"Średniowiecze Polskie i Powszechne". T. 1 (5) - 12 Władysław Jagiełło, Jan z Tęczyna i domniemany kryzys legitymizacyjny w Polsce lat 1399-1402

• Druk: 2014
• Seria / cykl: Prace Naukowe UŚ; Historia
• Redakcja naukowa: Jerzy Sperka
• Wydawca: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego

Kolejny tom „Średniowiecza Polskiego i Powszechnego”, podobnie jak wcześniejsze, przynosi przegląd badań mediewistycznych prowadzonych nie tylko w ośrodku górnośląskim, ale także w innych centrach krajowych i zagranicznych. Część Artykuły i rozprawy otwiera tekst Jakuba Morawca na temat króla Norwegii Olafa Tryggvasona. Z kręgiem skandynawskim wiąże się również artykuł fińskiej badaczki Sirpy Aalto, która porusza kwestie mieszania się elementów historycznych i fikcyjnych w przekazie Sagi o Jomswikingach. Kolejny artykuł – autorstwa Fiodora Uspienskiego – dotyczy przeniesienia szczątków dwóch książąt z dynastii Rurykowiczów, Olega (zm. w 977 r.) i Jaropełka (zm. w 980 r.), dokonanego w 1044 roku przez księcia kijowskiego Jarosława Mądrego. Okresu wczesnego średniowiecza dotyczy tekst Dariusza Adamczyka. Autor na podstawie analizy skarbów z X i pierwszej połowy XI wieku, znalezionych na obszarach nad środkowym Dniestrem i w Wielkopolsce, przedstawia skutki wciągnięcia ziem słowiańskich do arabskiej sieci handlowej. Sławomir Pelczar z kolei – w swoim tekście – rekonstruuje przebieg toczonego w latach 1228–1231 konfliktu o Wielkopolskę między Władysławem Odonicem a jego synem Władysławem Laskonogim. Jan Tęgowski, opierając się na nieznanych do tej pory źródłach, zakwestionował z kolei dotychczasową datę objęcia rządów na Rusi Czerwonej przez Władysława Opolczyka. Tekst Katarzyny Niemczyk przybliża nam słabo zbadane kwestie dotyczące dwóch pierwszych małżeństw Elżbiety Pileckiej-Granowskiej, późniejszej trzeciej żony króla Władysława Jagiełły, a także wyjaśnia kwestie genologiczne, dotyczące mężów Elżbiety, a mianowicie Wisła Czambora i Jana z Jičina. Charakter genologiczny ma również studium Sobiesława Szybkowskiego (chodzi o ród Godziembów). Artykuł Tomasza M. Gronowskiego to omówienie średniowiecznych zabudowań klasztoru w Tyńcu. Studium Jerzego Sperki zawiera z kolei omówienie wydarzeń związanych z napadem na klasztor Paulinów w Częstochowie w 1430 roku. Jana Grollová zwróciła zaś uwagę na siedem grzechów głównych w twórczości myślicieli i teologów oraz pisarzy husyckich – Tomáša ze Štitného i Petra Chelčicého.
Prezentowany tom zamykają Polemiki i dyskusje – artykuły Jarosława Nikodema i Janusza Kurtyki, które dotyczą tzw. kryzysu legitymizacyjnego po śmierci królowej Jadwigi (zm. w 1399 r.) i problemu namiestnictwa Jana Tęczyńskiego w Małopolsce oraz w ziemiach łęczyckiej i sieradzkiej.

• Kategorie:
  1. Ebooki i Audiobooki »
  2. Eprasa »
  3. Eprasa popularnonaukowa i specjalistyczna »
  4. Historia i archeologia
• Redakcja: Jerzy Sperka
• Język wydania: polski,angielski,czeski
• ISSN: 2353-9720

Wstęp (Idzi Panic, Jerzy Sperka) / 7

Wykaz skrótów instytucji, czasopism, publikacji, serii wydawniczych i wydawnictw
źródłowych / 11

Artykuły i rozprawy

Jakub Morawiec: Kontakty Olafa Tryggvasona z Jomsborgiem - pomiędzy
legendą a historyczną rzeczywistością / 19

Fjodor Uspenskij: The Baptism of the Bones of the Princes Oleg and Yaropolk.
(On the Interpretation of the Chronicle Entry of 1044) / 43

Dariusz Adamczyk: Między Kijowem a Gnieznem. Wybrane aspekty topografii
i funkcji arabskiego srebra na ziemiach słowiańskich w X i na początku
XI wieku / 66

Sirpa Aalto: Band of Brothers - The Case of the Jómsvikings / 80

Sławomir Pelczar: Wojny Władysława Odonica z Władysławem Laskonogim
w latach 1228-1231 / 100

Jan Tęgowski: Nowe źródła do kwestii datacji objęcia rządów na Rusi przez Władysława Opolczyka / 127

Katarzyna Niemczyk: Kilka uwag do genealogii Elżbiety Pileckiej-Granowskiej
i jej rodziny / 138

Jerzy Sperka: Nieznane fakty dotyczące napadu na klasztor Paulinów w Częstochowie
w 1430 roku / 152

Jana Grollová: Formování nauky o sedmi smrtelných hříších a její reflexe v díle Tomáše ze Štítného a Petra Chelčického / 177

Sobiesław Szybkowski: O kręgu rodzinnym podkanclerzego Królestwa Grzegorza
Lubrańskiego / 195

Tomasz Michał Gronowski OSB: Zamek w Tyńcu / 213

Polemiki i dyskusje

Jarosław Nikodem: Władysław Jagiełło, Jan z Tęczyna i domniemany kryzys
legitymizacyjny w Polsce lat 1399-1402 / 231

Janusz Kurtyka: Kilka słów o kryzysie legitymizacyjnym lat 1399-1402 i o kryzysie
polemiki naukowej / 250