Kwalifikowana pierwsza pomoc
Pierwsze oraz tak szczegółowe i spójne opracowanie dotyczące kwalifikowanej pierwszej pomocy dla jednostek współpracujących z systemem Państwowe Ratownictwo Medyczne. Głównym celem było wdrożenie w życie zalecenia WHO dotyczącego ujednolicenia postępowania w służbach odpowiadających za bezpieczeństwo obywateli i oparcie tych treści na faktach naukowych. Ciekawe, praktyczne przedstawienie tematów sprawia, że książka jest bardzo interesującą pozycją dotyczącą postępowania w fazie przedszpitalnej. Kluczowe tematy zostały opracowane przez cenione autorytety, a autorami poszczególnych rozdziałów są praktycy pracujący w systemie Państwowego Ratownictwa Medycznego. Są to między innymi przedstawiciele: Wojskowego Instytutu Medycznego, Lotniczego Pogotowia Ratunkowego, Polskiego Towarzystwa Prawa Medycznego, Tatrzańskiego Pogotowia Ratunkowego, Górskiego Ochotniczego Pogotowia Ratunkowego, Wojskowego Inspektoratu Służby Zdrowia, Państwowej Straży Pożarnej, Wodnego Ochotniczego Pogotowia Ratunkowego oraz uczelni prowadzących kierunek ratownictwo medyczne. Odbiorcami książki są przedstawiciele wszystkich służb mających obowiązek udzielania kwalifikowanej pierwszej pomocy (straż pożarna, policja, służba więzienna, wojsko itd.), studenci ratownictwa medycznego, uczniowie szkół profilowanych, nauczyciele oraz ratownicy ochotnicy zrzeszeni w ramach organizacji społecznych (PCK, WOŚP).
Przedmowy XIII
Od Redaktorów Naukowych XIII
Piotr Dzięgielewski XV
Robert Gałązkowski XVII
1. Podstawy prawne kwalifikowanej pierwszej pomocy Marcin Mikos, Agnieszka Matonóg 1
Kwalifikowana pierwsza pomoc w Krajowym Systemie Ratowniczo-Gaśniczym 5
Pierwsza pomoc w planach operacyjno-ratowniczych 8
Pierwsza pomoc w zabezpieczeniu lotnisk i ratownictwie lotniczym 10
Pierwsza pomoc a ratownictwo morskie 11
Pierwsza pomoc przy pracach podwodnych 13
Pierwsza pomoc u osób zatrzymanych 15
Kwalifikowana pierwsza pomoc a stosowanie środków przymusu przez służby mundurowe 17
Pierwsza pomoc a zabezpieczenie medyczne działań funkcjonariuszy służb mundurowych 17
Pierwsza pomoc w Straży Miejskiej 19
Pierwsza pomoc w Służbie Więziennej 19
Pierwsza pomoc przy wykonywaniu czynności odebrania dziecka 19
Współpraca służb w stanie klęski żywiołowej a pierwsza pomoc 20
Pierwsza pomoc w Obronie Cywilnej 20
Zabezpieczenie imprez masowych 21
Pierwsza pomoc przy pracach kaskaderskich i widowiskach 21
Pierwsza pomoc przy wypoczynku dla dzieci i młodzieży szkolnej 21
Pierwsza pomoc a ochrona osób i mienia 22
Pierwsza pomoc w Siłach Zbrojnych 23
Podsumowanie 23
2. Organizacja ratownictwa medycznego i kwalifikowanej pierwszej pomocy 27
2.1. Organizacja ratownictwa medycznego i kwalifi kowanej pierwszej pomocy w Krajowym Systemie Ratowniczo-Gaśniczym Małgorzata Maluty-Rospond 27
2.2. Organizacja ratownictwa medycznego w Siłach Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej Barbara Sońta, Robert Szczechowicz, Wojciech Hytroś 38
