Zarząd majątkiem wspólnym małżonków

• Druk: 2012
• Autor: Krzysztof Gołębiowski
• Wydawca: Wolters Kluwer Polska SA

Publikacja stanowi kompleksowe i najobszerniejsze w dotychczasowej literaturze opracowanie problematyki zarządu majątkiem wspólnym małżonków. Autor omawia zarówno samo pojecie zarządu, jak i poszczególne przepisy regulujące sposób jego wykonywania. Wiele opisanych w książce zagadnień dotąd nie doczekało się wyczerpującej analizy w literaturze, np. zasada samodzielnego zarządu częścią majątku wspólnego służącą do wykonywania zawodu lub prowadzenia działalności zarobkowej (art. 36 § 3 k.r.o.), czy zagadnienie skuteczności samodzielnie dokonanej przez małżonka czynności zarządu wobec drugiego małżonka.







Adresaci:

Książka adresowana jest przede wszystkim do prawników, którzy zawodowo zajmują się stosowaniem przepisów kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, w tym do sędziów i notariuszy. Zainteresuje również teoretyków prawa, tym bardziej, że zaproponowana wykładnia pojęcia "zarząd majątkiem wspólnym" jest całkowicie odmienna od dotychczas dominującej.








"(...) zagadnienie zarządu wspólnym majątkiem małżeńskim ma ogromna doniosłość praktyczna. Wspólność ustawowa jest wciąż dominującym liczebnie ustrojem majątkowym miedzy małżonkami. Wraz z rozwojem gospodarki rynkowej, wzrostem ilości transakcji dokonywanych przez osoby pozostające w takiej wspólności, wzrostem zamożności rodzin, a także konsumpcji finansowanej kredytem i zachodzącymi przemianami w sferze zatrudnienia, coraz większego znaczenia nabiera ściśle wyznaczenie zakresu majątku wspólnego, zasad podejmowania decyzji w sprawach tego majątku oraz odpowiedzialności za przedmioty wchodzące w jego skład".




Prof. dr hab. Piotr Machnikowski

• Kategorie:
  1. Ebooki i Audiobooki »
  2. Ebooki »
  3. Prawo
• Język wydania: polski
• ISBN: 978-83-264-5056-3
• ISBN druku: 978-83-264-3901-8
• EAN: 9788326450563
• Liczba stron: 672

Wykaz skrótów 
 str. 13

Rozdział I
Ustrój wspólności ustawowej i majątek wspólny małżonków 
 str. 15

1. Małżeński ustrój majątkowy 
 str. 15

2. Wspólność majątku małżonków 
 str. 21

2.1. Uwagi terminologiczne 
 str. 21

2.2. Przepisy kodeksu rodzinnego i opiekuńczego o wspólności majątkowej małżeńskiej w systematyce prawa cywilnego 
 str. 24

2.2.1. Normy odnoszące się do poszczególnych praw podmiotowych lub ich typów 
 str. 25

2.2.2. Normy odnoszące się do całych kompleksów praw podmiotowych 
 str. 25

2.3. Majątek wspólny 
 str. 27

2.3.1. Uwagi ogólne 
 str. 27

2.3.2. Majątek wspólny w ramach ustroju małżeńskiej wspólności ustawowej 
 str. 29

2.3.3. Podsumowanie 
 str. 52

2.4. Charakter prawny wspólności 
 str. 53

2.4.1. Stosunek podstawowy 
 str. 55

2.4.2. Niemożność żądania podziału majątku wspólnego 
 str. 59

2.4.3. Niemożność rozporządzania udziałem w majątku wspólnym oraz zobowiązywania się do takiego rozporządzenia 
 str. 60

2.4.4. Niemożność żądania przez wierzyciela jednego z małżonków zaspokojenia z udziału, który w razie ustania wspólności przypadnie małżonkowi 
 str. 62

