Jak pisać i redagować?
Umiejętność pisania i redagowania tekstów jest niezwykle przy¬datna. Niektórzy z nas tę umiejętność wykorzystują w praktyce cz꬜ciej, czasem zawodowo, jak np. dziennikarze, redaktorzy, korektorzy czy copywriterzy, inni rzadziej. W naszej codzienności prawie wszyst-kim zdarza się pisać podania, pisma do urzędu, CV do nowej pracy, prośby czy podziękowania. Często pojawia się wtedy wątpliwość, czy robimy to poprawnie, a więc zgodnie z zasadami pisowni i regu¬łami danej formy. Zastanawiamy się, czy powinniśmy np. w danym miejscu dać spację, czy poprawnie zapisaliśmy datę lub czy właści¬wie graficznie rozmieściliśmy części jakiegoś tekstu. Pytań rodzi się wiele i dlatego warto sięgnąć po poradnik Jak pisać i redagować, który w dużym stopniu rozwieje nasze wątpliwości.
Jak pisać i redagować to drugie wydanie tego tytułu, zaktualizowane i poszerzone o nowe przykłady treści wzorów użytkowych. Porad¬nik składa się z dwóch części. Pierwsza z nich pt. Poradnik redaktora. Zasady opracowania edytorsko-typograficznego tekstów w języku polskim to kompendium wiedzy z zakresu edytorstwa i typografii. Jak piszą auto¬rzy Ewa Wolańska i Adam Wolański: Warunkiem tworzenia popraw¬nych publikacji jest wszakże nabycie stosownej wiedzy z zakresu edytorstwa i typografii, która to wiedza była do niedawna domeną środowisk profesjo¬nalnie związanych z branżą wydawniczo-poligraficzną – redaktorów mery¬torycznych i technicznych, korektorów, łamaczy tekstu, grafików itd. Wiedzę tę przybliża niniejsze opracowanie, które stanowi swego rodzaju kodyfikację norm wydawniczych w zakresie opracowania redakcyjnego tekstu.
Druga część pt. Wzory tekstów użytkowych zawiera opisy struktury i przykłady realizacji 55 gatunków tekstów użytkowych występujących we współczesnej polszczyźnie publicznej. Autorzy – Monika Zaśko¬-Zielińska, Anna Majewska-Tworek oraz Tomasz Piekot – uwzględ-nili w opracowaniu zarówno gatunki pisane, takie jak np. abstrakt, e-mail, wizytówka, jak i mówione, np. laudacja, komunikat poczty głosowej. Nie zapomnieli też o takich, które równie dobrze mogą być pisane, jak mówione, np. kondolencje czy przeprosiny, ani o takich, które wymagają jednoczesnej realizacji w piśmie i w mowie, np. pre¬zentacja. W drugim wydaniu autorzy rozszerzyli dobór przykładów w różnych gatunkach tekstów o te treści, które w ostatnich latach zaczęły pojawiać się częściej. Są więc nawiązania do korespondencji przez internet i w mediach społecznościowych, do prezentacji w for¬mie slajdów; podane są nowe wzory np. listu motywacyjnego, scena¬riusza przeprowadzenia rozmowy kwalifikacyjnej czy budowy treści komunikatu poczty głosowej w telefonie komórkowym. Niektóre wzory tekstów użytkowych zostały wzbogacone o przykładowe tre¬ści szczególnie przydatne i wykorzystywane w ostatnim czasie. Doty¬czy to m.in. postu w mediach społecznościowych, wątku na forum, FAQ czy opinii pisanych przez kupujących produkt w sklepie inter¬netowym. Autorzy dodali nowe wskazówki dla redagujących teksty, m.in. dla użytkowników programów komputerowych (np. tworzenie instrukcji w formie zrzutów ekranu) czy dla piszących ogłoszenie do gazety (np. prezentowanie zdjęcia w ogłoszeniu).
