Obywatelstwo w perspektywie socjologicznej

• Druk: Warszawa, 2011
• Autor: Jacek Raciborski
• Wydawca: Wydawnictwo Naukowe PWN

Obywatelstwo to temat coraz częściej podejmowany w debacie publicznej. W Polsce od lat narzekamy na jakość obywateli, utożsamiając obywatelstwo z uczestnictwem w wyborach. Tymczasem – jak pokazuje książka Jacka Raciborskiego – jest to zjawisko wieloaspektowe. Status obywatelski oznacza przynależność państwową jednostki, przypisany jej zestaw praw, wolności i obowiązków oraz uczestnictwo w życiu wspólnoty politycznej. Obywatelstwo współczesne to także bardzo silna tożsamość zbiorowa. Autor szczególną uwagę zwraca na kwestie związane z partycypacją wyborczą, kompetencją i tożsamością obywatelską, starając się wyjaśnić wyraźne w Polsce deficyty obywatelskości. Przeciwstawia się obiegowej diagnozie śmiertelnego kryzysu państwa i w końcówce książki broni tezy: państwo współczesne jest potężne jak nigdy w dotychczasowej historii. A największym obrońcą państwa jest naród obywatelski.

• Kategorie:
  1. Ebooki i Audiobooki »
  2. Ebooki »
  3. Ebooki popularnonaukowe i specjalistyczne »
  4. Socjologia
• Język wydania: polski
• ISBN: 978-83-01-21068-7
• ISBN druku: 978-83-01-16767-7
• Liczba stron: 304

Wstęp	9
Podziękowania	15
Rozdział 1. Obywatel w państwie i w społeczeństwie obywatelskim	19
	Historyczne wzorce obywatelstwa	19
		Wzorce starożytności	22
		Wzorce średniowiecza	26
		Nowożytne dylematy obywatelstwa	29
		Egzemplifikacja: dwie nowożytne republiki	32
		O cykliczności wzorców	36
	Dwie postaci społeczeństwa obywatelskiego	38
	Wymiary demokratycznego obywatelstwa i ich rekonfiguracja	45
		Deterytorializacja obywatelstwa	47
		Prawa i obowiązki	48
		Partycypacja	49
		Tożsamość	50
	W obronie tradycyjnego sensu pojęcia obywatel	51
Rozdział 2. Obywatel, obywatelstwo polskie – aspekty prawne	55
	Definiowanie instytucji obywatelstwa	55
	Reguły uznania	61
	Dygresja porównawcza: reguły uznania w republikach nadbałtyckich	71
	Prawa, wolności i obowiązki obywatelskie	76
		Terminologia i klasyfikacja	76
		Specyfikacja najważniejszych praw obywatelskich	82
		Obowiązki obywatelskie	103
	Rowność obywatelstwa	106
	Obywatelstwo europejskie	112
	Zamiast podsumowania	116
Rozdział 3. Obywatel jako wyborca	119
	Absencja wyborcza a postawy wobec systemu	120
	Sens wyborów w świadomości jednostek a uczestnictwo w wyborach	126
	Obywatel antypartyjny	134
	Reguły wyborów a zachowania wyborcze	136
	Elementy wyjaśnienia i spekulacje	145
Rozdział 4. Obywatelstwo jako tożsamość	157
	Narodziny tożsamości obywatelskiej	157
	Koncepcje tożsamości indywidualnej i zbiorowej	161
		Tożsamość zbiorowa	164
		Tożsamość obywatelska	169
		Aspekt zbiorowy tożsamości obywatelskiej	174
		Stawanie się obywatelem i kwestia legitymizacji	178
	To ja – obywatel!	183
		Poczucie przynależności państwowej	187
		Świadomość praw i obowiązków	189
		Przynależność do wspólnot obywatelskich	193
	Podsumowanie	195
Rozdział 5. Wiedza obywatelska a demokracja	197
	Wprowadzenie: co obywatel wiedzieć powinien	197
	Wiedza obywatelska: wskaźniki i zagadnienie pomiaru	206
	Wiedza obywatelska Polaków: zróżnicowanie i podstawowe determinanty	211
	Aspekt praktyczny oraz konkluzje	222
Rozdział 6. Europa jako imperium. Szanse projektu kosmopolitycznego obywatelstwa	227
	Kryzys obywatelstwa państwowego	228
	Standardowy model obywatelstwa kosmopolitycznego i jego krytyka	230
	Koncepcja kosmopolityzmu Ulricha Becka	233
	Unia Europejska jako imperium	235
	Obywatel Europy kosmopolitycznej	240
	Stwarzanie demokratycznej Europy kosmopolitycznej	244
Rozdział 7. Państwo i lud: relacje stare i nowe	251
	Koniec państwa?	253
	Siła państwa w kryzysie	256
	Siła państwa w czasie zwykłym	259
	Czego chce lud?	265
	Lud w działaniu?	274
	Podsumowanie	279
Bibliografia	281
Indeks nazwisk	299