Bezpieczeństwo personelu medycznego w dobie COVID-19 według zasad EBM
Bezpieczeństwo personelu medycznego w dobie COVID-19 według zasad EBM to monografia, która prowadzi Czytelnika przez opis środków ochrony osobistej, aż do opisu niezwykle ważnych procedur medycznych wykonywanych u pacjentów z podejrzeniem lub zakażonych
SARS-CoV-2, w tym procedur takich jak: zabezpieczenia dróg oddechowych, dostępu naczyniowego, zasady prowadzenia kompresji klatki piersiowej czy wykonywania badań ultrasonograficznych – wszystkiego tego, co niezwykle ważne przy pierwszym kontakcie z pacjentem. Opisane krótko powikłania medyczne, stanowią przegląd obecnej wiedzy medycznej i sygnalizują dalsze losy pacjentów, z którymi styka się ratownik medyczny lub inna osoba personelu ochrony zdrowia na początku kontaktu z pacjentem. Wszystkim Czytelnikom wraz z wydaniem tej publikacji życzymy skutecznej i bezpiecznej walki z COVID-19, przyspieszenia szczepień i efektywnej pracy ochrony zdrowia.
1. CHARAKTERYSTYKA OGÓLNA KORONAWIRUSÓW Tomasz DZIECIĄTKOWSKI 1
Wprowadzenie 1
Budowa koronawirusów 4
Cykl replikacyjny koronawirusów 5
2. EPIDEMIOLOGIA I CHARAKTERYSTYKA COVID-19 Tomasz DZIECIĄTKOWSKI, Łukasz SZARPAK, Jerzy R. ŁADNY 9
Epidemiologia zakażeń SARS-CoV-2 9
Zakażenia SARS-CoV-2 wśpersonelu medycznego 13
3. DIAGNOSTYKA ZAKAŻEŃ SARS-COV-2 W ŚWIETLE AKTUALNYCH BADAŃ Tomasz DZIECIĄTKOWSKI 15
Wprowadzenie 15
Testy biologii molekularnej w diagnostyce SARS-CoV-2 16
Immunologiczne lub serologiczne testy do diagnostyki zakażeń SARS-CoV-2 21
Rola badań laboratoryjnych w diagnostyce zakażeń SARS-CoV-2 25
4. WYBRANE ASPEKTY PRAWNE BEZPIECZEŃSTWA PERSONELU MEDYCZNEGO W DOBIE COVID-19 Maciej A. MAŚLANKA, Agnieszka SZARPAK, Karol T. BIELSKI 31
Wprowadzenie 31
Dekontaminacja 33
Zasoby kadry medycznej 38
Zmiany w ustawie o Państwowym Ratownictwie Medycznym 39
Kwarantanna 40
Wybrane akty prawne 41
5. METODY OCHRONY DRÓG ODDECHOWYCH Łukasz SZARPAK, Miłosz J. JAGUSZEWSKI, Mateusz PUŚLECKI, Maciej CYRAN 45
Typologia masek ochronnych 47
Efektywność filtracyjna masek 48
Maski materiałowe 49
Maski chirurgiczne 50
Półmaski filtrujące 50
Respiratory z filtrem zastawkowym 51
Wielokrotne wykorzystanie masek 53
Promieniowanie bakteriobójcze ultrafioletowe 54
Sucha sterylizacja cieplna 55
Sterylizacja ciepłem wilgotnym 55
Sterylizacja parowa nadtlenkiem wodoru 55
Sterylizacja ozonem 58
Podsumowanie 58
6. POZIOMY BEZPIECZEŃSTWA KOMBINEZONÓW OCHRONNYCH Marek DĄBROWSKI, Agata DĄBROWSKA, Mateusz PUŚLECKI 61
Klasyfikacja odzieży ochronnej 69
Podsumowanie 71
Piśmiennictwo 72
