Budownictwo elektroenergetycznej infrastruktury przesyłowej i dystrybucyjnej
Książka Budownictwo elektroenergetycznej infrastruktury przesyłowej i dystrybucyjnej poświęcona jest zagadnieniom dotyczącym budownictwa infrastruktury elektroenergetycznej, głównie elektroenergetycznym liniom i stacjom wysokich napięć.
To obszerne, pogłębione dzieło napisane jest przez prof. dra hab. inż. Waldemara Kamrata, które je stworzył dzięki doświadczeniu zdobytym w czasie pracy na stanowiskach kierowniczych firm wykonawczych budownictwa elektroenergetycznego, uzupełniając brak na rynku publikacji, użytecznej nie tylko dla studentów wydziałów budownictwa czy elektrotechniki albo energetyki, ale również dla inżynierów i budowniczych infrastruktury elektroenergetycznej.
Jest to bardzo ważna tematyka, stymulująca modernizację i rozbudowę krajowej infrastruktury elektroenergetycznej, skutkujących wydatkowaniem miliardowych środków w złożonej sytuacji geopolitycznej. W książce Budownictwo elektroenergetycznej infrastruktury przesyłowej i dystrybucyjnej Czytelnik znajdzie między innymi: zagadnienia poświęcone elektroenergetycznym liniom napowietrznym wysokich napięć (np. konstrukcje wsporcze, technika przewodowa,
budowa i remont linii elektroenergetycznych) tematykę dotyczącą funkcjonowania stacji elektroenergetycznych wysokich napięć (np. układy nowoczesnych stacji i rozdzielnic elektroenergetycznych, projektowania i budowy stacji elektroenergetycznych) kwestie dotyczące rachunku ekonomicznego budowy infrastruktury elektroenergetycznej (np. metodyka szacowania kosztów, ocena efektywności przedsięwzięć inwestycyjnych poświęconych infrastrukturze elektroenergetycznej)
Publikacja dedykowana jest zarówno studentom elektrotechniki, energetyki, budownictwa i kierunków pokrewnych ze specjalnościami (przykładowo – systemy elektroenergetyczne, budownictwo sieciowe), jak również operatorom sieci przesyłowej i sieci dystrybucyjnych, zakładom dystrybucji energii elektrycznej, projektantom i instalatorom sieci, przedsiębiorstwom energetycznym czy pracownikom zaplecza badawczo-rozwojowego.
PRZEDMOWA 21
WYKAZ WAŻNIEJSZYCH OZNACZEŃ I SKRÓTÓW 23
1. Wstęp 26
1.1. Definicje i określenia podstawowych pojęć 26
1.2. Podstawowe determinanty procesów budowlanych w elektroenergetyce 26
1.3. Holistyczne podejście do realizacji przedsięwzięć budowlanych 29
CZĘŚĆ 1. ZAGADNIENIA OGÓLNE 33
2. Prawne aspekty procesu budowlanego w odniesieniu do elektroenergetycznej infrastruktury sieciowej 35
2.1. Uwagi ogólne 35
2.2. Uregulowania prawne 36
3. Problemy formalnoprawne i środowiskowe związane z budową infrastruktury elektroenergetycznej 38
3.1. Uwagi ogólne 38
3.2. Zagadnienia wpływające na możliwości i sposoby rozwiązania procesu projektowania i budowy infrastruktury w kontekście obowiązującego w Polsce prawodawstwa 39
4. Zagadnienia związane z projektowaniem i budową infrastruktury elektroenergetycznej 42
4.1. Uwagi ogólne 42
4.2. Oddziaływanie infrastruktury elektroenergetycznej na otoczenie 42
4.2.1. Wprowadzenie 42
4.2.2. Oddziaływanie pola elektromagnetycznego na otoczenie 43
4.2.3. Wpływ budownictwa sieciowego na gospodarkę leśną 45
4.2.4. Wpływ hałasu generowanego przez linie elektroenergetyczne na otoczenie 46
4.2.5. Zakłócenia radioelektryczne generowane przez linie elektroenergetyczne 47
4.2.6. Zagadnienia estetyki przy projektowaniu linii napowietrznych 48
4.2.7. Aspekty społeczne budowy infrastruktury elektroenergetycznej 48
5. Wybrane zagadnienia mechaniki związane z budową linii elektroenergetycznych 50
5.1. Mechanika przewodów 50
5.1.1. Wprowadzenie 50
5.1.2. Równanie krzywej łańcuchowej 50
5.1.3. Długość łuku krzywej łańcuchowej 54
5.1.4. Zależność zwisu od naprężenia 54
5.1.5. Równanie dla przęsła pochyłego 57
5.1.6. Oddziaływanie przewodu na słup linii elektroenergetycznej 59
5.2. Równanie stanów 59
5.3. Zagadnienia związane z automatyzacją projektowania linii napowietrznych 61
5.3.1. Wprowadzenie 61
5.3.2. Określenie ważniejszych pojęć z zakresu automatyzacji projektowania linii napowietrznych 62
