Dionizos ‒ „Agathos Daimon”

• Druk: 2014
• Autor: Joanna Rybowska
• Wydawca: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego

Nasza opowieść o Agathos Daimon nie będzie miała charakteru chronologicznego. Nie jest to wyrazem lekceważenia tego, co o bogach przekazały nam najstarsze źródła literackie, a więc Homer i Hezjod; jednak to, co jest możliwe przy opracowywaniu tematu innych bogów greckich – próba zrozumienia ich pierwotnych funkcji na podstawie świadectw przekazanych przez tych właśnie autorów, w przypadku Dionizosa możliwe nie jest. Ponadto nie jest naszym zamiarem ukazanie wizerunku boga czy to u poszczególnych autorów, czy też w poszczególnych epokach literackich. Sądzimy bowiem, że takie podejście mogłoby jedynie zamazać obraz, jaki staramy się nakreślić. W naszej rozprawie wykorzystujemy więc wszelkie zachowane źródła, począwszy od tabliczek z pismem linearnym B, poprzez najstarsze źródła literackie, a skończywszy na autorach z pierwszych wieków chrześcijaństwa.

• Kategorie:
  1. Ebooki i Audiobooki »
  2. Ebooki »
  3. Ebooki popularnonaukowe i specjalistyczne »
  4. Literaturoznawstwo
• Język wydania: polski
• ISBN: 978-83-7969-854-7
• ISBN druku: 978-83-7969-394-8
• Liczba stron: 366

Pobierz spis treści»

Przedmowa  10

Część I. O bogu, który przynosił ludziom radość  14

1.	Dionizos jako bóg wina w najstarszych zabytkach literackich i ikonograficznych  16
2.	Problem pochodzenia kultu boga  25
3.	Dawcy dóbr wszelakich, czyli o indoeuropejskich wyobrażeniach bóstwa związanego z wegetacją  27
4.	Od tłoczni do orchestry, czyli od Dionizjów Wiejskich do Dionizjów Miejskich  73
4. a. Lenaje (L»naia)  82
4.	b. Zamaskowany Dionizos  86
5.	Anthesteria (’Aνθεστήρια) –„Święto Dionizosa Limnaios”  91
5. a. Pitchoigia (Piqoig…a) – „Dzień Otwierania Beczek” (11 Anthesterion)  94
5. b. Choes (CÒej) – „Dzień Dzbanów” (12 Antesterion)  98
5.	c. Chytroi (CÚtroi) – „Dzień Garnków” (13 Anthesterion)  108
6.	Oschoforia (’Ωσχοφόρια) – „Święto Przynoszenia Winnych Gron” (7. Pyanepsion)  120
7.	Właściwości wina ofiarowanego ludziom  126
7. a. Wino i bóg Dionizos jako dawcy radości (c£rma; g£noj; τέρψις βίου)  126
7. b. Wino najlepszym lekarstwem (οἶνος οὖν ἄριστον φάρμακον; φάρμακον ἀντίδοτον)  128
7. c. Radość i utrapienie (c£rma kaˆ ¥cqoj), czyli dwoista natura wina, jako prawda o korzystających z daru boga, a nie o bogu  134
7. d. Wino przyczyną szaleństwa i nieszczęść (μαινόμενος ὁ οἶνος, οἶνος μάργος)  138
7.	e. Wino i bóg Dionizos synonimami pokoju  142
8.	Sympozjon – jako radość „wspólnego picia” pod opieką Dobrego Bóstwa  143
9.	Dionizos Bakchos i misteria bakchiczne  148
9 a. „Orficy i bakchoi?”  159
9. b. Orfeusz jako założyciel misteriów i twórca Hieroi Logoi  164
9. c. „Ci wokół Orfeusza”  172
9. d. Problem „mitu orfickiego” i jego związek z misteriami  174

Część II. Na tropie „menad” podążających na Agrionia 196

Obraz rytu sparagmosu i omofagii oraz jego desakralizacja w przekazach literackich  198
Menadyczna orejbazja i thiasos  201
Σπαραγμός i ὠμοαγία  209
Projtydy i Melampus  220
Minyady z Orchomenos  234
Agronia  236
Theomachoi (Likurg, Orfeusz, Penteusz)  241

Spis ilustracji  268

Bibliografia  270
I.	Wykaz skrótów  270
II.	Teksty źródłowe  273
III.	Przekłady  293
IV.	Słowniki i encyklopedie  297
V.	Monografie  297
VI.	Artykuły  309

Indeks autorów nowożytnych  344
Indeks verborum  352
Indeks nazw własnych  356