Oblicza empatii w procesie adaptacji do rodzicielstwa

• Druk: Warszawa, 2015
• Autor: Maria Kaźmierczak
• Wydawca: Scholar

W VIII edycji Nagrody Teofrasta magazynu Charaktery
książka otrzymała to wyróżnienie w kategorii
NAJLEPSZEJ KSIĄŻKI NAUKOWEJ!

Adaptacja do rodzicielstwa zakłada złożoność doświadczeń i wymaga dojrzałości – podobnie jak empatia. Oba te zagadnienia budzą w ostatnich latach szczególne zainteresowanie. Prezentowane badania ukazują specyfikę i znaczenie wymiarów empatii dla jakości stawania się rodzicami w kontekście obrazu siebie oraz doświadczeń pochodzących z rodziny pierwotnej. Formułowane wnioski dotyczą funkcjonowania par i zwracają uwagę na skłonności obojga partnerów do empatii.
Książka jest adresowana do osób zainteresowanych problematyką rodziny i rodzicielstwa, w tym do specjalistów pracujących z przyszłymi rodzicami przygotowującymi się na narodziny dziecka, jak również interesujących się zagadnieniem empatii.

Pracę przeczytałem z zainteresowaniem, poszerzając w sposób istotny swoją wiedzę na temat empatyzującego rodzicielstwa. Rekomendując książkę do druku jako dzieło kompletne, z całym przekonaniem stwierdzam, że znajdzie ona czytelników zarówno wśród nielicznych w Polsce badaczy tego problemu, jak i praktyków oraz studentów, nie tylko psychologii, lecz także innych nauk społecznych.
z recenzji prof. dr. hab. Janusza Trempały

Empatia w badaniach psychologicznych jest uwzględniana rzadko,co sprawia, że analizy przedstawione w recenzowanej pracy nabierają istotnego znaczenia. Ze względu na rozważaną w badaniach grupę, którą stanowią rodzice oczekujący narodzin dziecka i wychowujący niemowlę – ich wyniki, obok wartości teoretycznej, mogą mieć także walor aplikacyjny. W szczególności mogą zostać wykorzystane w działaniach profilaktycznych, ukierunkowanych na promowanie adaptacji do rodzicielstwa w okresie okołoporodowym.
z recenzji prof. UŁ, dr hab. Eleonory Bielawskiej-Batorowicz

Maria Kaźmierczak – psycholog, adiunkt w Instytucie Psychologii Uniwersytetu Gdańskiego. Prowadzi badania nad zagadnieniem empatii, współautorka Skali Wrażliwości Empatycznej. Jej zainteresowania naukowe obejmują również problematykę relacji w rodzinie, kwestię roli osobowości i różnic indywidualnych dla jakości relacji interpersonalnych oraz zagadnienia kobiecości i męskości. Autorka i współautorka ponad siedemdziesięciu publikacji naukowych, w tym dwóch monografii Oblicza empatii w relacjach małżeńskich. Perspektywa psychologiczna (2008) i Komunikacja w bliskich związkach. Teoria i metoda badania (2012). Laureatka m.in. Nagrody Prezesa Rady Ministrów za wyróżnioną rozprawę doktorską. Otrzymała Stypendium Naukowe „Start” Fundacji na rzecz Nauki Polskiej (FNP). Zasiadała w zarządzie międzynarodowego stowarzyszenia psychologicznego the International Association for Relationship Research. Pełni funkcję zastępcy redaktora naczelnego Current Issues in Personality Psychology.

• Kategorie:
  1. Ebooki i Audiobooki »
  2. Ebooki »
  3. Ebooki popularnonaukowe i specjalistyczne »
  4. Psychologia
• Język wydania: polski
• ISBN: 978-83-7383-732-4
• ISBN druku: 978-83-7383-732-4
• Liczba stron: 322

