Meddah – turecki teatr jednego aktora
W świecie kultury muzułmańskiej, gdzie teatr nie zdołał wytyczyć sobie niezależnego miejsca wśród dziedzin sztuki, to właśnie ustność/oralność zrekompensowała jego brak wśród sztuk performatywnych.
Turecki "meddah" rozwinął się pomiędzy wiekiem XI a XIX z formy opowiadacza w epicki
teatr jednego aktora, pozostając w zgodzie z zasadami życia koczowniczego. Włączając elementy tradycji środkowoazjatyckiego szamana, starotureckiego pieśniarza epickiego "ozan" i arabskiego "maddaha" oraz tradycję perskiego opowiadacza "Księgi królewskiej. Szahname", przyjął także środki teatralne i dramatyczne.
Jako forma artystyczna łączy sztukę opowiadania z ludowym teatrem tradycyjnym. Zaadoptowana w formie „widowiska narracyjnego” sztuka opowiadania zyskała uznaną pozycję na współczesnych scenach teatrów offowych, sprawdzając się z sukcesem w projektach międzykulturowych i interdyscyplinarnych. W kontekście omawianych tradycji ustnych kręgów kultur ałtajskiego i Bliskiego Wschodu potencjał performatywny sztuki opowiadania stanowi dla współczesnych artystów źródło inspiracji, oferując wzór modelu interaktywnego, równouprawniającego widza i artystę.
The monograph explores performative potential of narrative art in oral traditions of Altai and Middle Eastern culture. Turkish "meddah" inspires contemporary artists, offering an active model, equal for both the artist and the audience. As an artistic form it developed between the 11th and 19th century. It unites epic
theatre of one actor with the elements of tradition of a nomadic narrator, Central Asian shaman, epic singer "ozan", Arabic "maddah" and the Persian tradition of the narrator of "The Shahnameh".
- Kategorie:
- Język wydania: polski
- ISBN: 978-83-235-4676-4
- ISBN druku: 978-83-235-4664-1
- Liczba stron: 394
-
Sposób dostarczenia produktu elektronicznegoProdukty elektroniczne takie jak Ebooki czy Audiobooki są udostępniane online po opłaceniu zamówienia kartą lub przelewem na stronie Twoje konto > Biblioteka.Pliki można pobrać zazwyczaj w ciągu kilku-kilkunastu minut po uzyskaniu poprawnej autoryzacji płatności, choć w przypadku niektórych publikacji elektronicznych czas oczekiwania może być nieco dłuższy.Sprzedaż terytorialna towarów elektronicznych jest regulowana wyłącznie ograniczeniami terytorialnymi licencji konkretnych produktów.
-
Ważne informacje techniczneMinimalne wymagania sprzętowe:procesor: architektura x86 1GHz lub odpowiedniki w pozostałych architekturachPamięć operacyjna: 512MBMonitor i karta graficzna: zgodny ze standardem XGA, minimalna rozdzielczość 1024x768 16bitDysk twardy: dowolny obsługujący system operacyjny z minimalnie 100MB wolnego miejscaMysz lub inny manipulator + klawiaturaKarta sieciowa/modem: umożliwiająca dostęp do sieci Internet z prędkością 512kb/sMinimalne wymagania oprogramowania:System Operacyjny: System MS Windows 95 i wyżej, Linux z X.ORG, MacOS 9 lub wyżej, najnowsze systemy mobilne: Android, iPhone, SymbianOS, Windows MobilePrzeglądarka internetowa: Internet Explorer 7 lub wyżej, Opera 9 i wyżej, FireFox 2 i wyżej, Chrome 1.0 i wyżej, Safari 5Przeglądarka z obsługą ciasteczek i włączoną obsługą JavaScriptZalecany plugin Flash Player w wersji 10.0 lub wyżej.Informacja o formatach plików:
- PDF - format polecany do czytania na laptopach oraz komputerach stacjonarnych.
- EPUB - format pliku, który umożliwia czytanie książek elektronicznych na urządzeniach z mniejszymi ekranami (np. e-czytnik lub smartfon), dając możliwość dopasowania tekstu do wielkości urządzenia i preferencji użytkownika.
- MOBI - format zapisu firmy Mobipocket, który można pobrać na dowolne urządzenie elektroniczne (np.e-czytnik Kindle) z zainstalowanym programem (np. MobiPocket Reader) pozwalającym czytać pliki MOBI.
