Fizjoterapia w geriatrii. Podstawy i nowe trendy

• Druk: 2019
• Redakcja naukowa: Anna Skrzek, Katarzyna Wieczorowska-Tobis
• Wydawca: PZWL

Kompendium wiedzy z zakresu fizjoterapii geriatrycznej przygotowane na podstawie najnowszych rekomendacji światowych i polskich towarzystw naukowych, dotyczące zaleceń postępowania terapeutycznego dla osób starszych.
W książce przedstawiono m.in.: typowe cechy starszych chorych oraz samego procesu starzenia, narzędzia oceny funkcjonalnej chorych, zespoły geriatryczne w powiązaniu ze specyfiką procesu rehabilitacji w zależności współistniejących schorzeń. Ponadto omówiono niedożywienie i sarkopenię seniorów widzianych z perspektywy fizjoterapeuty. W opracowaniu uwzględniono również nowe w fizjoterapii trendy, takie jak teleopieka oraz telerehabilitacja.

• Kategorie:
  1. Ebooki i Audiobooki »
  2. Ebooki »
  3. Ebooki popularnonaukowe i specjalistyczne »
  4. Medycyna
• Redakcja: Anna Skrzek, Katarzyna Wieczorowska-Tobis
• Język wydania: polski
• ISBN: 978-83-200-5900-7
• ISBN druku: 978-83-200-5570-2
• Liczba stron: 270

CZĘŚĆ I. PODSTAWY GERIATRII  1
1. Cechy medycyny wieku podeszłego – Barbara Bień  3
	1.1. Zasady opieki nad osobami starszymi 5
	1.2. Podejście geriatryczne jako atrybut medycyny wieku podeszłego 6
	Pytania i polecenia podsumowujące    14
2. Całościowa ocena geriatryczna w perspektywie fizjoterapeuty – Tomasz Kostka, Joanna Kostka 15
	2.1. Ocena stanu funkcjonalnego    17
		2.1.1. Skala funkcjonowania codziennego według Katza  17
		2.1.2. Skala funkcjonowania instrumentalnego według Lawtona 19
		2.1.3. Skala Barthel   20
		2.1.4. Test „Wstań i idź”   21
		2.1.5. Skala Tinetti   22
		2.1.6. Test zasięgu funkcjonalnego  24
		2.1.7. Test równowagi Berg 25
		2.1.8. Test 6-minutowego marszu  25
		2.1.9. Subiektywna ocena siły mięśniowej – test Lovetta  26
		2.1.10. Obiektywna ocena siły mięśniowej – ocena siły uścisku ręki 26
		2.1.11. Short Physical Performance Battery 27
		2.1.12. Senior Fitness Test    29
		2.1.13. Inne metody oceny funkcjonalnej 30
	2.2. Ocena zdrowia fizycznego 30
		2.2.1. Ocena stanu odżywienia  30
		2.2.2. Ocena ryzyka rozwoju odleżyn i stopnia ich zaawansowania 33
		2.2.3. Ocena bólu 34
	2.3. Ocena funkcji umysłowych  35
		2.3.1. Skrócony test sprawności umysłowej według Hodgkinsona 35
		2.3.2. Krótka skala oceny stanu psychicznego 36
		2.3.3. Geriatryczna skala oceny depresji 37
	2.4. Ocena jakości życia 37
		2.4.1. Kwestionariusz Euro-Qol 5D 38
	2.5. Ocena socjalno-środowiskowa 39
	Pytania i polecenia podsumowujące  40
3. Farmakoterapia geriatryczna – Agnieszka Neumann-Podczaska 43
	3.1. Ryzyko wystąpienia niekorzystnych efektów polekowych 43
	3.2. Polipragmazja i jatrogenny zespół geriatryczny  44
	3.3. Kaskady lekowe  45
	3.4. Wielolekowość a aktywność fizyczna 46
	3.5. Podstawowe zasady bezpiecznego samoleczenia bólu 47
		3.5.1. Paracetamol 47
		3.5.2. Niesteroidowe leki przeciwzapalne 48
	3.6. Problemy fizjoterapeutyczne u pacjentów stosujących leki psychotropowe (nasenne, uspokajające, przeciwlękowe, przeciwdepresyjne, przeciwpsychotyczne) 49
Pytania i polecenia podsumowujące 50
4. Niedożywienie – Roma Krzymińska-Siemaszko, Marta Lewandowicz-Umyszkiewicz  51
	4.1. Rodzaje niedożywienia 52
	4.2. Przyczyny niedożywienia w starości  53
	4.3. Diagnostyka niedożywienia  53
		4.3.1. Badanie przesiewowe  53
