Dzieje medycyny w Polsce. Lata 1914-1944. Tom 2

• Druk: Warszawa, 2015
• Redakcja naukowa: Wojciech Noszczyk
• Wydawca: PZWL

Dzieje medycyny w Polsce to perła edytorska.
Znakomici autorzy. Znakomite opracowanie redakcyjne i językowe. Oryginalny projekt plastyczny. Wyśmienite ilustracje. Wysoki poziom składu tekstu. Trzy tomy, twarda oprawa, duży format.
Drugi tom tom pokazuje historię medycyny w latach 1914-1944
Pomysłodawcą przygotowania tej 3-tomowej publikacji oraz jej redaktorem i współautorem jest z zawodu chirurg, a z zamiłowania humanista i historyk – profesor Wojciech Noszczyk. Autorzy skoncentrowali się przede wszystkim na charakterystyce rozwoju medycyny w kolejnych okresach historycznych w poszczególnych regionach kraju oraz na rozkwicie wybranych specjalizacji, uczelni i katedr.
Tom 1 Historia medycyny od czasów najdawniejszych do roku 1914
Tom 2 Lata 1914–1944
Tom 3 Lata 1944–1989

• Kategorie:
  1. Ebooki i Audiobooki »
  2. Ebooki »
  3. Ebooki popularnonaukowe i specjalistyczne »
  4. Medycyna
• Redakcja: Wojciech Noszczyk
• Język wydania: polski
• ISBN: 978-83-200-5008-0
• ISBN druku: 978-83-200-5008-0
• Liczba stron: 712

Autorzy III
Wstęp VI
I WOJNA ŚWIATOWA   1
Służba zdrowia w organizacjach paramilitarnych i w wojsku – Marek Dutkiewicz 3
Polscy lekarze w czasach I wojny światowej i walk o granice – Józef Janczy 11
	I wojna światowa  12
		Zabór austriacki  12
		Legiony Polskie 	16
		Zabór rosyjski  18
		Zabór pruski 	 21
	Do Polski z odległych stron 	 22
	Walki o Lwów w 1918/1919 r.  23
	Powstanie wielkopolskie 	 25
	Powstania śląskie  28
	Wojna polsko-bolszewicka	 32

II RZECZPOSPOLITA 37
Sytuacja polityczno-społeczna – Jerzy Supady  39
	Zarys dziejów politycznych 	 39
	Struktura społeczna 44
	Stan gospodarczy i kulturowo-cywilizacyjny  46

Zamknięta i otwarta opieka zdrowotna – Elżbieta Więckowska 	 53
	Szpitalnictwo epidemiczne w latach 1918–1924  53
	Zamknięta opieka zdrowotna  56
	Otwarta opieka zdrowotna 	 60

Kształtowanie się ochrony zdrowia – Elżbieta Więckowska  65
	Sytuacja epidemiologiczna 	 65
	Publiczna służba zdrowia 	 69
	Polityka zdrowotna państwa 	 72

Ustawy o zawodzie lekarza – Walentyna Krystyna Korpalska 75
	Ustawa o wykonywaniu praktyki lekarskiej (1921) 	 76
	Rozporządzenie Prezydenta RP o wykonywaniu praktyki lekarskiej (1932) 	 77
	Rozporządzenie Prezydenta RP o wykonywaniu zawodu lekarza dentysty i technika dentystycznego (1927) 79

System ubezpieczeń społecznych – Jolanta Sadowska83
	Podstawy prawne ubezpieczenia zdrowotnego 	 83
	Struktura organizacyjna lecznictwa podstawowego w sektorze ubezpieczeniowym 	 86
		System ambulatoryjny i prywatnego gabinetu 	86
		System lekarza domowego  88
	Szpitale i sanatoria Kasy Chorych/Ubezpieczalni Społecznej 	  90
		Działalność lecznicza  90
		Działalność profilaktyczna 	 91
	Zasady finansowania świadczeń leczniczych 	93

Wojskowa służba zdrowia – Andrzej Felchner	95
	Wprowadzenie 	 95
	Organizacja wojskowej służby zdrowia 	 96
	Zakłady lecznicze  98
	Korpus oficerów wojskowej służby zdrowia 	 99
	Kształcenie podyplomowe 	101
	Plany mobilizacyjne wojskowej służby zdrowia  102

Polski Czerwony Krzyż – Józef Janczy, Jerzy Supady 105

Lecznictwo uzdrowiskowo-sanatoryjne – Zygmunt Wiśniewski, Danuta Reśko,Jerzy Supady	111
	Lecznictwo sanatoryjne 	115

