Kardiologia w gabinecie lekarza Podstawowej Opieki Zdrowotnej

• Druk: 2018
• Redakcja naukowa: Ewa Straburzyńska Migaj, Maciej Lesiak
• Wydawca: PZWL

Treść podręcznika została ułożona zgodnie z programem specjalizacji z medycyny rodzinnej
Stanowi wybór użytecznych i ważnych zagadnień często spotykanych w praktyce lekarza rodzinnego.
Kompendium wiedzy z kardiologii przydatna dla lekarzy POZ uwzględniające:
• przedstawienie jednostek chorobowych, z którymi najczęściej może zetknąć się lekarz POZ
• nowoczesna diagnostyka i terapia chorób serca, układu krążenia oraz wielkich naczyń krwionośnych
• specyficzne problemy związane z leczeniem chorób kardiologicznych
• obowiązujące schematy leczenia, w tym informacje o najnowszych osiągnięciach medycyny zarówno w aspekcie profilaktyki, jak i wymiernego procesu terapeutycznego (farmakologicznego i interwencyjnego)
Zwarta treść, zagadnienia istotne merytorycznie, zwrócenie uwagi na objawy „alarmowe” i ostre stany, spojrzenie kompleksowe na specyfikę chorób kardiologicznych

• Kategorie:
  1. Ebooki i Audiobooki »
  2. Ebooki »
  3. Ebooki popularnonaukowe i specjalistyczne »
  4. Medycyna
• Redakcja: Ewa Straburzyńska Migaj, Maciej Lesiak
• Język wydania: polski
• ISBN: 978-83-200-5626-6
• ISBN druku: 978-83-200-5597-9
• Liczba stron: 478

SŁOWNICZEK SKRÓTÓW  XXVII
CZĘŚĆ PIERWSZA Interpretacja najczęstszych odchyleń od normy w badaniach kardiologicznych i zasady postępowania diagnostycznego w gabinecie lekarza POZ  1
ROZDZIAŁ 1. Podmiotowe i przedmiotowe objawy chorób serca w praktyce lekarz POZ – Aleksandra Parczewska, Marcin Gruchała  3
Ból w klatce piersiowej  3
Duszność  7
Kołatanie serca  10
Kaszel  11
Krwioplucie  12
Obrzęki  13
Wodobrzusze  15
Sinica  16
Osłuchiwanie serca  17
Ocena tętna  21
Zawroty głowy  23
Omdlenia i zaburzenia świadomości  24
Piśmiennictwo  25
ROZDZIAŁ 2. Pacjent z nieprawidłowym ciśnieniem tętniczym krwi – Anna Wolska-Bułach, Andrzej Tykarski  27
Podwyższone ciśnienie tętnicze krwi  27
Hipotonia  30
	Hipotonia pierwotna  31
	Hipotonia ortostatyczna  31
	Hipotonia wtórna  32
Piśmiennictwo  32
ROZDZIAŁ 3. Pacjent z wynikiem 24-godzinnego Holtera ciśnieniowego w gabinecie lekarza POZ – Katarzyna Kostka-Jeziorny  33
Piśmiennictwo  40
ROZDZIAŁ 4. Pacjent z nieprawidłowym EKG – podstawy elektrokardiografii – Patryk Siedlecki, Małgorzata Kurpesa  41
Wstęp  41
Odprowadzenia w elektrokardiogramie  41
Sposób rejestracji elektrokardiogramu  43
Składowe elektrokardiogramu  43
Obliczanie częstotliwości rytmu serca  46
Wyznaczanie osi elektrycznej serca  47
	Oś pośrednia – oś prawidłowa  47
	Odchylenie osi w lewo – lewogram patologiczny  48
	Odchylenie osi w prawo – prawogram  49
	Oś nieokreślona  49
Rytm zatokowy prawidłowy  50
Zaburzenia przewodzenia przedsionkowo-komorowego  51
	Blok przedsionkowo-komorowy I stopnia  51
