Krzyżacy
Krzyżacy są powieścią historyczną Henryka Sienkiewicza należącą do kanonu literatury polskiej i światowej. Jej akcja rozgrywa się w czasie największej świetności Królestwa Polskiego, w początkowym okresie unii polsko-litewskiej na przełomie XIV i XV wieku. Autor przedstawia dzieje konfliktu z zakonem krzyżackim, uwieńczone zwycięstwem polskiego oręża w bitwie pod Grunwaldem w 1410 roku. Przy pisaniu powieści Sienkiewicz oparł się na licznych źródłach i opracowaniach historycznych, zarówno polskich jak i zagranicznych. Rekonstrukcja ważnych wydarzeń czy postaci historycznych jest w książce doskonale udokumentowana, niemniej na podstawie autentycznej historii Sienkiewicz kreuje własnych bohaterów i buduje wątki powieściowe. Obok króla Władysława Jagiełły, wielkiego mistrza zakonu Ulricha von Jungingena, księcia Witolda czy rycerza Zawiszy Czarnego pojawiają się charyzmatyczne postacie sienkiewiczowskie: Jurand ze Spychowa i jego córka Danusia, Zbyszko z Bogdańca czy rycerz Maćko. W wielką historię wplecione są wzruszające historie bohaterów, jak opowieść o zmaganiach Juranda z podstępnymi Krzyżakami czy dzieje tragicznej miłości Zbyszka i Danusi. Przede wszystkim, Sienkiewicz nadaje powieści antyniemiecką wymowę i tworzy wyidealizowany obraz Polaków, pragnąc w ten sposób zareagować przeciwko germanizacji prowadzonej przez władze zaboru pruskiego, a także podnieść na duchu naród we współczesnych mu czasach zaborów.
Lektura dla klasy VII i szkół średnich
Henryk Sienkiewicz
ur. 1846
-
zm. 1916
Henryk
Sienkiewicz należy do najsłynniejszych polskich pisarzy przełomu XIX i XX
wieku, a uznanie zdobył także poza granicami kraju. Pisarz urodził się w
zubożałej rodzinie szlacheckiej. Rodzice pragnęli, by ich został lekarzem,
jednakże Sienkiewicz zrezygnował z studiów
medycznych
na rzecz studiów humanistycznych. W 1869 roku Sienkiewicz podejmuje pracę
dziennikarza, m.in. pisze felietony, prowadzi dział literacki. Jest to okres wytężonej pracy w życiu
pisarza. Jako pisarz debiutuje w 1872 roku powieścią Na marne i zbiorem Humoreski
z teki Worszyłły. Do najsłynniejszych powieści Sienkiewicza zalicza się Trylogię, na którą składają się Ogniem i mieczem, Potop oraz Pan Wołodyjowski,
Quo Vadis, Krzyżacy, Bez dogmatu, i W pustyni i puszczy. Sienkiewicz pisał
także nowele, z których najsłynniejszymi są Janko
Muzykant, Latarnik i Sachem. W 1905 roku Henryk Sienkiewicz
został uhonorowany nagrodą Nobla w dziedzinie literatury za całokształt
twórczości.