2.4.5.Brak określenia wysokości udziału małżonka w majątku wspólnym 
 str. 63

2.4.6. Brak podmiotowości majątku wspólnego 
 str. 74

2.5. Nabycie prawa podmiotowego do majątku wspólnego 
 str. 79

Rozdział II
Pojęcie zarządu majątkiem wspólnym małżonków 
 str. 85

1. Stan prawny 
 str. 85

2. Stanowisko doktryny i orzecznictwa 
 str. 88

2.1. Uwagi ogólne - krytyka dotychczasowego stanowiska 
 str. 88

2.2. Koncepcja zarządu S.K. Rzoncy 
 str. 91

2.3. Stanowisko nauki i orzecznictwa przed nowelizacją z 2004 r. 
 str. 93

2.4. Wpływ podziału na czynności pozostające w zakresie zwykłego zarządu oraz przekraczające ten zakres na wykładnię przepisów kodeksu rodzinnego i opiekuńczego w doktrynie i orzecznictwie 
 str. 98

2.5. Spór o kwalifikację zawarcia umowy poręczenia jako wykonywania zarządu majątkiem wspólnym 
 str. 104

2.6. Stanowisko nauki i orzecznictwa po nowelizacji z 2004 r. 
 str. 113

3. Kryteria formułowania definicji zarządu majątkiem wspólnym 
 str. 126

3.1. Cel i podstawy rozważań 
 str. 126

3.2. Przepisy regulujące wyłącznie zarząd majątkiem wspólnym 
 str. 128

3.3. Sposób zaliczenia czynności do zarządu majątkiem wspólnym - założenia ogólne 
 str. 133

3.4. Koncepcja "zarządu" jako jednolitej instytucji prawa cywilnego 
 str. 139

3.5. "Definicja" zarządu zawarta w art. 36 § 2 zdanie drugie k.r.o. 
 str. 144

3.6. Treść, cel czy skutek czynności jako kryterium kwalifikujące 
 str. 153

3.7. Przedmiot zarządu 
 str. 159

3.8. Koncepcja "zarządu przedmiotem majątku wspólnego" 
 str. 160

3.8.1. Założenia koncepcji 
 str. 160

3.8.2. Ocena koncepcji przy uwzględnieniu argumentów jurydycznych 
 str. 164

3.8.3. Ocena koncepcji przy uwzględnieniu kryteriów celowościowych 
 str. 167

3.8.4. Podsumowanie 
 str. 176

3.9. Ratio legis regulacji zarządu majątkiem wspólnym 
 str. 177

3.10. Definicja zarządu - opisanie czynności zarządu czy podanie kryteriów ich wyróżnienia 
 str. 180

3.11. Koncepcja ujmowania zarządu za pomocą pojęć ekonomicznych (gospodarczych) 
 str. 193

3.11.1. Założenia "gospodarczej definicji zarządu" 
 str. 193

3.11.2. Ocena koncepcji przy uwzględnieniu argumentów jurydycznych 
 str. 195

3.11.3. Ocena koncepcji przy uwzględnieniu kryteriów celowościowych 
 str. 202

3.12. Zagadnienie skuteczności wobec współmałżonka czynności zarządu majątkiem wspólnym podjętej przez jednego z małżonków 
 str. 212

3.12.1. Wprowadzenie do zagadnienia 
 str. 212

3.12.3. Możliwe rozwiązania problemu i ich uzasadnienie w doktrynie 
 str. 216

3.12.3. Ocena przedstawionych rozwiązań 
 str. 238

3.12.4. Wykładnia art. 36 § 2 zdanie pierwsze k.r.o. Koncepcja "prawa do zarządu" 
 str. 246

3.12.5. Własne stanowisko 
 str. 256

3.13. Powstanie odpowiedzialności za zobowiązanie jako kryterium definiujące 
 str. 259

3.14. Zarząd majątkiem wspólnym a korzystanie z "rzeczy wchodzących w skład majątku wspólnego" 
 str. 261

3.15. Regulacja art. 37 k.r.o. a zakres zarządu majątkiem wspólnym 
 str. 273

3.16. Pojęcie "czynności zmierzających do zachowania majątku wspólnego" 
 str. 275

4. Definicja zarządu majątkiem wspólnym małżonków 
 str. 277

4.1. Podsumowanie dotychczasowych rozważań 
 str. 277

4.2. Definicja zarządu 
 str. 279

Rozdział III
Zarządzanie majątkiem wspólnym 
 str. 288

1. Uwagi ogólne 
 str. 288

2. Samodzielny zarząd majątkiem wspólnym 
 str. 291

2.1. Pojęcie samodzielnego zarządu majątkiem wspólnym 
 str. 291

2.2. Zakres skuteczności samodzielnych czynności zarządu 
 str. 303

3. Ogólne zasady zarządzania majątkiem wspólnym (art. 36 § 2 zdanie pierwsze k.r.o.) 
 str. 308

4. Zarząd przedmiotami majątkowymi służącymi małżonkowi do wykonywania zawodu lub prowadzenia działalności zarobkowej (art. 36 § 3 k.r.o.) 
 str. 312