	Blok przedsionkowo-komorowy II stopnia  51
	Blok przedsionkowo-komorowy III stopnia (blok całkowity)  53
Nadkomorowe zaburzenia rytmu serca  54
	Pobudzenia przedwczesne przedsionkowe  54
	Rytm przedsionkowy  55
	Jednokształtny częstoskurcz przedsionkowy  56
	Trzepotanie przedsionków  57
	Migotanie przedsionków  57
	Pobudzenia przedwczesne z łącza przedsionkowo-komorowego  60
	Zastępcze pobudzenia z łącza przedsionkowo-komorowego  60
	Zastępczy rytm z łącza przedsionkowo-komorowego  61
	Przyspieszony rytm z łącza przedsionkowo-komorowego (nienapadowy częstoskurcz węzłowy)  61
	Napadowy częstoskurcz z łącza przedsionkowo-komorowego  62
Komorowe zaburzenia rytmu serca  64
	Przedwczesne pobudzenia komorowe  64
	Zastępcze pobudzenia komorowe  66
	Zastępczy rytm komorowy  66
	Czynny rytm komorowy  66
	Częstoskurcz komorowy  66
	Trzepotanie komór  68
	Migotanie komór  68
Zmiany w EKG w ostrych zespołach wieńcowych  69
	Ostry zespół wieńcowy z uniesieniem odcinka ST  69
	Ostry zespół wieńcowy bez uniesienia odcinka ST  73
Zmiany zespołów QRS sugerujące martwicę  75
Piśmiennictwo  75
ROZDZIAŁ 5. Pacjent z wynikiem przedłużonego monitorowania EKG metodą Holtera w gabinecie lekarza POZ – Barbara Uznańska-Loch, Małgorzata Kurpesa  77
Monitorowanie EKG metodą Holtera – specyfika badania  77
Kogo kierować na monitorowanie EKG metodą Holtera?  79
Interpretacja wyniku całodobowego monitorowania EKG metodą Holtera  81
Piśmiennictwo  83
ROZDZIAŁ 6. Pacjent z wynikiem badania echokardiograficznego w gabinecie lekarza POZ – Edyta Płońska-Gościniak, Barbara Lichodziejewska, Karina Wierzbowska-Drabik  85
Wprowadzenie  85
Rodzaje badań echokardiograficznych i tryby obrazowania  85
Możliwości diagnostyczne echokardiografii  86
Podsumowanie  90
Piśmiennictwo  91
ROZDZIAŁ 7. Pacjent z lipidogramem w gabinecie lekarza POZ – Krzysztof Chlebus, Marcin Pajkowski  93
Epidemiologia  93
Lipidogram i podział dyslipidemii  94
Leczenie  95
	Cele terapeutyczne  95
	Modyfikacja stylu życia  97
	Farmakoterapia hipercholesterolemii  97
	Monitorowanie terapii hipolipemizującej  99
	Leczenie hipertrójglicerydemii  100
Piśmiennictwo  103
ROZDZIAŁ 8. Ocena ryzyka sercowo-naczyniowego w gabinecie lekarza POZ – Piotr Jankowski  105
Ryzyko sercowo-naczyniowe  105
Ocena ryzyka sercowo-naczyniowego  106
Piśmiennictwo  109
CZĘŚĆ DRUGA Diagnostyka różnicowa najczęstszych objawów podmiotowych w chorobach układu krążenia: przyczyny i wstępna diagnostyka w gabinecie lekarza POZ  111
ROZDZIAŁ 9. Pacjent z bólem w klatce piersiowej: przyczyny sercowe i pozasercowe bólów w klatce piersiowej, postępowanie w gabinecie lekarza POZ – Maciej Lesiak, Aneta Klotzka  113
Miażdżyca tętnic wieńcowych  113
Przyczyny bólu w klatce piersiowej  119
	Dławica Prinzmetala, czyli dławica naczynioskurczowa  120
	Zespół wieńcowy X  120
	Zator tętnicy wieńcowej  120
