Dzieci jako ofiary handlu ludźmi

• Druk: 2013
• Autor: Krzysztof Janoszka
• Wydawca: Wyższa Szkoła Policji w Szczytnie

Celem i głównym założeniem pracy było przedstawienie ogólnej charakterystyki
zjawiska handlu dziećmi — łącznie z przybliżeniem regulacji prawnych oraz systemu zapobiegania temu procederowi i jego zwalczania. Charakterystyka
ta została zaprezentowana w pierwszej części pracy (rozdz. I–IV), którą przygotowano,
opierając się głównie na istniejącej na ten temat literaturze.
Najbardziej jednak twórcza jest część druga pracy (rozdz. V), w której przedstawiono
wyniki badań własnych. Chciano uzyskać odpowiedzi m.in. na następujące pytania: ile jest stwierdzonych w Polsce przypadków handlu dziećmi i jakich form najczęściej dotyczą, jak wygląda eliminowanie handlu ludźmi w praktyce
funkcjonariuszy organów ścigania, a także jakie są największe problemy w identyfikacji ofiar i w zwalczaniu tego procederu.
W pierwszym rozdziale, który rozpoczyna część teoretyczno-badawczą pracy,
znalazły się krótki zarys historyczny, podstawowe definicje, formy wykorzystywania
dzieci — ofiar handlu ludźmi oraz regulacje prawne zarówno krajowe, jak i międzynarodowe.
Rozdział drugi ukazuje przyczyny i determinanty handlu dziećmi. Zaprezentowane zostały skala i występowanie zjawiska, a także to, jak wygląda ten problem w poszczególnych krajach — w Polsce i na świecie.
W rozdziale trzecim scharakteryzowano sprawców handlu dziećmi i jego ofiary, szczególną formę relacji, jaka ich łączy, modus operandi (sposób, metody działania) sprawców oraz konsekwencje ponoszone przez dziecko, które stało się
ofiarą handlu ludźmi.
System instytucjonalny składający się na zwalczanie handlu dziećmi i zapobieganie
mu został przedstawiony w rozdziale czwartym.
Rozdział piąty — najistotniejszy — rozpoczyna część praktyczno-badawczą pracy. Zostały w nim przedstawione wyniki badań empirycznych, które podzielono na trzy części. Czytelnik odnajdzie tutaj analizę sprawy karnej dotyczącej
przestępstwa handlu ludźmi, w której ofiarą była osoba małoletnia, a także rozmowy i wywiady z ekspertami. Będzie mógł również zapoznać się z wynikami badań ankietowych dotyczących znajomości problematyki handlu ludźmi(ze szczególnym uwzględnieniem handlu dziećmi) wśród trzech grup respondentów:
1) pracowników ośrodków adopcyjno-opiekuńczych i placówek opiekuńczo-wychowawczych,
2) policjantów służb prewencyjnej i dyżurnej oraz 3) szeroko rozumianej opinii publicznej.

• Kategorie:
  1. Ebooki i Audiobooki »
  2. Ebooki »
  3. Prawo
• Język wydania: polski
• ISBN: 978-83-7462-382-7
• ISBN druku: 978-83-7462-381-0
• Liczba stron: 256