7. ZABEZPIECZENIE DRÓG ODDECHOWYCH W DOBIE COVID-19 Jacek SMEREKA, Dominika TELECKA-GĄDEK, Wojciech WIECZOREK, Łukasz SZARPAK 75
Metody zabezpieczania dróg oddechowych 75
Nadgłośniowe urządzenia do wentylacji 79
Maski krtaniowe 79
Maski i-Gel 81
Rurki krtaniowe 82
Rurki Combitube lub Easy Tube 83
Intubacja dotchawicza 85
Laryngoskopia bezpośrednia 86
Intubacja metodami alternatywnymi 87
Intubacja metodą szybką 89
Zabezpieczenie dróg oddechowych w przypadku infekcji wirusem SARS-CoV-2 91
8. ZABEZPIECZENIE DOSTĘPU DONACZYNIOWEGO W DOBIE COVID-19 95
Anna DROZD, Kamil SAFIEJKO, Karol T. BIELSKI, Łukasz SZARPAK
Podsumowanie 103
Piśmiennictwo 103
9. METODY KOMPRESJI KLATKI PIERSIOWEJ W DOBIE COVID-19 Łukasz SZARPAK, Mateusz PUŚLECKI, Krzysztof J. FILIPIAK, Miłosz J. JAGUSZEWSKI 105
Resuscytacja krążeniowo-oddechowa w dobie COVID-19 106
Urządzenia audiowizualne wspomagające manualną kompresję klatki piersiowej 109
CPREzy 109
CPRMeter 110
TrueCPR 111
Mechaniczne systemy kompresji klatki piersiowej 112
System kompresji LUCAS 113
System kompresji AutoPulse 114
System kompresji Corpuls CPR 115
System kompresji Easy Pulse 116
10. MIEJSCE ULTRASONOGRAFII W DOBIE COVID-19 Łukasz CHABOWSKI, Maciej DUDEK, Szymon BIAŁKA 119
Podejście systemowe do badania ultrasonograficznego pacjenta z COVID-19 122
Podsumowanie 123
Piśmiennictwo 123
11. BURZA CYTOKINOWA ZWIĄZANA Z COVID-19 Jacek SMEREKA, Łukasz SZARPAK, Aleksandra GĄSECKA, Miłosz J. JAGUSZEWSKI, Mariusz KODA 125
Skutki burzy cytokinowej wywołanej SARS-CoV-2 129
Rola enzymu konwertującego angiotensynę 2 130
źniona reakcja interferonu α oraz β 131
Pyroptoza komórek 131
Rola anty-S IgG w odpowiedzi zapalnej 132
12. POWIKŁANIA KARDIOLOGICZNE W PRZEBIEGU COVID-19 Krzysztof J. FILIPIAK, Miłosz J. JAGUSZEWSKI, Łukasz SZARPAK 135
Wprowadzenie 135
Wnioski raportu AHA z 2020 r 135
Powikłania sercowo-naczyniowe COVID-19 – od uszkodzenia śłonka do ciężkich schorzeń kardiologicznych 137
Uszkodzenie śłonka naczyniowego 137
Niedokrwienie mięśnia sercowego 137
Zaostrzenie niewydolności serca 139
Zapalenie mięśnia sercowego 140
Zaburzenia rytmu serca 140
Zatorowość płucna i inne powikłania zakrzepowo-zatorowe 141
Podsumowanie 141
13. POWIKŁANIA ZAKRZEPOWO-ZATOROWE W PRZEBIEGU COVID-19 Sylwester ROGULA, Aleksandra GĄSECKA, Łukasz SZARPAK, Krzysztof J. FILIPIAK 147
Patogeneza zwiększonego ryzyka incydentów zakrzepowo-zatorowych 147
Ogólnoustrojowy proces zapalny 149
Aktywacja płytek krwi 149
Aktywacja osoczowych czynników krzepnięcia 150
Uszkodzenie funkcji śłonka 150
Powikłania makrowaskularne 150
Żylna choroba zakrzepowo-zatorowa 150
Zakrzepica tętnic 151
Powikłania mikrowaskularne 152