Izby lekarskie – Zygmunt Wiśniewski 117
	Ustawa o samorządzie lekarskim 117
	Cele i zadania izb lekarskich  118
	Początki działalności 	 119
	Dokonania i porażki 	 120
	Kadencja konfrontacji 	 124

Towarzystwa lekarskie – Krzysztof Brożek 127
	Towarzystwa ogólne 	127
	Towarzystwa specjalistyczne  129
	Organizacje związkowe 	 131
	Zebrania i zjazdy towarzystw  131
	Kursy towarzystw 	132
	Czasopisma towarzystw 	 133
	Biblioteki towarzystw 	 133
	Towarzystwa w projekcie systemu kształcenia podyplomowego lekarzy 	 134
	Towarzystwa w społecznej służbie zdrowia  134

Organizacja wyższego szkolnictwa medycznego – Wanda Wojtkiewicz-Rok 137
	Stan szkolnictwa polskiego w latach 1916–1920 	 137
	Prace nad reformą studiów medycznych 	 140
		Unifikacja programu kształcenia w ramach regulacji prawnych 	145
	Organizacja studiów medycznych	156
		Zasady rekrutacji 	 156
			Numerus clausus 160
		Nostryfikacje dyplomów zagranicznych  164 
		Organizacja praktyk lekarskich	169
		Przepisy dotyczące tytułu nadawanego absolwentom wydziałów lekarskich 	170
	Zasady przyznawania stopni i tytułów naukowych  174

Uniwersyteckie wydziały lekarskie i uczelnie stomatologiczne –Wanda Wojtkiewicz-Rok 179
	Wydział Lekarski Uniwersytetu Jagiellońskiego  179
	Wydział Lekarski Uniwersytetu Jana Kazimierza we Lwowie 185
	Wydział Lekarski Uniwersytetu Warszawskiego 	 190
	Wydział Lekarski Uniwersytetu Poznańskiego 	 196
	Wydział Lekarski Uniwersytetu Stefana Batorego w Wilnie 	  202
	Organizacja kształcenia stomatologicznego 	 211
		Kształcenie stomatologów  211
		Państwowy Instytut Dentystyczny (PID) 	 214
		Akademia Stomatologiczna (AS)  218
		Zagadnienie feminizacji zawodu dentystycznego 	 220

Nauczanie etyki lekarskiej w programach studiów medycznych – Aleksandra Kładna	223

Instytuty medyczne – Jerzy Supady 229
	Państwowy Zakład Higieny  229
	Instytut Radowy 	238
	Liga Higieny Psychicznej, Instytut Higieny Psychicznej i Państwowa Szkoła Higieny 	 245
	Instytut Medycyny Morskiej i Tropikalnej  247
	Stowarzyszenie Polski Instytut Przeciwrakowy we Lwowie (SPIP) 	247

Wydział Lekarski Polskiej Akademii Umiejętności – Wojciech Noszczyk, Izabela Gac 249
	Wznowienie działalności PAU  249
	Działalność Wydziału Lekarskiego 251

Anatomia prawidłowa – Ryszard W. Gryglewski  257
	Szkoła anatomiczno-przyrodnicza Kazimierza Kostaneckiego  257
	Antropologiczny kierunek badawczy w anatomii 	 261
	Kraniologia i anatomia antropologiczna ras ludzkich 	 265
	Cytoarchitektonika mózgu 	 267
	Anatomia rozwojowa i topograficzna  269

Anatomia patologiczna – Ryszard W. Gryglewski	273
	Anatomia patologiczna zmian nowotworowych i mechaniki nowotworzenia 	 273
	Anatomia patologiczna i patofizjologia zaburzeń układów wielonarządowych 	281
	Anatomia patologiczna w badaniach klinicznych 	 285
	Stan zapalny 	 287
	Podręczniki 	 287

Histologia – Ryszard W. Gryglewski 289
	Początki histologii 289
	Histologia w okresie międzywojennym 	 290
		Histologia tkanki nerwowej  290
		Histochemia i histologia embriologiczna  294
		Kierunek histofizjologiczny i hodowle tkankowe 	 297
		Histologia porównawcza	  298
		Cytofizjologia i mechanika rozwojowa 	 299