3. Bezpieczeństwo oraz taktyka działań 63
3.1. Bezpieczeństwo w trakcie udzielania kwalifi kowanej pierwszej pomocy Andrzej Kopta 63
3.2. Sekwencja założeń taktycznych w ratownictwie medycznym – ocena zdarzenia i mechanizmu urazu Andrzej Kopta 67
Ocena mechanizmu zdarzenia/urazu 70
Podjęcie decyzji o ewakuacji/udzieleniu kwalifi kowanej pierwszej pomocy/wykonaniu dostępu dla ZRM 72
3.3. Współpraca z zespołami ratownictwa medycznego i Lotniczym Pogotowiem Ratunkowym Marcin Podgórski, Przemysław Barczentewicz 73
Współpraca z lotniczym zespołem ratownictwa medycznego 75
3.4. Wypadki mnogie i masowe, akty terroru, segregacja rannych Karol Łyziński 90
Zdarzenia mnogie, masowe i katastrofy – definicje 91
Etapy działań ratowniczych 92
Segregacja medyczna 96
Inne systemy segregacji 102
Problemy związane z segregacją 104
Specyfika zdarzeń masowych w przypadku zagrożeń o charakterze chemicznym, biologicznym, radiologicznym i nuklearnym 105
Akty terroru 108
4. Postępowanie w stanach nagłego zagrożenia zdrowotnego 113
4.1. Ocena poszkodowanego, badanie wstępne i zaopatrywanie poszkodowanego Andrzej Kopta, Jakub Mierzejewski 113
Ocena stanu poszkodowanego 113
Ocena neurologiczna i ocena poszkodowanego pod kątem istniejących obrażeń i dolegliwości (D, E) 124
Zaopatrywanie poszkodowanego – procedury praktyczne 127
4.2. Postępowanie w urazach – zaopatrywanie poszkodowanego z obrażeniami ciała Andrzej Kopta 151
Uraz, mechanizm urazu, obrażenia ciała 152
Ocena poszkodowanego pod kątem istniejących obrażeń 158
Badanie urazowe – klatka piersiowa, brzuch 168
Badanie urazowe – miednica, kończyny 178
Badanie urazowe – plecy 182
Amputacja 185
Rany, krwawienia i ich zaopatrywanie 186
Krwawienia/krwotoki 186
Ciała obce 191
Zmiażdżenie 193
4.3. Wstrząs – rozpoznanie i postępowanie Jakub Mierzejewski 200
Objawy wstrząsu 202
Wstrząs neurogenny 204
Postępowanie we wstrząsie 205
4.4. Nagłe zatrzymanie krążenia – postępowanie bezprzyrządowe i przyrządowe (osoba dorosła, dziecko, niemowlę, kobieta ciężarna, sytuacje szczególne) Gabriela Kołodziej, Jakub Mierzejewski 207
Definicje 207
Wczesne rozpoznanie zatrzymania krążenia 208
Resuscytacja krążeniowo-oddechowa 210
Zatrzymanie krążenia u dzieci 222
Zastosowanie AED u dzieci 227
Kobieta ciężarna 227
Wtórne zatrzymanie krążenia 228
Zatrzymanie krążenia spowodowane tonięciem 228
Zatrzymanie krążenia spowodowane porażeniem prądem 229
Zatrzymanie krążenia spowodowane urazem 230
Zatrzymanie krążenia spowodowane powieszeniem lub zatruciem gazami 231
4.5. Inne stany nagłego zagrożenia zdrowotnego Jakub Mierzejewski, Gabriela Kołodziej 233
Anafilaksja 234
Ból w klatce piersiowej 237
Drgawki 239
Hipoglikemia 240
Udar mózgu 244
Zadławienie 246
5. Kwalifikowana pierwsza pomoc w zagrożeniach środowiskowych 251
5.1. Hipotermia, odmrożenia i podstawy ratownictwa w górach Sylweriusz Kosiński 251
Rozpoznanie 252
Postępowanie na miejscu zdarzenia 254
Odmrożenia 255
Ratownictwo w górach 258