	Tętniak aorty oraz ostre rozwarstwienie aorty  121
	Zapalenie osierdzia  122
	Zapalenie mięśnia sercowego  123
	Zatorowość płucna  123
	Odma opłucnowa  124
	Kolka żółciowa  124
	Ból przełyku  124
	Ból neuralgiczny i psychogenny  125
Piśmiennictwo  125
ROZDZIAŁ 10. Pacjent z dusznością – Marta Kałużna-Oleksy  127
Patogeneza duszności  127
Podział duszności  128
Diagnostyka różnicowa duszności  130
Piśmiennictwo  134
ROZDZIAŁ 11. Diagnostyka różnicowa kołatań serca – Adrian Gwizdała  135
Piśmiennictwo  141
ROZDZIAŁ 12. Pacjent z zasłabnięciami i omdleniami – Jacek Gajek  143
Podział omdleń  143
	Omdlenia odruchowe  144
	Omdlenia ortostatyczne  144
	Omdlenia sercowe  144
Epidemiologia omdleń  145
Diagnostyka omdleń  145
Piśmiennictwo  147
CZĘŚĆ TRZECIA Pacjent z najczęstszymi chorobami układu krążenia w gabinecie lekarza POZ  149
ROZDZIAŁ 13. Pacjent z chorobą wieńcową – Maciej Lesiak, Aneta Klotzka  151
Wstęp  151
Symptomatologia choroby niedokrwiennej serca  152
	Stabilna choroba wieńcowa  152
	Ostre zespoły wieńcowe  154
Rozpoznanie i postępowanie w chorobie niedokrwiennej serca  155
	Stabilna choroba wieńcowa  155
	Ostry zespół wieńcowy  157
Piśmiennictwo  160
ROZDZIAŁ 14. Pacjent z niewydolnością serca – Ewa Straburzyńska-Migaj  161
Diuretyki  168
Leki hamujące układ neurohormonalny  171
Inhibitory konwertazy angiotensyny (ACEI)/antagoniści receptora angiotensyny (ARB)  173
Leki beta-adrenolityczne (LBA)  175
Antagoniści receptora dla mineralokortykosteroidów (MRA)  176
Sakubitryl/walsartan  177
Iwabradyna  178
Elektroterapia  180
Leczenie inwazyjne  181
Opieka wielospecjalistyczna  181
Podsumowanie  182
Piśmiennictwo  182
ROZDZIAŁ 15. Rozpoznawanie i klasyfikacja zaburzeń rytmu serca – Krzysztof Błaszyk  185
Wstęp  185
Prawidłowy rytm serca (rytm zatokowy)  186
Definicja arytmii  187
Objawy arytmii  187
Klasyfikacja arytmii  188
Epidemiologia  193
	Arytmia nadkomorowa  193
	Arytmia komorowa  194
Obraz kliniczny  197
Zasady leczenia częstoskurczów  209
	Postępowanie doraźne w częstoskurczu z wąskim zespołem QRS  210
	Postępowanie doraźne w częstoskurczu z szerokim zespołem QRS  212
	Postępowanie w częstoskurczu komorowym i komorowych zaburzeniach rytmu  212
Rola lekarza rodzinnego (POZ) w doraźnym postępowaniu u pacjenta z arytmią – podsumowanie  215
Piśmiennictwo  217
ROZDZIAŁ 16. Pacjent z zaburzeniami automatyzmu i przewodnictwa – Michał Waśniewski  221
Wstęp  221
Epidemiologia  221
Etiopatogeneza  221
Objawy kliniczne  222
Diagnostyka  222
Rokowanie  223
Podział zaburzeń automatyzmu i przewodnictwa  223
	Dysfunkcja węzła zatokowego (SSS)  223
	Bloki przedsionkowo-komorowe  224
	Bloki śródkomorowe  225
Wskazania do stałej elektrostymulacji serca u pacjentów z zaburzeniami automatyzmu i przewodnictwa  227
Podsumowanie  228
Piśmiennictwo  228
ROZDZIAŁ 17. Pacjent z nadciśnieniem tętniczym w gabinecie lekarza POZ – Anna Flotyńska, Andrzej Tykarski  229
