Fenomenologia jako możliwość filozofii dramatu Józefa Tischnera - 04 Koncepcja "ja" transcendentalnego

• Druk: Katowice, 2012
• Seria / cykl: Prace Naukowe UŚ; Filozofia
• Autor: Agnieszka Wesołowska
• Wydawca: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego

Praca Fenomenologia jako możliwość filozofii dramatu Józefa Tischnera poświęcona jest problemowi odczytania fenomenologii Husserla w filozofii dramatu Józefa Tischnera. Tak sformułowany temat wyznacza strukturę pracy, której trzyczęściowa architektonika odpowiada rozwojowi twórczości filozoficznej Tischnera od fenomenologii do filozofii dramatu. W części pierwszej zaprezentowano problem rozumienia samej fenomenologii Husserla (fenomenologii klasycznej); w części drugiej – rozumienie fenomenologii przez Tischnera; w części trzeciej – przejście od fenomenologii do filozofii dramatu.

U podstaw rozważań zawartych w pracy leży wyraźnie sprecyzowany zamiar badawczy: dążenie z jednej strony do ukazania fenomenologii Husserla jako projektu, projektu fenomenologii transcendentalnej; z drugiej strony – do uwyraźnienia tych aspektów filozofii dramatu, które świadczą o jej fenomenologicznej proweniencji. W ten sposób sformułowany cel pracy umożliwia przeprowadzenie analiz mających na celu: po pierwsze, ukazanie filozoficznej twórczości Józefa Tischnera w nowym świetle; po drugie, scharakteryzowanie Tischnerowskiego rozumienia fenomenologii i prezentowanego przezeń ujęcia świadomości egotycznej; po trzecie, podjęcie kwestii wykładni samej fenomenologii, problemu jej granic i możliwości; po czwarte, rozważenie złożonego zagadnienia transcendentalizmu w filozofii Husserla. Badania nad rozwojem twórczości Tischnera pokazały, że w przejściu od filozofii transcendentalnej do filozofii dramatu nie ma żadnego przypadku. Najważniejszym osiągnięciem pracy jest sformułowanie oraz uzasadnienie tezy, że Tischnera filozofia dramatu stanowi konsekwencję namysłu nad fenomenologią Edmunda Husserla; co przy tym najistotniejsze, chodzi o fenomenologię transcendentalną, a więc tę część twórczości Husserla, która była niemal obca Romanowi Ingardenowi, nauczycielowi Tischnera. Ważność analiz oraz skorelowany z nimi nowatorski charakter opracowania wiążą się również z uzasadnieniem twierdzenia, że samą koncepcję dramatu można uznać za rezultat dociekań dotyczących „ja” oraz jego otwarcia na to, co transcendentne – zwieńczenie badań nad świadomością egotyczną, badań, których możliwość otwiera fenomenologia Husserla.

Recenzja książki ukazała się w czasopiśmie „Tygodnik Powszechny” nr 50 (3309), 9 grudnia 2012 r. (Artur Sporniak: Tischner filozof), recenzja dostępna pod adresem: www.tygodnik.onet.pl

• Kategorie:
  1. Ebooki i Audiobooki »
  2. Ebooki »
  3. Ebooki popularnonaukowe i specjalistyczne »
  4. Filozofia
  1. Ebooki i Audiobooki »
  2. Ebooki »
  3. Ebooki popularnonaukowe i specjalistyczne »
  4. Ebooki popularnonaukowe
• Język wydania: polski
• ISBN: 978-83-8012-548-3

Spis treści

Wstęp / 7

Część pierwsza
Fenomenologia Husserla jako projekt

R o z d z i a ł  p i e r w s z y
Fenomenologia jako myślenie problemowe / 29
Fenomenologia a problem początku poznania / 29
Redukcja fenomenologiczna a problem przemiany „ja” / 59
Idea świata przeżywanego (Lebenswelt) / 76

R o z d z i a ł  d r u g i
Horyzonty fenomenologii / 95
Fenomenologia jako nieskończona praca myślenia / 95
Tischner a perspektywy fenomenologii / 104

Część druga
Tischnerowskie rozumienie fenomenologii

R o z d z i a ł  t r z e c i
Koncepcja „ja” transcendentalnego / 117
Egologiczna a podmiotowa struktura świadomości / 117
Indywidualność „ja” transcendentalnego / 149

R o z d z i a ł  c z w a r t y
Sfera egotyczna jako sfera aksjologiczna. (Aksjologiczny wymiar egotyczności) / 155
Konscjentywność sfery egotycznej / 155
„Ja” somatyczne / 175
„Ja” jako podmiot poznania / 185
„Ja” osobowe / 192
Pierwotne „ja” aksjologiczne / 199

Część trzecia
Od fenomenologii do filozofii dramatu

R o z d z i a ł  p i ą t y
Możliwości fenomenologii a rozwój myśli Tischnera / 213
„Aksjologiczny etos” fenomenologii w ujęciu Tischnera / 213
Otwarcie na scenę a otwarcie na drugiego człowieka / 233

R o z d z i a ł  s z ó s t y
Filozofia dramatu jako odsłonięcie ukrytych możliwości fenomenologii / 245
Dramat jako zinterpretowany aksjologicznie paradoks subiektywności / 245
Istota dramatyczna jako „ja” aksjologiczno-agatologiczne / 268

Zakończenie / 283
Bibliografia / 289
Indeks osobowy / 299

Summary / 303
Zusammenfassung / 305