Biologia lekarska – Ryszard W. Gryglewski 303
	Rudolf Weigl i narodziny światowej riketsjologii 	 303
	Neuroendokrynologia i endokrynologia doświadczalna 	 308
	Biologia mechanizmów rozwoju 	310
	Etologia i mechanizmy dziedziczenia 	313

Mikrobiologia i bakteriologia – Ryszard W. Gryglewski 315
	Odo Bujwid i początki nowoczesnej bakteriologii 	 315
	Mechanizm i warunki zakażenia 317
	Immunochemia i chemiczne podstawy zakażeń bakteryjnych  318
	Serologia i immunologia 	 320
	Mikrobiologia kliniczna 	323
	Mikrobiologia porównawcza  325

Fizjologia – Ryszard W. Gryglewski  327
	Fizjologia trawienia 	327
	Neurofizjologia 	330
	Fizjologia procesów regulacyjnych 	 333
	Patofizjologia i fizjologia układu trawienia oraz krążenia 	 336
	Czynności wegetatywne układu nerwowego  338
	Fizjologia automatyzmu serca  339

Chemia lekarska (biochemia) – Ryszard W. Gryglewski	 341

	Poszukiwania jedności biochemicznej organizmów żywych 	 341
	Biochemia witamin i procesów nowotworowych 	343
	Biochemia przemiany materii  345
	Amoniogeneza i glikogenoliza  348
	Biochemia porównawcza mechanizmów regulacyjnych  351
	Ośrodek wileński 	353

Farmakologia – Ryszard W. Gryglewski 357
	Farmakologia procesów regulacyjnych i wydzielniczych 	 357
	Farmakologia eksperymentalna 	 359
	Farmakologia i fizjologia przewodu pokarmowego 	 362
	Farmakologia kliniczna 	365
	Farmakodynamika i nauka o leku 	367

Patologia ogólna i doświadczalna – Ryszard W. Gryglewski 369
	Patologia w rozumieniu Karola Kleckiego 	 369
	Onkologia 	371
	Patologia doświadczalna 	 372
	Patofizjologia nerek 	 374

Choroby wewnętrzne – Bogumiła Kempińska-Mirosławska, Adam J. Białas 377
	Ośrodki pracy naukowo-klinicznej 	 377
		Kraków 	377
		Lwów 	378
		Warszawa  380
		Wilno 	 383
		Poznań 	 383
	Wybrane zagadnienia naukowo-badawcze  384
		Pulmonologia 	384
		Kardiologia	 384
		Gastrologia 	 388
		Diabetologia 	391
		Hematologia  393

Pediatria – Bogumiła Kempińska-Mirosławska 395
	Pierwsze lata powojenne 	 395
	Obszary zainteresowań badawczych i działalności leczniczej  398
	Choroby zakaźne 	403
		Błonica 	 403
		Płonica	 404
		Odra 	404
		Ospa 	 405
	Inne choroby dziecięce 	405
	Organizacja opieki nad dzieckiem 	 407

Ftyzjatria – Bogumiła Kempińska-Mirosławska 409
	Kształtowanie się ftyzjatrii jako odrębnej specjalności  409
	Gruźlica jako problem społeczno-medyczny 	 411
	Badania nad patogenezą gruźlicy 413
	Klasyfikacja gruźlicy 	 414
	Szczepienia przeciwgruźlicze  415
	Diagnostyka i leczenie gruźlicy 	 417

Dermatologia i wenerologia – Bogumiła Kempińska-Mirosławska  419
	Wprowadzenie 	 419
	Kliniki i oddziały dermatologiczne 	421
	Choroby dermatologiczne 	 424
	Choroby weneryczne 	426
	Polskie Towarzystwo Dermatologiczne 427

Neurologia – Bogumiła Kempińska-Mirosławska 429
	Ośrodki neurologiczne 	 429
	Prace naukowe 	 433
	Towarzystwa, czasopisma i zjazdy naukowe  438

Psychiatria – Tadeusz Nasierowski  439
	W cieniu wielkiej wojny 	 439
	Starania o poprawę warunków i jakości lecznictwa psychiatrycznego 443
	Starania o rozdzielenie katedr i klinik neurologiczno-psychiatrycznych 	 445
	Działalność naukowa 	 446
	Los osób chorych psychicznie w okupowanej Polsce 	 451

Okulistyka – Hanna Celnik 	 455
	Osiągnięcia okulistyki 	 455
	Jaglica  458
	Jaskra 460
	Zaćma 461
	Zez 	462
	Kiła narządu wzroku 	 463
	Wiewiór (rzeżączka) 	 465
	Gruźlica gałki ocznej 	 465

