Acta Archaeologica Lodziensia t. 60/2014
Tomasz Kurasiński, Kalina Skóra Słowo wstępne ........5 Marcin S. Przybyła Społeczne hierarchie i archeologiczne rankingi grobów. Dyskusja w oparciu o analizy dwóch cmentarzysk z końca epoki brązu w Polsce południowej .....7 Jacek Woźny Przestrzeń cmentarzysk pradziejowych w teorii i praktyce archeologicznej ...............29 Katarzyna Czarnecka W środku paradnej tarczy. Ciekawy grób z cmentarzyska kultury przeworskiej w Czersku, pow. piaseczyński ...................35 Kalina Skóra Trup nieobecny?... czyli o brakujących szczątkach kostnych w grobach kultury wielbarskiej ........45 Joanna Zagórska-Telega, Jacek Pikulski Uwagi na temat rozplanowania przestrzennego cmentarzyska w Michałowicach. Możliwości interpretacji funkcji obiektów rowkowych .................69 Elżbieta Dąbrowska W kościele czy poza kościołem – lokalizacja pochówków w Polsce piastowskiej .............81 Michał Dzik Uwagi o funkcji i symbolice konstrukcji wczesnośredniowiecznych grobów w obudowach kamiennych .............87 Leszek Gardeła, Kamil Kajkowski Groby podwójne w Polsce wczesnośredniowiecznej. Próba rewaluacji ..................103 Andrzej Janowski Przestrzeń rozświetlona. Znaleziska świec i wosku w grobach komorowych na terenie Europy Środkowowschodniej.........................121 Joanna Kalaga Groby z płytami na cmentarzysku przy kościele pod wezwaniem św. Mikołaja w Wiślicy. Aspekt archeologiczny i społeczny ..............131 Andrzej Krzyszowski Naczynia ceramiczne i wiaderka klepkowe z wczesnopiastowskiego cmentarzyska w Sowinkach k. Poznania ..............137 Tomasz Kurasiński Grotem w dół, grotem w górę. Deponowanie włóczni w grobach wczesnośredniowiecznych na ziemiach polskich .....................159 Marian Rębkowski Cmentarz w chrześcijańskiej przestrzeni średniowiecza........................191 Anna Wrzesińska, Jacek Wrzesiński Kto się nie leni, zrobi złoto z kamieni – osełki w grobach wczesnego średniowiecza ......................197 Paweł Duma Groby przestępców na Śląsku w świetle najnowszych badań archeologicznych ..............225
- Kategorie:
- Redakcja: Jerzy Maik, Lucyna Domańska, Mariusz Mielczarek, Tadeusz Poklewski-Koziełł, Tomasz Kurasiński, Valery Nikonorov, Witold Świętosławski
- Język wydania: polski
- ISSN: 0065-0986
- Liczba stron: 237
-
Sposób dostarczenia produktu elektronicznegoProdukty elektroniczne takie jak Ebooki czy Audiobooki są udostępniane online po opłaceniu zamówienia kartą lub przelewem na stronie Twoje konto > Biblioteka.Pliki można pobrać zazwyczaj w ciągu kilku-kilkunastu minut po uzyskaniu poprawnej autoryzacji płatności, choć w przypadku niektórych publikacji elektronicznych czas oczekiwania może być nieco dłuższy.Sprzedaż terytorialna towarów elektronicznych jest regulowana wyłącznie ograniczeniami terytorialnymi licencji konkretnych produktów.
-
Ważne informacje techniczneMinimalne wymagania sprzętowe:procesor: architektura x86 1GHz lub odpowiedniki w pozostałych architekturachPamięć operacyjna: 512MBMonitor i karta graficzna: zgodny ze standardem XGA, minimalna rozdzielczość 1024x768 16bitDysk twardy: dowolny obsługujący system operacyjny z minimalnie 100MB wolnego miejscaMysz lub inny manipulator + klawiaturaKarta sieciowa/modem: umożliwiająca dostęp do sieci Internet z prędkością 512kb/sMinimalne wymagania oprogramowania:System Operacyjny: System MS Windows 95 i wyżej, Linux z X.ORG, MacOS 9 lub wyżej, najnowsze systemy mobilne: Android, iPhone, SymbianOS, Windows MobilePrzeglądarka internetowa: Internet Explorer 7 lub wyżej, Opera 9 i wyżej, FireFox 2 i wyżej, Chrome 1.0 i wyżej, Safari 5Przeglądarka z obsługą ciasteczek i włączoną obsługą JavaScriptZalecany plugin Flash Player w wersji 10.0 lub wyżej.Informacja o formatach plików:
- PDF - format polecany do czytania na laptopach oraz komputerach stacjonarnych.
- EPUB - format pliku, który umożliwia czytanie książek elektronicznych na urządzeniach z mniejszymi ekranami (np. e-czytnik lub smartfon), dając możliwość dopasowania tekstu do wielkości urządzenia i preferencji użytkownika.
- MOBI - format zapisu firmy Mobipocket, który można pobrać na dowolne urządzenie elektroniczne (np.e-czytnik Kindle) z zainstalowanym programem (np. MobiPocket Reader) pozwalającym czytać pliki MOBI.
- Audiobooki w formacie MP3 - format pliku, przeznaczony do odsłuchu nagrań audio.