4.1. Uwagi ogólne 
 str. 312

4.2. Skutek zaliczenia czynności do zarządu przedmiotami majątkowymi służącymi małżonkowi do wykonywania zawodu lub prowadzenia działalności zarobkowej 
 str. 313

4.3. Wyróżnienie przedmiotów majątkowych służących małżonkowi do wykonywania zawodu lub prowadzenia działalności zarobkowej 
 str. 315

4.3.1 Kryterium "służenia" przedmiotu majątkowego do wykonywania zawodu lub prowadzenia działalności zarobkowej 
 str. 315

4.3.2. Zakres przedmiotów majątkowych objętych regulacją art. 36 § 3 k.r.o. 
 str. 331

4.3.3. Pojęcia wykonywania zawodu i działalności zarobkowej 
 str. 339

4.4. Regulacja zdania drugiego art. 36 § 3 k.r.o. ("zastępcze" wykonywanie zarządu przez drugiego małżonka) 
 str. 342

4.5. Próba oceny nowej regulacji 
 str. 345

5. Sprzeciw małżonka wobec czynności zarządu majątkiem wspólnym zamierzonej przez drugiego małżonka 
 str. 347

5.1. Uwagi ogólne 
 str. 347

5.2. Przedmiot sprzeciwu 
 str. 348

5.3. Podmiotowe przesłanki skuteczności sprzeciwu 
 str. 357

5.3.1. Uwagi ogólne 
 str. 357

5.3.2. Adresat sprzeciwu 
 str. 360

5.3.3. Przesłanki skuteczności sprzeciwu wobec osoby trzeciej 
 str. 370

5.4. Skutki sprzeciwu 
 str. 375

5.5. Treść i forma sprzeciwu 
 str. 380

5.6. Charakter prawny sprzeciwu 
 str. 384

5.7. Wyłączenia dopuszczalności sprzeciwu 
 str. 389

5.8. Problem pozaustawowych wyłączeń dopuszczalności sprzeciwu 
 str. 396

6. Czynności zarządu wymagające dla swej ważności zgody drugiego małżonka (wyjątek od zasady samodzielnego zarządu) 
 str. 406

6.1. Katalog czynności wymagających zgody 
 str. 406

6.2. Ocena regulacji art. 37 § 1 k.r.o. 
 str. 423

6.3. Czynności zarządu majątkiem wspólnym wymienione w art. 37 § 1 k.r.o. 
 str. 435

6.4. Modyfikacja zasad wykonywania zarządu wynikająca z art. 37 § 1 k.r.o. 
 str. 440

6.4.1. Uwagi ogólne 
 str. 440

6.4.2. Zachowania drugiego małżonka istotne z punktu widzenia art. 37 k.r.o. 
 str. 443

6.4.3. Skutki wyrażenia zgody oraz potwierdzenia czynności prawnej 
 str. 446

6.4.4. Skutki dokonania czynności prawnej mimo braku wymaganej zgody 
 str. 448

6.4.5. Charakter prawny zgody oraz potwierdzenia 
 str. 454

6.4.6. Treść zgody oraz potwierdzenia 
 str. 465

7. Obowiązki małżonka wpływające na wykonywanie zarządu majątkiem wspólnym 
 str. 472

7.1. Uwagi ogólne 
 str. 472

7.2. Źródła obowiązków małżonków, związanych z majątkiem wspólnym 
 str. 475

7.2.1. Obowiązki wynikające z powszechnie obowiązujących przepisów prawa 
 str. 476

7.2.2. Obowiązki wynikające z zawartych przez małżonków umów 
 str. 478

7.2.3. Obowiązki wynikające z istnienia stosunku prawnego małżeństwa 
 str. 479

7.2.4. Obowiązki wynikające ze współuprawnienia małżonków 
 str. 483

7.2.5. Obowiązki wynikające z możliwości powstania współuprawnienia małżonków 
 str. 484

7.3. Obowiązki związane z wykonywaniem zarządu majątkiem wspólnym 
 str. 485

7.3.1. Zakres zachowań składających się na treść obowiązku współdziałania w zarządzie i warunki jego powstania 
 str. 485