Wprowadzenie do nauk zabiegowych – Andrzej Wysocki, Józef Janczy	467
	
Chirurgia – Andrzej Wysocki, Józef Janczy 471
	Chirurgia w miastach uniwersyteckich 	471
	Chirurgia poza miastami uniwersyteckimi  476
	Problemy zawodowe chirurgów 	476

Ginekologia i położnictwo – Andrzej Wysocki, Józef Janczy  483
	Laryngologia – Andrzej Wysocki, Józef Janczy 489
	Wyodrębniające się specjalności zabiegowe – Andrzej Wysocki, Józef Janczy 495
		Urologia 	495
		Ortopedia i traumatologia 	 497
		Neurochirurgia 	 499
		Onkologia 	500

Radiologia – Andrzej Urbanik	503
	Początki radiologii 503
	Rozwój radiologii 	507
	Polski sprzęt radiologiczny 	 509
	Radiologia w okresie II wojny światowej 	 510

Higiena – Ryszard W. Gryglewski  511
	Kazimierz Karaffa-Korbutt i jego uczniowie  511
	Szkoła Witolda Gądzikiewicza 	515
	Higiena żywności w ujęciu prawnym 	 517
	Epidemiologia w kontekście higieny 	 518
	Higiena społeczna i administracja lekarska w ośrodku warszawskim 519
	Seweryn Szterling i higiena społeczna ośrodka przemysłowego 	521
	Zdzisław Steusing i higiena eksperymentalna 	  521
	Paweł Gantkowski i higiena pastoralna 	 522

Medycyna sądowa – Ryszard W. Gryglewski 523
	Leon Wachholz i metodyka eksperymentalna w medycynie sądowej 524
	Psychiatria sądowa Wiktora Grzywo-Dąbrowskiego 525
	Toksykologia sądowa – Włodzimierz Sieradzki, Jan Olbrycht,Sergiusz Schilling-Siengalewicz  528
	Metodyka badania i zabezpieczania śladów sądowo-lekarskich oraz analiz chemiczno-toksykologicznych  534

Filozofia medycyny – Ryszard W. Gryglewski 537
	Filozofia medycyny jako narzędzie krytyki  537
	Filozofia medycyny jako synteza dziejów 	 539
	Filozofia jako źródło metodologii w nauce  540
	Epistemologia 	 542
	Filozofia medycyny w ujęciu psychologicznym 	 545
	Filozofia medycyny jako nauka ścisła 	 547

Etyka lekarska – Józef Borówka 549

Historia medycyny – Ryszard W. Gryglewski 561
	Pragmatyczny i filozoficzny wymiar historii medycyny 	 561
	Historia medycyny jako badanie źródeł 	565
	Biografistyka 	567
	Bibliografia medyczna 	 568
	Historia medyczna 569
	Historia medycyny jako perspektywa badawcza 	 570
		Historia medycyny filozoficznie ujęta 	 571

Profesjonalizm w pielęgniarstwie – Bożena Urbanek 573
	Wstęp 573
	Kształtowanie nazewnictwa  574
	Szkolnictwo pielęgniarskie 	 577
	„Pielęgniarka Polska”. Polskie Stowarzyszenie Pielęgniarek Zawodowych 	 581
	Ustawa o pielęgniarstwie 	 582

II WOJNA ŚWIATOWA 585 
Lekarze polscy w czasie II wojny światowej – Andrzej Wysocki  587
	Wojna. Wrzesień 1939 roku  587
	Pod okupacją 	 594
		W Rzeszy Niemieckiej 	594
		W republikach sowieckich  596
		Generalne Gubernatorstwo  597
		Ziemie włączone do ZSRR, od 1941 r. pod okupacją niemiecką 620
	Nauczanie i nauka 624
	W więzieniach i obozach 	 629
	Zagłada 	631
	Z Wojskiem Polskim w walce o ojczyznę 	  633
		Polskie Siły Zbrojne na Zachodzie 	633
		1. i 2. Armia Wojska Polskiego 	 638
	Koniec wojny. Bilans 	640

Suplement 1. Lekarze polscy w łagrach sowieckich – Jerzy Supady 643

Suplement 2. Polski Czerwony Krzyż – Józef Janczy, Jerzy Supady	647

POSŁOWIE 653
Andrzej Wysocki, Wojciech Noszczyk	653
SPIS ILUSTRACJI 659
SKOROWIDZ NAZWISK 671
Wykaz skrótów 689