Klasyfikacja nadciśnienia tętniczego  229
Kogo kierować do specjalisty?  232
Diagnostyka  232
Leczenie hipotensyjne  234
Piśmiennictwo  240
ROZDZIAŁ 18. Pacjent z wadą serca w gabinecie lekarza POZ – Piotr Hoffman  241
Wstęp  241
Nabyte wady zastawkowe  241
	Zwężenie zastawki aortalnej  241
	Zwężenie zastawki mitralnej  248
	Niedomykalność zastawki aortalnej  252
	Niedomykalność zastawki mitralnej  258
	Niedomykalność zastawki trójdzielnej  264
Współwystępowanie wad nabytych. Wady wrodzone serca  265
Piśmiennictwo  268
ROZDZIAŁ 19. Pacjent z chorobą zakrzepowo-zatorową w gabinecie lekarza POZ  269
Żylna choroba zatorowo-zakrzepowa – Zbigniew Krasiński  269
	Wstęp  269
	Definicja i podział  270
	Czynniki ryzyka zakrzepicy żylnej  270
	Objawy zakrzepicy żył głębokich  271
	Rozpoznanie zakrzepicy żył głębokich  272
	Leczenie zakrzepicy żył głębokich poza antykoagulacją  274
	Rokowanie w zakrzepicy żył głębokich  275
Ostra zatorowość płucna – Tatiana Mularek-Kubzdela  277
	Definicja  277
	Epidemiologia  277
	Rozpoznanie  277
	Strategia postępowania diagnostycznego  284
	Kogo kierować do szpitala przy podejrzeniu ostrej zatorowości płucnej  285
	Zasady postępowania po incydencie ostrej zatorowości płucnej  285
Piśmiennictwo  286
CZĘŚĆ CZWARTA Wybrane problemy terapeutyczne dotyczące pacjentów z chorobami układu krążenia  289
ROZDZIAŁ 20. Pacjent wypisany ze szpitala  291
Pacjent wypisany ze szpitala po ostrym zespole wieńcowym i po zabiegu PCI – Maciej Lesiak, Aneta Klotzka  291
	Rehabilitacja kardiologiczna  291
	Leczenie przeciwpłytkowe  295
Piśmiennictwo  297
Pacjent wypisany ze szpitala po przezcewnikowej implantacji protezy zastawki aortalnej (TAVI) – Anna Olasińska-Wiśniewska, Marek Grygier  300
Piśmiennictwo  305
Pacjent wypisany ze szpitala po dekompensacji niewydolności serca – Ewa Straburzyńska-Migaj  307
Piśmiennictwo  310
Pacjent wypisany ze szpitala po kardiowersji migotania i/lub trzepotania przedsionków – Adrian Gwizdała  311
Piśmiennictwo  312
Pacjent wypisany ze szpitala po wszczepieniu urządzenia do elektroterapii – stymulatora, ICD lub CRT – Przemysław Mitkowski  314
	Problemy ogólne występujące u chorych po zabiegach implantacji urządzeń w praktyce lekarza POZ  314
	Problemy chorych po zabiegach implantacji związane z rodzajem wszczepionego urządzenia w praktyce lekarza POZ  317
Piśmiennictwo  319
ROZDZIAŁ 21. Opieka nad pacjentem po przeszczepieniu serca – Hanna Wachowiak-Baszyńska, Ewa Straburzyńska-Migaj  321
Wskazania i ogólne zasady kwalifikacji do przeszczepienia serca  321
Ośrodki przeszczepiające serce w Polsce  323
Przeżycie pacjentów po przeszczepieniu serca  324
Podstawowe informacje na temat opieki nad pacjentem po przeszczepieniu serca  325
Leczenie immunosupresyjne – zasady leczenia, działania niepożądane i interakcje leków immunosupresyjnych  326