5.3.3. Problematyka racjonalizacji projektowania linii z wykorzystaniem maszyn cyfrowych 63
5.4. Podstawowe zagadnienia związane z budową linii napowietrznych 69
5.4.1. Wprowadzenie 69
5.4.2. Obciążalność termiczna linii napowietrznych 69
5.4.3. Odstępy izolacyjne od ziemi i krzyżowanych obiektów 71
5.4.4. Obostrzenia 72
5.4.5. Wpływ wiatru na pracę elektroenergetycznych linii napowietrznych 73
5.4.6. Wpływ oblodzenia na pracę elektroenergetycznych linii napowietrznych 75
5.4.7. Podsumowanie 76
Literatura do części 1 76
CZĘŚĆ 2. ELEKTROENEREGETYCZNE LINIE NAPOWIETRZNE WYSOKICH NAPIĘĆ 79
6. Ogólna charakterystyka linii napowietrznych wysokich napięć 81
6.1. Uwagi ogólne 81
6.2. Podstawowe elementy elektroenergetycznej linii napowietrznej 82
6.3. Linie napowietrzne wysokich napięć 84
6.3.1. Linie wielotorowe prądu przemiennego 84
6.3.2. Linie napowietrzne prądu stałego 88
6.4. Bariery rozwoju budowy elektroenergetycznych linii napowietrznych wysokich napięć 89
7. Przewody elektroenergetyczne linii wysokich napięć 91
7.1. Uwagi ogólne 91
7.2. Przewody elektroenergetyczne miedziane 92
7.3. Przewody elektroenergetyczne aluminiowe 93
8. Izolatory i osprzęt liniowy 103
9. Konstrukcje wsporcze 115
10. Fundamenty i instalacje uziemiające 124
10.1. Uwagi ogólne 124
10.2. Fundamenty 124
10.3. Instalacje uziemiające 129
11. Budowa i montaż fundamentów 135
11.1. Uwagi ogólne 135
11.2. Skład i wyposażenie brygad ziemno-fundamentowych 136
11.3. Fundamenty prefabrykowane żelbetowe 138
11.3.1. Wprowadzenie 138
11.3.2. Transport i składowanie elementów prefabrykowanych 138
11.3.3. Montaż i ustawianie fundamentów prefabrykowanych w wykopach 139
11.3.4. Fundamenty prefabrykowane żelbetowe z kotwami betonowanymi na mokro w terenie 141
11.3.5. Montaż, ustawianie fundamentów i zabetonowanie kotew 142
11.4. Fundamenty terenowe betonowe i żelbetowe 142
11.4.1. Wprowadzenie 142
11.4.2. Mieszanka betonowa 143
11.4.3. Transport mieszanki betonowej z wytwórni na stanowisko słupa 144
11.4.4. Zbrojenie fundamentów żelbetowych 145
11.4.5. Roboty betonowe w warunkach niskich temperatur 151
11.5. Fundamentowanie na studniach i w kesonach 151
11.5.1. Studnie 151
11.5.2. Kesony 153
11.6. Izolacja fundamentów 154
11.6.1. Wprowadzenie 154
11.6.2. Prace przygotowawcze 154
11.6.3. Wykonanie wykopu 155
11.6.4. Odwadnianie wykopu i terenu 156
11.6.5. Wykonanie poduszek i zasypanie wykopu 156
11.6.6. Niwelacja terenu przy posadowieniu słupa na zboczu 156
11.6.7. Prace w terenie bardzo mokrym 157
11.7. Działanie w wypadku wystąpienia awarii 157
11.8. Fundamentowanie w ujęciu ustawy środowiskowej 158
12. Montaż uziomów i instalacji uziemiających 160
12.1. Uwagi ogólne 160
12.2. Skład i podstawowe wyposażenie brygady montażu uziemień i instalacji uziemiających 162
12.3. Typowe materiały potrzebne do wykonania uziomu 164
12.4. Montaż uziemień linii elektroenergetycznych 165
12.4.1. Wprowadzenie 165
12.4.2. Słupy betonowe 165
12.4.3. Słupy kratowe 165
12.5. Remont uziemień na czynnych liniach elektroenergetycznych 166
12.5.1. Pomiar rezystancji i sprawdzenie stanu technicznego uziomu 166
12.5.2. Określenie sposobu zmniejszania rezystancji uziomu i ilości materiałów 167
12.5.3. Warunki, w jakich mogą być wykonywane prace montażowe na czynnej linii 167
12.5.4. Technologia montażu 168
12.5.5. Wykonywanie przewodów uziemiających 170
12.6. Łączenie elementów uziomu 171
12.6.1. Połączenia spawane 171
12.6.2. Połączenia skręcane 171
12.6.3. Połączenia zgrzewane 171
12.6.4. Połączenia za pomocą objemki 172
12.7. Zasypywanie wykopów 172
12.8. Sztuczne zmniejszanie rezystancji uziomu 172
12.9. Pomiary rezystancji uziomu i rezystywności gruntu 173
12.9.1. Pomiar rezystancji uziomu 173
12.9.2. Pomiar rezystywności gruntu 174
13. Montaż i stawianie słupów linii napowietrznych i wysokich konstrukcji wolnostojących 176
13.1. Uwagi ogólne 176
13.2. Montaż i stawianie słupów linii napowietrznych metodą obrotową 176
13.2.1. Wprowadzenie 176
13.2.2. Poziomy montaż słupów 178
13.2.3. Obrotowe stawianie słupów 196