SPIS TREŚCI
WPROWADZENIE  9
CZĘŚĆ I
PREZENTACJA ZAGADNIEŃ
ROZDZIAŁ I
RODZICIELSTWO JAKO ZMIANA ŻYCIOWA  17
1.1. Zagadnienie podejmowania ról rodzicielskich –
problemy definicyjne   17
1.2. Przejście do rodzicielstwa w perspektywie cyklu życia rodziny
i jednostki   20
1.2.1. Przejście do rodzicielstwa jako etap w ciągu życia człowieka
na przykładzie modeli fazowych. Pojęcie generatywności   22
1.2.2. Przejście do rodzicielstwa jako etap w ciągu życia człowieka
na przykładzie modeli cyklicznych   26
1.2.3. Przejście do rodzicielstwa jako normatywna zmiana w cyklu
życia systemu rodzinnego   30
1.3. Rodzicielstwo w perspektywie współczesnych wyzwań   36
1.3.1. Adaptacja do macierzyństwa jako proces   38
1.3.2. Adaptacja do ojcostwa jako proces   43
1.4. Emocjonalne funkcjonowanie kobiet i mężczyzn jako wskaźnik
adaptacji do rodzicielstwa   50
1.5. Adaptacja do macierzyństwa i ojcostwa w perspektywie doświadczeń
z rodziny pochodzenia   57
ROZDZIAŁ II
RODZICIELSTWO JAKO ZMIANA W FUNKCJONOWANIU PARY   63
2.1. Satysfakcja ze związku w procesie adaptacji do rodzicielstwa –
konstrukt wielowymiarowy   63
2.2. Rola czynników intra- i interpersonalnych dla zmian satysfakcji
ze związku w procesie adaptacji do rodzicielstwa  74
2.2.1. Orientacje wobec macierzyństwa i ojcostwa a jakość relacji
między rodzicami  79
2.3. Dzietność jako kryterium oceny satysfakcji małżeńskiej   83
2.4. Szkoła rodzenia jako forma wspierania partnerów w sytuacji
okołoporodowej   87
ROZDZIAŁ III
OSOBOWOŚCIOWE UWARUNKOWANIA ADAPTACJI DO RODZICIELSTWA   90
3.1. Funkcjonowanie mechanizmów osobowościowych w procesie
adaptacji do ról rodzicielskich   91
3.1.1. Wybrane uwarunkowania osobowościowe adaptacji
do macierzyństwa i ojcostwa – przegląd badań 94
3.1.2. Wybrane aspekty obrazu siebie a proces adaptacji
do macierzyństwa  97
3.1.3. Obraz siebie jako matki i ojca a proces adaptacji do ról
rodzicielskich  100
3.2. Podmiotowe zasoby matek i ojców w teoretycznych modelach
adaptacji do rodzicielstwa. Znaczenie empatii dla bliskich relacji
i rodzicielstwa  103
3.3. Empatia jako potencjał jednostki i pary w procesie adaptacji
do rodzicielstwa  108
3.3.1. Empatia a rozumienie relacji interpersonalnych
i mechanizmy regulacji emocjonalnej  108
3.3.2. Empatia matek i ojców a ich emocjonalne przystosowanie
do rodzicielstwa  114
3.3.3. Empatia w parze rodzicielskiej a proces adaptacji
do macierzyństwa i ojcostwa  119
CZĘŚĆ II
BADANIA WŁASNE
ROZDZIAŁ IV
METODA   127
4.1. Problematyka i cele badań własnych   127
4.2. Założenia badawcze i model związków między zmiennymi   134
4.3. Narzędzia badawcze  142
4.4. Procedura badawcza  149
4.4.1. Model badawczy (ogólny i rozbudowany) – uzasadnienie
koncepcji badawczej  150
4.5. Uczestnicy  152
4.6. Analiza statystyczna   154
ROZDZIAŁ V
WYNIKI   156
5.1. Znaczenie empatii dla adaptacji do rodzicielstwa   156
5.1.1. Mediacyjna rola globalnej satysfakcji w relacji empatii
z funkcjonowaniem emocjonalnym  156
5.1.2. Kształtowanie obrazu rodzicielstwa w sytuacji okołoporodowej.
Rola empatii  174
5.1.3. Empatia partnerów a postrzegana, wieloaspektowa jakość
związku małżeńskiego w sytuacji przejścia
do rodzicielstwa  182
5.1.4. Podsumowanie kluczowych wyników przeprowadzonego
badania dotyczących znaczenia empatii dla adaptacji
do rodzicielstwa  189
5.1.5. DYSKUSJA. Rola empatii par zostających po raz pierwszy
rodzicami w procesie adaptacji do rodzicielstwa   190
5.2. Moderująca rola obrazu siebie w relacji empatii z adaptacją
do rodzicielstwa   199
5.2.1. Moderująca rola samooceny globalnej w relacji empatii
z adaptacją do rodzicielstwa   199
5.2.2. Moderująca rola Ja relacyjnego-współzależnego i cielesnego
w relacji empatii z adaptacją do rodzicielstwa   207
5.2.3. Podsumowanie kluczowych wyników przeprowadzonego
badania dotyczących moderującej roli obrazu siebie
(samooceny globalnej, Ja relacyjnego-współzależnego
oraz Ja cielesnego) w relacji empatii z adaptacją
do rodzicielstwa  219
5.2.4. DYSKUSJA. Moderująca rola obrazu siebie w relacji empatii
z adaptacją do rodzicielstwa   220
5.3. Rola relacji z własnymi rodzicami dla adaptacji do rodzicielstwa
w kontekście własnej empatii partnerów   227
5.3.1. Analiza roli aktualnych relacji z własnymi rodzicami
dla adaptacji do rodzicielstwa w kontekście własnej empatii
partnerów   227
5.3.2. Empatia jako moderator zależności między retrospektywną
oceną postaw rodzicielskich własnych rodziców w dzieciństwie
a adaptacją do rodzicielstwa   237
5.3.3. Podsumowanie kluczowych wyników przeprowadzonego
badania dotyczących roli relacji z własnymi rodzicami osób
badanych, zarówno aktualnych (ocenianych przed porodem
i po narodzinach dziecka), jak i ich wspomnień z dzieciństwa
(retrospektywnie oceniane postawy rodzicielskie) dla adaptacji
do rodzicielstwa w kontekście empatii partnerów  258
5.3.4. DYSKUSJA. Ocena relacji z rodzicami – aktualnych
oraz retrospektywnie ocenianych postaw rodzicielskich
w kontekście roli empatii dla adaptacji do rodzicielstwa   259
PODSUMOWANIE   267
ZAKOŃCZENIE    279
BIBLIOGRAFIA   282
INDEKS NAZWISK   311