Jak pisać i redagować to książka, która powinna znaleźć wielu odbiorców. Może być pomocna zarówno tym, którzy zaczynają pisać i redagować lub robią to sporadycznie, jak i tym, którzy zawodowo zaj¬mują się pisaniem i redagowaniem tekstów. Wiedza nabyta z zakresu edytorstwa i typografii oraz poznanie struktury i przykładów realizacji różnych gatunków użytkowych sprawią, że dla wielu piszących to, co było trudne, stanie się zrozumiałe i łatwiejsze.
Od redakcji 9
Ewa Wolańska, Adam Wolański
Poradnik redaktora 11
I. Zrozumieć typografię: pismo i tekst 12
1. Parametry typograficzne pisma i tekstu 12
A. Podstawowe formy typograficzne pisma (12) B. Klasyfikacja krojów pism romańskich (15) C. Stopień pisma (16) D. Układ typograficzny akapitu (18) E. Dzielenie i przenoszenie wyrazów oraz pozostawianie wyrazów na końcu wiersza (20)
2. Rodzaje pisma i wyróżnienia stosowane w tekście 22
A. Pismo proste (antykwa) (22) B. Pismo pochyłe (kursywa) (23) C. Pismo półgrube (wytłuszczone) (24) D. Pismo rozstrzelone (rozspacjowane) (25)
E. Pismo mniejsze od pisma tekstu zasadniczego (26) F. Inicjały (26)
G. Frakcje (indeksy) (28)
II. Znaki specjalne pisma 29
1. Znaki wewnątrzwyrazowe i międzywyrazowe 30
A. Łącznik (dywiz) [ - ] (30) B. Myślnik (pauza, półpauza) [— – ] (32)
C. Apostrof [ ’ ] (36) D. Kreska ukośna (ukośnik) [ / ] (36) E. Spacja (odstęp) [ ] (38) F. Asterysk [ * ] (41) G. Tylda [ ~ ] (43) H. Strzałka
[ → ] (44) I. Punktory (znaki wypunktowania) [ • ] (44) J. Powtórzenie (ditto) [ „ ] (45)
2. Ideogramy (znaki niefonogramiczne) 45
A. Paragraf [ § ] (45) B. Procent [ % ] (46) C. Promil [ ‰] (46) D. Stopień [ ° ] (46) E. Minuta, stopa [ ′ ] (47) F. Sekunda, cal [ ″ ] (48) G. Plus minus [ ± ] (48) H. Mnożenie [ × ] (48) I. Proporcja [ : ] (49) J. Postęp arytmetyczny [ ÷ ] (49)
3. Znaki stosowane w tekstach specjalistycznych 49
A. Matematyka (49) B. Chemia (50) C. Genealogia (50) D. Inne znaki (50)
4. Znaki literowe niestosowane w polskiej ortografii 51
III. Opracowanie edytorsko-typograficzne elementów tekstu 53
1. Imiona i nazwiska 53
2. Daty 54
3. Zapis czasu dnia 55
4. Jednostki miar, skala temperatury 56
5. Skróty 57
6. Cytaty (przytoczenia) 58
A. Wyróżnienie graficzne cytatu (58) B. Ingerencje w tekst cytatu (wtrącenia, opuszczenia, komentarze, wyróżnienia) (60) C. Określenie pochodzenia cytowanego tekstu (62) D. Cytaty z poezji (62)
7. Dialogi w tekstach literackich 63
8. Monologi wewnętrzne 66
9. Teksty sceniczne 67
10. Teksty poetyckie i teksty piosenek 69
11. Wyliczenia 72
12. Wyrażenia liczbowe 73
A. Liczby (73) B. Zapis liczb cyframi arabskimi (74) C. Zapis liczb cyframi rzymskimi (76) D. Konwencje zapisu liczb (79)
13. Wzory matematyczne 83
A. Zasady ogólne składania wzorów matematycznych (83) B. Skład wybranych znaków matematycznych (86) C. Wzory jako elementy tekstu (91)
14. Wzory i równania reakcji chemicznych 93
A. Zasady ogólne składania wzorów i równań reakcji chemicznych (93)