Diagnostyka, profilaktyka i leczenie choroby zakrzepowo-zatorowej 153
Monitorowanie parametrów krzepnięcia 154
Profilaktyka przeciwzakrzepowa 155
Przeciwzapalne mechanizmy działania antykoagulantów 156
COVID-19 i zakrzepica – wskazówki terapeutyczne 156
Podsumowanie 158
14. POWIKŁANIA NEUROLOGICZNE W PRZEBIEGU COVID-19 Natasza BLEK, Mariusz SIEMIŃSKI 161
Mechanizmy neuroinfekcji 161
Dysfunkcja układu renina–angiotensyna 161
Zaburzenia immunologiczne 162
Objawy neurologiczne SARS-COV-2 163
Wybrane powikłania neurologiczne 165
Zaburzenia węchu i smaku 165
Zapalenia mózgu i opon mózgowo-rdzeniowych 165
Zespół Guillaina-Barrégo 165
Choroby naczyń mózgu 166
Encefalopatia 167
Inne manifestacje neurologiczne 167
Leczenie pacjentów z chorobami neurologicznymi w czasie pandemii COVID-19 168
Rekomendacje dla pacjentów 168
Ryzyko cięższego przebiegu COVID-19 169
Korzystanie z opieki zdrowotnej 169
Wpływ pandemii na organizację opieki ambulatoryjnej 169
Wpływ pandemii COVID-19 na liczbę przyjęć do szpitala 170
15. POWIKŁANIA ODDECHOWE W PRZEBIEGU COVID-19 Andrzej BIELSKI, Michał PRUC, Łukasz SZARPAK 173
Zespół ostrej niewydolności oddechowej 173
W jaki sposób dochodzi do uszkodzenia śłonka lub nabłonka w przebiegu zespołu ostrej niewydolności oddechowej? 175
Zespół ostrej niewydolności oddechowej a COVID-19 175
Molekularne podłoże zespołu ostrej niewydolności oddechowej – burza cytokinowa 176
Uszkodzenie płuc wywołane wentylacją 177
Metody umożliwiające obrazowanie zmian w płucach 178
Radiografia klatki piersiowej 179
Ultrasonografia 179
Tomografia komputerowa i powikłania płucne 179
Nietypowe wyniki tomografii komputerowej 184
Czasowe zmiany widoczne w tomografii komputerowej 184
Włóknienie płuc 184
W jaki sposób powstają zwłłuc po przebytym COVID-19? 184
Czynniki ryzyka 185
Jak będzie wyglądała przyszłość pacjentów ze zwł 186
Badania autopsyjne płuc 187
Zakrzepica 189
Zapalenie płuc związane z wentylacją mechaniczną 192
Long-COVID-19 195
16. POWIKŁANIA METABOLICZNE W PRZEBIEGU COVID-19 Władysław GAWEŁ, Halla KAMIŃSKA 199
Wprowadzenie 199
Zaburzenia gospodarki węglowodanowej 200
Zaburzenia gospodarki lipidowej 200
Uszkodzenie nerek 201
Zaburzenia elektrolitowe 202
Potas 202
Sód 202
Wapń 203
Zaburzenia endokrynologiczne 203
Powikłania po infekcji COVID-19 w kontekście metabolizmu i uszkodzenia homeostazy 204
Podsumowanie 205
17. COVID-19 A PACJENT PEDIATRYCZNY Paweł WIECZOREK, Władysław GAWEŁ, Łukasz SZARPAK, Halla KAMIŃSKA 207
Wprowadzenie 207
Pediatryczny wieloukłł zapalny 208
Patogeneza 209
Diagnostyka 210
Leczenie 211
Powikłania 213
Podsumowanie 213
SKOROWIDZ 215