13.3. Montaż i stawianie wysokościowe słupów linii napowietrznych i wysokich wież wolnostojących 217
13.3.1. Wprowadzenie 217
13.3.2. Montaż wysokościowy słupów 219
13.3.3. Montaż wysokościowy słupów członami żurawiem samochodowym – zasady szczegółowe 227
13.3.4. Montaż wysokościowy słupów wysięgnikiem 20 m ustawionym centralnie – zasady szczegółowe 257
13.3.5. Montaż wysokościowy słupów wysięgnikami 12 m mocowanymi do krawężników – zasady szczegółowe 268
13.3.6. Montaż wysokościowy wież wolnostojących 275
13.3.7. Kontrola prawidłowości zmontowanego słupa lub wieży 276
13.3.8. Tabele montażowe 276
14. Montaż przewodów elektroenergetycznych linii wysokich napięć 316
14.1. Uwagi ogólne 316
14.2. Instrukcja organizacji bezpiecznej pracy przy urządzeniach i instalacjach elektroenergetycznych 318
14.2.1. Wytyczne ogólne 318
14.2.2. Wytyczne bezpiecznej pracy na liniach remontowanych 319
14.3. Ogólne zasady organizacji robót 321
14.3.1. Opis zaplanowanych robót 321
14.3.2. Skład brygady, wyposażenie w narzędzia i sprzęt technologiczny 321
14.3.3. Środki łączności przy pracach montażowych i remontowych 324
14.3.4. Przygotowanie sekcji odciągowej do montażu przewodów na budowanej lub remontowanej linii 325
14.3.5. Przekazanie sekcji odciągowej do montażu 325
14.3.6. Ustawienie bramek ochronnych na skrzyżowaniach 326
14.3.7. Ustalenie warunków zabezpieczenia ruchu na krzyżowanych obiektach komunikacyjnych 327
14.3.8. Zabezpieczenie słupów ograniczających sekcję odciągową 327
14.3.9. Ustawienie wciągarki i hamownika wraz z ich zakotwieniem 329
14.4. Szczegółowy opis technologii robót 330
14.4.1. Montaż przewodów AFL, AFLs i AAL na nowo budowanej linii metodą wciągarka–hamownik 330
14.4.2. Rozwijanie linki wstępnej i podwieszanie łańcuchów izolatorowych wraz z rolkami 332
14.4.3. Montaż przewodów AFL, AFLs i AAL na remontowanej linii metodą wciągarka–hamownik 333
14.5. Regulacja zwisów przewodów 342
14.5.1. Ogólne zasady regulacji zwisów przewodów na liniach nowo budowanych 342
14.5.2. Ogólne zasady regulacji zwisów przewodów na liniach remontowanych 343
14.5.3. Wybór przęsła do regulacji zwisów przewodów 343
14.5.4. Pomiar zwisów przewodów 344
14.5.5. Wytyczne posługiwania się tabelą zwisów przewodów 345
14.5.6. Rozmieszczenie pracowników brygady podczas regulacji zwisów przewodów 346
14.5.7. Kolejność czynności przy regulacji zwisów przewodów 347
14.5.8. Regulacja zwisów przewodów w bardzo długich sekcjach 347
14.6. Montaż uchwytów odciągowych, zacisków i złączek zaprasowywanych 349
14.6.1. Montaż uchwytów odciągowych przewodów roboczych i odgromowych 349
14.6.2. Prasowanie uchwytów odciągowych przewodów AFL i AFLs 349
14.6.3. Prasowanie uchwytów odciągowych przewodów AAL 351
14.6.4. Montaż złączek przelotowych 352
14.6.5. Montaż pętli tłumiących i tłumików drgań Stockbridge’a 354
14.6.6. Montaż odstępników 355
14.7. Wytyczne naprawy uszkodzonych przewodów stalowo-aluminiowych 355
14.7.1. Wprowadzenie 355
14.7.2. Naprawa przewodów za pomocą taśmy lub drutu aluminiowego 355
14.7.3. Naprawa przewodów za pomocą złączek reperacyjnych oplotowych 356
14.7.4. Naprawa przewodów za pomocą złączek reperacyjnych zaprasowywanych 356
14.8. Likwidacja stanowisk pracy 357
15. Zawieszanie i łączenie przewodów światłowodowych 358
15.1. Wprowadzenie 358
15.1.1. Przeznaczenie instrukcji 358
15.1.2. Zakres instrukcji montażowej 358
15.1.3. Normy, przepisy związane, instrukcje, katalogi 358
15.1.4. Działania zabezpieczające 359
15.2. Wytyczne BHP przy montażu przewodów światłowodowych 359
15.3. Wytyczne technologii montażu przewodów światłowodowych 361
15.3.1. Pojęcia podstawowe 361
15.3.2. Wymagania przy obchodzeniu się z przewodem światłowodowym 361
15.3.3. Warunki montażu przewodów światłowodowych 362
15.4. Ogólna charakterystyka podstawowego i pomocniczego osprzętu technologicznego do montażu przewodów światłowodowych 362
15.4.1. Zestaw wciągarkowo-hamujący 362
15.4.2. Bębny kablowe, podnośniki bębnowe 363
15.4.3. Rolki montażowe 363
15.4.4. Linka wstępna 364
