Od mózgu do umysłu
Znakomite wprowadzenie do neuronauki, prezentujące aktualny stan wiedzy na temat pracy mózgu, opisujące sposób, w jaki narząd ten odbiera i przetwarza docierające do niego informacje. Lektura obowiązkowa dla studentów psychologii, biologii i medycyny.
Świetnie napisana, opatrzona licznymi ilustracjami książka ta jest doskonałym źródłem informacji również dla studentów i badaczy z innych dziedzin niż psychologia kognitywna i neurobiologia, takich jak filozofia, informatyka i teoria poznania. Porywające przedstawienie nieustannej i w większości nieuświadamianej aktywności mózgu i jego
umysłowej esencji - fascynujące także dla wszystkich czytelników zainteresowanych procesami myślenia, emocji i percepcji oraz poszukujących odpowiedzi na pytanie, do jakiego stopnia świat naszego mózgu jest światem rzeczywistym.
Wewnątrz mojej głowy znajduje się niezwykłe urządzenie, które wyręcza mnie w codziennych obowiązkach. Jest jeszcze lepsze od zmywarki do naczyń czy kalkulatora, bo uwalnia mnie od żmudnej konieczności ciągłego rozpoznawania otaczających mnie przedmiotów, a nawet od potrzeby nieustannego kontrolowania własnych ruchów. To mój mózg. Dzięki niemu mogę skoncentrować się na sprawach naprawdę istotnych: nawiązywaniu nowych przyjaźni i wymianie myśli. Rzecz jasna, mózg nie tylko oszczędza mi uciążliwej pracy. Tworzy "ja", które zostaje umieszczone w świecie społecznym. Sprawia, że mogę dzielić się życiem umysłowym z przyjaciółmi, dzięki czemu razem mamy szansę stworzyć coś, do czego nie byłoby zdolne żadne z nas z osobna. Niniejsza książka wyjaśnia, jak mózg dokonuje tych magicznych sztuczek.
(Z Przedmowy)
Anna i Marek Binderowie zostali laureatami Nagrody im. Kuryłowiczów.
An excellent introduction to neuroscience, presenting the current knowledge about the brain work, describing how this organ receives and processes incoming information. The book, brilliantly written, with numerous illustrations, is compulsory reading for students and researchers in psychology, biology, medicine, philosophy, computer science and cognitive theory. It will also be fascinating for all the readers interested in mental processes,
emotions and
perceptions, and seeking the answers to the question about the extent to which the world of our brain is real.
Wykaz skrótów 8
Przedmowa 9
Podziękowania 11
Prolog. Prawdziwi naukowcy nie badają umysłu 13
Lęk psychologa przed przyjęciami 13
Nauka twarda i nauka miękka 15
Nauka twarda – obiektywna, nauka miękka – subiektywna 16
Czy wielka nauka może uratować naukę miękką? 18
Pomiar aktywności umysłowej 21
Jak umysłowe może wyłonić się z fizycznego? 27
Potrafię czytać w twoich myślach 28
Jak mózg tworzy świat 28
Część I. Rozszyfrowywanie złudzeń mózgu
1. Podpowiedzi od uszkodzonego mózgu 33
Uzmysławianie sobie świata fizycznego 33
Umysł a mózg 34
Kiedy mózg nie wie 36
Kiedy mózg wie, ale nic nie mówi 39
Kiedy mózg kłamie 41
W jaki sposób mózg tworzy fałszywą wiedzę 43
Jak sprawić, by mózg cię okłamywał 46
Sprawdzanie realności naszych doświadczeń 48
Skąd wiemy, co jest realne? 49
2. Co normalny mózg mówi nam o świecie 52
Złudzenia świadomości 52
Nasz skryty mózg 56
Nasz przekłamujący mózg 59
Nasz twórczy mózg 62
3. Co mózg mówi nam o naszych ciałach 72
Uprzywilejowany dostęp? 72
Gdzie leży granica? 72
Nie wiemy, co robimy 74
Kto sprawuje kontrolę? 76
Mój mózg może doskonale działać beze mnie 78
Fantomy w mózgu 80
Ze mną wszystko w porządku 84
Kto to robi? 85
Gdzie jest „ty”? 87
Część II. Jak mózg to robi
4. Przewidywanie przyszłości 95
Wzorce nagrody i kary 95
Jak mózg zakorzenia nas w świecie, a potem nas w nim ukrywa 110
Poczucie kontroli 114
Kiedy system zawodzi 117
Niewidzialny protagonista w centrum świata 119
5. Nasza percepcja świata to fantazja, która pokrywa się
z rzeczywistością 121
Dzięki pracy mózgu percepcja świata fizycznego jest łatwa 121
Rewolucja informacyjna 122
Co naprawdę umieją inteligentne maszyny? 126
Problem z teorią informacji 127
Pastor Thomas Bayes 129
Idealny obserwator bayesowski 133
Jak mózg bayesowski może tworzyć modele świata 134
Czy w pokoju jest nosorożec? 135
Skąd pochodzi wiedza wstępna? 137
Jak działanie mówi nam coś o świecie 139
Treścią percepcji nie jest świat, lecz stworzony przez mózg model świata 141
Kolor jest w mózgu, nie w świecie 143
Percepcja to fantazja, która pokrywa się z rzeczywistością 144
Nie jesteśmy niewolnikami naszych zmysłów 144
Skąd zatem wiemy, co jest rzeczywiste? 145
Wyobraźnia jest okropnie nudna 146
6. Jak mózgi modelują umysły 148
Ruch biologiczny: jak poruszają się istoty żywe 149
Jak ruch może zdradzać zamiary 150
Naśladowanie 153
Naśladowanie: spostrzeganie celów innych ludzi 154
Ludzie i roboty 156
Empatia 158
Poczucie bycia sprawcą 160
Problem z uprzywilejowanym dostępem 164
Iluzje bycia sprawcą 165
Halucynacje na temat innych sprawców 166
Część III. Kultura i mózg
7 Wspólnota umysłów – jak mózg tworzy kulturę
Problem przekładu 171
Znaczenia i cele 173
Problem odwrotny 174
Wiedza a priori a uprzedzenia 175
Co on zrobi za chwilę? 176
Inni ludzie są zaraźliwi 177
Komunikacja to coś więcej niż mówienie 178
Nauczanie to nie tylko pokazywanie wzoru do naśladowania 179
Domykanie pętli 181
Trzonki do wideł: Dwóch Ronniech domyka pętlę (w końcu) 182
Pełne domknięcie pętli 183
Wiedzą można się dzielić 183
Wiedza to władza 185
Prawda 187
Epilog. Ja i mój mózg 192
Chris Frith i ja 192
Poszukiwanie woli w mózgu 193
Gdzie jest góra w kontroli odgórnej? 194
Homunkulus 196
To nie jest książka o świadomości 197
Dlaczego ludzie są tacy mili (jeżeli traktuje się ich sprawiedliwie)? 197
Nawet złudzenie ma swoją funkcję 199
Świadectwa 202
Źródła ilustracji i cytatów 225
Indeks haseł 232
Indeks nazwisk 239
