My w Szwecji nie porastamy mchem. Emigranci z Polski w Szwecji w latach 1945-1980

• Druk: Gdańsk, 2012
• Autor: Arnold Kłonczyński
• Wydawca: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego

Książka "My w Szwecji nie porastamy mchem. Emigranci z Polski w Szwecji w latach 1945 –1980" jest próbą wielostronnego scharakteryzowania społeczności emigrantów z Polski na terenie Szwecji w okresie powojennym, niezależnie od ich przynależności religijnej i narodowej i określenia charakteru społecznego, ekonomicznego i politycznego wychodźstwa polskiego w Szwecji. Wiosną 1945 roku przybyła do Szwecji grupa więźniów uratowanych przez Szwedzki Czerwony Krzyż z hitlerowskich obozów koncentracyjnych w północnych Niemczech. Wśród nich było ponad 15 tysięcy obywateli polskich. Blisko połowa pozostała w Szwecji na zawsze i wraz z niewielką grupą emigrantów przedwojennych i tych, którzy dotarli do tego kraju w czasie wojny, tworzyli nowe środowisko emigracyjne w królestwie Trzech Koron. W następnych dekadach liczba emigrantów z Polski rosła: przybywali nielegalni uciekinierzy, marynarze dezerterujący ze statków, Żydzi wyrzuceni po marcu 1968 roku. Pod koniec lat siedemdziesiątych społeczność ta liczyła już blisko 30 tysięcy osób.
W pracy przedstawione zostały formy organizacyjne badanej społeczności emigracyjnej i ich ewolucja, polityka władz szwedzkich i polskich względem tej grupy oraz stosunek emigrantów do Polski jako kraju rodzinnego, jak też do ówczesnych władz polskich rządzących w dawnej ojczyźnie. Przedmiotem rozważań są ponadto poglądy polityczne diaspory polskiej, jej ogląd zmian zachodzących w powojennej Polsce, relacje z innymi ośrodkami emigracyjnymi (Londyn, Paryż) oraz stosunki z organizacjami politycznymi (partie, stowarzyszenia, związki zawodowe) funkcjonującymi w Szwecji. Książka porusza również zagadnienia związane z różnymi przejawami aktywności emigracyjnej np. rolę opieki duszpasterskiej w życiu emigracji polskiej i różne aspekty życia emigracyjnego jak: rozwój literatury, szkół i szkółek emigracyjnych, życia artystycznego oraz funkcjonowanie bibliotek i prasy polonijnej. Pokazano też wkład emigrantów z Polski w życie publiczne Szwecji i zaprezentowano sylwetki wybitnych artystów, naukowców, dyplomatów, dziennikarzy i literatów, którzy poprzez swoje dokonania znaleźli stałe miejsce w świadomości gospodarzy.

• Kategorie:
  1. Ebooki i Audiobooki »
  2. Ebooki »
  3. Ebooki popularnonaukowe i specjalistyczne »
  4. Historia i archeologia
• Język wydania: polski
• ISBN: 978-83-7326-910-1
• Liczba stron: 474

Wstęp	9

Rozdział 1. Liczba i rozmieszczenie emigrantów z Polski w Szwecji	24
1.1. Liczba obywateli polskich w Szwecji w latach 1945–1956. Kierunki i tendencje migracyjne	26
1.2. Zmiany ilościowe grupy emigrantów z Polski w latach 1956–1968	33
1.3. Przybycie emigrantów pomarcowych 1968–1970	38
1.4. Napływ emigrantów z Polski w latach 1970–1980	39

Rozdział 2. Charakterystyka społeczno-ekonomiczna polskiej grupy emigracyjnej	42
2.1. Sytuacja byłych więźniów w obozach na terenie Szwecji	42
2.2. Emigranci z Polski na szwedzkim rynku pracy	44
2.3. Struktura społeczna emigrantów	50
2.4. Adaptacja do nowych warunków i asymilacja	52
2.5. Sytuacja socjalna i materialna. 58
2.6. Małżeństwa mieszane	60
2.7. Drugie pokolenie emigrantów	64

Rozdział 3. Stosunek władz i mieszkańców Szwecji do imigrantów polskich	66
3.1. Przyjęcie i opieka nad więźniami hitlerowskich obozów koncentracyjnych	66
3.2. Ewolucja sytuacji emigrantów w świetle szwedzkich regulacji   prawnych	70
3.3. Postrzeganie emigrantów z Polski w Szwecji	90
3.4. Wsparcie dla działalności środowisk emigracyjnych	95