15.4.5. Stabilizator skrętu, osprzęt łączeniowy 364
15.4.6. Uchwyty montażowe 364
15.4.7. Klucze dynamometryczne 365
15.4.8. Wieszak do montażu uchwytów przelotowych 365
15.4.9. Pomost lub drabina montażowa 366
15.5. Łączność przy montażu przewodów światłowodowych 366
15.6. Prace przygotowawcze 366
15.6.1. Przygotowanie sekcji do rozwijania przewodów 366
15.6.2. Zabezpieczenie skrzyżowań 367
15.6.3. Zawieszenie rolek montażowych 367
15.7. Rozwijanie przewodów światłowodowych za pomocą zestawu wciągarkowo-hamującego 367
15.7.1. Opis metody 367
15.7.2. Ustawienie sprzętu i członków brygady oraz rozdział zadań 368
15.7.3. Stanowiska łączności podstawowej i awaryjnej 369
15.7.4. Rozwijanie linki wstępnej 370
15.7.5. Wykorzystanie istniejącego przewodu odgromowego w charakterze linki wstępnej 370
15.7.6. Rozwijanie przewodu światłowodowego 371
15.8. Regulacja zwisów i naprężanie przewodów 372
15.8.1. Ogólne wytyczne regulacji zwisów przewodów 372
15.8.2. Kolejność czynności przy regulacji zwisów przewodów w sekcji odciągowej 373
15.9. Montaż zawieszeń 373
15.9.1. Ogólne wytyczne montażu zawieszeń 373
15.9.2. Montaż zawieszeń odciągowych 373
15.9.3. Montaż zawieszeń przelotowych 374
15.9.4. Montaż tłumików 375
15.10. Instalacja przewodów światłowodowych na słupie 375
15.10.1. Wytyczne instalacji przewodów światłowodowych na słupie 375
15.10.2. Montaż przewodów światłowodowych na słupie 376
15.10.3. Montaż zapasu stałego przewodu 376
15.10.4. Montaż zapasu tymczasowego przewodu 376
15.10.5. Montaż skrzynek połączeniowych 377
15.11. Likwidacja stanowisk roboczych 377
15.12. Wytyczne składu brygad i wyposażenia w narzędzia 377
15.13. Załączniki 378
15.13.1. Instrukcja montażu uchwytu odciągowego skręcanego 378
15.13.2. Instrukcja montażu uchwytu przelotowego skręcanego 379
15.13.3. Instrukcja montażu uchwytu odciągowego oplotowego 380
15.13.4. Instrukcja montażu uchwytu przelotowego oplotowego 381
15.13.5. Instrukcja montażu tłumika Stockbridge’a 381
15.13.6. Instrukcja montażu tłumika spiralnego 382
15.13.7. Instrukcja montażu uchwytu prowadzącego odsadzonego i uziemiającego 383
15.13.8. Instrukcja montażu uchwytu skręcanego-żabki 383
16. Montaż osprzętu przewodowego i izolatorowego stosowanego w budownictwie linii i stacji elektroenergetycznych wysokiego napięcia 385
16.1. Wprowadzenie 385
16.1.1. Przedmiot instrukcji montażowej 385
16.1.2. Zakres instrukcji 385
16.1.3. Przeznaczenie instrukcji 385
16.1.4. Normy, przepisy związane, instrukcje, katalogi 385
16.2. Skład i wyposażenie brygad 387
16.2.1. Skład brygady 387
16.2.2. Wyposażenie brygady 387
16.3. Podstawowe zasady BHP 387
16.4. Osprzęt przewodowy 388
16.4.1. Osprzęt zaprasowywany 388
16.4.2. Osprzęt skręcany 400
16.4.3. Osprzęt oplotowy 401
16.4.4. Montaż tłumików drgań 404
16.4.5. Montaż innych elementów osprzętu 405
16.5. Osprzęt izolatorowy 407
16.5.1. Montaż łańcuchów izolatorowych z osprzętem główkowym 407
16.5.2. Montaż łańcuchów izolatorowych z osprzętem widlastym 407
16.5.3. Montaż łańcuchów izolatorowych z izolatorami kompozytowymi 407
16.5.4. Montaż osprzętu łukoochronnego 407
17. Wybrane zagadnienia bezpieczeństwa konstrukcji 408
17.1. Uwagi ogólne 408
17.2. Metoda stanów granicznych 408
17.3. Metoda współczynników częściowych bezpieczeństwa 412
17.3.1. Wprowadzenie 412
17.3.2. Współczynniki częściowe bezpieczeństwa dla obciążeń 412
17.3.3. Współczynniki częściowe bezpieczeństwa dla nośności 413
18. Przepisy, normy, instrukcje branżowe 415
19. Kierunki rozwoju techniki liniowej 417
19.1. Uwagi ogólne 417
19.2. Rozwiązania techniczne przewodów wysokotemperaturowych 417
19.2.1. Wprowadzenie 417
19.2.2. Charakterystyka przewodu ACSS 420
19.2.3. Charakterystyka przewodów ACCC 421
19.2.4. Charakterystyka przewodu ACCR 423
19.2.5. Charakterystyka przewodu TACSR 424
19.2.6. Charakterystyka przewodów TACIR 426
19.2.7. Charakterystyka przewodów GTACSR 426
19.2.8. Charakterystyka przewodu ACFR 428
19.2.9. Charakterystyka przewodu TAAAC 428
19.2.10. Poprawa zdolności przepustowych przez przekształcenie linii 429
