Książki: Reportaż polski

Historia reportażu sięga drugiej połowy XIX wieku, kiedy to wraz z rozwojem prasy i profesjonalizacją zawodu dziennikarza zaczęły pojawiać się teksty noszące pierwsze znamiona reportażu. Sama nazwa reportaż pochodzi z języka francuskiego - od wyrazu reportage. Reportaż jest gatunkiem lokującym się na styku literatury pięknej, publicystyki i literatury faktu. Autor reportażu zazwyczaj relacjonuje wydarzenia, których był świadkiem, lecz także może posługiwać się w tekście relacjami innych osób, dokumentami i innymi źródłami. Ponadto autor reportażu w różnym stopniu może ujawniać się w tekście. Niektórzy reportażyści preferują zminimalizowanie swojej obecności w tekście, by pozwolić czytelnikowi na samodzielną ocenę faktów i wydarzeń, inni autorzy zaś mocniej akcentują swoją podmiotowość, a także perspektywę w utworze. Ze względu na szerokie zainteresowania tematyczne reportażu przyjęło się wydzielać kilka jego typów, np. podróżniczy, wojenny, społeczno-obyczajowy czy popularnonaukowy. Mimo że reportażysta posługuje się materiałem autentycznym, to może kształtować swoją opowieść na wzór fabuły powieściowej, wplatać dialogi oraz rozbudowane, a nawet poetyckie opisy. Poetyka reportażu nie jest jednolita, lecz cechuje się elastycznością – wielu reportażystów wypracowało swój wyjątkowy i rozpoznawalny styl. Melchior Wańkowicz porównywał pracę nad reportażem do układania mozaiki, wskazując tym samym na stojące przed reportażystą zadanie odpowiedniego poskładania zebranych faktów i doświadczeń w autentyczną całość.

Do najwybitniejszych reportażystów polskich zalicza się m.in. Melchiora Wańkowicza (Szczenięce lata, Na tropach Smętka), Ryszarda Kapuścińskiego (Cesarz, Imperium), Arkadego Fiedlera (Ryby śpiewają w Ukajali, Kanada pachnąca żywicą) i Hannę Krall (Zdążyć przed Panem Bogiem, Dowody na istnienie). W tym miejscu warto wspomnieć, że Ryszard Kapuściński został uhonorowany poprzez ustawienie nagrody jego imienia dla najlepszego polskiego reportażu literackiego. Wiele pozycji nagrodzonych tą szczególną nagrodą znajdą Państwo w naszej ofercie. W historii polskiego reportażu należy zwrócić uwagę na ogromną popularność reportażu podróżniczego, który po drugiej wojnie światowej przeżywa rozkwit. Obce cywilizacje i kultury oraz wydarzenia ze świata, często z najodleglejszych zakątków naszego globu, przybliżali polskim czytelnikom tacy reportażyści, jak wspomniany już Ryszard Kapuściński, zafascynowany Indianami Tony Halik, Alina i Czesław Centkiewiczowie, którzy poświęcili swoje utwory główne obszarom polarnym, oraz wielu innych. Z młodszego pokolenia polskich reportażystów należy wymienić Wojciecha Jagielskiego, autora znanych reportaży Dobre miejsca do umierania i Wszystkie wojny Lary, Justynę Kopińską, Magdalenę Grochowską oraz Mariusza Szczygieła. O popularności reportażu wśród polskich czytelników świadczą licznie wydawane serie reporterskie i antologie polskiego reportażu.