7.3.2. Koncepcja "obowiązku zarządzania" 
 str. 494

7.3.3. Zakres czynności zarządu objętych obowiązkiem współdziałania 
 str. 506

7.3.4. Koncepcja obowiązku wykonywania zarządu w sposób zgodny z dobrem rodziny 
 str. 509

7.4. Podsumowanie 
 str. 517

8. Sądowa ingerencja w zarządzanie majątkiem wspólnym 
 str. 518

8.1. Uwaga ogólna 
 str. 518

8.2. "Zastępcze" zezwolenie sądu na dokonanie czynności wymienionej w art. 37 § 1 k.r.o. 
 str. 518

8.2.1. Przesłanki wydania zezwolenia ustanowione w art. 39 zdanie pierwsze k.r.o. 
 str. 518

8.2.2. Przesłanka udzielenia zezwolenia 
 str. 529

8.2.3. Skutki udzielenia zezwolenia 
 str. 534

8.3. Zezwolenie sądu w razie zgłoszenia sprzeciwu wobec zamierzonej czynności zarządu (art. 39 k.r.o. w zw. z art. 361 § 3 k.r.o.) 
 str. 536

8.4. Pozbawienie małżonka samodzielnego zarządu majątkiem wspólnym (art. 40 zdanie pierwsze k.r.o.) 
 str. 539

8.4.1. Przyczyny uzasadniające wydanie postanowienia z art. 40 k.r.o. 
 str. 539

8.4.2. Treść postanowienia sądu 
 str. 550

8.4.3. Skutki pozbawienia małżonka zarządu majątkiem wspólnym 
 str. 552

8.5. Postanowienie, zgodnie z którym na dokonanie czynności wskazanych w art. 37 § 1 k.r.o. zamiast zgody małżonka będzie potrzebne zezwolenie sądu 
 str. 561

8.6. Ocena uregulowania sądowej ingerencji w wykonywanie zarządu majątkiem wspólnym 
 str. 564

9. Wzajemny stosunek poszczególnych przepisów regulujących wykonywanie zarządu 
 str. 573

9.1. Uwagi ogólne 
 str. 573

9.2. Sprzeciw wobec zamierzonej czynności zarządu (art. 361 k.r.o.) a odmowa zgody na dokonanie czynności (art. 37 k.r.o.) 
 str. 574

9.2.1 "Odmowa zgody" jako oświadczenie woli o doniosłości prawnej 
 str. 574

9.2.2. Stosunek sprzeciwu wobec zamierzonej czynności zarządu (art. 361 k.r.o.) do odmowy zgody na dokonanie czynności (art. 37 k.r.o.) 
 str. 580

9.3. Stosunek zasady z art. 36 § 3 zdanie pierwsze k.r.o. do regulacji art. 37 k.r.o. 
 str. 588

10. Ochrona dobrej wiary a zarząd majątkiem wspólnym 
 str. 603

10.1. Uwagi ogólne 
 str. 603

10.2. Podstawy normatywne obowiązywania zasady nemo plus iuris i jej treść 
 str. 604

10.3. Charakterystyka art. 169 k.c. oraz rękojmi wiary publicznej ksiąg wieczystych 
 str. 610

10.4. Ochrona dobrej wiary a regulacja art. 36 § 2 zdanie pierwsze k.r.o. 
 str. 619

10.5. Ochrona dobrej wiary a przepisy ograniczające lub wyłączające zarząd małżonka 
 str. 626

10.5.1. Uwagi ogólne 
 str. 626

10.5.2. Ochrona dobrej wiary w wypadku czynności z art. 37 § 1 k.r.o. Rola art. 38 k.r.o. 
 str. 629

10.5.3. Ochrona dobrej wiary a instytucja sprzeciwu z art. 361 k.r.o. 
 str. 640

10.5.4. Ochrona dobrej wiary w sytuacji wydania jednego z orzeczeń z art. 40 k.r.o. 
 str. 642

10.5.5. Ochrona dobrej wiary a regulacja art. 36 § 3 k.r.o. 
 str. 648

10.6. Podsumowanie 
 str. 652

 Rozdział IV
Próba oceny nowej regulacji zarządu majątkiem wspólnym małżonków 
 str. 658

Wykaz literatury 
 str. 665