19.2.11. Wykorzystanie przewodów HTLS do transformacji linii wysokiego napięcia 430
19.2.12. Wady i zalety przewodów nowej generacji 433
19.3. Światowe trendy w projektowaniu i budownictwie elektroenergetycznych linii napowietrznych 435
19.3.1. Wprowadzenie 435
19.3.2. Słupy krajobrazowe 436
20. Podsumowanie części 2 474
Literatura do części 2 474
CZĘŚĆ 3. ELEKTROENERGETYCZNE LINIE KABLOWE WYSOKICH NAPIĘĆ 479
21. Ogólna charakterystyka linii kablowych 481
21.1. Uwagi ogólne 481
21.2. Zagadnienie obciążalności linii kablowych 482
21.2.1. Wprowadzenie 482
21.2.2. Obciążalność linii kablowych wysokich napięć 482
21.2.3. Straty dodatkowe w kablach 485
21.2.4. Kable ułożone w gruncie 488
21.2.5. Obliczanie zewnętrznego oporu cieplnego kabli umiejscowionych w powietrzu 489
21.2.6. Uwagi końcowe 490
22. Wybrane zagadnienia projektowania i budowy linii kablowych 491
22.1. Główne czynniki analizowane podczas projektowania linii kablowych 491
22.1.1. Uwarunkowania środowiskowe 491
22.1.2. Aspekty ekonomiczne budowy układów kablowych wysokich napięć 492
22.1.3. Pole magnetyczne wytwarzane przez linię kablową 493
22.1.4. Projektowanie linii kablowych 493
23. Budowa i rodzaje kabli wysokich napięć 497
23.1. Wprowadzenie 497
23.2. Rodzaje kabli wysokich napięć 497
23.3. Wysokonapięciowe podziemne linie elektroenergetyczne z izolacją gazową 500
24. Współczesne wysokonapięciowe kablowe łącza prądu stałego 502
24.1. Uwagi ogólne 502
24.2. Łącza prądu stałego 503
24.2.1. Wprowadzenie 503
24.2.2. Podstawowe schematy układów elektrycznych wysokonapięciowych łączy prądu stałego 503
24.3. Połączenie stałoprądowe Polska–Szwecja 504
24.3.1. Wprowadzenie 504
24.3.2. Trasa łącza stałoprądowego Polska–Szwecja. 505
24.3.3. Charakterystyka łącza 506
24.3.4. Schemat połączeń obwodów głównych w łączu SwePol Link 506
24.3.5. Kabel główny i kabel powrotny 506
24.3.6. Urządzenia przekształtnikowe 508
24.3.7. Zasady sterowania pracą łącza 510
24.3.8. Zakłócenia pracy łącza 512
25. Osprzęt linii kablowych 518
26. Montaż i obróbka kabli elektroenergetycznych 521
26.1. Uwagi ogólne 521
26.1.1. Przedmiot instrukcji 521
26.1.2. Przeznaczenie i zakres instrukcji 521
26.1.3. Kwalifi kacje operatorów obsługi wciągarek 521
26.1.4. Wykaz instrukcji, norm i przepisów związanych 522
26.1.5. Wytyczne BHP przy montażu kabli 522
26.2. Roboty kablowe liniowe 523
26.2.1. Prace przygotowawcze 523
26.3. Układanie kabli 529
26.3.1. Ogólne wytyczne 529
26.3.2. Ręczne ciągnięcie kabla 529
26.3.3. Temperatura w czasie układania i ogrzewania kabla 530
26.3.4. Odwijanie kabla z bębna 530
26.3.5. Ręczne układanie kabla 532
26.3.6. Układanie kabli w ósemkę 534
26.3.7. Zapasy kabli 534
26.3.8. Układanie kabli w wykopach 536
26.3.9. Układanie kabli w przepustach 537
26.4. Montaż linii kablowych za pomocą wciągarki 537
26.4.1. Ogólna charakterystyka stosowania urządzeń wciągarkowych 537
26.4.2. Ustawienie brygady i stanowiska łączności 538
26.4.3. Robocze ustawienie wciągarki i jej kotwienie 539
26.4.4. Ustawienie podnośników i bębnów z kablami 539
26.4.5. Linki wstępne 539
26.4.6. Przygotowanie do rozwijania kabla 540
26.5. Wskazówki wykonawcze 540
26.5.1. Czyszczenie i sprawdzanie drożności przepustu 540
26.5.2. Przeciąganie liny przez przepust 540
26.5.3. Rozprowadzanie materiału poślizgowego wewnątrz przepustu 540
26.5.4. Pokrywanie materiałem poślizgowym powierzchni kabla 541
26.5.5. Dobór i nałożenie pończochy kablowej 541
26.5.6. Dobór i nakładanie głowicy ciągnącej 541
26.5.7. Kierunek i prędkość mechanicznego ciągnięcia kabla 541
26.5.8. Nagrzewanie i pomiar temperatury kabla 542
26.6. Obliczanie parametrów technicznych 542
26.6.1. Obliczanie oczekiwanej wartości siły uciągu kabla 542
26.6.2. Trasa układanego kabla 542
26.6.3. Długość i masa układanego kabla 543
26.6.4. Wartości współczynnika tarcia 544
26.6.5. Wartość siły tarcia 545
26.6.6. Obliczanie oczekiwanej siły docisku kabla na jedną rolkę na załomach wykopu 546
26.6.7. Przykład obliczeniowy 547
26.7. Operacja rozwijania kabla 549
