Łuk i kołczan
"Łuk i kołczan" to drobiazg, błyskotka, polsko-łaciński tomik epigramatów miłosnych z okresu od XV do XVII wieku. Ich autorami są wybitni poeci renesansu i baroku:
Michele Marullo Tarcaniota, włoski kondotier greckiego pochodzenia, neapolitańczyk Jacopo Sannazaro,
Jan Kochanowski, poeta polski, ale wykształcony w Italii, wreszcie Walijczyk John Owen. Wszystkich drasnęła strzała Amora, której grot został unurzany nie tyle w miodzie i żółci, ile raczej w poezji antycznej. Źródło owych epigramatów znajdziemy w wierszach Anakreonta, eklogach Wergiliusza, erotykach Katullusa, pieśniach Horacego. Nie ujmuje to jednak wdzięku utworom Marulla i pozostałych autorów. Piosenka jest ta sama, ale śpiewana wciąż na nowo – przecież każda miłosna historia ma własny początek i koniec.
"Minuscula Humaniora" to jedyna na polskim rynku wydawniczym dwujęzyczna seria, w której publikowane są niewielkie objętościowo, ale ważne dla historii kultury epok dawnych teksty łacińskiej literatury humanistycznej – pierwsze tłumaczenia i opracowania nieznanych bądź mało znanych polskiemu czytelnikowi tekstów humanistycznych. Oprócz profilu (szerszego niż „Biblioteka Renesansowa” – obejmująca teksty jedynie z obszaru Włoch) serię wyróżnia staranna szata graficzna.
O ile polskojęzyczna, nieraz bardzo pikantna poezja miłosna doby renesansu i baroku cieszyła się od dawna zainteresowaniem różnego rodzaju wydawców, o tyle nie da się tego powiedzieć o nowołacińskiej poezji tego rodzaju. Dlatego z radością należy powitać projekt zbioru wczesnonowożytnych łacińskich epigramów miłosnych w wyborze, opracowaniu i przekładzie Ingi Grześczak. (Z recenzji wydawniczej Elwiry Buszewicz)
"Łuk i kołczan" wprowadza w obieg naukowy nowe, a w większości w ogóle pierwsze przekłady epigramatów miłosnych wybitnych poetów nowołacińskich. Antologia zawiera teksty łacińskie oraz polskie przekłady czterdziestu epigramatów świadczące o dojrzałym, latami praktyki kształtowanym warsztacie translatorskim Ingi Grześczak. Tłumaczenie jest znakomitym przekładem literackim, który jednak, wbrew przypowieści, choć piękny, pozostaje wierny. (Z recenzji wydawniczej Małgorzaty Ciszewskiej)
******
A Bow and A Quiver. Latin Love Epigrams (15th-18th Century)
The book contains a selection of Latin love epigrams from the 15th to the 18th century, written by Michele Marullo, Jacopo Sannazaro, Jan Kochanowski and John Owen. The preface to this bilingual, Latin-Polish edition, contains profiles of these outstanding Renaissance and Baroque poets, as well as Greek and Latin sources of their works.
Przedmowa 10
Michele Marullo Tarcaniota 16
Iacopo Sannazaro 20
Jan Kochanowski 25
John Owen 28
Swawolny syn kapryśnej bogini 30
Łuk i kołczan 35
Neajra i inne 40
Jesteśmy prochem, miłość nasza – dymem 49
Nota edytorska 52
Przypisy 54
Michele Marullo Tarcaniota, Michael Tarchaniota Marullus
(1453?–1500)
Epigramaty 61
Ad Neaeram (1, 2) / Do Neajry 62
Dido in anulo (1, 11) / Dydo na pierścieniu 64
Ad Neaeram (1, 21) / Do Neajry 66
De Amore (1, 59) / Amor 68
Ad Neaeram (2, 4) / Do Neajry 70
Epitaphium Aurae (2, 7) / Epitafium Aury 72
De Venere (2, 41) / Wenus 74
Ad Neaeram (2, 44) / Do Neajry 76
De Neaerae absentia (3, 24) / Do nieobecnej Neajry 78
Ad Amorem (3, 35) / Do Amora 80
Iacopo Sannazaro, Iacobus Sannazarus (ok. 1456/58–1530)
Epigramaty 83
Ad Ninam (1, 6) / Do Niny 84
De Endymione et Luna (1, 18) / Endymion i Luna 88
Ad Venerem (1, 38) / Do Wenus 90
In tumulum Neaerae (1, 41) / Na grób Neajry 92
De Aenea et Didone (1, 51) / Eneasz i Dydona 94
Ad amicam (1, 57) / Do przyjaciółki 96
Ad Vesbiam (1, 59) / Do Wesbii 98
Echo loquitur (1, 65) / Słowa Echo 100
Ad Aeglen (2, 11) / Do Ajgle 102
De Amore fugitivo (2, 52) / Amor uciekinier 104
Dialogus Veneris et Amoris (2, 54) / Rozmowa Wenus z Amorem 106
Jan Kochanowski, Ioannes Cochanovius (ok. 1530–1584)
Foricenia 109
De Neaera (4) / Neajra 110
In puellas Venetas (5) / Na weneckie panny 112
Ad Venerem (11) / Do Wenus 114
In Amorem dormientem (19) / Na śpiącego Amora 116
De Neaera (28) / Neajra 118
In Amorem (58) / Na Amora 120
Ad Lesbiam (65) / Do Lesbii 122
In Venerem natantem (77) / Na kąpiącą się Wenus 124
John Owen, Ioannes Audoenus (ok. 1560–1622)
Epigramaty 127
Venus (1, 13) / Wenus 128
In Phyllida (1, 25) / Na Filidę 130
Maritus et moechus (1, 38) / Mąż i gach 132
Venus (1, 68) / Wenus 134
Nilo negli occhi, Aetna nel cuore (1, 74) / Nilo negli occhi, Aetna nel cuore 136
De remedio amoris (2, 11) / Lekarstwo na miłość 138
Nudus Amor (2, 88) / Nagi Amor 140
Mars et Venus (4, 107) / Mars i Wenus 142
Amantes (4, 229) / Kochankowie 144
Amatorium (6, 78) / Miłosna zachcianka 146
Arma Cupidinis, arcus et calami (7, 75) / Broń Kupidyna, łuk i strzały 148
Przypisy 150
Bibliografia 158
Wykaz skrótów 163
Skróty ksiąg Pisma świętego 164
Indeks nazw osobowych 165
Spis ilustracji 171