WSTĘP 9
ROZDZIAŁ I
CHARAKTERYSTYKA ZJAWISKA HANDLU DZIEĆMI13
1.1. Zarys historyczny niewolnictwa 13
1.2. Przegląd definicji pojęć związanych z handlem dziećmi i innymi formami ich wykorzystania 17
1.3. Formy wykorzystywania dzieci — ofiar handlu 28
1.3.1. Handel dziećmi w celu ich wykorzystywania seksualnego 28
1.3.2. Handel dziećmi w celu ich wykorzystywania do żebractwa i popełniania przestępstw 32
1.3.3. Handel dziećmi w celu ich zmuszania do pracy 34
1.3.4. Handel dziećmi w celu pozyskiwania ich organów 34
1.3.5. Handel dziećmi wykorzystywanymi do nielegalnej adopcji 36
1.4. Polskie i międzynarodowe regulacje prawne dotyczące handlu dziećmi 38
1.4.1. Prawo międzynarodowe 38
1.4.2. Prawo polskie 42
ROZDZIAŁ II
HANDEL DZIEĆMI W POLSCE I NA ŚWIECIE 51
2.1. Czynniki ryzyka i determinanty handlu dziećmi 51
2.2. Skala i występowanie zjawiska 53
2.3. Handel dziećmi w Polsce (dane statystyczne) 55
2.3.1. Dane statystyczne Komendy Głównej Policji 56
2.3.2. Dane statystyczne Prokuratury Generalnej 60
2.3.2. Dane statystyczne Straży Granicznej 63
2.4. Handel dziećmi w innych krajach na świecie 64
2.4.1. Europa 65
2.4.2. Ameryka Północna 66
2.4.3. Azja 69
2.4.4. Afryka 71
ROZDZIAŁ III
SPRAWCA I OFIARA 73
3.1. Szczególna forma relacji między sprawcą — handlarzem a ofiarą —
dzieckiem 73
3.2. Charakterystyka sprawców handlu dziećmi 73
3.3. Modus operandi sprawców handlu dziećmi 74
3.4. Dzieci — ofiary handlu ludźmi i ich sytuacja 76
3.4.1. Dziecko cudzoziemskie bez opieki jako potencjalna ofiara handlu
ludźmi 78
3.4.2. Dziecko jako świadek szczególnej troski 83
3.5. Konsekwencje ponoszone przez dziecko —
ofiarę handlu 85
3.6. Identyfikacja i kontakt z dzieckiem — ofiarą handlu 87
ROZDZIAŁ IV
ZAPOBIEGANIE HANDLOWI DZIEĆMI I JEGO ZWALCZANIE 93
4.1. Działania podejmowane wobec procederu handlu ludźmi
(ze szczególnym uwzględnieniem handlu dziećmi) 93
4.2. Rola instytucji rządowych 95
4.2.1. Zespół do spraw Zwalczania i Zapobiegania Handlowi Ludźmi 95
4.2.2. Ministerstwo Spraw Wewnętrznych 96
4.2.3. Policja 96
4.2.4. Straż Graniczna 99
4.2.5. Prokuratura 103
4.2.6. Państwowa Inspekcja Pracy 104
4.2.7. Wojewodowie 104
4.3. Rola organizacji pozarządowych 105
4.3.1. Fundacja Dzieci Niczyje 105
4.3.2. Fundacja przeciwko Handlowi Ludźmi i Niewolnictwu „La Strada” 106
4.3.3. Fundacja ITAKA — Centrum Poszukiwań Ludzi Zaginionych 107
4.4. Organizacje zaangażowane w zapobieganie handlowi dziećmi na świecie 113
4.4.1. Komitet Praw Dziecka Narodów Zjednoczonych 113
4.4.2. End Child Prostitution, Child Pornography and Trafficking of Children for Sexual Purpose 114
4.4.3. Terre des Hommes 114
4.4.4. Anti-Slavery International 115
4.4.5. Child Rights Information Network 115
4.4.6. ChildRight 116
4.4.7. Unia Europejska 116
4.4.8. Rada Europy 116
4.4.9. Program Daphne III 117
4.4.10. Telefon alarmowy 117
4.4.11. ChildONEurope 117
4.4.12. United Nations International Children’s Emergency Fund 118
4.4.13. International Organization for Migration
(Międzynarodowa Organizacja do spraw Migracji) 118
4.5. Interwencja i pomoc dzieciom — ofiarom handlu 119
ROZDZIAŁ V
PROBLEM HANDLU DZIEĆMI W ŚWIETLE WYNIKÓW BADAŃ
EMPIRYCZNYCH 123
5.1. Metodologia badań 123
5.1.1. Założenia i problemy badawcze 123
5.1.2. Źródła i metody wykorzystywane w badaniach 124
5.2. Studium przypadku na podstawie analizy sprawy karnej dotyczącej handlu dziećmi 125
5.3. Wywiady i rozmowy z ekspertami 139
5.3.1. Informacje uzyskane podczas rozmowy z Tomaszem Piechockim
z Centralnego Zespołu dw. z Handlem Ludźmi 139
5.3.2. Informacje uzyskane podczas rozmowy z przedstawicielem
Straży Granicznej — mjr. Tomaszem Nowakiem 140
5.3.3. Informacje uzyskane podczas rozmowy z członkami Zespołu
dw. z Handlem Ludźmi Komendy Wojewódzkiej Policji
w Krakowie 141
5.3.4. Informacje uzyskane podczas rozmowy z członkiem Zespołu
dw. z Handlem Ludźmi Komendy Wojewódzkiej Policji
we Wrocławiu 142
5.3.5. Wywiad autorski z prof. dr. hab. Dariuszem Patrzałkiem
przeprowadzony 13 marca 2012 r. w Uniwersyteckim Szpitalu Klinicznym im. Jana Mikulicza-Radeckiego we Wrocławiu 142
5.4. Badania ankietowe dotyczące znajomości problematyki handlu ludźmi
(ze szczególnym uwzględnieniem handlu dziećmi) 151
5.4.1. Znajomość problematyki handlu dziećmi wśród
pracowników ośrodków adopcyjno-opiekuńczych i placówek opiekuńczo‑wychowawczych mieszczących się w Warszawie, Krakowie i we Wrocławiu 151
5.4.2. Badanie znajomości problematyki handlu ludźmi wśród
policjantów służby prewencyjnej i dyżurnej w Warszawie, Krakowie i we Wrocławiu 169
5.4.3. Badanie znajomości problematyki handlu ludźmi wśród opinii publicznej 187
ZAKOŃCZENIE 209
Spis tabel i wykresów  213
BIBLIOGRAFIA 217
Literatura 217
Inne źródła 218
Wykaz aktów prawnych 218
PODZIĘKOWANIA. 223
ENGLISH SUMMARY
CHILDREN AS VICTIMS OF HUMAN TRAFFICKING 225
ANEKS 227
Rysunki 227
Sposoby kupowania dzieci lub omijania prawa i procedury adopcyjnej 233
Analiza prasy — przegląd publikacji prasowych dotyczących handlu
dziećmi 235
Przydatne linki i adresy e-mail 239
Baza kontaktowa 241
Plakaty informacyjne i zdjęcia 242
Załączniki 251