	Etnografia	128
7.4.4.	Przyczyny oraz konsekwencje zastosowanych wybranych metod badawczych	131
7.5. Naturalna historia badania	135
7.6.	Wsparcie procesu badawczego komputerową analizą danych jakościowych	136
7.7.	Aksjologiczne i etyczne aspekty badań	139
7.7.1.	Zdobywanie zaufania w środowisku niepełnosprawnych sportowców	141
7.7.2.	Etnocentryzm – perspektywa pełnosprawnego badacza a badanie niepełnosprawności	143
7.7.3.	Emocjonalny kontekst badań – oczekiwania badanych a zaangażowanie badacza	145
7.7.4.	Przemiana roli badacza terenowego	147
7.7.5.	Kontekst etyczny badań – podsumowanie	149
Rozdział 8. Uwarunkowania i konteksty uprawiania sportu przez osoby niepełnosprawne fizycznie	151
8.1.	Uwarunkowania systemowe z zakresu wsparcia uprawiania sportu i aktywności fizycznej osób niepełnosprawnych	151
8.1.1.	Realizacja polityki aktywizacji osób niepełnosprawnych przez sport	153
8.1.2.	(Nie)dostępność odpowiedniego zaplecza organizacyjnego w zakresie aktywności fizycznej osób niepełnosprawnych	154
8.1.3.	(Nie)dostosowanie oferty i rozwiązań systemowych w zakresie aktywizowania przez sport do potrzeb osób niepełnosprawnych.	155
8.1.4.	(Nie)równość traktowania osób pełno- i niepełnosprawnych w zakresie uprawiania sportu i aktywności fizycznej	157
8.1.5.	(Nie)możność wpływania osób niepełnosprawnych na politykę kreowania zmian dotyczących sportu	159
8.1.6.	Uwarunkowania systemowe – podsumowanie	160
8.2.	Uwarunkowania ekonomiczne	161
8.2.1.	Sport osób niepełnosprawnych w kontekście ekonomicznym	162
8.2.2.	Uwarunkowania ekonomiczne – podsumowanie	166
8.3.	Kontekst medialny	167
8.3.1.	Proces mediatyzacji sportu – zagadnienia teoretyczne	167
8.3.2.	Sport i sportowcy niepełnosprawni w dyskursie medialnym	169
8.3.3.	Kontekst medialny – podsumowanie	174
8.4.	Kontekst rodzinny	176
8.4.1.	Sport osób niepełnosprawnych w kontekście uwarunkowań rodzinnych	177
8.4.2.	Wpływ rodziny na uprawianie sportu osób niepełnosprawnych	179
8.4.3.	Kontekst rodzinny – podsumowanie	182
8.5.	Uwarunkowania i konteksty sportu osób niepełnosprawnych – podsumowanie.	183
Rozdział 9. (Nie)przenikanie się światów osób pełno- i niepełnosprawnych w sporcie	187
9.1.	Niepełnosprawni sportowcy wśród sportowców pełnosprawnych – koegzystencja, współpraca i współdziałanie 	187
9.1.1.	Organizacyjne (re)konstruowanie pojęcia niepełnosprawności w środowisku osób uprawiających sport	188
9.1.2.	Relacje sportowców pełno- z niepełnosprawnymi – podsumowanie	193
9.2.	Polityka dominacji i asymetria władzy w sporcie osób niepełnosprawnych	194
9.2.1.	Charakterystyka władzy – podstawowe pojęcia i inspiracje teoretyczne	195
9.2.2.	Sfery, aspekty i konteksty dominacji osób pełnosprawnych w sporcie osób niepełnosprawnych 	196
9.2.3.	Sport osób niepełnosprawnych w kontekście władzy – podsumowanie	202
9.3.	(Nie)przenikanie się światów osób pełno- i niepełnosprawnych – wnioski	203
Rozdział 10. Oswajanie ciała i konstruowanie cielesności w sporcie osób niepełnosprawnych	207
10.1.	Od sportu rekreacyjnego do sportu wyczynowego – zmiana sposobu definiowania i postrzegania własnego ciała przez osobę niepełnosprawną	209
10.1.1.	Ciało jako cel w procesie rehabilitacji	209
10.1.2.	Ciało jako środek – narzędzie rozrywki	211
10.1.3.	Ciało jako środek – narzędzie rywalizacji	214
10.1.4.	Ciało i cielesność w sporcie osób niepełnosprawnych – podsumowanie	217
10.2.	Praca nad ciałem i jej wpływ na zmianę percepcji siebie osoby niepełnosprawnej fizycznie uprawiającej sport	217
10.2.1.	Ciało niepełnosprawne jako źródło negatywnych doświadczeń jednostki	218
10.2.2.	Ciało nieznane – ciało (na nowo) odkrywane	221
10.2.3.	Ciało psychospołecznie „zrehabilitowane” – ciało jako źródło satysfakcji i poczucia dumy	224
10.2.4.	Praca nad ciałem – podsumowanie	227
10.3.	Płeć, kultura i niepełnosprawność w perspektywie aktywności sportowej	228
