Zasada równych szans par condicio a mediatyzacja kampanii parlamentarnej we Włoszech w 2018 roku
Autor bada, jak wzbudzająca wiele kontrowersji
zasada równych szans (par condicio), wyniesiona do rangi normy prawnej i usankcjonowana orzecznictwem Sądu Konstytucyjnego, wpłynęła na mediatyzację kampanii parlamentarnej we Włoszech w 2018 roku. Wybory te przyniosły bowiem poważną zmianę na scenie politycznej – wówczas doszły do władzy ugrupowania uznawane za formacje protestu, o wyraźnie antysystemowym profilu. Niniejsze studium bardzo dobrze i jednocześnie spójnie łączy atrakcyjność badawczą tematu z jego doniosłością polityczną. Umiejętnością powiązania tych kwestii powinna się odznaczać dojrzała rozprawa medioznawcza, podejmująca aktualną problematykę polityczną jako kontekst prowadzonych rozważań o roli i znaczeniu mediów. I właśnie z taką książką ponad wszelką wątpliwość mamy do czynienia w tym wypadku.
Z recenzji prof. zw. dr. hab. Marka Bankowicza
Dr Maciej Miżejewski – adiunkt w Instytucie Nauk Politycznych i Stosunków Międzynarodowych Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie. Stypendysta Universita di Pavia. Od 2014 roku uczestniczy w pracach Komitetu Naukowego (Comitato Scientifico) Comunicazionepuntodoc w Rzymie. W 2018 roku był recenzentem zagranicznym (valutatore straniero) w przewodzie doktorskim (Doctor Europaeus) PhD School Mediatrends, Sapienza Universita di Roma. Prowadzi badania naukowe dotyczące mediatyzacji polityki we Włoszech. Analizuje m.in. tryb kontroli parlamentarnej nadawcy publicznego RAI (Radiotelevisione Italiana) oraz orzecznictwo Sądu Konstytucyjnego (Corte costituzionale) jako gwaranta pluralistycznej debaty publicznej.
Jest autorem m.in. cyklu publikacji dotyczących mediatyzacji włoskiej polityki – monografii Ochrona pluralizmu w polityce medialnej Włoch, Kraków 2013, oraz artykułów: Kryzys pluralizmu mediów we Włoszech w XXI w., [w:] A. Jaskiernia, K. Gajlewicz-Korab (red.), Pluralizm mediów, pluralizm w mediach, seria Media Początku XXI w., t. 33, Warszawa 2017; Kryzys modelu zarządzania RAI i jego polityczne uwarunkowania, „Politeja”, nr 49, 2017; Media i polityka we Włoszech, „Politeja”, nr 25, 2013. Opublikował też we Włoszech artykuły naukowe analizujące m.in. funkcję mediów publicznych w systemie politycznym Polski po jej przystąpieniu do Unii Europejskiej: La crisi della democrazia in Polonia, „Federalismi.it”, nr 22, 2018; Il giornalismo televisivo al tempo della crisi del pluralismo in Polonia, „Comunicazionepuntodoc”, nr 19, 2018; La crisi dell’ordine costituzionale in Polonia negli anni 2015 e 2016 con le sue conseguenze politiche, „Nomos”, nr 1, 2017; Politicization of the media in the first decade of Polish membership
in the European Union, „Nomos”, nr 1, 2015; Il sistema radiotelevisivo polacco sullo sfondo delle trasformazioni politiche, „Nomos”, nr 2, 2004.
Wstęp 9
ROZDZIAŁ 1 Kampania parlamentarna we Włoszech w 2018 roku i polityczne konsekwencje jej mediatyzacji 13
1. Włoska scena polityczna przed wyborami parlamentarnymi w 2018 roku 13
2. Przebieg kampanii i okoliczności utworzenia rządu Giuseppe Contego 16
3. Delegitymizacja włoskiej polityki źródłem kryzysu zaufania do mediów 26
4. Realizacja zasady par condicio na antenie nadawcy publicznego RAI w czasie kampanii 35
5. Hybrydyzacja kampanii wyborczej z wykorzystaniem mediów społecznościowych 43
ROZDZIAŁ 2 Media i polityka we Włoszech 63
1. Gwarancje wolności komunikowania w Konstytucji Włoch 63
2. Prawne podstawy komunikowania politycznego 65
3. Zasada równych szans (par condicio) w orzecznictwieSądu Konstytucyjnego (Corte costituzionale) 66
4. Par condicio w praktyce działania politycznego 69
ROZDZIAŁ 3 Ratio legis zasady par condicio w polityce medialnej Włoch 79
1. Powody i cele wprowadzenia ustawowej regulacji dotyczącej par condicio 83
2. Polityczne warunki określania zasad równego dostępu partii do anteny 88
3. Zasada równych szans w programach komunikacji politycznej 96
4. Programy publicystyki politycznej w legislacji i orzecznictwie 100
5. Komunikowanie polityczne we Włoszech w warunkach partiokracji (partitocrazia) 105
Zakończenie 131
Bibliografia 137
Summary 159
Sintesi 163
Indeks osobowy 167
