Literatura polsko-żydowska 1861-1918

• Druk: 2017
• Redakcja naukowa: Maria Antosik-Piela, Zuzanna Kołodziejska-Smagała
• Wydawca: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego

W tomie, który jest rezultatem wieloletnich kwerend i studiów Redaktorek, po raz pierwszy zaprezentowana została polskiemu czytelnikowi panorama literatury polsko-żydowskiej powstającej w latach 1861–1918 – twórczości dotąd niewznawianej, mało znanej i rzadko badanej. Panorama ta ma kilka istotnych wymiarów. Po pierwsze, otrzymujemy obraz środowiska polsko-żydowskich literatów publikujących swe utwory na łamach prasy żydowskiej w języku polskim, wydawanej w różnych zaborach od lat sześćdziesiątych XIX wieku aż po próg niepodległości. Po drugie, uzyskujemy wgląd w ewolucję i zróżnicowanie ideowe tego środowiska: od formujących się od lat sześćdziesiątych XIX wieku kręgów integracjonistycznych – po syjonistyczne, rosnące w siłę od przełomu wieków. Po trzecie, Autorki książki zaprezentowały rodzajową, gatunkową i tematyczną rozmaitość tej twórczości – od liryki o charakterze społecznym i utworów dydaktycznych dla dzieci, poprzez tendencyjne i rodzajowe obrazki, nowele, opowiadania, aż po dramat o tematyce obyczajowej i politycznej. Po czwarte, w przypadku autorów bardziej znanych czy uznanych – takich jak na przykład Aleksander Kraushar czy Janusz Korczak – Redaktorki zdecydowały się ogłosić utwory nieprzedrukowywane w dotychczasowych edycjach, co przyczynia się do wzbogacenia i zniuansowania wizerunków pisarzy.
Z recenzji prof. dr hab. Eugenii Prokop-Janiec

• Kategorie:
  1. Ebooki i Audiobooki »
  2. Ebooki »
  3. Ebooki popularnonaukowe i specjalistyczne »
  4. Literaturoznawstwo
• Redakcja: Maria Antosik-Piela, Zuzanna Kołodziejska-Smagała
• Język wydania: polski
• ISBN: 978-83-233-9694-9
• ISBN druku: 978-83-233-4324-0
• Liczba stron: 302

WSTĘP 7

POEZJA 11
Aleksander Kraushar Pieśń Żyda rolnika 11
Henryk Merzbach Równouprawnienie 13
Rozalia Saulsonowa Rachelka 14
Marcin z Rusi Czerwonej Pieśń o Polsce 14
Modlitwa za Ojczyznę. Chorał  16
Aron Lewita Pogrzeb w nocy (Podanie z 1831 r.) 17
Alfred Nossig Pojednanie 19
Franciszka Arnsztajnowa O, nie mów nic, matko! 20
Mieczysław Themerson Ocknij że się! 21
Leo Belmont *** 21
Anzelm Luttwak Pieśń o Purimie 22
Seweryn Gottlieb Marzyciele 23
Zapał Za Kiszyniew 24
Fryderyk Tobiasz Aszkenazy Nad jeziorem Golusu 25
Jan Kirszrot Herzl 26
Wilhelm Berkelhammer (Berwil) Chanuka 26
Abraham Ehrlich Pamięci przodków 27
Leo Belmont Po pogromie 28
Adela Zylbersztajnowa Pamięci Elizy Orzeszkowej 30
Henryk Kohn *** 30
Karol Rosenfeld W noc pesachową 33
O wstań na bój 33
Tisza b’ab 34
Zygmunt Meller Pobudka (do braci w Golusie) 34
Najdroższe marzenie 35
Samuel Hirszhorn Eliza Orzeszkowa (z powodu piątej rocznicy jej zgonu) 35
Henryk Heiman Do mego narodu 36
Do Braci-Polaków 37
Kiedyż? 37
Karol Rosenfeld Golus 38
Jakub Appenszlak Sonet 38
Dusza żydowska (tryptyk) 39
Samuel Hirszhorn Kąpiel rytualna 41
Berek Joselowicz 42
Na starą nutę 44
Apolinary Hartglas Powstań więc, ludu mój, i żądaj! 44

PROZA 47
Al. L. Szczęście i religia 47
Maria Alfa Bez rozwodu. Szkic z życia żydów polskich 50
Regina Pniowerówna Lajbuś. Szkic 55
Historia bez tytułu 63
b.m. Sprzedana 65
Róża Pomeranz-Melzer Widzenie rabi Meiera (podanie ludowe) 66
Natan Zylbersztajn Którędy droga? Nowela  70
Helena Segel Przebudzenie 92
F. Kreczowski [Wilhelm Feldman] Nasi bohaterzy. Powieść [Fragment] 95
Wilhelm Feldman Jankiel-faktor 99
Róża Pomeranz-Melzer Oszołomiony Icek 107
Czesława Endelmanowa-Rosenblattowa Ruchla żołnierka (Z galerii typów nieinteresujących) 110
Antonina Sonnenstrahl Umi bachajoh 114
Marek Scherlag Z życia 116
Ofiara 119
Michał Wirth Żydówka 123
Czesław Halicz [Czesława Endelmanowa-Rosenblattowa] Opowieść o pomarańczy 126
Henryk Lichtenbaum Dzień pobożnego żyda 129
A. Kallas [Aniela Korngutówna] Wybory  134
Maria Blumberg Sądny dzień w obozie. Urywek ze wspomnień starego żołnierza 143
Cecylia Kuhmerkerówna Cudotwórca 146
Moja sąsiadka 151
Jakub Appenszlak Nienapisana nowela z życia żydowskiego 157
Rachela Häring [Rachela Korn] Za co? 163
Janusz Korczak [Henryk Goldszmit] Z wojny 165

DRAMAT 167
A. Kallas [Aniela Korngutówna] Bez wiary. Sztuka w pięciu aktach 167
Wilhelm Feldman Sądy boże. Dramat w 4 aktach z życia żydowskiego 193
Marek Arnstein Nieskończona pieśń. Obrazek dramatyczny z życia wyrobników żydowskich w jednym akcie 242
Dawid Malz Dr Mojżesz Blum. Sztuka z życia żydowskiego w 3 aktach 254
Jakub Lewkowicz Salomea Blumstein. Obrazek dramatyczny z życia żydowskiego w jednym akcie 276

BIOGRAMY AUTORÓW  285