Stefan Żeromski wobec niepodległości
Żeromski wobec Niepodległości rozpoczyna serię Zeszytów Stowarzyszenia imienia Stefana Żeromskiego i zawiera referaty wygłoszone na konferencji "Stefan Żeromski wobec Niepodległości" zorganizowanej wspólnie z Uniwersytetem Muzycznym Fryderyka Chopina w Warszawie 12 listopada 2009 r.
Ponadto przedstawiono w niej informację o nowatorskim dziele leksykograficznym "Słownictwo pism Stefana Żeromskiego", do chwili obecnej obejmującym piętnaście obszernych monografii tematycznych.
Z prac Stowarzyszenia znalazł się tu również bardzo użyteczny wykaz bibliograficzny "Wybór prac dotyczących życia i twórczości Stefana Żeromskiego".
Reportaż Żeromskiego Na probostwie w Wyszkowie jest głosem Autora.
Kolejne zeszyty Stowarzyszenia będą pokazywać nieznanego z lektur szkolnych autora Przedwiośnia - z jego uniwersalną refleksją nad współczesnością, rozległą znajomością przyrody, geografii, historii, z ogromną wrażliwością na zmysłowe walory świata i nieoczekiwanym poczuciem humoru.
Stefan Żeromski
ur. 1864
-
zm. 1925
Stefan Żeromski urodził się w zubożałej rodzinie szlacheckiej 14 października 1864 w Strawczynie. Wychował się w Ciekotach w Górach Świętokrzyskich. Ojciec przyszłego pisarza przed powstaniem (w którym brał udział) utracił majątek i aby utrzymać rodzinę, został dzierżawcą folwarków. Żeromski w młodym wieku utracił rodziców – matka zmarła w 1879, a ojciec w 1883 roku. W 1874 roku Żeromski rozpoczął naukę w Męskim Gimnazjum Rządowym w Kielcach - z tego okresu pochodzą jego pierwsze próby literackie, m.in. wiersze i dramaty. Niestety, z powodów finansowych i zdrowotnych (początki gruźlicy) Żeromski ukończył gimnazjum w 1886 roku bez uzyskania matury. W tym samym roku rozpoczął studia w Instytucie Weterynarii w Warszawie, gdzie spotkał się z ruchem socjalistycznym. Trudna sytuacja finansowa sprawiła, że w 1889 roku Żeromski został zmuszony porzucić studia i zacząć pracować jako guwerner w domach ziemiańskich. W tym czasie jego utwory ukazywały się w prasie, m.in. na łamach „Tygodnika Powszechnego” i „Głosu”. Jesienią 1892 roku ożenił się z Oktawią z Radziwiłłowiczów Rodkiewiczową. Żeromski pracował jako pomocnik bibliotekarza w Bibliotece Ordynacji Zamojskiej w Warszawie. W następnych latach ukazały się istotne powieści Żeromskiego – „Syzyfowe prace”, „Ludzie bezdomni” oraz „Popioły”, które odniosły sukces wydawniczy. Dzięki temu Żeromski w 1904 roku mógł porzucić pracę w bibliotece i poświęcić się całkowicie pisaniu. Po wybuchu I wojny światowej zgłosił się do Legionów Polskich, jednak nigdy nie brał udziału w walkach. W niepodległej Polsce Żeromski zamieszkał w Warszawie, gdzie brał znaczący udział w życiu literackim, m.in. został założycielem i pierwszym prezesem polskiego oddziału PEN Clubu. Pisarz zmarł 20 listopada 1925 r. Do najważniejszych dzieł Żeromskiego należą: „Syzyfowe prace”, „Przedwiośnie”, „Ludzie bezdomni”, „Popioły”, „Dzieje grzechu”, „Siłaczka”.