26.7.1. Podstawowe warunki rozwijania kabla 549
26.7.2. Wprowadzanie kabla do rury 549
26.7.3. Nastawianie siły naciągu na wciągarce 549
26.7.4. Oprzyrządowanie 550
26.7.5. Ręczne ciągnięcie kabla 550
26.7.6. Zabezpieczanie izolacji przed zawilgoceniem, odcinanie końca kabla i łączenie kabli jednożyłowych w wiązki 551
26.8. Remont linii kablowej 552
26.8.1. Podstawowe wytyczne 552
26.8.2. Materiały do napraw 554
26.8.3. Usuwanie uszkodzeń zakończeń linii kablowych 554
26.8.4. Usuwanie uszkodzeń muf 555
26.8.5. Usuwanie uszkodzeń kabli 555
26.8.6. Zasady dokumentowania zakłóceń 555
26.9. Montaż kabli w stacjach elektroenergetycznych i innych obiektach 556
26.9.1. Organizacja robót, skład brygady, narzędzia 556
26.9.2. Technologia robót 556
26.10. Montaż osprzętu kablowego 559
26.10.1. Obróbka zakończeń kabli 559
26.10.2. Montaż muf 559
26.11. Prace wykończeniowe 561
26.11.1. Uziemianie kabli 561
26.11.2. Zabezpieczenie kabli przed korozją 561
26.11.3. Oznaczanie kabli 561
26.11.4. Ochrona przeciwpożarowa tras kablowych na stacjach elektroenergetycznych 562
26.11.5. Utylizacja kabli 564
26.11.6. Uporządkowanie terenu stacji 564
26.11.7. Badania odbiorcze 564
27. Kierunki rozwoju techniki kablowej 566
28. Podsumowanie części 3 568
Literatura do części 3 568
CZĘŚĆ 4. STACJE ELEKTROENERGETYCZNE WYSOKICH NAPIĘĆ 571
29. Ogólna charakterystyka stacji elektroenergetycznych wysokich napięć 573
29.1. Uwagi ogólne 573
29.2. Rola i zadania stacji w systemie elektroenergetycznym 573
29.3. Układy połączeń stacji elektroenergetycznych 575
29.3.1. Wprowadzenie 575
29.3.2. Schematy rozdzielni stacji elektroenergetycznych najwyższych napięć 575
29.3.3. Przykładowe stacje najwyższych napięć prądu przemiennego 579
30. Wybrane zagadnienia projektowania i budowy stacji elektroenergetycznych 585
30.1. Uwagi ogólne 585
30.2. Krajowy System Elektroenergetyczny – Specyfikacja 586
30.2.1. Warunki systemowe 586
30.2.2. Czasy likwidacji zakłóceń i wyłączenia 1- i 3-fazowe 587
30.2.3. Wymagania w zakresie ochrony środowiska 587
30.2.4. Transformatory i autotransformatory 588
30.2.5. Układy i urządzenia elektroenergetycznej automatyki zabezpieczeniowej 588
30.3. Stacje elektroenergetyczne najwyższych napięć – Specyfikacja 588
30.3.1. Wprowadzenie 588
30.3.2. Charakterystyka stacji 589
30.3.3. Dobór schematu głównego 589
30.3.4. Zasilanie potrzeb własnych 590
30.4. Urządzenia i aparatura wysokiego napięcia – Specyfikacja 590
30.4.1. Wprowadzenie 590
30.4.2. Wymagania środowiskowe 591
30.4.3. Wyłączniki 592
30.4.4. Odłączniki i uziemniki 592
30.4.5. Przekładniki 592
30.4.6. Ograniczniki przepięć 593
30.4.7. Urządzenia z izolacją gazową 593
30.5. Fundamenty, uziemienia, drogi wewnętrzne, ochrona stacji elektroenergetycznej 594
30.5.1. Wprowadzenie 594
30.5.2. Wykonawstwo mis olejowych i fundamentów pod transformatory 595
30.5.3. Montaż uziemień stacji elektroenergetycznych napowietrznych 595
30.5.4. Montaż uziemień rozdzielni wnętrzowych 597
30.5.5. Remont uziemień na czynnych stacjach energetycznych 598
30.5.6. Wykonawstwo dróg i placów 599
30.5.7. Ogrodzenia, bramy, słupki 600
30.6. Zalecenia końcowe 600
31. Układy stacji elektroenergetycznych 601
31.1. Uwagi ogólne 601
31.2. Typowe rozwiązania pól rozdzielczych 601
31.2.1. Wprowadzenie 601
31.2.2. Pola liniowe 602
31.2.3. Pola transformatorowe i autotransformatorowe 602
31.2.4. Pola łącznika szyn 603
31.3. Szynowe układy połączeń stacji elektroenergetycznych 604
31.3.1. Wprowadzenie 604
31.3.2. Układy z pojedynczym systemem szyn zbiorczych 604
31.3.3. Układy z podwójnym systemem szyn zbiorczych 605
31.3.4. Układy z potrójnym systemem szyn zbiorczych 607
31.3.5. Układy wielowyłącznikowe 607
31.4. Bezszynowe układy połączeń stacji 608
31.4.1. Wprowadzenie 608
31.4.2. Układy blokowe 608
31.4.3. Układy mostkowe 609
31.4.4. Układy wielobokowe 610
31.5. Stacje najwyższych i wysokich napięć w izolacji powietrznej 611
31.6. Konstrukcje wyłączników najwyższych i wysokich napięć 614
31.7. Konstrukcje odłączników najwyższych i wysokich napięć 616
