Luteranizm w kulturze Pierwszej Rzeczypospolitej. Tom 8

• Druk: Warszawa, 2017
• Seria / cykl: Kultura Pierwszej Rzeczypospolitej w dialogu z Europą. Hermeneutyka wartości
• Redakcja naukowa: Katarzyna Meller
• Wydawca: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego

Autorzy rozpraw zawartych w tomie podejmują próbę rozpoznania i zrozumienia wartości, jakie wniósł i pobudził ewangelicyzm augsburski w kulturze Pierwszej Rzeczpospolitej. Studia nad wybranymi ideami i ideałami religijnymi, artystycznymi, pedagogicznymi, społecznymi, antropologicznymi i etycznymi powiązanymi z luteranizmem ukazują doktrynę religijną tej konfesji jako całościową koncepcję kulturową. Autorzy wskazują też na luterański komponent zróżnicowanego konfesyjnie kulturowego dorobku reformacji, na formowanie się i hierarchizację wartości konstytutywnych dla kultury polskiej oraz na dialog z europejską debatą o renesansowej christianitas.

12-tomowa seria monografii „Kultura Pierwszej Rzeczypospolitej w dialogu z Europą. Hermeneutyka wartości” przedstawia dziedzictwo kulturowe XV-XVIII wieku jako integralną, lecz oryginalną część kultury europejskiej. Celem badawczym jest rozpoznanie dróg i form obustronnej transmisji wartości estetycznych, politycznych i religijnych oraz ukazanie w szerokim, multilateralnym kontekście porównawczym oryginalnej struktury aksjologicznej kultury polskiej epok dawnych. Teksty kultury są badane w perspektywie wewnętrznej jako zapisy aktów ukierunkowanych na rozumienie wartości, a w perspektywie zewnętrznej jako wypowiedzi włączające się w europejskie dyskusje literacko-estetyczne, polityczne, religijne. W intensywnym dialogu kultura Rzeczypospolitej przejawia nie tylko chłonność na nowe idee, lecz także kreatywność i dynamikę działania na obszarze Europy.

An attempt to define the values brought by the Augsburg Evangelicism into the culture of the First Polish Republic. The studies on selected ideas and ideals related to Lutheranism present the religious doctrine of this confession as the holistic cultural concept. The authors point to the Lutheran component of the cultural heritage of the Reformation, the formation and hierarchization of the constitutive values for the Polish culture and the dialogue with the European debate on Renaissance christianitas.

• Kategorie:
  1. Ebooki i Audiobooki »
  2. Ebooki »
  3. Kultura i sztuka
• Redakcja: Katarzyna Meller
• Język wydania: polski
• ISBN: 978-83-235-3144-9
• ISBN druku: 978-83-235-3136-4
• Liczba stron: 394

Pobierz spis treści»

Katarzyna Meller (Uniwersytet im. Adama Mickiewicza
w Poznaniu) Luterańskie novum w kulturze polskiej XVI w.
Wprowadzenie do tomu 7
Maciej Ptaszyński (Uniwersytet Warszawski)
Luteranizm bez Lutra? Luter w Polsce w XVI w. 26
Paweł Matwiejczuk (Państwowe Muzeum Etnograficzne
w Warszawie) Odnowa Kościoła w korespondencji Filipa Melanchtona do Polaków 66
Małgorzata Grzywacz (Uniwersytet im. Adama Mickiewicza
w Poznaniu) Reformacja wittenberska i szlaki jej transferu. U źródeł obecności luteranizmu w Rzeczypospolitej XVI w. 90
Izabela Winiarska-Górska (Uniwersytet Warszawski)
Z zagadnień recepcji protestanckiej hermeneutyki biblijnej w przekładzie Nowego Testamentu Stanisława Murzynowskiego (w ujęciu komunikacyjnym) 110
Paweł Stępień (Uniwersytet Warszawski) Zbawcza wartość krzyża. O źródłach luterańskiej pobożności pasyjnej w Rzeczypospolitej XVI–XVII w. 164
Marta M. Kacprzak (Biblioteka Uniwersytecka w Warszawie)
O wolności chrześcijańskiej i niewolnej woli.
Luterańska antropologia i aksjologia wobec renesansowych pytań o godność człowieka 201
Beata Gaj (Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego
w Warszawie) Wychowanie do wspólnoty w szkołach luterańskich XVI w. Idea gimnazjum 260
Piotr Poźniak (Uniwersytet Jagielloński) Miejsca wspólne repertuaru pieśniowego w polskich kancjonałach ewangelickich z XVI w. 297
Grażyna Jurkowlaniec (Uniwersytet Warszawski) Konflikt wartości, wspólnota tradycji i pragmatyka rzemiosła: XVI-wieczne wydania Biblii Lutra jako źródła ilustracji Biblii Leopolity 323
Dariusz Chemperek (Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej
w Lublinie) „Inność” i „obcość” luteranów w horyzoncie aksjologicznym. Ewangelicyzm augsburski i jego wyznawcy w polskiej satyrze XVII w. 346
Indeks osób 377
Spis ilustracji 379