Dydaktyka historii
Pomysł napisania tej wyjątkowej książki zrodził się w gronie członków Komisji Dydaktyki Historii działającej przy Komitecie Nauk Historycznych Polskiej Akademii Nauk. Grono to tworzy od 2020 r. dziesięcioro historyków z różnych ośrodków naukowych w Polsce (Poznań, Toruń, Szczecin, Opole, Kraków, Wrocław, Katowice, Olsztyn), którzy zajmują się dydaktyką historii nie tylko badawczo, ale także prowadzą zajęcia z tego zakresu ze studentami, nauczycielami i edukatorami.
Publikacja została pomyślana jako kompendium zawierające kompleksowe ujęcie najnowszych zagadnień współczesnej dydaktyki historii oraz perspektyw jej dalszego rozwoju. Znalazły się w niej nie tylko problemy istotne dla nowoczesnej edukacji historycznej, ale także łączące refleksję teoretyczną z praktyką. Książka adresowana jest do szerokiego kręgu odbiorców: przede wszystkim do studentów historii lub kierunków zbliżonych przygotowujących się do wykonywania zawodu nauczyciela, doradców metodycznych, uczących w szkołach nauczycieli historii pragnących się doskonalić oraz do edukatorów (muzealnych, archiwalnych, bibliotecznych) różnych instytucji kultury, którzy zajmują się edukacją historyczną. Mamy nadzieję, że będzie ona pożytecznym wsparciem dla czytelników, przy okazji stanowiąc punkt wyjścia do dalszej dyskusji nad perspektywami rozwoju dydaktyki historii w Polsce.
- Kategorie:
- Redakcja: Danuta Konieczka-Śliwińska
- ISBN: 978-83-01-23021-0
- ISBN druku: 978-83-01-23005-0
- Liczba stron: 316
-
Sposób dostarczenia produktu elektronicznegoProdukty elektroniczne takie jak Ebooki czy Audiobooki są udostępniane online po opłaceniu zamówienia kartą lub przelewem na stronie Twoje konto > Biblioteka.Pliki można pobrać zazwyczaj w ciągu kilku-kilkunastu minut po uzyskaniu poprawnej autoryzacji płatności, choć w przypadku niektórych publikacji elektronicznych czas oczekiwania może być nieco dłuższy.Sprzedaż terytorialna towarów elektronicznych jest regulowana wyłącznie ograniczeniami terytorialnymi licencji konkretnych produktów.
-
Ważne informacje techniczneMinimalne wymagania sprzętowe:procesor: architektura x86 1GHz lub odpowiedniki w pozostałych architekturachPamięć operacyjna: 512MBMonitor i karta graficzna: zgodny ze standardem XGA, minimalna rozdzielczość 1024x768 16bitDysk twardy: dowolny obsługujący system operacyjny z minimalnie 100MB wolnego miejscaMysz lub inny manipulator + klawiaturaKarta sieciowa/modem: umożliwiająca dostęp do sieci Internet z prędkością 512kb/sMinimalne wymagania oprogramowania:System Operacyjny: System MS Windows 95 i wyżej, Linux z X.ORG, MacOS 9 lub wyżej, najnowsze systemy mobilne: Android, iPhone, SymbianOS, Windows MobilePrzeglądarka internetowa: Internet Explorer 7 lub wyżej, Opera 9 i wyżej, FireFox 2 i wyżej, Chrome 1.0 i wyżej, Safari 5Przeglądarka z obsługą ciasteczek i włączoną obsługą JavaScriptZalecany plugin Flash Player w wersji 10.0 lub wyżej.Informacja o formatach plików:
- PDF - format polecany do czytania na laptopach oraz komputerach stacjonarnych.
- EPUB - format pliku, który umożliwia czytanie książek elektronicznych na urządzeniach z mniejszymi ekranami (np. e-czytnik lub smartfon), dając możliwość dopasowania tekstu do wielkości urządzenia i preferencji użytkownika.
- MOBI - format zapisu firmy Mobipocket, który można pobrać na dowolne urządzenie elektroniczne (np.e-czytnik Kindle) z zainstalowanym programem (np. MobiPocket Reader) pozwalającym czytać pliki MOBI.
- Audiobooki w formacie MP3 - format pliku, przeznaczony do odsłuchu nagrań audio.