31.8. Przykłady nowoczesnych układów stacji wysokich napięć 616
31.8.1. Układ modułowy z wyłącznikami obrotowymi 616
31.8.2. Układ mostkowy H z jedną linią zasilającą 618
31.8.3. Układ pierścieniowy 619
31.8.4. Układ stacji jednopolowej blokowej linia–transformator z wyłącznikami wysuwanymi 620
31.8.5. Stacja trzypolowa z wyłącznikiem wysuwanym 621
31.8.6. Układ mostkowy H4 w wersji bez łącznika w poprzeczce, układ mostkowy H5 622
31.8.7. Układy zintegrowane 624
31.8.8. Nowoczesne układy kompaktowe stacji elektroenergetycznych 628
32. Montaż i ustawianie konstrukcji wsporczych, aparatury i urządzeń na stacjach 632
32.1. Uwagi ogólne 632
32.1.1. Przedmiot, zakres instrukcji i przeznaczenie instrukcji 632
32.1.2. Podstawowe normy i przepisy związane 632
32.1.3. Działania zabezpieczające 634
32.2. Wytyczne bezpieczeństwa i higieny pracy 635
32.3. Montaż konstrukcji wsporczych 636
32.3.1. Konstrukcje pod aparaturę 636
32.3.2. Konstrukcje wysokie 637
32.3.3. Ogólna charakterystyka robót 641
32.3.4. Skład i wyposażenie brygady montażu konstrukcji wsporczych 642
32.3.5. Opis techniczny robót 646
32.4. Montaż aparatury i urządzeń stacyjnych 677
32.4.1. Uwagi ogólne 677
32.4.2. Skład i wyposażenie brygady montażu aparatury i urządzeń stacyjnych 682
32.4.3. Ustawianie i montaż aparatury i urządzeń 686
32.4.4. Montaż wyłączników 693
32.4.5. Regulacja i próby działania aparatury 707
32.4.6. Odbiór techniczny prac montażowych 708
32.4.7. Zalecenia końcowe 708
33. Oszynowanie elektroenergetycznych stacji wysokich napięć 710
33.1. Wstęp 710
33.1.1. Przedmiot, przeznaczenie i zakres instrukcji 710
33.1.2. Normy, przepisy związane i instrukcje branżowe 710
33.1.3. Działania zabezpieczające, zagrożenie pożarowe i środowiskowe 711
33.1.4. Ogólne wytyczne bezpieczeństwa i higieny pracy 712
33.2. Montaż oszynowania stacji przewodami linkowymi 712
33.2.1. Skład, wyposażenie brygady montażowej i warunki przystąpienia do montażu oszynowania 712
33.2.2. Kolejność montażu oszynowania rozdzielni 714
33.2.3. Montaż oszynowania zawieszonego na łańcuchach izolatorowych odciągowych. 716
33.3. Montaż oszynowania stacji przewodami rurowymi 730
33.3.1. Uwagi ogólne, skład i wyposażenie brygady montażowej 730
33.3.2. Podstawowe parametry techniczne przewodów rurowych i osprzętu 732
33.3.3. Transport i składowanie rur oraz osprzętu 734
33.3.4. Warunki rozpoczęcia montażu 735
33.3.5. Szczegółowy opis prac montażowych 735
33.3.6. Spawanie przewodów rurowych 741
33.3.7. Zalecenia końcowe 744
33.4. Odbiór techniczny prac montażowych 744
34. Montaż światłowodów na stacjach elektroenergetycznych 746
34.1. Wstęp 746
34.1.1. Przedmiot, przeznaczenie i zakres instrukcji 746
34.1.2. Normy, przepisy związane, instrukcje branżowe 746
34.1.3. Skład i wyposażenie brygad, wytyczne bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrona środowiska 747
34.2. Prowadzenie przewodów światłowodowych po bramkach stacyjnych 748
34.2.1. Prowadzenie przewodów po bramkach 748
34.2.2. Zapasy przewodów i montaż skrzynek połączeniowych 750
34.3. Układanie przewodów światłowodowych po terenie stacji 752
34.3.1. Układanie przewodów, budowa kanalizacji pierwotnej i wtórnej 752
34.3.2. Montaż skrzynek i wykonywanie połączeń skrzynka zapasu kabla–skrzynka połączeniowa 754
34.3.3. Określanie siły uciągu kabla 755
34.3.4. Zaciąganie kabla 757
34.3.5. Zapasy i oznaczanie kabla 758
34.4. Montaż przełącznic światłowodowych 759
34.5. Zarabianie przewodów i kabli światłowodowych 760
34.5.1. Wprowadzanie przewodów i kabli do skrzynek połączeniowych 760
34.5.2. Wprowadzanie kabli do przełącznic 760
34.5.3. Obrabianie kabla światłowodowego 761
34.5.4. Układanie tub i segmentów optycznych w skrzynkach i mufach 761
34.5.5. Przygotowanie pigtaili 762
34.5.6. Układanie włókien na kasetach spawalniczych 763
34.6. Spawanie włókien światłowodowych 763
34.7. Zamykanie skrzynek lub przełącznicy 764
34.8. Pomiary włókien światłowodowych 764
35. Obwody wtórne w urządzeniach elektroenergetycznych 766
35.1. Wstęp 766
