Polska Żydowska

• Druk: 2019
• Autor: Opracowanie zbiorowe
• Wydawca: Tygodnik Powszechny

Dlaczego tak trudno wypowiedzieć te dwa proste słowa? Dlaczego tak trudno o związanych z nimi tematach pamiętać i dlaczego nie można o nich zapomnieć? Jak brzmią klasyczne już teksty o Zagładzie i polskiej współodpowiedzialności za nią, o antysemityzmie i antyjudaizmie? Jak rozmawiać o Auschwitz, Jedwabnem, Kielcach czy Marcu’68, ale też o tych zdarzeniach ze wspólnej historii, które dają nadzieję na przyszłość? Jakie są miejsca, w których fatalizm nieporozumień i wrogości wydaje się przełamany, a prawda o przeszłości ma charakter terapeutyczny?



Choć wszystkie te pytania unosiły się nad nami podczas pracy nad „Polską Żydowską”, mam nieodparte wrażenie, że to wydanie specjalne „Tygodnika” powinno się obyć bez żadnych wstępów. Z jednej strony nie ma co tłumaczyć: tematy, po które sięgamy, należą do budzących w naszym kraju najwięcej emocji. Awantura wokół ubiegłorocznych zmian w ustawie o IPN, burze wokół kolejnych książek Jana Tomasza Grossa, skandal związany z antysemicką homilią prałata Jankowskiego czy ponura heca z krzyżami na oświęcimskim Żwirowisku to przykłady pierwsze z brzegu, a przecież bywały czasy – nawet już po Zagładzie – kiedy oprócz słów leciały kamienie, a niewinnych obywateli Polski zabijano i zmuszano do emigracji. Z drugiej strony tematy te należą do najważniejszych w „Tygodnikowej” historii i tożsamości, i to nie tylko dzięki publikacji przypomnianego także tutaj eseju Jana Błońskiego.



Pozwolą więc Państwo, że zwrócę uwagę na jedną tylko kwestię. Obecność tego wydania w punktach sprzedaży wyznaczją rocznice wyzwolenia obozu Auschwitz i Powstania w Getcie Warszawskim, nad całością jednak unosi się inna data – kończymy pracę nad „Polską Żydowską” w setną rocznicę urodzin Marka Edelmana. W zamykającym to wydanie tekście „Najważniejsze jest życie” przypomniał on, że Holokaust nie był tylko sprawą niemiecko-żydowską, w której brała udział także jakaś grupa Polaków, ale że był klęską cywilizacji europejskiej – i to klęską, która nie skończyła się w 1945 roku. W również tu publikowanej dramatycznej rozmowie z Anką Grupińską dodawał z kolei, że w jego myśleniu nie ma miejsca na naród wybrany i na ziemię wybraną: jest sprawa poszanowania każdego życia. I koniec. Po przypomnieniu tych słów „Polska Żydowska” naprawdę może się obyć bez wstępu.

Michał Okoński, redaktor wydania

• Kategorie:
  1. Ebooki i Audiobooki »
  2. Ebooki »
  3. Publicystyka, literatura faktu »
  4. Eseje, publicystyka
  1. Ebooki i Audiobooki »
  2. Ebooki »
  3. Ebooki popularnonaukowe i specjalistyczne »
  4. Historia i archeologia
  1. Ebooki i Audiobooki »
  2. Ebooki »
  3. Religia i teologia
• Język wydania: polski
• Liczba stron: 389

Spis treści:
Anka Grupińska: Słowa pełne miłości
BIEDNI POLACY PATRZĄ NA GETTO
Jan Błoński: Biedni Polacy patrzą na getto
Ludzkość, która zostaje: rozmawiają Jan Błoński, Marek Edelman, Czesław Miłosz i Jerzy Turowicz
Michał Okoński: Pustynia ludzka
Paweł Śpiewak: Wieniec zielony
PROBLEM OŚWIĘCIMIA:
Karolina Przewrocka-Aderet: Z dachów Birkenau
Stanisław Stomma: Problem Oświęcimia
Marek Zając: Auschwitz, pytania o przyszłość
Odcisk stópki: Rozmowa z Jolantą Banaś-Maciaszczyk
Co ty tutaj robisz?: rozmowa z Mikołajem Grynbergiem
W CZASIE ZAWIESZONYM
W czasie zawieszonym: Rozmowa z Barbarą Engelking
Dariusz Libionka: Żydowska Polska Walcząca
Piotr Weiser: …żyjemy godziną, minutą
Dziennik z bunkra Miła 34
To wszystko nie ma żadnego znaczenia: Anka Grupińska rozmawia z Markiem Edelmanem
TEN JEST Z OJCZYZNY MOJEJ
Władysław Bartoszewski: Polacy z pomocą Żydom 1939-1944
Karolina Przewrocka-Aderet: Samarytanie od jedwabników
Zmiana krajobrazu pamięci: Rozmowa z Mateuszem Szpytmą
Jacek Leociak: Nasi sprawiedliwi
ROLE POLSKICH ŻYDÓW
Jan Tomasz Gross: Wyjaśniam, że krew na moim ubraniu
Bardzo smutna rocznica: Rozmowa z Aleksandrem Smolarem
Role polskich Żydów: Rozmowa z Piotrem Pazińskim
Lęk przed zamknięciem: rozmowa z Michałem Głowińskim
Kalina Błażejowska: Bez goryczy
NIEPAMIĘĆ ZBIOROWA
Jan Tomasz Gross: Niepamięć zbiorowa
Paweł Machcewicz, Rafał Wnuk: Historyk ahistoryczny
Jerzy Jedlicki: Wiedza jako źródło cierpień
Władysław Bartoszewski: O problemach niepamięci refleksja osobista
Adam Michnik: O czym nie lubią pamiętać Polacy i Żydzi
SĄSIEDZI, BRACIA
Dariusz Libionka: Między słowami
Jerzy Turowicz: Antysemityzm
Ks. Stanisław Musiał SJ: Czarne jest czarne
Kard. Stanisław Dziwisz: Sąsiedzi, bracia
NAJWAŻNIEJSZE JEST ŻYCIE
Bogdan Białek: Widok z kieleckiej ławeczki
Karolina Przewrocka-Aderet: W jednym spali domu
Jacek Taran: Ludzie, nie liczby
Dariusz Stola: Wzrok odzyskiwany
Janusz Makuch: Od sztetla do Syjonu
Marek Edelman: Najważniejsze jest życie
WIERSZE
Antoni Słonimski: Ten jest z ojczyzny mojej
Jerzy Ficowski: 5.VIII.1942
Jan Darowski: Post mortem