Rodzaje zabezpieczeń plików:- Watermark - (znak wodny) to zaszyfrowana informacja o użytkowniku, który zakupił produkt. Dzięki temu łatwo jest zidentyfikować użytkownika, który rozpowszechnił produkt w sposób niezgodny z prawem. Ten rodzaj zabezpieczenia jest zdecydowanie bardziej przyjazny dla użytkownika, ponieważ aby otworzyć książkę zabezpieczoną Watermarkiem nie jest potrzebne konto Adobe ID oraz autoryzacja urządzenia.
- Brak zabezpieczenia - część oferowanych w naszym sklepie plików nie posiada zabezpieczeń. Zazwyczaj tego typu pliki można pobierać ograniczoną ilość razy, określaną przez dostawcę publikacji elektronicznych. W przypadku zbyt dużej ilości pobrań plików na stronie WWW pojawia się stosowny komunikat.
Wstęp (Danuta Konieczka-Śliwińska) 11 1. Dydaktyka historii – pogranicze dyscyplin, ich margines czy dyscyplina integralna? (Stanisław Roszak) 17 Uwagi ogólne 17 Między dydaktyką ogólną a szczegółową 17 Tożsamość dyscypliny w koncepcjach dydaktyków 22 Nowe drogi i perspektywy rozwoju 28 Podsumowanie 33 Problemy do dyskusji 33 2. Nowoczesne metody dydaktyczne w edukacji historycznej (Izabela Lewandowska) 35 Uwagi ogólne 35 Dotychczasowe ustalenia dydaktyków historii 36 Podstawy teoretyczne nowoczesnych metod dydaktycznych 41 Przykłady zastosowania nowych metod 45 Metoda stacji dydaktycznych 45 Metoda odwróconej klasy 47 Metoda tekstu przewodniego 50 Metoda WebQuest 54 Uczenie się we współpracy 58 Myślenie projektowe 62 Metoda opowieści 65 Metoda historii mówionej 68 Scrapbooking/lapbooking 73 Podsumowanie 78 Problemy do dyskusji 79 3. Gry historyczne oraz inne innowacyjne formy „zabawy” z historią (Barbara Techmańska) 81 Uwagi ogólne 81 Specyficzna forma gry – escape room 81 Escape room – definicja, geneza 81 Escape room w edukacji 83 Pokoje historyczne 85 Wirtualne pokoje zagadek 86 Zalety (nie tylko) edukacyjne 87 Warunki sukcesu 88 Gry miejskie w edukacji historycznej 88 Historia gier miejskich 88 Walory (nie tylko) edukacyjne gier miejskich 90 Rodzaje gier i ich organizacja 91 Gra miejska w edukacji historycznej 92 Zagrożenia związane z planowaniem i organizacją miejskich gier historycznych 94 Gry planszowe 95 Walory edukacyjne gier planszowych 97 Podsumowanie 98 Problemy do dyskusji 98 4. Mapy historyczne we współczesnej edukacji szkolnej (Małgorzata Machałek) 101 Uwagi ogólne 101 Mapa historyczna a podstawa programowa z historii 102 Podstawowe pojęcia 105 Ewolucja szkolnych map historycznych 107 Mapy ścienne 107 Atlasy historyczne i mapy konturowe 108 Foliogramy 109 Mapy podręcznikowe 110 Mapy komputerowe 111 Zastosowanie map na zajęciach edukacyjnych 113 Przykładowe ćwiczenia z wykorzystaniem map 114 Podsumowanie 116 Problemy do dyskusji 116 5. Nowe obrazy i filmy o tematyce historycznej (Barbara Techmańska) 117 Uwagi ogólne 117 Murale i ich edukacyjna rola 117 Definicja, geneza i funkcje 117 Tematyka murali i sposoby przedstawiania treści historycznych 119 Wartość edukacyjna murali 121 Memy – współczesna forma komunikacji 121 Memy internetowe o tematyce historycznej 122 Dlaczego memy bawią i uczą? 123 Filmy historyczne 125 Rodzaje filmów 125 Filmy historyczne – dostęp 128 Kształcenie umiejętności pracy z filmem historycznym 129 Podstawowe zalety wykorzystania filmu historycznego 130 Podsumowanie 133 Problemy do dyskusji 133 6. Uczeń ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi w edukacji historycznej (Małgorzata Machałek) 135 Uwagi ogólne 135 Pojęcie ucznia ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi 136 Praktyczne aspekty pracy z uczniami ze specjalnymi trudnościami w nauce 139 Uczeń z dysleksją rozwojową 139 Uczeń z niepełnosprawnościami 141 Uczeń słabosłyszący 141 Uczeń słabowidzący 142 Uczeń z niepełnosprawnością ruchową 143 Uczeń z zaburzeniami w spektrum autyzmu 144 Uczeń z ADHD 144 Uczeń w sytuacji kryzysowej i przewlekle chory 145 Uczeń z doświadczeniem migracji 145 Specyfika pracy z uczniem zdolnym 146 Zdolności ogólne i uzdolnienia 146 Identyfikacja uczniów zdolnych 147 Dostosowanie wymagań i indywidualizacja w pracy z uczniem zdolnym 149 Podsumowanie 153 Problemy do dyskusji 154 7. Weryfikacja wiedzy i umiejętności w edukacji historycznej – egzamin maturalny (Maciej Fic) 155 Uwagi ogólne 155 Formuła egzaminu maturalnego przed 2002 rokiem 156 Specyfika oceniania zewnętrznego 160 Początki wdrażania egzaminu zewnętrznego (2002–2005) 162 Zewnętrzne egzaminy maturalne z historii po 2005 roku 165 Podsumowanie 171 Problemy do dyskusji 175 8. Wątki biograficzne w szkolnej edukacji historycznej (Marek Białokur) 177 Uwagi ogólne 177 Biografistyka historyczna – perspektywa naukowa i dydaktyczna 178 Psychobiografistyka – niewykorzystana szansa dydaktyki historii czy słuszny sceptycyzm? 181 Zobaczyć człowieka w postaci z pomnika 183 Bohaterowie i antybohaterowie szkolnej edukacji historycznej 186 Biografie i ich rodzaje w katalogu środków dydaktycznych 188 Aktywizacja uczniów z wykorzystaniem biografii na lekcjach historii 190 Podsumowanie 193 Problemy do dyskusji 194 9. Regionalizm w szkolnej edukacji historycznej (Danuta Konieczka-Śliwińska) 195 Uwagi ogólne 195 Poglądy dydaktyków historii na regionalizm w edukacji historycznej 196 Podstawowe pojęcia 201 Region 201 Regionalizm 203 Historia lokalna i historia regionalna 204 Tożsamość regionalna 205 Tradycja obecności regionalizmu w edukacji historycznej 207 Problematyka regionalna we współczesnej edukacji historycznej 210 Projektowanie zajęć dla uczniów z regionalizmu w edukacji historycznej 212 Metody dydaktyczne 213 Środki dydaktyczne 215 Współpraca nauczyciela historii z regionalnymi instytucjami kultury 218 Podsumowanie 221 Problemy do dyskusji 221 10. Edukacja historyczna w muzeach (Marta Kalisz-Zielińska) 223 Uwagi ogólne 223 Publikacje na temat edukacji muzealnej 224 Muzea i nauczanie w Polsce – pojęcie edukacji muzealnej 226 Polskie muzeum historyczne jako przestrzeń edukacji o przeszłości 229 Podsumowanie 234 Problemy do dyskusji 235 11. Edukacja historyczna w archiwach (Hubert Mazur) 237 Uwagi ogólne 237 Droga archiwów do edukacji 237 Stan badań 238 Wokół kwestii teoretycznych 242 Formy działalności edukacyjnej archiwów 244 Lekcja archiwalna 244 Warsztaty 245 Wycieczka 245 Wystawy 245 Zestawy materiałów edukacyjnych dla uczniów 246 Wydawnictwa popularnonaukowe 247 Praca badawcza uczniów w archiwum 247 Filmy edukacyjne 247 Konkursy edukacyjne 248 Gry miejskie 248 Oferta internetowa 249 Oferta dla nauczycieli i studentów 249 Odbiorcy i cele działań edukacyjnych 250 Podsumowanie 252 Problemy do dyskusji 252 12. Edukacja historyczna na odległość (Agnieszka Chłosta-Sikorska) 253 Uwagi ogólne 253 Cyfryzacja w nauczaniu 254 Cyfrowa historia 258 Środki dydaktyczne 260 Internetowe serwisy historyczne 261 Podcasty historyczne 266 YouTube w nauczaniu-uczeniu się historii 268 E-podręczniki i podręczniki w wersji elektronicznej 270 Platformy e-learningowe 273 Metody dydaktyczne 277 Cyfrowe opowiadanie historii 278 Podsumowanie 279 Problemy do dyskusji 281 Bibliografia 283 Noty o autorach 313