		4.3.2. Właściwa diagnostyka niedożywienia 54
		4.3.3. Ocena stopnia ciężkości niedożywienia 54
		4.3.4. Zwiększone ryzyko niedożywienia 54
	4.4. Zasady postępowania u chorych niedożywionych      55
		4.4.1. Modyfikacja diety 55
		4.4.2. Doustne suplementy pokarmowe  55
	4.5. Niedożywienie w rehabilitacji geriatrycznej  56
	4.6. Sarkopenia i jej diagnostyka  57
		4.6.1. Badanie przesiewowe – kwestionariusz SARC-F  57
		4.6.2. Ocena właściwa 58
		4.6.3. Potwierdzenie diagnozy 59
		4.6.4. Określenie stopnia ciężkości sarkopenii 59
	4.6.5. Podjęcie interwencji   60
	Pytania i polecenia podsumowujące 60
5. Teleopieka, telerehabilitacja, wirtualna rzeczywistość – Edyta Smolis-Bąk 63
	5.1. Telemedycyna, e-medycyna, teleopieka 63
	5.2. Telerehabilitacja  65
	5.3. Wirtualna rzeczywistość 67
	Pytania i polecenia podsumowujące 69
6. Terapia zajęciowa w kontekście pacjenta starszego – Sławomir Tobis, Bożena Ostrowska 71
	6.1. Modele działania stosowane w terapii zajęciowej z osobami starszymi 73
	6.2. Cele i formy terapii zajęciowej nakierowanej na pacjenta starszego  74
	6.3. Główne obszary interwencji terapeutycznej 76
	6.4. Metody i narzędzia oceny wykorzystywane w praktyce terapeuty zajęciowego 78
	Pytania i polecenia podsumowujące 81
Część II. Profilaktyka proces ów starzenia 83
7. Zmiany narządowe towarzyszące procesowi starzenia – Małgorzata I. Sobieszczańska 85
	7.1. Jak starzeje się skóra? 88
	7.2. Jak starzeje się układ nerwowy? 89
	7.3. Jak starzeje się układ oddechowy? 90
	7.4. Jak starzeje się układ krążenia?  90
	7.5. Jak starzeje się układ pokarmowy?  91
	7.6. Jak starzeje się układ moczowy?  92
	7.7. Jak starzeje się układ wewnątrzwydzielniczy? 92
	7.8. Jak starzeje się układ odpornościowy?  93
	7.9. Jak starzeje się układ kostno-stawowy?  94
	Pytania i polecenia podsumowujące 95
8. Dlaczego się starzejemy? Teorie starzenia się – Kornelia Kędziora-Kornatowska 97
	8.1. Podział biologicznych teorii starzenia się 98
	8.2. Limit Hayflicka 98
	8.3. Rodzaje starzenia się komórkowego 98
	8.4. Przykładowe teorie starzenia się 99
		8.4.1. Teorie stochastyczne 99
		8.4.2. Teorie niestochastyczne 100
	8.5. Teorie starzenia się a profilaktyka 101
	Pytania i polecenia podsumowujące 101
9. Aktywność fizyczna jako modyfikowalny czynnik tempa starzenia – Anna Skrzek 103
9.1. Podstawowe zasady stosowania aktywności fizycznej 104
	9.2. Aktywność fizyczna o charakterze profilaktycznym 106
	9.3. Aktywność fizyczna dla osób z ograniczeniami funkcjonalnymi 108
	9.4. Aktywność fizyczna dla seniorów ze schorzeniami kardio-naczyniowymi 109
	9.5. Przykładowe formy aktywności fizycznej  109
		9.5.1. Aktywność fizyczna dla osób młodszych: do około 70 lat 110
		9.5.2. Aktywność fizyczna dla osób starszych: powyżej 70 lat 111
	9.6. Skutki ograniczenia aktywności fizycznej  112
	Pytania i polecenia podsumowujące 114
10. Trening osób starszych – Anna Skrzek 115
	10.1. Zasady treningu fizycznego osób starszych 116
	10.2. Indywidualne obciążenia treningowe osób starszych  117
	10.3. Formy treningu fizycznego osób w wieku starszym  118
		10.3.1. Trening wytrzymałościowy   118
		10.3.2. Trening siłowy   121
		10.3.3. Trening równowagi  122
		10.3.4. Inne formy treningu osób starszych   124
	Pytania i polecenia podsumowujące  126
Część III. Fizjoterapia w schorzeniach geriatrycznych  127