B. Odstępy we wzorach i równaniach reakcji (93) C. Wyróżnienia elementów wzorów (94)
IV. Opracowanie edytorsko-typograficzne części składowych publikacji 95
1. Kompozycja wydawnicza i podział tekstu publikacji 95
2. Tytulatura 97
3. Spis treści (rzeczy) 99
4. Dedykacja 103
5. Motto 103
6. Przedmowa 104
7. Wykazy użytych skrótów i innych oznaczeń oraz znaków graficznych 105
8. Tytuły partii tekstu 106
9. Kolumny publikacji 107
10. Pagina 108
A. Pagina zwykła (paginacja) (109) B. Pagina żywa (110)
11. Numeracja i podpisy pod ilustracjami 114
12. Streszczenie obcojęzyczne 115
13. Tabele słowno-liczbowe 116
A. Główka tabeli (116) B. Boczek tabeli (118) C. Rubryki tabeli (120)
D. Krój i stopień pisma oraz linie stosowane w tabelach (122)
E. Dzielenie tabel (123) F. Przypisy do tabel (123) G. Informacje o źródle danych wykorzystanych w tabeli (124) H. Wykaz tabel (124)
14. Wykresy i schematy 124
15. Przypisy 126
A. Zasady ogólne redagowania przypisów (126) B. Przypisy rzeczowe (131)
C. Przypisy słownikowe (132) D. Przypisy bibliograficzne (133)
E. Umiejscowienie i układ graficzny przypisów (135)
16. Bibliografia załącznikowa 137
A. Zasady ogólne redagowania bibliografii załącznikowej (137)
B. Elementy opisu bibliograficznego (139) C. Opis bibliograficzny wybranych rodzajów dokumentów (143) D. Interpunkcja, wyróżnienia typograficzne i układ graficzny bibliografii (144)
17. Przypisy i bibliografia w systemie „autor – numer” lub „autor – rok” 147
A. System „autor – numer” (147) B. System „autor – rok” (148)
18. Indeksy (skorowidze) 151
A. Zasady ogólne redagowania zapisów indeksowych (152) B. Zapis indeksowy nazwy osobowej (153) C. Zapis indeksowy nazwy geograficznej (156) D. Zapis rzeczowy (157) E. Zapis tytułów (160)
F. Układ edytorski indeksu (161)
V. Szeregowanie alfabetyczne 163
A. Zasady ogólne szeregowania (163) B. Szeregowanie nazw osobowych (165) C. Szeregowanie tytułów (168)
VI. Znaki korektorskie 170
Bibliografia 177
Monika Zaśko-Zielińska, Anna Majewska-Tworek, Tomasz Piekot
Wzory tekstów użytkowych 179
Abstrakt 179
Bibliografia 183
Biogram 185
CV 187
Dedykacja 192
E-mail 194
Faq 197
Gratulacje 199
Handout 201
Identyfikator 205
Indeks 207
Instrukcja 209
Kondolencje 213
Konspekt 215
Koperta 219
Laudacja 222
List 225
List do redakcji 229
List motywacyjny 232
Mowa pogrzebowa 236
Mowa weselna 238
Nekrolog 240
Ogłoszenie 243
Opinia 246
Petycja 249
Pieczątka (pieczęć) 252
Poczta głosowa 254
Podanie 256
Podziękowanie 259
Post w internecie 262
Pozdrowienia 268
Prezentacja 270
Protokół 277
Przeprosiny 281
Przypis 283
Referat 286
Referencje 290
Rozmowa kwalifikacyjna 292
Rozmowa telefoniczna 295
Skarga 297
SMS 300
Sprawozdanie 302
Sprostowanie 305
Streszczenie 307
Ulotka reklamowa 310
Upoważnienie 312
Usprawiedliwienie 314
Wizytówka 316
Wypowiedzenie 318
Zaproszenie 320
Zawiadomienie 322
Zgłoszenie 324
Zgoda 326
Życiorys 328
Życzenia 332
Indeks 335
Strony 53-55_REP.pdf(pdf)
62 KB
Strony 243-244_REP.pdf(pdf)
78 KB