Data dodania: 05.01.2018
Bajkoterapia w przedszkolu
Przedszkolak nie jest „słodziakiem” bez problemów
Przedszkolak to mały człowiek, który codziennie uczy się świata i doświadcza przeróżnych sytuacji, między innymi stresowych. Dorośli - rodzice, dziadkowie czy nauczyciele - często nie zdają sobie sprawy z tego, z jak wieloma problemami w najbliższym otoczeniu boryka się dziecko. Frustracja jego jest tym większa, że na tak wczesnym etapie rozwoju maluch nie potrafi jeszcze nazwać emocji czy zmierzyć się z sytuacją stresową, odpowiednio na nią reagując. Pojawiający się problem może urastać do niebotycznych rozmiarów, a dziecko jest przeświadczone, że nigdy sobie z nim nie poradzi. Taki stan przekłada się na nastrój dziecka i jego funkcjonowanie w życiu codziennym w grupie bądź w domu.
Jakie troski ma małe dziecko?
Dzieci w wieku przedszkolnym mogą mieć przeróżne zmartwienia, z którymi nie potrafią sobie poradzić. Dzieci w wieku przedszkolnym bardzo często mają lęki adaptacyjne związane z przebywaniem w nowym miejscu czy nawet pójściem do przedszkola. W grupie rówieśniczej mają problem z przegrywaniem i godzeniem się z porażką. U niektórych przedszkolaków mogą pojawiać się pierwsze kompleksy związane z wyglądem. Małe dzieci często nie radzą sobie z zaakceptowaniem nowego członka rodziny (brata lub siostry) i boją się, że nowe dziecko zajmie ich miejsce i zabierze im miłość oraz zainteresowanie rodziców. Wchodzenie w zżytą grupę czy zawieranie nowych znajomości to także nie lada wyzwanie dla przedszkolaka. Dziecko obcojęzyczne w grupie - a takich dzieci jest coraz więcej - mierzy się ze zjawiskiem akceptacji bądź odrzucenia. Zazdrość o kolegę, koleżankę czy zabawkę to także trudne uczucie, z którym boryka się maluch. Nie wszystkie dzieci cechuje wiara w siebie, niektóre są nadwrażliwe i bardzo emocjonalne. Wśród przedszkolaków można zauważyć problem agresji, strachu przed zmianami czy strachu przed kontaktem z osobami niepełnosprawnymi. Strefą dyskomfortu dla malucha jest rozwód rodziców czy utrata bliskiej osoby lub zwierzątka. Do problemów przedszkolaków zaliczamy też takie zjawiska, jak np. mutyzm, narcyzm, brak apetytu czy brak szacunku do osób starszych.
Jak sensownie pomóc Maluchowi?
Chcąc pozwolić zrozumieć dziecku, że jego problemy nie są odosobnione, że inne dzieci odczuwają takie same troski, rozterki i emocje, że strach, smutek czy wstyd to normalne uczucia, które odczuwają wszyscy, że z każdej sytuacji jest wyjście, a z każdym kłopotem można sobie poradzić – sięgnijmy po bajki terapeutyczne. Są to niezwykłe historie, świadomie skonstruowane w taki sposób, aby przedszkolaki odnajdywały w nich cząstkę siebie i konkretnych problemów, z którymi się borykają.
Czym są bajki terapeutyczne autorstwa Maciejki Mazan wydawnictwa PWN?
Bajki terapeutyczne autorstwa Maciejki Mazan to publikacja przeznaczona dla nauczycieli pracujących z dziećmi w wieku przedszkolnym, wzbogacona scenariuszami zajęć z elementami bajkoterapii. Bajki pokazują fantazyjny świat skrzatów, a przedstawione w nich sytuacje dotyczą problemów najczęściej pojawiających się w wieku przedszkolnym. Świat pokazany z perspektywy dziecka sprawia, że przedszkolaki łatwo identyfikują się z bohaterami i ich zmartwieniami, analizują problemy innych, dowiadują się, jak poradzić sobie w trudnych sytuacjach, uczą się akceptacji, oswajają lęk i niepewność. Bajki należy czytać i analizować całą grupą. Można je również profilaktycznie zaprezentować dzieciom, wśród których nie istnieje omawiane zagadnienie problematyczne.
Praca z bajką to nie tylko słuchanie
Każde zajęcia z bajką terapeutyczną to kształtowanie umiejętności radzenia sobie z emocjami, rozwijanie umiejętności aktywnego słuchania, wprowadzanie w świat wartości etycznych, a także rozwijania inteligencji emocjonalnej, wrażliwości czy empatii.
Scenariusze zajęć zakładają konkretny układ pracy z grupą i wzbogacają doświadczenia dzieci w zakresie integracji z rówieśnikami, czerpania radości ze wspólnej zabawy, rozwijania mowy, logicznego myślenia, ekspresji ruchowej, spostrzegawczości oraz ćwiczeń manualnych. Dzieci mają szansę doskonalić umiejętności odgrywania ról w zabawach dramowych i tematycznych, uczą się cierpliwości, rozwijają wyobraźnię oraz myślenie przyczynowo-skutkowe.
Pracujemy z dzieckiem przez działanie
Zajęcia rozpoczynają się zawsze od zabawy powitalnej, np. wierszyka, piosenki czy rymowanki, które dzieci wspólnie powtarzają lub śpiewają.
Następnym etapem zajęć jest odczytanie przez nauczyciela bajki, której treść jest wspólnie analizowana. Nauczyciel zadaje dzieciom pytania dotyczące tekstu, by dać im szansę na wypowiedzenie się i zastanowienie nad problemem oraz jego rozwiązaniem.
Kolejna faza zajęć to propozycja całego banku zabaw: ruchowych, rytmicznych, plastycznych, integracyjnych, matematycznych, oddechowych, językowych, relaksacyjnych, ćwiczących spostrzegawczość oraz koordynację wzrokowo-ruchową. Zabawy te wzmacniają poczucie własnej wartości, kształtują postawy tolerancji wobec odmienności oraz umiejętność radzenia sobie z emocjami.
Scenariusze zajęć zostały wzbogacone o pomysły działań dla dzieci starszych oraz karty zadaniowe.
Rozumienie i zaradność
Poprzez bajki terapeutyczne dostarczamy dziecku wiadomości z zakresu rozumienia sytuacji trudnych emocjonalnie, strategii radzenia sobie z zaistniałym problemem, nazywania emocji, jasnego komunikowania się, mówienia o swoich bolączkach oraz przyjmowania punktu widzenia innych osób. Bajkoterapia nie tylko ukazuje możliwe sposoby poradzenia sobie z sytuacją lękotwórczą dziecka, ale również ostrzega i oswaja z emocjami czy zdarzeniami, które mogą pojawić się w życiu.
Katarzyna Dołhun - absolwentka Uniwersytetu Śląskiego, lektor języka angielskiego i niemieckiego, nauczyciel wychowania przedszkolnego i wczesnoszkolnego, nauczyciel pedagogiki Marii Montessorii
Senior Metodyk w Ogólnopolskiej Sieci Szkół Języków Obcych Mała Lingua & Lingua Teens Space Sp z.o.o. Grupa PWN
9:00-15:00