Systemy polityczne Podręcznik akademicki Tom 2

• Druk: Kraków, 2021
• Redakcja naukowa: Beata Kosowska-Gąstoł, Marek Bankowicz
• Wydawca: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego

Niniejsza monografia stanowi oczekiwany przez środowisko politologiczne i ustrojoznawcze materiał dydaktyczny do przedmiotów: współczesne systemy polityczne oraz ustroje państwowe, realizowanych na kierunkach prawniczych, politologicznych, administracyjnych czy studiach europejskich. Jest ona naturalnym uzupełnieniem pierwszego tomu, przygotowanego przez tych samych Autorów, a odnoszącego się do zagadnień teoretycznych, zazwyczaj będących tematem wykładów w ramach wyżej wymienionych przedmiotów kursowych lub fakultatywnych […].
Praca składa się z jedenastu rozdziałów prezentujących najistotniejsze (w procesie dydaktycznym i badaniach politologicznych) systemy polityczne. Sam wybór analizowanych systemów zasługuje na szczególne wyróżnienie. […] Wśród omawianych państw znalazły się modele demokratyczne, niedemokratyczne (autorytarne) oraz hybrydowe, co również należy docenić.
Z recenzji prof. dr. hab. Jacka Wojnickiego

Książka ma przemyślaną i logiczną strukturę. Poszczególne rozdziały dotyczą systemów politycznych konkretnych państw. Autorzy rozpoczynają od przedstawienia historii ustroju danego państwa, następnie analizują konstytucyjne zasady ustroju, a potem charakteryzują partie i systemy partyjne. Omawiają też system rządów, instytucje władzy ustawodawczej, wykonawczej i sądowniczej oraz ustrój terytorialny. […] Wartość poznawcza niniejszej pracy jest bardzo wysoka.
Z recenzji dr. hab. Roberta Alberskiego, prof. Uniwersytetu Wrocławskiego

• Kategorie:
  1. Ebooki i Audiobooki »
  2. Ebooki »
  3. Polityka
• Redakcja: Beata Kosowska-Gąstoł, Marek Bankowicz
• ISBN: 978-83-233-7103-8
• ISBN druku: 978-83-233-4819-1
• Liczba stron: 444

