Genialni
Czy można odnaleźć składowe, które kształtują geniusza? Skąd biorą się ludzie wybitnie uzdolnieni? Czy istnieją niezależnie od uwarunkowań zewnętrznych, czy też krystalizują się w nich idee epok, w których żyli? Czy wnikliwy badacz potrafi określić warunki sprzyjające twórczemu fermentowi? Eric Weiner – dziennikarz, korespondent zagraniczny, pracujący w Izraelu, Japonii czy Indiach, podejmuje się niemożliwego: chce odpowiedzieć na wszystkie te pytania.
Eric Weiner poszukiwał już szczęścia na całym świecie (Geografia szczęścia) oraz flirtował z istotami wyższymi, próbując odnaleźć swojego Boga (Poznam sympatycznego Boga). Tym razem wyrusza w podróż śladami geniuszu, przybywa tam, gdzie żyło wyjątkowo dużo ludzi genialnych, utalentowanych i kreatywnych, i zastanawia się, dlaczego skupiska geniuszu pojawiały się tylko w niektórych miejscach i w konkretnym czasie określanym później mianem „złotego wieku”.
Weinera dręczy pytanie „Co wisiało wtedy w powietrzu – i czy da się to zabutelkować?”. Odpowiedzi szuka w przeszłości i w teraźniejszości, w starożytnych Atenach i w Dolinie Krzemowej, w Chinach za czasów panowania dynastii Song i w renesansowej Florencji, w Wiedniu za czasów Mozarta i Freuda, w Edynburgu okresu oświecenia i w Kalkucie przełomu wieków. Eric Weiner podróżuje do każdego z tych miejsc, rozmawia ze współczesnymi ludźmi sukcesu i próbuje odkryć fenomen przebłysków niezwykłego talentu, warunków do powstania intelektualnego tygla.
By poznać okoliczności powstawania geniuszu i odnaleźć w danych miejscach coś z ich dawnego genius loci, w Atenach rozmawia ze współczesnym Arystotelesem i poznaje starożytne smaki, zapachy i zwyczaje, w chińskim Hangzhou pije herbatę z chryzantemami, która smakuje jak… piękno, we Florencji przekonuje się, czym jest iluzja nieśmiertelności, w Dolinie Krzemowej szuka współczesnych Medyceuszy, w wiedeńskiej kawiarni słucha legend o Klimcie, Freudzie i Trockim, a w hali koncertowej próbuje doświadczyć olśnienia, słuchając utworów Schuberta.
W czasie swoich wypraw nabywa też nawyków istotnych dla geniuszy: uczy się sztuki rozproszonej uwagi, demonstruje innym znaczenie ignorancji, układa życie rodzinne według pewnego planu, ale podatnego na przejawy chaosu, udaje głupiego, zadając mnóstwo oczywistych pytań, spaceruje, sprzecza się i żartuje.
Wprowadzenie. Przygoda z pudłem Galtona
Rozdział pierwszy. Geniusz jest prosty: Ateny
Rozdział drugi. Geniusz to nic nowego: Hangzhou
Rozdział trzeci. Geniusz jest kosztowny: Florencja
Rozdział czwarty. Geniusz jest praktyczny: Edynburg
Rozdział piąty. Geniusz jest chaotyczny: Kalkuta
Rozdział szósty. Geniusz jest mimowolny: Wiedeń na koncercie
Rozdział siódmy. Geniusz jest zaraźliwy: Wiedeń na kozetce
Rozdział ósmy. Geniusz jest słaby: Dolina Krzemowa
Epilog. Pieczenie chleba i surferzy geniuszu
Podziękowania
Wybrana bibliografia
Indeks
