Odrodzenie rynku kapitałowego w Polsce
Jak reaktywowano w Polsce giełdę i rynek kapitałowy po 1989 roku? Kim byli ludzie, którzy tego dokonali? Jaka wizja im przyświecała? W jakim stopniu ją zrealizowali i przed jakimi dylematami stawali? Na te pytania odpowiada w swojej książce Grzegorz Bednarczyk. Snuje opowieść o tym, jak w kraju wychodzącym z komunizmu udało się niemal dosłownie z niczego zbudować nowoczesne instytucje finansowe, które w ciągu zaledwie kilku lat zyskały renomę oraz uznanie międzynarodowych organizacji.
Autor, inaczej niż prowadzący badania w tym zakresie ekonomiści i prawnicy, omawiany proces ukazuje w całej jego dynamice, jako funkcję swoistej gry pomiędzy podmiotami dążącymi do realizacji określonych, często bardzo odmiennych dążeń. Rynek kapitałowy to w końcu nie tylko wyniki finansowe i metody dotyczące ich analizy. To także, a może przede wszystkim, ludzie. Właśnie dlatego to oni znaleźli się w centrum zainteresowania autora. Dlatego też bazę źródłową pracy oparł on w dużej mierze na wywiadach z budowniczymi tego rynku w Polsce, w tym z Wiesławem Rozłuckim, wieloletnim prezesem i symbolem Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie. Wszystko to sprawia, że niniejsza książka stanowi pierwszą próbę wszechstronnej analizy procesu odbudowy rynku kapitałowego w naszym kraju.
Stworzenie rynku kapitałowego w Polsce to bez wątpienia sukces, ale wciąż słabo zbadane są źródła tego sukcesu. Z radością więc przeczytałem Odrodzenie rynku kapitałowego w Polsce autorstwa dr. Grzegorza Bednarczyka. Jest to pierwsza tak kompleksowa próba opisania początków przywracania rynku kapitałowego w naszym kraju z perspektywy historycznej.
Dr Marek Dietl, prezes GPW (z Przedmowy),
Autor przeprowadził analizę procesu powstawania koncepcji polskiego rynku kapitałowego, budowy instytucji tego rynku i opisał pierwsze lata jego funkcjonowania. (...) Z pełnym przekonaniem polecam niniejszą książkę wszystkim zainteresowanym najnowszą historią gospodarczą Polski.
Dr Wiesław Rozłucki, prezes GPW w latach 1991–2006 (z Posłowia),
Choć Giełda Papierów Wartościowych jest epicentrum i punktem odniesienia tej niezwykłej opowieści o odrodzeniu rynku kapitałowego w Polsce na początku lat dziewięćdziesiątych XX stulecia, to jej prawdziwymi bohaterami są konkretni ludzie – twórcy tego rynku. (...) Dzięki znakomitej, analitycznej pracy ze źródłami, jaką Grzegorz Bednarczyk wykonał – od dokumentów urzędowych i zachowanych w archiwach prywatnych, przez prasę, tę specjalistyczną i tę codzienną, po nagrywane wywiady z kilkunastoma najważniejszymi postaciami – poznajemy codzienność tego niezwykłego przedsięwzięcia.
Prof. dr hab. Jan Pomorski (z recenzji),
(...) naprawdę nowatorskim (i po prostu znakomitym w wymiarze osiągniętego efektu) pomysłem okazało się spojrzenie na badany fragment rzeczywistości z perspektywy podmiotowej – od strony ludzi, za sprawą których polski rynek kapitałowy powstał i zafunkcjonował. To podejście prawdziwie odświeżające na tle standardowych w odniesieniu do tego typu problematyki „odczłowieczonych” analiz ekonomicznych i prawno-instytucjonalnych – jakże często przy tym „nudnych” czy nużących.
Prof. dr hab. Tomasz Pawelec (z recenzji),
Przedmowa – Marek Dietl 7
Preface – Marek Dietl 11
Wstęp 15
1. Między teorią a praktyką badań nad dziejami rynku kapitałowego w Polsce 21
O przedmiocie badań 21
O ramach chronologicznych 23
O dotychczasowym stanie badań i ich koncepcji 30
2. Przedmiot badań a metodologiczne problemy historii najnowszej 57
Problem emocjonalnego zaangażowania 59
O potrzebie niezbędnego dystansu badawczego 62
Problem uwikłania w badaną rzeczywistość 72
Problem niedostępności źródeł do historii najnowszej 72
Dzieje najnowsze jako historiograficzny temat tabu 99
3. Początki prac nad organizacją rynku i jego twórcy 101
W Biurze Pełnomocnika Rządu do spraw Przekształceń Własnościowych 106
Ramy organizacyjne rynku 121
W poszukiwaniu modelu giełdy 134
Twórcy warszawskiej giełdy (i nie tylko) 140
4. Od teorii do praktyki 153
Wznoszenie fundamentów Giełdy 155
Pierwsze spółki giełdowe 158
Prace parlamentarne 173
Narodziny rynku 183
5. Pierwsze lata 197
Maklerzy i doradcy 217
Śląski egzamin 232
Regulacje a praktyka 244
Zakończenie 251
Posłowie – Wiesław Rozłucki 261
Bibliografia 263
