Nowoczesność kolekcji
Tom "Nowoczesność kolekcji / Modernity of Collection" pod redakcją Tomasza F. de ROSSETA, Agnieszki Kluczewskiej-WÓJCIK i Katarzyny LEWANDOWSKIEJ dowodzi rosnącego znaczenia dla współczesnej humanistyki badań nad kolekcjonerstwem, jego historią, teorią oraz obecną praktyką. Podkreśla to w Słowie wstępnym Krzysztof Pomian,wybitny znawca tej problematyki, kreśląc historię badań, które z obszaru zainteresowań lokalnych erudytów i marginesu historii oraz historii sztuki przesunęły się ku pozycji samodzielnej dziedziny, o istotnym znaczeniu dla interpretacji kultury. Funkcjonowanie kolekcji, kolekcjonerstwa oraz kolekcjonera w rzeczywistości nowoczesnej i współczesnej ewoluuje wraz z nowymi wyzwaniami stawianymi przez stale zmieniającą się sztukę. Kolekcja nie tylko zmienia swoją zawartość, ale także sama wkracza na obszar sztuki, stając dla artystów swego rodzaju medium. Przemiany te są poddane analizie przez autorów kolejnych rozdziałów. Część pierwsza pt. Kolekcja wobec sztuki swoich czasów poświęcona jest wyzwaniom, jakie sztuka współczesna, w różnych momentach dziejowych, stawia twórcom kolekcji – zarówno prywatnym, jak i instytucjonalnym; druga – pt. Kolekcja jako kategoria artystyczna obejmuje refleksję nad wykorzystywaniem w sztuce współczesnej procedur i rytuałów kolekcjonerskich, dzięki którym kolekcja, jej swoista artystyczna parafraza czy też wycinek rzeczywistości muzealnej, postrzeganej na ogół z perspektywy krytycznej, staje się dziełem o charakterze autonomicznym;trzecia – Kolekcjoner i kolekcja w XX i XXI wieku dotyczy współczesnych uwarunkowań kolekcjonerstwa; w końcu czwarta, będąca swego rodzaju zamknięciem i podsumowaniem tomu – Czy kolekcja sztuki jest jeszcze możliwa? – autorzy rozdziałów zastanawiają się nad charakterem współczesnej kolekcji sztuki, zwracając uwagę na nieadekwatność jej tradycyjnych postaci do sytuacji, w jakiej stawia kolekcjonera, zarówno prywatnego, jak i instytucjonalnego, podlegająca ciągłym zmianom rzeczywistość artystyczna.
Słowo wstępne (Krzysztof Pomian) / 9
KOLEKCJONER WOBEC SZTUKI SWOICH CZASÓW
Bożena Kowalska, Kolekcjoner wobec sztuki swoich czasów / 15
Katarzyna Gieszczyńska-Nowacka, Kolekcjoner i artyści:Edward Rastawiecki wobec współczesnego środowiska artystycznego / 23
Marta Kłak-Ambrożkiewicz, Jan Matejko –artysta-kolekcjoner / 37
Agnieszka Salamon-Radecka, Grafiki Józefa Pankiewicza w zbiorach Muzeum Narodowego w Poznaniu, czyli o tym, czego i z jakich powodów nie kolekcjonowano w Muzeum Wielkopolskim 1919–1939 / 45
Agnieszka Kluczewska-Wójcik, Otwartość kulturowa a nowoczesność – kolekcjonerzy sztuki japońskiej w Polsce w początkach XX wieku / 59
Paulina Bolinowska, Współczesne malarstwo kongijskie w kolekcjach Kubarskich, Pigozziego i Jewsiewickiego – trzy postawy kolekcjonerskie / 69
Mieczysław Szewczuk,Muzeum przyjaciół: jak powstała kolekcja Muzeum Sztuki Współczesnej w Radomiu / 83
Marcin Szeląg, Wyznaczanie „współczesności” przez muzealne kolekcje sztuki / 95
KOLEKCJA JAKO KATEGORIA ARTYSTYCZNA
Fabien Danesi, O kolekcjonerstwie: agencja Lesready-mades appartiennent a tout le monde przejmuje muzeum / 109
Anna Markowska, Kanon a różnica: artyści stawiają pytania kolekcjom publicznym / 119
Marta Smolińska, Horyzont kolekcjonowania: uwagi o cyklu prac Jana Berdyszaka Galeria jako kategoria artystyczna / 139
Janusz Antos, Depresja w bibliotece, czyli Przyjemność tekstu Grzegorza Sztwiertni: biblioteka jako figura kolekcji / 151
Camille Morando, Kolekcja Rogera Caillois: pochodzenie kamieni / 169
Alicja Saar-Kozłowska, Teatr-Muzeum Dali w Figueres: kolekcja dzieł własnych oraz artystów szanowanych w scenerii własnej / 179
Ewa Hornowska, Elektroniczne powidoki: fotografia i wideo jako praktyki kolekcjonerskie w strategiach artystycznych / 195
Ewa MałgorzataTatar, Śnione słońca / 207
KOLEKCJA I KOLEKCJONER W XX I XXI WIEKU
Sebastian Dudzik, „Pocztówki z wysp szczęścia” – rafy i mielizny kolekcjonerstwa i ekspozycji sztuki w wirtualnym świecie / 223
Katarzyna Kulpińska,Ulica, muzeum czy kolekcja, czyli dokąd wędruje współczesny plakat polski / 237
Dorota Jurkiewicz-Eckert, „Będziemy mieć to, co nie każda Europa ma”. Z historii powstania Międzynarodowej Kolekcji Sztuki Nowoczesnej w Muzeum Sztuki w Łodzi w latach 1930–1932 / 245
Fabrice Flahutez, Kolekcjonowanie przedmiotów spoza kręgu kulturowego Zachodu przez surrealistów na uchodźstwie w latach 1940–1950 / 271
Małgorzata Maria Grąbczewska, Etyka historyka sztuki a polityka kolekcjonera na przykładzie Helmuta Gernsheima / 285
Iveta Slavkova, Kolekcja Charlesa Saatchiego – między umiłowaniem sztuki a wyrachowaną inwestycją / 295
Katarzyna Jagodzińska, Kolekcje korporacyjne –strategie kolekcjonerskie banków / 311
Magdalena Zdrenka-Ciałkowska, Galeria w mieszkaniu.Galeria „Raster” / 323
CZY KOLEKCJA SZTUKI JEST JESZCZE MOŻLIWA?
Aneta Szyłak, Notatki do krytycznego słownika kolekcji niemożliwej / 339
Tomasz F. de Rosset,Czy kolekcja sztuki jest jeszcze możliwa? / 347