WPROWADZENIE   15
I. SYSTEM POLITYCZNY ZJEDNOCZONEGO KRÓLESTWA WIELKIEJ BRYTANII I IRLANDII PÓŁNOCNEJ  19
	1. Zarys historii ustroju państwa   19
	2. Konstytucja i zasady ustroju 23
		2.1. Konstytucja niespisana 	23
		2.2. Podstawowe zasady ustrojowe  26
	3. Partie polityczne i system partyjny 28
	4. System rządów  31
	5. Parlament 33
		5.1. Struktura i skład 33
		5.2. Wybory 35
		5.3. Organizacja wewnętrzna i tryb pracy   37
		5.4. Funkcje 39
	6. Monarcha 41
		6.1. Porządek dziedziczenia i warunki objęcia tronu   41
		6.2. Prerogatywy królewskie  42
		6.3. Rola monarchy w systemie politycznym   43
	7. Rząd  44
		7.1. Struktura   44
		7.2. Tryb powoływania 	47
		7.3. Funkcje 49
		7.4. Odpowiedzialność polityczna   49
	8. Sąd Najwyższy  52
	9. Ustrój terytorialny 53
Polecana literatura  56
II. SYSTEM POLITYCZNY STANÓW ZJEDNOCZONYCH AMERYKI   59
	1. Zarys historii ustroju państwa   59
		1.1. Powstanie federacji amerykańskiej 59
		1.2. Spór o naturę Unii w XIX wieku  60
		1.3. „Nowy ład” i państwo administracyjne   62
		1.4. Imperialna prezydentura 63
		1.5. Sąd Najwyższy w drugiej połowie XX wieku 63
	2. Charakterystyka konstytucji i podstawowych zasad ustrojowych   63
		2.1. Konstytucja Stanów Zjednoczonych z 17 września 1787 roku  63
		2.2. Spór o suwerenność   66
		2.3. Podstawowe zasady ustrojowe  67
	3. Partie i system partyjny  68
		3.1. Geneza i ewolucja amerykańskiego systemu partyjnego 68
		3.2. Struktura głównych partii amerykańskich  69
		3.3. Charakterystyka Demokratów i Republikanów   70
	4. System rządów  71
		4.1. Ogólna charakterystyka  71
		4.2. Rozdział i niezależność władz   71
		4.3. Mechanizmy hamujące – Kongres przeciw Prezydentowi   72
		4.4. Mechanizmy hamujące – Prezydent przeciw Kongresowi   75
		4.5. Mechanizmy hamujące – Kongres i Prezydent a władza sądownicza   76
	5. Władza ustawodawcza – Kongres  77
		5.1. Izba Reprezentantów  77
		5.2. Senat  79
		5.3. Proces ustawodawczy i funkcjonowanie Kongresu  80
		5.4. Pozycja kongresmana, lobbing w Kongresie 82
	6. Egzekutywa  83
		6.1. Prezydent 	83
		6.2. Wiceprezydent  87
		6.3. Konstytucyjne kompetencje Prezydenta  87
		6.4. Znaczenie polityczne Prezydenta  91
		6.5. Administracja federalna  92
	7. Władza sądownicza 95
		7.1. Struktura   95
		7.2. Powoływanie i status sędziów   96
		7.3. Zakres władzy sądowniczej 97
		7.4. Znaczenie polityczne sądownictwa 98
	8. Ustrój terytorialny 99
		8.1. Podział kompetencji między federację a stany 99
		8.2. Relacje międzyrządowe w federacji amerykańskiej  100
		8.3. Ustroje stanów 101
Polecana literatura  102
III. SYSTEM POLITYCZNY REPUBLIKI FRANCUSKIEJ  105
	1. Zarys historii ustroju państwa   105
	2. Charakterystyka konstytucji z 4 października 1958 roku i podstawowych zasad ustrojowych 108
	3. Partie i system partyjny  111
	4. System rządów  116
	5. Prezydent Republiki 118
	6. Rząd   124
	7. Parlament 131
	8. Inne instytucje ustrojowe  	138
		8.1. Rada Konstytucyjna   138
		8.2. Rada Gospodarczo-Społeczna i do spraw Ochrony Środowiska 	140
		8.3. Obrońca Praw  140
	9. Ustrój terytorialny państwa   141
Polecana literatura  143
IV. SYSTEM POLITYCZNY REPUBLIKI FEDERALNEJ NIEMIEC 147
	1. Zarys historii ustroju państwa   147
	2. Konstytucja Republiki Federalnej Niemiec z 23 maja 1949 roku i podstawowe zasady ustrojowe  151
	3. Partie polityczne i system partyjny 156
	4. System rządów i organów państwowych  159
	5. Bundestag 163
	6. Bundesrat 171
	7. Prezydent Federalny   174
	8. Rząd Federalny 178
	9. Federalny Trybunał Konstytucyjny 183
	10. Ustrój terytorialny   185
Polecana literatura 187
V. SYSTEM POLITYCZNY REPUBLIKI WŁOSKIEJ   189
	1. Zarys historii ustroju – od statutu albertyńskiego do republiki   189
	2. Konstytucja z 27 grudnia 1947 roku i podstawowe zasady ustrojowe   192
	3. Partie polityczne i system partyjny   196
	4. System rządów  202
	5. Parlament   203
	6. Prezydent republiki   211
	7. Rząd  218
	8. Organy pomocnicze   222
	9. Sąd Konstytucyjny   223
	10. Ustrój terytorialny 224
Polecana literatura 228
VI. SYSTEM POLITYCZNY KONFEDERACJI SZWAJCARSKIEJ  231
	1. Zarys historii ustroju państwa   231
		1.1. Geneza i kształtowanie się szwajcarskiej państwowości   232
		1.2. Początki szwajcarskiego konstytucjonalizmu 233
		1.3. Utworzenie federacji   234
	2. Charakterystyka konstytucji i podstawowych zasad ustrojowych   235
		2.1. Konstytucja Szwajcarii z 18 kwietnia 1999 roku   235
		2.2. Podstawowe zasady ustroju państwa   238
	3. Partie polityczne i system partyjny 245
