Żydzi w powstańczej Warszawie

• Druk: 2010
• Autor: Barbara Engelking, Dariusz Libionka
• Wydawca: Centrum Badań nad Zagładą Żydów

Jak dotąd tylko nieliczni historycy powstania upominali się o pamięć o wkładzie Żydów w czyn zbrojny walczącej Warszawy. Niewielu autorów poświęcało swoją uwagę tym z nich, którzy znaleźli się wśród ludności cywilnej. Niniejsza książka wypełnia tę lukę.


Składa się ona z dwóch zasadniczych części. Pierwsza dotyczy udziału Żydów w walce, druga zaś losu ludności cywilnej w ogarniętej powstaniem Warszawie oraz tych, którzy po kapitulacji zdecydowali się pozostać w gruzach miasta. Obie te perspektywy „wojskowa“ i „cywilna“ choć w wielu miejscach krzyżują się ze sobą, przynoszą odmienne problemy


Aby możliwie najwierniej odtworzyć losy Żydów w powstańczej Warszawie autorzy wykorzystali wszelkie dostępne rodzaje źródeł, zarówno ze strony polskiej, jak i żydowskiej, w wielu miejscach oddając głos swoim bohaterom, wykorzystując ich wspomnienia, pamiętniki i relacje.


Autorzy zebrali cały rozproszony materiał archiwalny w Polsce i w Izraelu, dotarli do wielu nieznanych dotąd relacji, zgromadzili większość znanej literatury.Zmierzyli się z problemem badawczym, który do tej pory był częściej materią emocjonalengo sporu publicystów niż rozważań naukowców. Powstało dzielo, które uzupełnia obraz (...) Powstania Warszawskiego. Książka pokazuje wielki fenomen społeczny i militarny Powstania Warszawskiego, (...) pokazując, że przez próbę tę przeszli rownież Żydzi, walcząc u boku Polaków.


Książka ta w istocie jest opowieścią nie tylko o zaangażowaniu się Żydów w wielkie narodowe Powstanie, ale w dużej mierze, a może nwet przede wszystkim, o relacjach Polaków i Żydow w czasie dwóch miesięcy lata 1944 r. Autorzy (...) starannie rekonstruują fakty, zbierając rozproszone relacje i dokumenty. Do racji podnoszonych dotąd przez polską historiografię odnoszą się z szacunkiem, choć wykazują też wielkie zrozumienie dla cierpienia żydowskiego. Nie są jednak niewolnikami jednej wizji, nie dają się uwieść opowieściom niektórych ocalonych, weryfikują relacje i zeznania zgodnie z warsztatem historyka i możliwościami chwili.


Z recenzji Janusza Marszalca

• Kategorie:
  1. Ebooki i Audiobooki »
  2. Ebooki »
  3. Ebooki popularnonaukowe i specjalistyczne »
  4. Historia i archeologia
• Język wydania: polski
• ISBN: 978-83-63444-09-9
• ISBN druku: 978-83-926831-1-7
• Liczba stron: 394

 
Wstęp 9
Rozdział I. Przed powstaniem 19
Żydzi i Polacy po powstaniu w getcie 19
Żydowska Organizacja Bojowa po powstaniu 30
Rozdział II. Żydzi w szeregach powstańczych 41
Żydowska Organizacja Bojowa w powstaniu 41
Żydzi w oddziałach AK 58
Zaprzysiężeni przed powstaniem żołnierze AK 58
Problemy z identyfikacją 68
Kobiety w AK 72
Ochotnicy 73
Problem tożsamości 81
Niedobitki Żydowskiego Związku Wojskowego 97
Dzieci w szeregach powstańczych 101
Pracownicy powstańczej służby zdrowia 106
Ochotnicy spośród uwolnionych więźniów Gęsiówki 108
Żydzi i Polacy pochodzenia żydowskiego
w Armii Ludowej i Polskiej Armii Ludowej 147
Polska Armia Ludowa 154
Rozdział III. Kontrowersje 159
Zatrzymania pod zarzutem szpiegostwa 160
Przypadki agresji wobec Żydów towarzyszy broni 168
Postrzeganie Żydów walczących w szeregach powstańczych 176
Przestępstwa kryminalne na ludności cywilnej 181
Rozdział IV. Żydzi cywile w powstaniu warszawskim 195
Od euforii do rozpaczy 195
Warszawa prawobrzeżna 206
Z Woli na Starówkę 209
Stare Miasto 215
Powiśle 225
Mokotów 231
Żoliborz 242
Śródmieście 247
Rozdział V. Warszawscy robinsonowie 259
Zakończenie 321
Wykaz skrótów 327
Bibliografia 329
Indeks osobowy 345
Fotografie 359