5.2. Podtopienie, utonięcie i ratownictwo na wodzie Tomasz Ilczak, Adam Ubych 264
System ratownictwa wodnego w Polsce 266
Elementy ratownictwa wodnego 267
Akcja ratunkowa 267
5.3. Oparzenia oraz zatrucia Mariusz Chomoncik, Jacek Nitecki 290
Postępowanie 293
6. Dziecko i kobieta w ciąży w kwalifikowanej pierwszej pomocy 301
6.1. Postępowanie z dzieckiem w stanie zagrożenia życia Magdalena Żurowska-Wolak, Katarzyna Barczentewicz, Jakub Grochowski 301
Zasady ogólnego postępowania z poszkodowanym bądź chorym dzieckiem 302
Obrażenia i podejrzenie obrażeń głowy 309
Obrażenia i podejrzenie obrażeń kręgosłupa 310
Obrażenia i podejrzenie obrażeń klatki piersiowej 310
Obrażenia i podejrzenie obrażeń brzucha 311
Obrażenia i podejrzenie obrażeń miednicy 311
Obrażenia i podejrzenie obrażeń narządu ruchu 311
Rany i krwawienia 312
Stany zagrożenia życia w sytuacjach nieurazowych 312
Podsumowanie 313
6.2. Kobieta w ciąży i nagły poród Anna Michalik, Gabriela Kołodziej, Karol Łyziński 315
Odrębności anatomiczne i fi zjologiczne kobiet ciężarnych 315
Poród fizjologiczny 318
Stany zagrożenia życia u kobiet w ciąży 322
Stany zagrożenia życia związane z ciążą 324
7. Podstawy ratownictwa taktycznego i taktyczno-ratunkowego postępowania z poszkodowanym 327
7.1. Podstawy ratownictwa taktycznego Tomasz Sanak, Marek Dąbrowski, Robert Brzozowski, Przemysław Guła 327
Care Under Fire (CUF) – opieka pod ostrzałem 332
Tactical Field Care (TFC) – polowa opieka nad poszkodowanym 332
Tactical Evacuation Care (TEC) – opieka w czasie ewakuacji 334
Dokumentacja 334
Indywidualne wyposażenie medyczne żołnierza/funkcjonariusza 335
7.2. Działania ratownicze w warunkach Policji Marek Dąbrowski, Michał Kurdziel 344
Rola Policji w systemie Państwowe Ratownictwo Medyczne 345
Elementy działań ratowniczych w aspekcie działań policyjnych 350
Procedury postępowania w przypadku użycia/wykorzystania środków przymusu bezpośredniego lub broni palnej przez policjantów 353
Udzielanie pomocy osobom poszkodowanym w warunkach środowiska taktycznego 356
Podsumowanie 359
8. Pozostałe wybrane zagadnienia kwalifikowanej pierwszej pomocy 363
8.1. Psychologiczne aspekty wsparcia poszkodowanych w zdarzeniach pojedynczych, mnogich, masowych i w katastrofach Ewelina Żak 363
8.2. Techniki przemieszczania i ewakuacji poszkodowanego Mariusz Chomoncik 372
Ewakuacja 372
8.3. Zestawy ratownictwa medycznego, dezynfekcja sprzętu oraz postępowanie z odpadami medycznymi Andrzej Kopta, Marek Dąbrowski 375
Wybrany sprzęt wchodzący w skład standardowej torby PSP-R1 377
Zalecany sprzęt nieuwzględniony w zestawie PSP-R1 384
Dezynfekcja sprzętu oraz postępowanie z odpadami medycznymi 389
8.4. Techniki ewakuacji bezprzyrządowej Jakub Mierzejewski, Andrzej Kopta 391
Chwyt Rauteka 391
Chwyt strażacki 396
Chwyt kończynowy 397
Chwyt „na stołeczku” 397
9. Organizacja kwalifikowanej pierwszej pomocy w zabezpieczeniu imprez masowych Maja Studzińska, Jerzy Owsiak 401
Skorowidz 413