Rozdział 4. Organizacja i funkcjonowanie życia społeczno-politycznego emigrantów polskiego uchodźstwa niepodległościowego	99
4.1. Organizacje polityczne i ich działalność	100
4.1.1. Stowarzyszenie Polskich Kombatantów	101
4.1.2. Polski Związek byłych Więźniów Politycznych	126
4.1.3. Koło Lwowian	133
4.1.4. Inne organizacje	138
4.2. Organizacje parasolowe	142
4.2.1. Rada Uchodźstwa Polskiego	142
4.2.2. Zjednoczenie Polskie	158
4.2.3. Federacja Uchodźstwa Polskiego	164
4.3. Organizacje społeczne i charytatywne	168
4.3.1. Polski Komitet Pomocy w Szwecji	168
4.3.2. Pozostałe formy pomocy charytatywnej	172
4.4. Partie polityczne na emigracji	175
4.4.1. Polskie Stronnictwo Ludowe	175
4.4.2. Polska Partia Socjalistyczna	177
4.5. Organizacje młodzieżowe	181
4.5.1 Zrzeszenie Studentów Polskich oraz Zrzeszenie Studentów i Absolwentów Polskich w Szwecji	181
4.5.2. Organizacje harcerskie	190
4.6. Współpraca z innymi grupami etnicznymi na emigracji w Szwecji	195

Rozdział 5. Władze polskie wobec emigrantów w Szwecji	197
5.1. Związek Patriotów Polskich	197
5.2. Repatriacja obywateli do kraju w latach 1945–1946	200
5.3. Działalność propagandowa konsulatu	204
5.4. Funkcjonowanie organizacji prokrajowych	213
5.4.1. Stowarzyszenie Studentów Polskich „Bratnia Pomoc”	213
5.4.2. Komitety polonijne	215
5.4.3. Organizacje polonijne	217
5.4.4. Powołanie Centralnego Związku Organizacji Polonijnych	228
5.5. Możliwości przyjazdu emigrantów do Polski	231
5.6. Działalność Towarzystwa „Polonia” i ZBoWiD wobec emigracji w Szwecji	235
5.7. Inwigilacja emigracji przez peerelowskie służby specjalne	238

Rozdział 6. Emigracja wobec Polski	260
6.1. Wyjazdy do kraju	260
6.2. Stosunek emigracji do wydarzeń w Polsce	263
6.2.1. W latach 1945–1956	263
6.2.2. W latach 1956–1969	267
6.2.3. W latach 1970–1980	271
6.3. Współpraca z opozycją w Polsce	275

Rozdział 7. Emigracja a Londyn i pozostałe polskie ośrodki uchodźcze	283
7.1. Opieka Społeczna nad uchodźcami w latach 1945–1947. 283
7.2. Związki z Rządem Rzeczypospolitej Polskiej na Uchodźstwie	286
7.3. Działalność szwedzkiej komisji Skarbu Narodowego	293
7.4. Biuro Rozgłośni Polskiej Radia Wolna Europa	295

Rozdział 8. Społeczność Żydów polskich w Szwecji	299
8.1. Żydzi polscy w Szwecji w okresie 1945–1968	299
8.2. Charakterystyka emigracji żydowskiej w latach 1968–1970	301
8.3. Związek Żydów Polskich i inne organizacje	306

Rozdział 9. Rola opieki duszpasterskiej w życiu emigracji	310
9.1. Działalność Kościoła katolickiego	310
9.2. Pozostałe grupy wyznaniowe	327

Rozdział 10. Życie kulturalne i oświatowe emigracji	331
10.1. Działalność Towarzystwa Przyjaciół Szwecji 1945–1947	331
10.2. Literatura emigracyjna i promocja kultury. 334
10.3. Muzyka i taniec	338
10.4. Szkoły emigracyjne i szkółki niedzielne	343
10.5. Biblioteki emigrantów	359
10.6. Prasa emigracyjna	363

Rozdział 11. Obecność emigrantów z Polski w życiu publicznym Szwecji	376
11.1. Dziennikarstwo i dyplomacja	377
11.2. Literatura i działalność wydawnicza	382
11.3. Nauka	386
11.4. Dziedziny artystyczne	397

Zakończenie	417
Bibliografia	424
Wykaz skrótów	447
Wykaz szwedzkich instytucji zajmujących się problemem imigrantów	450
Indeks osób	451
Summary	471