Badanie podmiotowe i przedmiotowe  328
Zapis EKG u pacjenta po przeszczepieniu serca  329
Zaburzenia rytmu w sercu przeszczepionym  332
Ostre odrzucanie  332
Późne odrzucanie  333
Choroby współistniejące  333
	Nadciśnienie tętnicze  334
	Cukrzyca  334
	Hiperlipidemia  334
	Przewlekła choroba nerek  335
	Nowotwory po przeszczepieniu serca  335
	Zakażenia  336
Szczepienia ochronne pacjentów po przeszczepieniu serca  337
Podsumowanie  338
Piśmiennictwo  339
ROZDZIAŁ 22. Pacjent po zabiegu zastawkowym – Zofia Oko-Sarnowska  341
Kwalifikacja do zabiegu zastawkowego  341
Sposoby leczenia zabiegowego wad zastawkowych serca  341
Przygotowanie pacjenta do zabiegu  342
Opieka pooperacyjna  343
	Wczesny okres pooperacyjny (30 dni po zabiegu)  343
	Zasady leczenia przeciwkrzepliwego i/lub przeciwpłytkowego po zabiegu zastawkowym  344
	Opieka długofalowa  346
Powikłania odległe  348
	Zastawka mechaniczna  348
	Zastawka biologiczna  350
Piśmiennictwo  350
ROZDZIAŁ 23. Kobieta w ciąży z chorobą serca w gabinecie lekarza POZ – Olga Trojnarska, Agnieszka Bartczak-Rutkowska  353
Wady serca u kobiet w ciąży  354
Nadciśnienie tętnicze u kobiet w ciąży  358
Zaburzenia rytmu serca u kobiet w ciąży  359
Kardiomiopatia połogowa  360
Choroba wieńcowa u kobiet w ciąży  361
Żylna choroba zatorowo-zakrzepowa u kobiet w ciąży  361
Piśmiennictwo  363
ROZDZIAŁ 24. Aktywność fizyczna pacjentów z chorobami układu krążenia – Ewa Straburzyńska-Migaj  365
Piśmiennictwo  367
ROZDZIAŁ 25. Leczenie stomatologiczne  369
Punkt widzenia lekarza stomatologa – Beata Wiśniewska  369
Punkt widzenia lekarza kardiologa – Aneta Klotzka  370
Piśmiennictwo  374
ROZDZIAŁ 26. Leczenie przeciwpłytkowe – Anna Komosa, Maciej Lesiak  375
Jak długo stosować podwójną terapię przeciwpłytkową? Które leki wybrać?  376
	Pacjent leczony przezskórną interwencją wieńcową  376
	Pacjent poddany bezpośredniej rewaskularyzacji mięśnia sercowego  379
	Pacjent leczony zachowawczo  379
	Zmiana leku przeciwpłytkowego  379
U kogo wydłużyć terapię powyżej 12 miesięcy?  379
Rodzaje leków przeciwpłytkowych  380
	Kwas acetylosalicylowy (ASA, aspiryna)  381
	Klopidogrel  381
	Tikagrelor  382
	Prasugrel  382
Jak oszacować ryzyko krwawienia i ryzyko niedokrwienne?  383
Przygotowanie pacjenta do zabiegów w trakcie terapii przeciwpłytkowej  385
	Czy przed zabiegiem usunięcia zęba należy odstawić leki przeciwpłytkowe?  385
	Czy przed badaniem endoskopowym należy odstawić leki przeciwpłytkowe?  386
Kiedy można odstawić DAPT przed operacją niekardiochirurgiczną?  387
Podsumowanie  389
Piśmiennictwo  389
ROZDZIAŁ 27. Leczenie przeciwkrzepliwe w gabinecie lekarza POZ – Anetta Undas  393
Leczenie przeciwzakrzepowe i żylna choroba zakrzepowo-zatorowa  394
	Leczenie żylnej choroby zakrzepowo-zatorowej  395
	Czas stosowania leczenia przeciwkrzepliwego  399