		3.1. Ogólna charakterystyka systemu partyjnego 245
		3.2. Szwajcarskie partie polityczne  246
	4. System rządów 248
	5. Zgromadzenie Federalne  250
		5.1. Pozycja ustrojowa parlamentu  250
		5.2. System wyborczy 251
		5.3. Zasady organizacji i funkcjonowania Zgromadzenia Federalnego  253
		5.4. Funkcje Zgromadzenia Federalnego 255
	6. Rada Federalna  261
		6.1. Zasady powoływania, organizacja i funkcjonowanie  261
		6.2. Kompetencje 	263
	7. Pozycja Prezydenta Federacji   265
	8. Trybunał Federalny 267
	9. Podstawowe założenia ustroju terytorialnego państwa 	268
Polecana literatura  271
VII. SYSTEM POLITYCZNY KRÓLESTWA HISZPANII  273
	1. Zarys historii ustroju państwa   273
	2. Konstytucja z 27 grudnia 1978 roku i zasady ustroju 276
		2.1. Tryb zmiany konstytucji  276
		2.2. Podstawowe zasady ustrojowe  277
	3. Partie polityczne i system partyjny 282
		3.1. Partie ogólnokrajowe  282
		3.2. Partie narodowe i regionalne   283
		3.3. System partyjny 284
	4. System rządów  285
	5. Król   286
		5.1. Zasady sukcesji tronu 286
		5.2. Pozycja ustrojowa   286
		5.3. Król jako szef państwa  287
		5.4. Król jako symbol jedności i trwałości państwa oraz jego najwyższy przedstawiciel 289
	6. Parlament  290
		6.1. Struktura i skład 290
		6.2. Wybory 291
		6.3. Organizacja wewnętrzna i tryb pracy 294
		6.4. Funkcje parlamentu   298
	7. Rząd   302
		7.1. Procedura powoływania 302
		7.2. Struktura   304
		7.3. Funkcje 305
		7.4. Pozycja ustrojowa premiera   306
		7.5. Odpowiedzialność polityczna rządu przed parlamentem   307
	8. Pozostałe instytucje systemu politycznego 309
		8.1. Obrońca Ludu  309
		8.2. Rada Stanu   309
		8.3. Trybunał Konstytucyjny  310
	9. Ustrój terytorialny 311
		9.1. Wspólnoty autonomiczne 311
		9.2. Prowincje   314
		9.3. Wyspy 315
		9.4. Gminy 315
Polecana literatura  315
VIII. SYSTEM POLITYCZNY FEDERACJI ROSYJSKIEJ  317
	1. Zarys transformacji ustroju państwa   317
		1.1. Reformy Michaiła Gorbaczowa i rozpad Związku Radzieckiego 	317
		1.2. Utworzenie Federacji Rosyjskiej  319
	2. Charakterystyka konstytucji i podstawowych zasad ustrojowych   321
		2.1. Konstytucja Federacji Rosyjskiej z 12 grudnia 1993 roku 321
		2.2. Podstawowe zasady ustroju państwa   323
	3. Partie polityczne i system partyjny 327
		3.1. Uwarunkowania i ogólna charakterystyka systemu partyjnego   327
		3.2. Zagadnienie „partii władzy” i charakterystyka ugrupowań parlamentarnych 329
	4. Reżim polityczny i system rządów 332
	5. Prezydent 334
	6. Parlament – Zgromadzenie Federalne   340
		6.1. Pozycja ustrojowa i sposób wyłaniania izb parlamentu 340
		6.2. Organizacja wewnętrzna parlamentu i pozycja deputowanych  343
		6.3. Kompetencje Dumy Państwowej i Rady Federacji   344
	7. Rząd   346
	8. Sąd Konstytucyjny i Sąd Najwyższy 349
	9. Ustrój terytorialny państwa 350
Polecana literatura 353
IX. SYSTEM POLITYCZNY CHIŃSKIEJ REPUBLIKI LUDOWEJ  355
	1. Kilka uwag o historii ustroju Chin  355
	2. Konstytucja Chińskiej Republiki Ludowej z 4 grudnia 1982 roku   359
	3. Partie polityczne i system partyjny 363
	4. Ogólnochińskie Zgromadzenie Przedstawicieli Ludowych i Stały Komitet Ogólnochińskiego Zgromadzenia Przedstawicieli Ludowych 367
	5. Przewodniczący Chińskiej Republiki Ludowej   372
	6. Rada Państwowa  373
	7. Centralna Rada Wojskowa 376
	8. Ustrój terytorialny 376
Polecana literatura  381
X. SYSTEM POLITYCZNY CESARSTWA JAPONII  383
	1. Zarys historii ustroju państwa   383
		1.1. Wprowadzenie historyczne 383
		1.2. Tradycje ustrojowe   384
	2. Konstytucja demokratycznej Japonii z 3 listopada 1946 roku i jej zasady ustrojowe  387
	3. Partie polityczne i system partyjny 391
	4. System rządów  394
	5. Cesarz  395
	6. Parlament 398
	7. Premier i rząd   403
	8. Ustrój terytorialny 407
Polecana literatura 410
XI. SYSTEM POLITYCZNY REPUBLIKI INDII 413
	1. Zarys historii ustroju Indii 413
	2. Charakterystyka Konstytucji Republiki Indii (Bharat) z 26 listopada 1949 roku i podstawowych zasad ustrojowych   416
	3. Indyjski system partyjny  420
	4. System rządów i organów państwowych Indii   423
	5. Prezydent 425
	6. Rząd – Rada Ministrów   429
	7. Parlament 430
		7.1. Lok Sabha – Izba Ludu  430
		7.2. Rajya Sabha – Rada Stanów  432
		7.3. Ustalenia wspólne i procedowanie 433
	8. Inne organy 435
		8.1. Wiceprezydent  435
		8.2. Sąd Najwyższy  435
		8.3. Komisja Wyborcza   436
		8.4. Kontroler i Generalny Rewizor Indii 437
		8.5. Komisje służby publicznej 437
	9. Ustrój terytorialny Indii 438
Polecana literatura 441