11. Wielkie zespoły geriatryczne – perspektywa geriatry i fizjoterapeuty – Katarzyna Wieczorowska-Tobis 129
	Pytania i polecenia podsumowujące 134
12. Upadki 135
	12.1. Geriatria – Ewa Deskur-Śmielecka  135
		12.1.1. Predyspozycja osób starszych do upadków 136
		12.1.2. Ocena ryzyka wystąpienia upadków i zalecane interwencje 137
	12.2. Fizjoterapia – Marta Podhorecka  139
		12.2.1. Formy i metody fizjoterapii osób starszych ze zwiększonym ryzykiem wystąpienia upadku 140
		12.2.2. Sprzęt pomocniczo-wspomagający  144
		12.2.3. Profilaktyka upadków osób starszych 145
	Pytania i polecenia podsumowujące  148
13. Nietrzymanie moczu 149
	13.1. Geriatria – Arkadiusz Styszyński  149
	13.2. Fizjoterapia – Kuba Ptaszkowski   152
		13.2.1. Trening pęcherza moczowego  154
		13.2.2. Trening mięśni dna miednicy 155
		13.2.3. Elektrostymulacja  156
		13.2.4. Stymulacja elektryczna tylnego nerwu piszczelowego  157
		13.2.5. Terapia behawioralna  159
	Pytania i polecenia podsumowujące  159
14. Otępienie  161
	14.1. Geriatria – Katarzyna Wieczorowska-Tobis   161
		14.1.1. Łagodne zaburzenia funkcji poznawczych  162
		14.1.2. Otępienie  162
		14.1.3. Choroba Alzheimera  163
	14.2. Fizjoterapia osób z deficytem poznawczym – Joanna Szczepańska-Gieracha  164
		14.2.1. Zasady pracy z osobami z deficytem poznawczym  166
		14.2.2. Neuromuzykoterapia 168
	Pytania i polecenia podsumowujące       169
15. Zespół słabości (frailty syndrome) – Anna Skalska, Joanna Czesak 171
	15.1. Definicja zespołu słabości 171
	15.2. Rozpowszechnienie zespołu słabości  174
	15.3. Postępowanie prewencyjne i terapeutyczne 175
	15.4. Zespół słabości i jego wpływ na sprawność funkcjonalną  175
	15.5. Aktywność fizyczna i jej rola w zapobieganiu wystąpienia zespołu słabości 176
		15.5.1. Trening aerobowy 177
		15.5.2. Trening siłowy 178
		15.5.3. Kombinacje treningu w zespole słabości 180
	15.6. Suplementacja żywieniowa 181
	Pytania i polecenia podsumowujące 182
Część IV. Fizjoterapia w wybranyc h schorzeniach wieku podeszłego 183
16. Schorzenia kardiologiczne – Edyta Smolis-Bąk 185
	Pytania i polecenia podsumowujące 192
17. Dysfunkcje narządu ruchu – Anna Skrzek 193
	17.1. Osteoporoza  194
	17.2. Złamania osteoporotyczne 196
		17.2.1. Złamania szyjki kości udowej 197
		17.2.2. Złamania krętarzowe 200
		17.2.3. Złamania bliższej nasady kości ramiennej 200
		17.2.4. Złamania nasady dalszej kości promieniowej typu Collesa 201
		17.2.5. Złamania trzonów kręgowych 202
	17.3. Choroba zwyrodnieniowa stawów 204
	17.4. Reumatoidalne zapalenie stawów  205
	Pytania i polecenia podsumowujące 207
18. Choroby ośrodkowego układu nerwowego – Janusz Maciaszek, Magdalena Goliwąs, Jacek Lewandowski 209
	18.1. Udar mózgu  209
	18.2. Fizjoterapia po udarze mózgu 212
	18.3. Rola fizjoterapii i aktywności fizycznej w późnym okresie u pacjenta po udarze mózgu 216
	18.4. Aktywność fizyczna u osób starszych po udarze mózgu 217
	18.5. Choroba Parkinsona 218
		18.5.1. Fizjoterapia osób starszych z chorobą Parkinsona 219
	Pytania i polecenia podsumowujące 222
19. Choroby układu oddechowego – Krystyna Rożek-Piechura  225
	19.1. Rehabilitacja pulmonologiczna 226
	19.2. Przewlekła obturacyjna choroba płuc (POChP)  228
	19.3. Astma oskrzelowa 230
	Pytania i polecenia podsumowujące 232
Test sprawdzający zdobytą wiedzę – Anna Skrzek, Katarzyna Wieczorowska-Tobis  235
Skorowidz  243