Rodzaje zabezpieczeń plików:- Watermark - (znak wodny) to zaszyfrowana informacja o użytkowniku, który zakupił produkt. Dzięki temu łatwo jest zidentyfikować użytkownika, który rozpowszechnił produkt w sposób niezgodny z prawem. Ten rodzaj zabezpieczenia jest zdecydowanie bardziej przyjazny dla użytkownika, ponieważ aby otworzyć książkę zabezpieczoną Watermarkiem nie jest potrzebne konto Adobe ID oraz autoryzacja urządzenia.
- Brak zabezpieczenia - część oferowanych w naszym sklepie plików nie posiada zabezpieczeń. Zazwyczaj tego typu pliki można pobierać ograniczoną ilość razy, określaną przez dostawcę publikacji elektronicznych. W przypadku zbyt dużej ilości pobrań plików na stronie WWW pojawia się stosowny komunikat.
Przestrzeń należy do zbioru pojęć pierwotnych i stanowi wartość, która niezmiennie kształtuje sposób pojmowania rzeczywistości oraz wpływa na jakość ludzkiej egzystencji. Jako otaczające środowisko umożliwia realizację różnorodnych celów istotnych dla właściwego funkcjonowania grup społecznych, zgodnych ze światopoglądem i postrzeganiem przez nie świata. Nie chodzi jednak tylko o ich wymiar pragmatyczny – użytkowy, związany jedynie z eksploatacją, ale też o wartości wyżej ukonstytuowane – symboliczne. Tym samym pomiędzy człowiekiem a przestrzenią krystalizuje się złożony układ relacji uwarunkowany czynnikami przyrodniczymi, społecznymi i kulturowymi. Przestrzeń kreowana jest za sprawą relacji społecznych i systemu symbolicznego. Wypada jednak zauważyć, iż nadawaniu znaczeń podlega nie tyle amorficzne otoczenie, ale jego wycinek – miejsce, które wraz z osadzonymi w nim przedmiotami zyskuje dopiero semantyczny sens. Zatem [ o]swojenie przestrzeni to nadanie jej znaczenia i granic, zamknięcie i uczłowieczenie, uczynienie z przestrzeni miejsca1. Istotna jest również kwestia przypisywania różnej wartości poszczególnym strefom przestrzennym, najczęściej pozostających ze sobą w układzie koncentrycznym. Słusznie uważa się bowiem, iż [p]rzestrzeń posiada znaczenia, podlegające hierarchicznej gradacji ważności: między dwoma sąsiadującymi miejscami jedno jest zawsze w hierarchii „profanum-sacrum” ważniejsze od drugiego2. Zasadnicze są tu pojęcia centrum i peryferie, porządkujące zachowania zbiorowości ludzkich. Społeczno-kulturowym aktom towarzyszącym społecznemu wytwarzaniu przestrzeni podlegały obszary wydzielane z myślą o chowaniu zmarłych i sprawowaniu ich kultu – cmentarze i składające się na nie groby i pochówki. Wyraża się to m. in. w topograficzno-osadniczym sytuowaniu miejsc grzebalnych, ich wewnętrznej organizacji oraz aranżowaniu jam grobowych z wykorzystaniem rozmaitych konstrukcji grobowych i elementów wyposażenia pośmiertnego, odpowiednio wyselekcjonowanych, rozmieszczonych i wzajemnie skonfigurowanych. Wolno zatem mówić o makro-, mezo- i mikroskali zjawisk sepulkralnych. Będąc projektem wspólnotowym miejsca spoczynku mogły wyrażać potrzebę kreacji przestrzeni idealnej, zogniskowanej wokół zmarłych. Stawały się również dogodnym narzędziem do konstrukcji statusu społecznego grzebanych osób. Nekropolie jako sakralnie nacechowane miejsca stanowią nagromadzenie wymownych, choć często wymykających się jednoznacznej ocenie, elementów symbolicznych i znaków identyfikacyjnych. Powyższe uogólnienia wprowadzają w problematykę kolejnego oddanego do rąk Czytelników, już 60-tego tomu „Acta Archaeologica Lodziensia”, a zarazem drugiego w całości poświęconego dawnej obrzędowości pogrzebowej3. Tematyką wiodącą ustanowiono właśnie przestrzenne uwarunkowania kształtujące obraz zjawisk sepulkralnych w przeszłości. Jest to w naszym odczuciu obszar badawczy nadal stwarzający możliwość naukowej eksploracji w polskiej literaturze przedmiotu i nowych ujęć kwestii dotychczas rozpatrywanych. Poruszana problematyka, aczkolwiek ukazana głównie przez pryzmat dokonań archeologii, obfituje w odniesienia do ustaleń wypracowanych na gruncie innych dziedzin naukowych, decydując tym samym o interdyscyplinarnej perspektywie badawczej prowadzonych rozważań. Zawarte w niniejszym tomie artykuły obejmują rozmaite aspekty przestrzennego kształtowania miejsc grzebalnych – materialne, społeczno-kulturowe i symboliczne, zaprezentowane w szerokim horyzoncie chronologicznym. Wyrażamy nadzieję, że prezentowany zbiór wypowiedzi stanie się impulsem do pogłębionej refleksji nad „przestrzennym” charakterem zjawisk sepulkralnych i uzupełni naszą wiedzę o doświadczaniu przestrzeni w minionych stuleciach.