Codzienność doświadczeń zdrowotnych a tożsamość zawodowa nauczycieli kultury fizycznej
Nadanie tytułu pracy podyktowane jest tym, że narrację badanych w całości przenika kategoria codzienności, która zdaniem P.L. Bergera i T. Luckmanna „[…] jest zorganizowana wokół »tutaj« mojego ciała oraz »teraz« mojej teraźniejszości”, co oznacza, iż jest doświadczana „[…] w różnych stopniach bliskości i oddalenia, zarówno w sensie przestrzennym, jak i czasowym”. Ciało człowieka staje się układem odniesienia dla własnej niepowtarzalności (ciągłości) i odrębności. Codzienność niosąca „indywidualny ryt” jej doświadczania wymyka się opisywaniu jej w sposób jednoznaczny (stały), tzn. pozostaje – jak to ujęła E. Hałas – w coraz to większym stopniu pod wpływem lokalnych, prywatnych obszarów życia osoby. Stwierdzenie to uważam za szczególnie ważne, gdyż opisane wyniki badań stanowią w tej publikacji jedynie miniteorię, czyli tworzą teorię niskiego szczebla ogólności, która może się przyczynić do lepszego zrozumienia polisemii aktywności zawodowej nauczyciela kultury fizycznej (często w świadomości społecznej nieprzekraczającej poziomu stereotypu „wuefiarza”). W określaniu tworzonych w umysłach badanych nauczycieli obrazów zdrowia posłużyłam się fotografią, gdyż jak to ujął H.-G. Gadamer: „Interpretujemy, patrząc, słuchając, doznając”.
Przypisując znaczenie aktywności samopoznania badanych nauczycieli KF – rekonstrukcji odpowiedzi na pytanie: „Kim jestem jako nauczyciel kultury fizycznej?” – w strukturze pracy wydzieliłam:
część teoretyczną, składającą się z czterech rozdziałów, gdzie starałam się przybliżyć instrumentarium pojęciowe niezbędne do stworzenia „wspólnoty zrozumienia” prezentowanego opracowania;
część, w której zaprezentowałam wyznaczoną tu codziennością perspektywę badań jakościowych (uzasadniłam dokonany wybór oraz metodykę postępowania badawczego);
część prezentującą wyniki badań własnych, której poszczególne podrozdziały zostały zakodowane na drodze podjętej praktyki interpretacyjnej.
Raport końcowy z badań stanowi formę zamknięcia opracowania, które może się okazać przedpolem dalszych dociekań badawczych.
Autorka
Wyróżniam w rozprawie szczególnie jakościową interpretację danych empirycznych zebranych metodą wywiadu pogłębionego. Ta część opracowania jest całością samą w sobie – kompletną „dla siebie”, co znaczy w języku metodologii badań jakościowych – wystarczającą do tworzenia teorii ugruntowanej. Na podkreślenie zasługuje to, że w naukach o kulturze fizycznej jest to pierwsza rozprawa sporządzona tylko w tej strategii metodologicznej – a więc trudnej, niepomiernie trudniejszej niż wszystkie mi znane, o hybrydowej formule nomotetyczno-idiograficznych analiz i interpretacji, a odnoszące się nie tylko do tytułowego przedmiotu badań.
[…] wyróżniam całą monografię dr Agnieszki Zalewskiej-Meler jako oryginalne, twórcze opracowanie, jedyne w tej kategorii metodologicznej w socjologii kultury fizycznej i pedagogice zdrowia.
Z recenzji prof. zw. dr. hab. Andrzeja Pawłuckiego