10.3.1.	Ciało męskie vs. ciało kobiece – podobieństwa i różnice sytuacji płci w sporcie osób niepełnosprawnych.	231
10.3.2.	Płeć, kultura i niepełnosprawność – podsumowanie	237
10.4.	Transgraniczny wymiar cielesności – wykorzystanie technologii w sporcie osób niepełnosprawnych 	238
10.4.1.	Technologia w służbie niepełnosprawnych sportowców	239
10.4.2.	Technologia (nie)równości w sporcie osób niepełnosprawnych 	241
10.4.3.	Transgraniczny wymiar cielesności – podsumowanie	244
10.5.	Oswajanie ciała i konstruowanie cielesności – wnioski	246

Rozdział 11. Znaczenie sportu w życiu osoby niepełnosprawnej z perspektywy procesu rekonstrukcji tożsamości	249
11.1. Funkcje i wymiary sportu uprawianego przez osoby niepełnosprawne	249
11.1.1. Sport jako podstawa usamodzielnienia	250
11.1.2. Sport jako psychiczne wzmocnienie	251
11.1.3. Sport jako forma odreagowania i źródło rozrywki	252
11.1.4. Sport jako źródło wsparcia i poszukiwania grupy odniesienia	252
11.1.5. Sport jako forma ujawnienia się i walki ze stygmatem	253
11.1.6. Sport jako forma rekompensaty	252
11.1.7. Sport jako życiowe wyzwanie	255
11.1.8. Sport jako źródło nowych możliwości	255
11.1.9. Sport jako udowodnienie i forma walki ze stereotypem	256
11.1.10. Sport jako propagowanie wiedzy i transfer informacji	257
11.2. Wpływ uprawiania sportu na osobę niepełnosprawną	258
11.3. Znaczenie sportu w życiu osoby niepełnosprawnej – podsumowanie	260
Rozdział 12. Proces stawania się sportowcem przez osobę niepełnosprawną	263
12.1.	Konstruowanie roli osoby aktywnej fizycznie poprzez nabywanie atrybutów sportowca	263
12.2.	Zmiana perspektywy poznawczej osoby niepełnosprawnej pod wpływem aktywności fizycznej	267
12.3.	Identyfikacja i autoidentyfikacja osoby niepełnosprawnej uprawiającej sport	269
12.4.	Znaczący inni i grupa odniesienia	272
12.4.1.	Socjalizacja w grupie odniesienia	273
12.4.2.	Rola znaczących innych w procesie stawania się sportowcem	277
12.4.2.1.	Proces trenowania i rola trenera jako formalno-instytucjonalnego znaczącego innego	278
12.4.2.2.	Rola wspierających i symbolicznych znaczących innych	281
12.4.3.	Znaczący inni i grupa odniesienia w procesie stawania się sportowcem – podsumowanie	283
12.5.	Praca nad sobą – od początkującego sportowca do autokreacji celebryty.	284
12.5.1.	Proces poszukiwania własnego „ja” i rekonstruowania definicji (nie)pełnosprawnego sportowca 	285
12.5.2.	Podkreślanie atrybutów prawdziwego sportowca	286
12.5.3.	Proces ugruntowywania własnego „ja” poprzez legitymizację sportu osób niepełnosprawnych w opinii otoczenia 	289
12.5.4.	Tworzenie kreacji siebie i podtrzymywanie poczucia bycia prawdziwym
sportowcem	291
12.5.5.	Praca nad sobą – podsumowanie	292
12.6.	Proces stawania się sportowcem przez osobę niepełnosprawną – uwagi końcowe.	294
Rozdział 13. Etapy i wzory karier sportowych osób niepełnosprawnych	297
13.1.	Etapy kariery w procesie stawania się sportowcem	298
13.2.	Wzory karier i strategie działania osób niepełnosprawnych uprawiających sport	306
13.2.1.	Kariera ustabilizowana	306
13.2.2.	Kariera defragmentowana	308
13.2.3.	Kariera konstruowana	310
13.2.4.	Wzory i strategie karier – wnioski	312
13.3.	Kariera sportowa – podsumowanie	314
Rozdział 14. Wzory biografii osób niepełnosprawnych fizycznie uprawiających sport 	317
14.1.	Typy wzorów biografii	317
14.1.1.	Typ poszukujący	318
14.1.2.	Typ odnaleziony	319
14.1.3.	Typ inspirowany	320
14.1.4.	Typ kierowany	322
14.2.	Typy wzorów biografii – podsumowanie	324
Zakończenie – wnioski	327
Bibliografia	335
Akty prawne	359
Spis diagramów	361
Aneks – zestawienie badanych osób	363
Dimensions, contexts and patterns of careers. Analysis of social mechanisms for (re)construction of identities of physically disabled individuals practicing sport (Summary)	369
Od Redakcji	371