35.1.1. Przedmiot, przeznaczenie i zakres instrukcji 766
35.1.2. Normy, przepisy związane i instrukcje branżowe 766
35.1.3. Skład, wyposażenie brygady i bezpieczeństwo i higiena pracy przy montażu 767
35.2. Identyfikacja zacisków aparatury i przewodów 770
35.2.1. Oznaczanie przewodów elektrycznych barwami lub cyframi 770
35.2.2. Oznaczanie identyfikacyjne zacisków urządzeń oraz zasady alfanumeryczne 772
35.3. Montaż aparatury stacyjnej 774
35.3.1. Prace przygotowawcze 774
35.3.2. Technologia montażu aparatury i osprzętu na tablicach i w szafkach 775
35.3.3. Montaż aparatury podstawowej, pomocniczej i osprzętu 776
35.3.4. Montaż listew zaciskowych 777
35.4. Montaż szaf typu Combiflex 779
35.4.1. Modułowa identyfikacja systemu 779
35.4.2. Technologia montażu 782
35.4.3. Montaż aparatury i osprzętu poza szafami i tablicami 782
35.4.4. Układanie przewodów i podłączanie do zacisków listew i aparatów 783
35.4.5. Układanie rurek instalacyjnych 790
35.5. Montaż oprzewodowanych szaf i tablic 792
35.5.1. Transport i składowanie 792
35.5.2. Montaż szafek kablowych 792
35.5.3. Montaż szaf i tablic przekaźnikowych, sterowniczych, licznikowych 792
35.5.4. Liczniki pomiaru energii elektrycznej 793
35.6. Montaż aparatury systemu sterowania i nadzoru stacji 793
35.7. Prace wykończeniowe 794
35.7.1. Uziemienie elementów obwodów wtórnych 794
35.7.2. Malowanie 795
35.7.3. Tabliczki identyfikacyjne 795
35.7.4. Opisy i oznaczenia obwodów oraz aparatury 798
35.8. Pomontażowe badania odbiorcze 804
35.8.1. Postanowienia ogólne, warunki przystąpienia do badań i prowadzenia pomiarów 804
35.8.2. Prowadzenie badań w czasie ruchu próbnego lub eksploatacji wstępnej 804
35.8.3. Przyrządy pomiarowe, zakres badań dodatkowych, metody badań 804
35.8.4. Pomontażowe badania i odbiory 805
35.9. Kompletowanie dokumentacji powykonawczej 807
36. Rozwój techniki stacyjnej 808
36.1. Wprowadzenie 808
36.2. Determinanty rozwoju techniki stacyjnej 808
36.2.1. Niezawodność ruchowa 808
36.2.2. Racjonalizacja kosztów 809
36.2.3. Monitoring eksploatacji stacji 809
36.2.4. Kompaktowość rozwiązań technicznych 810
36.3. Kierunki rozwoju w budownictwie stacji elektroenergetycznych 810
36.3.1. Zmniejszanie powierzchni zajmowanej przez rozdzielnię napowietrzną 810
36.3.2. Wyłączniki izolacyjne 811
36.3.3. Kompaktowe pola rozdzielcze w izolacji powietrznej 812
36.4. Moduły mieszane 815
36.5. Rozdzielnice GIS w wykonaniu zewnętrznym 817
36.6. Rozdzielnice okapturzone GIS 819
36.7. Zastępowanie sześciofluorku siarki 822
36.8. Wyłączniki wysokonapięciowe z CO2 822
36.9. Próżniowe wyłączniki wysokiego napięcia 822
36.10. Rozdzielnice GIS pozbawione SF6 824
36.11. Elementy nowoczesnych systemów monitoringu i sterowania 824
36.12. Przekładniki niekonwencjonalne 825
36.13. Nowoczesne przekaźniki zabezpieczeniowe i sterujące 826
36.14. Urządzenia monitorujące 826
37. Podsumowanie części 4 828
Literatura do części 4 828
CZĘŚĆ 5. RACHUNEK EKONOMICZNY BUDOWY INFRASTRUKTURY ELEKTROENERGETYCZNEJ 833
38. Koszty budowy infrastruktury elektroenergetycznej 835
38.1. Uwagi ogólne 835
38.2. Techniczne i pozatechniczne koszty budowy infrastruktury 835
38.2.1. Wprowadzenie 835
38.2.2. Faza opracowania i zatwierdzenia koncepcji 835
38.2.3. Faza opracowania projektu technicznego i uzyskania pozwolenia na budowę 836
38.2.4. Faza wykonawstwa 837
38.2.5. Elementy składowe całkowitego kosztu budowy. 838
38.2.6. Wyznaczenie współczynników charakteryzujących koszty budowy linii elektroenergetycznych 842
38.3. Metodyka szacowania kosztów budowy infrastruktury elektroenergetycznej 853
38.3.1. Wprowadzenie 853
38.3.2. Zgrubne szacowanie kosztów budowy infrastruktury elektroenergetycznej 853
38.3.3. Ocena kosztu cyklu życia 856
39. Wybrane metody oceny efektywności przedsięwzięć inwestycyjnych 864
39.1. Uwagi ogólne 864
39.2. Metody oceny efektywności 864
39.2.1. Wprowadzenie 864
39.2.2. Dynamiczne metody oceny 866
39.2.3. Wybrane metody oceny efektywności inwestycji 870
39.3. Podsumowanie 872
Literatura do części 5 873
40. Zakończenie 875
SKOROWIDZ RZECZOWY 876
