Starożytna Grecja od kuchni
Jaka była rola uczty i sympozjonu, prócz czerpanej z niej rozrywki i radości z jedzenia i picia?
Kto gotował dla Platona i Sokratesa?
Gdzie były kobiety, podczas gdy ich mężowie biesiadowali?
Jak wyglądały przybory kuchenne?
Czy Grecy wychodzili na lunch?
Czy zmysłowe przyjemności mogą mieć coś wspólnego z rybami?
Czy dziś możemy posmakować starożytnego sera?
W zaglądaniu do kuchni zawsze jest coś ekscytującego! To właśnie za kulisami dojrzymy to, czego nie widać na nakrytym stole. Grecy z pewnością nie byli pierwszymi ludźmi wykazującymi zainteresowanie kulinariami, ale byli jednymi z pierwszych, którzy uświadomili sobie, że gotowanie może być sztuką. Rytuał rodzinnych spotkań przy stole można obserwować również dziś. A jak to wyglądało w starożytności?
W górzystym helleńskim kraju, rozsypanym w setki wysp i wysepek, ludzie nauczyli się liczyć bardziej na dary morza niż ziemi. Grecka kuchnia obfitowała w to, co dostarczał akwen: ryby, kraby, kalmary i ośmiornice były na porządku dziennym. Dieta typowego Greka składała się również z jęczmiennego placka lub miski kaszy, pospolitych warzyw, głównie strączkowych, odrobiny lokalnych owoców i pewnej ilości dziko rosnącej zieleniny. Porcji białka dostarczały ślimaki, a mieszkańcom wybrzeża – owoce morza. Niewiele rejonów sprzyjało hodowli bydła, za to owce i kozy były wszechobecne. Właściciele jednej czy dwóch kóz mieli przywilej uraczenia się raz na jakiś czas kawałkiem sera lub kubkiem mleka, a mięso pozostawało w zasięgu szczęściarzy posiadających większe stada. Zapach pieczystego był dla przeciętnego Greka raczej oznaką święta niż codziennością. Mniej zamożni musieli się zadowolić polewkami, znanymi również z kuchni Słowian, oraz papką z mąki, fasoli, cebuli i czosnku.
Starożytna Grecja od kuchni to nie tylko przewodnik po najpopularniejszych produktach goszczących na stołach Greków, upodobaniach uprzywilejowanych smakoszy i narodzinach sztuki kulinarnej Europy. To egzotyczna podróż do świata ludzi odległych w czasie i przestrzeni, choć jednocześnie bardzo nam bliskich, gdyż będących twórcami kultury, której jesteśmy spadkobiercami. Warto się w tę podróż wybrać, nie tylko dlatego, że gastronomia Grecji stoi u początków współczesnej kuchni europejskiej, ale przede wszystkim dlatego, że jest częścią historii tego kraju, historii, która domaga się uwagi każdego, kto pragnie poznać źródła własnej cywilizacji.
Książka omawia temat tradycji kulinarnej starożytnych Greków – pierwszych mistrzów kuchni europejskiej. Opowiada o codziennej strawie zwykłych ludzi, produktach obecnych na stołach starożytnych Greków, o upodobaniach smakoszy i okolicznościach, w których gotowanie stało się w Grecji równie ważne jak filozofia czy poezja. Przybliża wiele innych aspektów związanych ze sprawami stołu, jak choćby rolę uczty i sympozjonu czy zwyczaje związane z jedzeniem.
Publikacja jest adresowana zarówno do wielbicieli kuchni, jak i czytelników zainteresowanych kulturą oraz historią starożytną.
I. Kulinarna podróż w czasie . . . . . . . . . . . . . . . . 9
II. Wokół stołu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 23
1. Uczta. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 25
2. Wszyscy są równi, ale niektórzy trochę mniej. . . 49
3. Uczta „na krzywy ryj” . . . . . . . . . . . . . . . 59
4. Obsługa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 65
5. W kuchni i jadalni. . . . . . . . . . . . . . . . . 77
6. Poza domem. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 99
III. Jadłospis. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 109
1. Dary Demeter . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 111
2. Mięso ofiarne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 137
3. Ryby i namiętność . . . . . . . . . . . . . . . . . 155
4. W warzywniku . . . . . . . . . . . . . . . . . . 177
5. Rajskie owoce . . . . . . . . . . . . . . . . . . 203
6. Mlekopijcy i serojadzi . . . . . . . . . . . . . . . 231
7. Płynne złoto . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 263
8. Winomania. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 275
9. Eliksir życia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 317
10. Świat aromatów . . . . . . . . . . . . . . . . . . 345
IV. Jedzenie i tożsamość . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 383
V. Posmakuj historii . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 395
Wybrana literatura . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 429
