Antropologia pamięci
Antologia przekładów kilkudziesięciu tekstów dotyczących rozmaitych aspektów badań nad pamięcią. Redaktorzy i tłumacze dobrali je w taki sposób, by publikacja w pełni odzwierciedlała różnorodność zagadnień podejmowanych w ramach
memory studies.
Materiały zostały zgrupowane w dziewięciu działach tematycznych, ukazujących problem pamięci kulturowej w kontekście antropologii ciała, rzeczy, mediów, przestrzeni, a także różnych odmian antropologii społecznej i historycznej. Wybrano teksty autorstwa najważniejszych współczesnych badaczy oraz teksty dawniejsze, stanowiące podbudowę lub ważny kontekst dla dorobku współczesnych autorów.
Celem twórców antologii jest podsumowanie
memory studies jako nowoczesnej dziedziny badań i refleksji antropologicznej oraz udostępnienie polskim czytelnikom nietłumaczonych dotychczas, istotnych dla tej dziedziny artykułów i rozpraw powstałych w ostatnich dekadach w Europie i Stanach Zjednoczonych. Publikacja adresowana jest do studentów i pracowników naukowych kierunków humanistycznych, a w szczególności kulturoznawstwa, socjologii, historii.
Publikacja adresowana jest do szerokiego grona odbiorców – zarówno do zawodowców, jak i amatorów z różnych powodów zajmujących się problematyką pamięci zbiorowej, teoretyków oraz praktyków. Antologia będzie stanowiła cenne źródło dla studentów i naukowców, proponując kilka płaszczyzn uporządkowania materiału dotyczącego badań nad kulturą pamięci.
[…] Antropologia pamięci została zaprojektowana w taki sposób, by mogła służyć zarówno pracownikom naukowym, którzy potrzebują przewodnika po współczesnym krajobrazie badań pamięci, jak i studentom i studentkom. [Korzystając z] Antropologii… bez trudu można by przeprowadzić klasyczny, trzydziestogodzinny kurs akademicki, podzielony na piętnaście spotkań. […] Dobór tekstów pokazuje, że pamięć jest uniwersalną kategorią, bez której kultura byłaby niemożliwa: tak dziś, jak i dawniej.
(Z recenzji prof. Magdaleny Saryusz-Wolskiej)
*********
Anthropology of Memory
An anthology of translations of several dozen texts on various aspects of memory studies as a modern field of research and anthropological reflection. The texts present the problem of cultural memory in the context of anthropology of the body, things, media, space, as well as different types of social and historical anthropology.
*********
Paweł Majewski (ur. 1978) – literaturoznawca i historyk kultury, pracownik Instytutu Kultury Polskiej Uniwersytetu Warszawskiego, autor m.in. "Między zwierzęciem a maszyną. Utopia technologiczna Stanisława Lema" (Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław 2007, wyd. ang. 2018), "Pismo, tekst, literatura. Praktyki piśmienne starożytnych Greków i matryca pamięci kulturowej Europejczyków (Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2013), Tekstualizacja doświadczenia (Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, Toruń 2015), Lew, który mówi. Esej o granicach językowego wyrazu doświadczenia (Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2018), Święto języka. Szkice o relacjach między światem, słowem a umysłem ludzkim (Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2019), współautor m.in. Kulturologia polska XX wieku. Tom 1-2 (Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2013), Racjonalność a umysł piśmienny (Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2014), Antropologia pamięci. Zagadnienia i wybór tekstów (Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2018), Chopinowskie igrzysko. Historia Międzynarodowego Konkursu Pianistycznego im. Fryderyka Chopina 1927-2015 (Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2020).
Marcin Napiórkowski, Od teoretyzowania na temat praktyk do praktykowania teorii 7
Marcin Napiórkowski, Epidemia pamięci 15
I. CIAŁO, CIELESNOŚĆ, NAWYK
Aleksander Łuria, Świat utracony i odzyskany 41
Henri Bergson, Materia i pamięć 53
Maurice Merleau-Ponty, Fenomenologia percepcji 59
Paul Connerton, Praktyki cielesne 67
II. RZECZ, ŚLAD, ZAPIS
Marcel Proust, W poszukiwaniu straconego czasu 81
Bjørnar Olsen, Jak rzeczy pamiętają 85
Layla Renshaw, Otwarty grób 97
Krzysztof Pomian, Historia kultury, historia semioforów 108
Jan Assmann, Hipolepsa – kultura piśmienna i rewolucja ideowa w Grecji 114
III. OBRAZ, FILM, WIDOWISKO
José van Dijck, Pamięć zmediatyzowana jako narzędzie pojęciowe 127
Peter Burke, Narracje wizualne 139
Georges Didi-Huberman, Obrazy mimo wszystko 151
Alison Landsberg, Ameryka, Holokaust i masowa kultura pamięci. W stronę˛ radykalnej polityki empatii 165
Daniel Levy, Natan Sznaider, Amerykanizacja Holokaustu jako imperatyw moralny 173
Iwona Irwin-Zarecka, Pamięć błyskawiczna 192
Diana Taylor, Nadawanie płci narodowemu „ja” 204
IV. PRZESTRZEŃ , MIEJSCE, KRAJOBRAZ
Pim den Boer, Loci memoriae – Lieux de me´moire 223
Andreas Huyssen, Pustki Berlina 231
Tim Ingold, Czasowość krajobrazu 247
V. WSPÓLNOTY PAMIĘCI
Émile Durkheim, Obrzędy przedstawieniowe lub komemoratywne 261
Maurice Halbwachs, Społeczne ramy pamięci 269
Frederic C. Bartlett, Pamiętanie jako przedmiot psychologii społecznej 276
Avishai Margalit, Imię i troska 287
VI. ZAPOMINANIE, WYPIERANIE, POWROTY
Sigmund Freud, O zapominaniu, przejęzyczeniach, czynnościach pomyłkowych, zabobonach i błędach 297
Harald Weinrich, Przechowane, czyli zapomniane 313
Jay Winter, Powrót umarłych 326
Lawrence Wright, Pamiętając szatana 332
VII. METAFORY I MODELE
Jean-Pierre Vernant, Mityczne aspekty pamięci 349
Mary J. Carruthers, Sztuki pamięci 364
Karol Berger, „Ręka Gwidona” a sztuka pamięci 378
VIII. PRZESZŁOŚĆ, KALENDARZ, HISTORIA
Eviatar Zerubavel, Mapy czasu 393
Yael Zerubavel, Odzyskane korzenie 403
Paul Connerton, Obrzędy upamiętniania 416
Jan Assmann, Mnemohistoria i konstruowanie Egiptu 421
IX. KONFLIKT, POLITYKA, TRANSFORMACJA
Iwona Irwin-Zarecka, Konflikty pamięci 433
Dario Gamboni, Upadek komunistycznych pomników 448
Jeffrey K. Olick, Pamięć gatunkowa i gatunki pamięci 458
Charles S. Maier, Nadmiar pamięci? 471
SUMMARY 481
INFORMACJE O PRAWACH AUTORSKICH DO TEKSTÓW Z TOMU 482
(pdf)
Wykaz tomów z serii
Brak informacji