- Audiobooki w formacie MP3 - format pliku, przeznaczony do odsłuchu nagrań audio.
Rodzaje zabezpieczeń plików:- Watermark - (znak wodny) to zaszyfrowana informacja o użytkowniku, który zakupił produkt. Dzięki temu łatwo jest zidentyfikować użytkownika, który rozpowszechnił produkt w sposób niezgodny z prawem. Ten rodzaj zabezpieczenia jest zdecydowanie bardziej przyjazny dla użytkownika, ponieważ aby otworzyć książkę zabezpieczoną Watermarkiem nie jest potrzebne konto Adobe ID oraz autoryzacja urządzenia.
- Brak zabezpieczenia - część oferowanych w naszym sklepie plików nie posiada zabezpieczeń. Zazwyczaj tego typu pliki można pobierać ograniczoną ilość razy, określaną przez dostawcę publikacji elektronicznych. W przypadku zbyt dużej ilości pobrań plików na stronie WWW pojawia się stosowny komunikat.
Nota transkrypcyjna 10 Wprowadzenie 11 Rozdział 1. Ustność – oralność 19 1.1. Czym jest ustność? 19 1.2. Model kultury pisma i model kultury oralnej czy model kultury mieszanej? 23 1.3. Meddahowanie (meddahlık) jako forma sztuki opowiadania 38 1.4. Użycie formuły w sztuce opowiadania meddaha 55 Rozdział 2. Tradycje epickie i sztuka opowiadania na Bliskim Wschodzie oraz u ludów tureckich Azji Centralnej 83 2.1. Opowiadacze księgi 83 2.2. Perska tradycja opowiadania 96 2.3. Arabska tradycja opowiadania 117 2.4. Tradycja epicka i sztuka opowiadania u ludów tureckich Azji Centralnej i Azji Mniejszej 127 Rozdział 3. Opisy występów opowiadaczy w relacjach podróżników 158 Rozdział 4. Zarys historii formy meddaha 176 Rozdział 5. Repertuar meddaha 187 5.1. Wątki repertuarowe 187 5.2. Baśń oraz Księga tysiąca i jednej nocy jako źródło repertuaru meddaha 191 5.3. Świat przedstawiony w opowieściach meddahów 196 5.4. Styl i język meddaha 199 Rozdział 6. Rozwój formy opowiadania w stronę teatralności 201 6.1. Elementy widowiskowe w tradycyjnej epice ustnej 201 6.2. Transformacja opowiadacza w aktora 202 6.3. Rozwój środków wyrazu meddaha 204 6.4. Dramatyzacja opowiadania 205 6.5. Tekst spisany a wykonywany 207 Rozdział 7. Teatr meddaha 220 7.1. Teatr słowa i dźwięku 220 7.2. Rekwizyty teatru meddaha 223 7.3. Taklit – aktorska imitacja 225 7.4. Improwizacja 234 7.5. Konstrukcja seansu 236 7.6. Miejsce występów i organizacja przestrzeni 340 7.7. Relacja opowiadacz–widz 243 7.8. Dygresja jako szczególna forma relacji pomiędzy opowiadaczem i widzem 250 Rozdział 8. Sztuka meddaha w kontekście współczesnych konwencji teatralnych 256 8.1. Meddah a aktor Brechta 256 8.2. Efekt obcości a deziluzja w sztuce opowiadania meddaha 259 8.3. Konwencja teatru meddaha a komedia stand-up 264 8.4. Próba porównania konwencji teatru meddaha ze współczesną formą monodramu 270 Rozdział 9. Narracja w stylu meddaha we współczesnej dramaturgii tureckiej 272 9.1. Przykłady narracji opowiadacza w formach widowiskowych 272 9.2. Widowisko narracyjne meddaha 277 9.3. Rodzaj narratora i autonarracja w teatrze meddaha 279 9.4. Przykłady wykorzystania narracji meddaha we współczesnej dramaturgii tureckiej 283 Rozdział 10. Miejsce sztuki meddaha we współczesnej kulturze tureckiej 303 10.1. Przykłady meddahowania we współczesnym teatrze tureckim 303 10.2. Meddah w telewizji i w filmie 319 Rozdział 11. Edukacyjna i terapeutyczna rola opowiadacza 326 Wnioski końcowe 335 Aneks Wywiad z Erolem Günaydınem 342 Słowniczek 352 Bibliografia 355 Indeks nazwisk 374 Spis ilustracji 380 Ilustracje 383