	Zakrzepica żył powierzchownych  401
	Profilaktyka żylnej choroby zakrzepowo-zatorowej  401
Leczenie przeciwzakrzepowe i migotanie przedsionków  402
Leczenie przeciwzakrzepowe i wady zastawkowe serca  405
	Stosowanie antykoagulacji u chorych z wadą zastawkową  405
	Stosowanie antykoagulacji i mechaniczne protezy zastawkowe  406
	Stosowanie antykoagulacji i zastawki biologicznej  408
Szczególne sytuacje w czasie antykoagulacji  409
	Przedawkowanie VKA  409
	Zabiegi inwazyjne  409
Powikłania leczenia przeciwkrzepliwego  413
	Krwawienia  413
	Małopłytkowość  414
Współpraca ze specjalistami  415
Piśmiennictwo  415
ROZDZIAŁ 28. Nagłe zatrzymanie krążenia w gabinecie lekarza POZ – Jarosław Bugajski, Marek Gierlotka  417
Definicje  417
Epidemiologia nagłego zatrzymania krążenia  417
Klasyfikacja nagłego zatrzymania krążenia  418
Postępowanie  418
Rokowanie  425
Piśmiennictwo  426
ROZDZIAŁ 29. Profilaktyka chorób układu krążenia – Tomasz Zdrojewski  427
Epidemiologia  427
	Umieralność przedwczesna  428
	Choroby serca i naczyń vs. choroby nowotworowe  428
	Hospitalizacje z przyczyn sercowo-naczyniowych  429
	Czynniki ryzyka sercowo-naczyniowego w Polsce  430
Aktualne zalecenia ESC (z 2016 roku) dotyczące prewencji chorób serca i naczyń  430
	Główne cele lekarza rodzinnego w odniesieniu do klasycznych czynników ryzyka  431
	Inne markery ryzyka sercowo-naczyniowego  432
	Stany kliniczne wpływające na ryzyko rozwoju chorób serca i naczyń  433
	Wybrane grupy pacjentów  434
	Jak prowadzić interwencję prewencyjną w praktyce klinicznej?  434
Strategia populacyjna w nowoczesnej prewencji chorób serca i naczyń  438
Piśmiennictwo  441
ROZDZIAŁ 30. Podróże pacjenta z chorobą układu krążenia – Dominika Szalewska  443
Zalecenia ogólne  443
Profilaktyka zakrzepowo-zatorowa  447
Piśmiennictwo  449
ROZDZIAŁ 31. Życie intymne osób z chorobami układu krążenia – Jadwiga Wolszakiewicz  451
Przyczyny zaburzeń funkcji seksualnych  451
Bezpieczeństwo aktywności seksualnej pacjentów z chorobami układu krążenia  452
Bezpieczeństwo stosowania leków wspomagających erekcję  454
Piśmiennictwo  454
ROZDZIAŁ 32. Rozwiązania telemedyczne w praktyce lekarza POZ (współpraca specjalisty i lekarza POZ) – Ryszard Piotrowicz  455
Definicja telekonsultacji  457
Telekonsultacje pomiędzy lekarzem POZ a specjalistą  457
Telekonsultacje między pacjentem a specjalistą w obecności lekarza POZ  458
Telekonsultacje między lekarzem POZ/pielęgniarką a pacjentem  459
Piśmiennictwo  459
ROZDZIAŁ 33. Rehabilitacja w ramach programu kompleksowej opieki specjalistycznej (KOS-zawał) rola lekarza POZ – Jadwiga Wolszakiewicz  461
Kompleksowa opieka specjalistyczna po zawale serca (program KOS-zawał)  461
Rehabilitacja kardiologiczna pacjentów po zawale serca  462
Trening fizyczny w rehabilitacji kardiologicznej  464
Podsumowanie  464
Piśmiennictwo  465
SKOROWIDZ  467