Uwarunkowania rozwoju motorycznego dzieci wiejskich w świetle wybranych czynników środowiskowych
Ruch, który jako atrybut życia, warunkuje ciągłe dostosowanie się organizmu do zmian środowiska naturalnego, decydował nie tylko o przetrwaniu pojedynczego człowieka, ale także gatunku ludzkiego. Wzrastający poziom rozwoju cywilizacyjnego w znacznym stopniu ograniczył aktywność ruchową człowieka […].
Zachowania ruchowe człowieka są w dużej mierze odzwierciedleniem jego możliwości dostosowania się do otoczenia, jednak zmniejszeniu uległy wymagania ze strony środowiska (Słowińska 2000). […]
Do najważniejszych czynników różniących aktywność ruchową populacji polskiej zalicza się: płeć, wiek, miejsce zamieszkania i wykształcenie. […]
Wyniki przeprowadzonych badań potwierdzają duże znaczenie dla przebiegu i tempa wzrastania dzieci i młodzieży czynników społeczno-ekonomicznych. Odpowiedzialne są one zarówno za różnice międzyśrodowiskowe – miasto-wieś – jak i wewnątrz tych środowisk (Bielicki i wsp. 1997). […]
Dzieci wiejskie prezentują niższy poziom rozwoju morfologicznego i dojrzałości płciowej niż ich rówieśnicy z miast, a dystans wieś – miasto ulega zwiększeniu, gdy brana jest do porównań populacja wielkomiejska. Z przedstawionych rozważań na temat poziomu i struktury sprawności w środowisku wiejskim, miejskim, uprzemysłowionym i innych nasuwa się wniosek, że każda populacja w swoisty sposób dostosowuje się do określonych potrzeb życia w konkretnych warunkach środowiska. Te specyficzne właściwości i umiejętności pozwalają w tym środowisku istnieć i być skutecznym, czyli i sprawnym. […]
fragm. wstępu
1. Wstęp 5
1.1. Cel i założenia badań 13
1.2. Charakterystyka badanych środowisk 14
2. Materiał i metody badań 23
2.1. Materiał badawczy 23
2.2. Metody badań 24
2.2.1. Metody pomiaru cech somatycznych 24
2.2.2. Metody pomiaru zdolności motorycznych 25
2.2.3. Metody zbierania informacji dotyczące środowisk życia i pracy badanych 26
2.2.4. Metody opracowania statystycznego 30
3. Wyniki badań 31
3.1. Warunki rozwoju motorycznego i somatycznego 31
3.1.1. Czynniki środowiska lokalnego 31
3.1.2. Czynniki środowiska szkolnego 34
3.1.3. Czynniki środowiska rodzicielskiego 36
3.2. Przejawy zainteresowań kulturą fizyczną rodziców i dzieci 39
3.2.1. Przejawy zainteresowań kulturą fizyczną rodziców 39
3.2.2. Przejawy zainteresowań kulturą fizyczną dzieci 41
3.3. Rozwój somatyczny i motoryczny dzieci wiejskich w wieku 7-15 lat z regionu rolniczego i podmiejskiego 48
3.3.1 Rozwój somatyczny dziewcząt i chłopców 48
3.3.1.1. Rozwój somatyczny dziewcząt 48
3.3.1.2. Rozwój somatyczny chłopców 51
3.3.2. Rozwój motoryczny dziewcząt i chłopców 53
3.3.2.1. Rozwój motoryczny dziewcząt 53
3.3.2.2. Rozwój motoryczny chłopców 57
3.4. Współczynniki korelacji występujące między cechami somatycznymi, zdolnościami motorycznymi i badanymi regionami 61
3.5. Współczynniki korelacji występujące między parametrami rozwoju motorycznego i somatycznego 64
4. Uwarunkowania środowiskowe rozwoju motorycznego 67
4.1. Analiza współwystępowania wybranych czynników środowiskowych i parametrów rozwoju motorycznego 68
4.1.1. Współwystępowanie parametrów środowiska lokalnego i szkolnego, a także przejawów zainteresowań kulturą fizyczną rodziców i dzieci oraz rozwojem motorycznym 69
4.1.2. Współczynniki korelacji występujące między parametrami środowiska rodzicielskiego i rozwoju motorycznego 75
4.1.3. Współczynniki korelacji występujące między parametrami środowiska rodzicielskiego i przejawami zainteresowań kulturą fizyczną rodziców, rodziców i dzieci oraz dzieci a rozwojem motorycznym 80
4.2. Środowiskowe uwarunkowania rozwoju motorycznego dzieci w świetle testu statystycznego ANOVA 108
4.2.1. Czynniki rodzicielskie a zdolności motoryczne 108
4.2.2. Parametry środowiska rodzicielskiego i przejawy zainteresowań kulturą fizyczną rodziców, rodziców i dzieci oraz dzieci a rozwojem motorycznym 112
5. Dyskusja 117
6. Wnioski 133
7. Piśmiennictwo 137
8. Streszczenie 147
9. Aneks 151
