W świecie powieści Henryka Rzewuskiego

• Druk: Kraków, 2012
• Autor: Iwona Węgrzyn
• Wydawca: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego

Henryk Rzewuski (1791-1866), pisarz, publicysta, filozof i moralista, jest powszechnie uznawany za jedną z najbardziej kontrowersyjnych postaci literatury polskiej XIX wieku. Jego pisarską ścieżkę znaczą skrajne emocje, jakie wzbudzał wśród swych współczesnych. Entuzjastycznie witany w 1839 roku jako autor Pamiątek Soplicy, z literackiej sceny schodził przeklinany za zdradę narodową i utwory, w których nie wahał się głośno mówić, że Polska już umarła.
Henryk Rzewuski jest postacią „niewygodną" - nie pasuje do swej współczesności, ale też nie mieści się w naszych wyobrażeniach o patriotyzmie dziewiętnastowiecznej szlachty polskiej ani w naszej wizji literatury polskiej okresu zaborów. Czy niemożność zaakceptowania poglądów Rzewuskiego oznacza jednak, że mamy udawać, że kogoś takiego nie było w naszej historii? Zapomnieć o pisarzu i jego niezwykle poczytnych w swoim czasie dziełach, uznać za niebyłe dyskusje, które rozpalał prowokacyjnymi sądami? Takie postępowanie byłoby nieuczciwe i nierozsądne. Nieuczciwe, ponieważ świadomie poddawałoby redukcji bogaty, pełen sprzeczności świat idei i wartości dziewiętnastowiecznej kultury polskiej, nierozsądne zaś, bo pozbawiałoby nas interesujących lektur. Obok Rzewuskiego i jego dzieł nie sposób przejść obojętnie. Wcale nie trzeba się z nim zgadzać - wartością samą w sobie okazuje się dyskusja, możliwość rozmowy na najważniejsze i wciąż aktualne tematy, takie jak narodowa tożsamość, tradycja i miejsce człowieka w historii. Czy fakt, że po wielu latach pisarz ten wciąż budzi skrajne emocje, nie jest najlepszą zachętą, by sięgnąć do jego spuścizny?

• Kategorie:
  1. Ebooki i Audiobooki »
  2. Ebooki »
  3. Ebooki popularnonaukowe i specjalistyczne »
  4. Literaturoznawstwo
• Język wydania: polski
• ISBN: 978-83-233-3332-6
• ISBN druku: 978-83-233-3332-6
• Liczba stron: 388

Wstęp. „Zostawiłeś odłogiem najpiękniejszy talent pisarski w Polsce dzisiejszej”                                   9

Rozdział pierwszy. Mieszaniny obyczajowe – największy skandal literatury polskiego romantyzmu                            21

	Antykrzemieniecki paszkwil                          46
	Bardowie szlacheckiej gawędy i książę Karol Radziwiłł „Panie Kochanku”                                63

Rozdział drugi. Wielkie pożegnanie. Listopad – requiem dla wywłaszczonej cywilizacji                                     95

Rozdział trzeci. Prawo i literatura. O czym opowiada Zamek krakowski?  129

Rozdział czwarty. Opowieści z nie swojej teki. Maski i pseudonimy hrabiego-literata                                159

	Nie-bajki. Szlacheckie gwędy na krakowskich salonach           186
	Łaska i przeznaczenie. Szlacheckie archiwa                   195

Rozdział piąty. Między Scottem a Balzakiem. Adam Śmigielski, starosta gnieźnieński i Rycerz Lizdejko, powieść historyczna z czasów Jana Kazimierza                                 205

	W cieniu Waltera Scotta. Baśnie o pięknej przeszłości          209
	Cień Honoriusza Balzaka. Rozważania o wojnie domowej         230

Rozdział szósty. Marzenia o słowiańskim imperium. Zaporożec       247

Rozdział siódmy. Paź złotowłosy, czyli wieczory sułtana. Powieściowe wariacje pana hrabiego.                            273

	„Powieściopisarstwo fantastyczne”                      285
	Powieść polityczna                              289

Rozdział ósmy. Wobec upadku Rzeczypospolitej. Pamiętniki Bartłomieja Michałowskiego                            299

Rozdział dziewiąty. W gabinecie luster. Pisarz i jego autoportrety     329

Zakończenie                                    359
Nota bibliograficzna                                 363
Bibliografia                                     365
Indeks nazwisk                                    379